Tình cảm của Đại tướng Võ Nguyên Giáp với Ngã ba Đồng Lộc
TP- Giữa mùa hè nơi gió Lào nắng lửa vậy mà suốt cả tuần, sau khi 2 cây tặng phẩm của Đại tướng được trồng ở Ngã ba Đồng Lộc, thời tiết Hà Tĩnh luôn dịu mát, buổi chiều nào cũng có một trận mưa...
Đầu năm 2003 khi địa danh Ngã ba Đồng Lộc đã trở thành Khu di tích thanh niên xung phong cả nước đang được gấp rút xây dựng để đồng bào mọi miền có nơi tưởng niệm những chiến sỹ trẻ đã hy sinh đảm bảo thông suốt tuyến đường giao thông, anh Đậu Văn Côi - Bí thư Tỉnh Đoàn Hà Tĩnh ra Hà Nội gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp xin thêm ý kiến. Đại tướng dành nhiều thời gian nói về trọng điểm ác liệt này và kể lại 2 câu chuyện rất cảm động.
Chuyện thứ nhất
Sau chiến dịch Mậu Thân, địch huy động tổng lực đánh hủy diệt Ngã ba Đồng Lộc, ngăn bước chi viện của miền Bắc cho chiến trường miền Nam. Ta tăng cường một Trung đoàn pháo cao xạ vào đây.
Giặc đổi chiến lược dùng máy bay tầm thấp, dưới làn đạn pháo ném bom phá hoại các cung đường. Một nữ dân quân đã tìm ra quy luật để bắn rơi máy bay Mỹ bằng súng trường nơi cửa ngõ phía Nam- Đồng Lộc.
Quân ủy T.Ư cho tổ chức Hội nghị rút kinh nghiệm tại chỗ. Cô gái ấy lên kể lại sự việc. Đại tướng khen: “Cháu rất giỏi. Cháu là một nhà triết học vì đã biết dùng và hiểu chữ “quy luật” và rút ra “quy luật” để bắn rơi máy bay tầm thấp bằng súng trường, làm gương cho cả nước”.
Đại tướng đã về báo cáo lại với Bác Hồ gương điển hình này, Bác đề nghị phải khen thưởng cô gái ấy. Nhưng rồi do chiến tranh bề bộn, việc khen thưởng còn bỏ sót. Mãi 36 năm sau Đại tướng vẫn nhớ và nhờ anh Đậu Văn Côi về Hà Tĩnh tìm lại cô nữ dân quân năm xưa.
PV báo Tiền phong tìm được nhân vật mà Đại tướng luôn quan tâm, đó là chị Ngô Thị Thương sinh ra và lớn lên dưới chân Đèo Ngang, nay cư trú tại xã Thủy Dương, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Nhân kỷ niệm 50 năm ngày chiến thắng Điện Biên, ngày 26/4/2004, vị Tổng Tư lệnh tối cao cho mời O dân quân năm xưa có thành tích xuất sắc, mà Đại tướng vẫn nhớ cùng anh Đậu Văn Côi và PV báo Tiền phong về Văn phòng Đại tướng.
Cuộc gặp gỡ cảm động hôm ấy lần lượt được đăng trên Tiền phong Chủ nhật số 15 ngày 11/4 và số 18 ngày 2/5/2004.
Chuyện thứ hai
Với giọng ngậm ngùi xúc động, Đại tướng nhớ lại: “Tôi nhớ mãi một lần đi qua Ngã ba Đồng Lộc gặp chị em TNXP đang hăng say làm việc trong đêm. Khi biết được tôi, chị em ôm chầm lấy tôi khóc nức nở:
- Bác ơi! Mời bác đi nhanh lên, kẻo máy bay địch đến thả bom, ở đây nguy hiểm lắm.
Chia tay các cô, lòng tôi ngậm ngùi. Và không ngờ ít ngày sau tôi nhận được tin chính thức, các cháu gái hôm đó đã hy sinh trong trận đánh ngày 24/7/1968. Tấm gương nghĩa liệt của 10 nữ TNXP làm nhiệm vụ tại Ngã ba Đồng Lộc sẽ đời đời được Tổ quốc ghi công”.
Đại tướng còn có lời ghi tặng vào bảng vàng gửi Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc:
“Trong cuộc Kháng chiến chống Mỹ, Ngã ba Đồng Lộc thuộc huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh là một trọng điểm địch tập trung đánh phá vô cùng ác liệt hòng cắt đứt tuyến đường huyết mạch nối liền hậu phương lớn miền Bắc với tiền tuyến lớn miền Nam.
Quân và dân ta nhất là lực lượng TNXP trên trận tuyến Ngã ba Đồng Lộc đã nêu cao tinh thần chiến đấu anh hùng quyết tâm đánh thắng Chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ; dưới mưa bom bão đạn ngày đêm ác liệt vẫn thường xuyên bảo đảm thông đường thông xe ra tiền tuyến, góp phần xứng đáng vào thắng lợi vĩ đại trong cuộc Kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc.
Nhiều anh hùng liệt sỹ đã ngã xuống để lại tấm gương cho các thế hệ người Việt Nam.
Ngã ba Đồng Lộc trở thành một mốc son chói lọi, một địa danh lịch sử oai hùng trên con đường chiến lược Trường Sơn mang tên Bác.
Việc xây dựng Ngã ba Đồng Lộc thành Khu di tích Thanh niên xung phong cả nước có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho nhân dân ta, đặc biệt là cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.
Hà Nội, ngày 09 tháng 7 năm 2003
Đại tướng:
Võ Nguyên Giáp”.
Lời của Đại tướng được phóng to in trên một tấm bảng treo trang nghiêm trong phòng truyền thống. Mỗi năm hàng vạn cựu TNXP, cựu chiến binh, đồng bào cả nước và quốc tế về thăm Đồng Lộc đều cảm kích trước tấm lòng của vị Tổng Tư lệnh tối cao quân đội đã làm nên những kỳ tích trong hai cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc.
Lần này, nhân dịp 60 năm ngày Bác Hồ phong quân hàm Đại tướng cho vị Tổng chỉ huy lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam (28/5/1948 - 28/5/2008), Đại tướng lại nhớ về một địa danh lịch sử chuẩn bị kỷ niệm 40 năm chiến thắng Ngã ba Đồng Lộc (24/7/1968 - 24/7/2008), nhớ về sự hy sinh của 10 cô gái TNXP sau chuyến công tác của Đại tướng năm ấy và công lao của thế hệ trẻ. Đại tướng đã chuẩn bị một cây đa và một cây ngọc lan gửi vào trồng ở địa danh lịch sử này.
Chiều 29/5/2008, đoàn cán bộ Hà Tĩnh do ông Hà Văn Thạch - Phó chủ tịch UBND tỉnh, nguyên là Bí thư Tỉnh Đoàn Hà Tĩnh, “Tư lệnh” của tuổi trẻ Hà Tĩnh Anh hùng này thời kỳ đầu khởi công tôn tạo và xây dựng Khu di tích Thanh niên xung phong cả nước dẫn đầu đến thăm Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
Cùng có mặt trong đoàn là anh Đậu Văn Côi kế tục sự nghiệp của anh Hà Văn Thạch đã có nhiều công sức đóng góp cho Khu di tích TNXP tại Đồng Lộc, người cùng báo Tiền phong tìm được cô dân quân bắn rơi máy bay tầm thấp đầu tiên của Việt Nam tại Hà Tĩnh, theo yêu cầu của Đại tướng.
Anh Đậu Văn Côi hiện công tác tại Ban tổ chức của T.Ư Đảng, anh Hà Văn Hùng - đương nhiệm Bí thư Tỉnh Đoàn Hà Tĩnh, anh Nguyễn Xuân Thắng - Trưởng ban quản lý Khu di tích TNXP Ngã ba Đồng Lộc cũng có mặt để tiếp nhận cây đa và cây ngọc lan.
Sau khi tặng hoa Đại tướng, ông Hà Văn Thạch đã đọc câu đối của nhà văn hóa Thái Kim Đỉnh tặng Đại tướng:
“Cầm bút, cầm quân đều viết sử
Làm thầy làm tướng cũng vì dân”.
Thật kỳ lạ, từ sáng đến khoảng 15 giờ ngày 29/5 trời Hà Nội nắng nóng. Chúng tôi đến chờ sẵn trước vườn nhà Đại tướng ở 30 Hoàng Diệu phải tìm bóng râm ẩn mình. Vậy mà khi cây đa và ngọc lan được chuyển ra để tặng cho Ngã ba Đồng Lộc là trời bắt đầu đổ mưa.
Khi cánh cửa mở, Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng phu nhân đi ra, nhiều phóng viên đã vây quanh. Đại tướng bước đến cầm tay lên một cành đa và cành ngọc lan nói: “Tôi và chị Hà cùng gia đình tặng Ngã ba Đồng Lộc cây đa và cây ngọc lan này mong các đồng chí đem về trồng và chăm sóc cây đa, cây ngọc lan mãi mãi xanh tươi nảy lộc ở Ngã ba di tích Lịch sử để tỏ lòng của bản thân và gia đình đối với các liệt sỹ Ngã ba Đồng Lộc.
Một lần nữa tôi gửi tất cả tấm lòng thương yêu đối với các anh chị em đã hy sinh ở Ngã ba Đồng Lộc, mong mãi mãi trường tồn với non sông đất nước”.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp còn trao cho đoàn cán bộ Hà Tĩnh lời khắc ghi cùng cây lưu niệm tại Ngã ba Đồng Lộc:
“Ngã ba Đồng Lộc một chiến công chói lọi, một địa danh lịch sử oai hùng, trên đường Trường Sơn huyền thoại mang tên Bác mãi trường tồn với non sông đất nước.
Hà Nội, ngày 28/5/2008
Đại tướng:
Võ Nguyên Giáp”.
Đồng chí Hà Văn Thạch đã đón nhận những món quà mà Đại tướng tặng và đáp từ:
“Đây là một món quà vô giá của Đại tướng gửi tặng cho Khu di tích Đồng Lộc, cho Đảng bộ và nhân dân Hà Tĩnh. Chúng cháu sẽ trồng, chăm bón để cho nó tốt tươi và trường tồn, che bóng cho các anh hùng liệt sỹ ở khu di tích, cho các du khách về thăm.
Đây là một kỷ niệm hết sức sâu sắc mà Đại tướng đã dành cho Đảng bộ và nhân dân Hà Tĩnh. Thay mặt lãnh đạo tỉnh, cháu xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Đại tướng và gia đình đã dành món quà rất đặc biệt này cho Hà Tĩnh. Chúc Đại tướng mạnh khỏe và sống lâu...”.
Chiều ngày 30/5/2008, được sự ủy quyền của gia đình Đại tướng, ông Nguyễn Thanh Bình - Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh; Ông Đinh Xuân Việt - Phó Bí thư thường trực Tỉnh uỷ, ông Hà Văn Thạch - Phó Chủ tịch UBND tỉnh... cùng một số bà con Hà Tĩnh đã đến chung tay trồng cây đa và cây ngọc lan vào Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc.
Thêm một điều kỳ diệu, cả đợt nắng nóng đang kéo dài, chiều ấy có gió mùa đông bắc bổ sung, nhiều cơn mưa trong đêm rải rác kéo dài đến sáng. Giữa mùa hè nơi gió Lào nắng lửa vậy mà suốt cả tuần, sau khi 2 cây tặng phẩm của Đại tướng được trồng ở Ngã ba Đồng Lộc, thời tiết Hà Tĩnh luôn dịu mát, buổi chiều nào cũng có một trận mưa.
5/6/2008
Võ Minh Châu
Các chủ đề khác cùng chuyên mục này:
