11-04-2008, 07:37 PM
Nháºp Môn Tu Luyện
Tham gia: Mar 2008
Bà i gởi: 2
Thá»i gian online: 1 tháng 3 tuần 2 ngà y
Thanks: 85
Thanked 0 Times in 0 Posts
ở đây có ai biết
Ở đây có ai biết sá» dụng chất kÃch thÃch tăng trưởng cho cây phong lan không ? Giúp mình vá»›i.
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
Tà i sản của dkh12
11-04-2008, 07:42 PM
57991135 Cạch !
Tham gia: Feb 2008
Äến từ: VN
Bà i gởi: 1,152
Thá»i gian online: 3 tuần 0 ngà y 14 giá»
Thanks: 359
Thanked 1,686 Times in 186 Posts
Kỹ thuáºt trồng và chăm sóc hoa phong lan
1- THIẾT KẾ VƯỜN
Nếu trồng lan kinh doanh cần thiết kế khung già n lan là m bằng sắt chắc chắn, đảm bảo bá»n, chống gió bão. Già n che ánh sáng dùng lÆ°á»›i mà u xám hay xanh Ä‘en. Già n đặt cháºu là m bằng sắt, già n treo là m bằng tầm vông hay sắt ống nÆ°á»›c. Xung quanh vÆ°á»n cần dá»±ng hà ng rà o chắn chắc chắn hay rà o bằng lÆ°á»›i B40. Thiết kế hà ng trồng theo hÆ°á»›ng Bắc Nam để vuông góc vá»›i dÆ°á»ng Ä‘i của ánh nắng. Các cháºu lan cần chá»n cùng cỡ kÃch thÆ°á»›c, cùng giống, cùng Ä‘á»™ tuổi, bố trà theo từng khu vá»±c để dá»… chăm sóc. NÆ°á»›c tÆ°á»›i phải sạch, có rãnh nÆ°á»›c dÆ°á»›i dà n lan để tạo khà háºu mát cho vÆ°á»n lan. Nếu trồng lan để chÆ¡i trên lan can, mái hiên, sân thượng cần chú ý rằng tiểu khà háºu các nÆ¡i nà y thÆ°á»ng bị khô nóng do ảnh hưởng của các kết cấu bê tông, mái tole… xung quanh. Cần đặt thêm các cháºu cảnh khác nhÆ° cau, mai chiếu thuá»·, nguyệt quế… để giảm bá»›t ảnh hưởng của các yếu tố nà y. Cần che bá»›t ánh sáng mặt trá»i, tránh ánh nắng chiếu toà n bá»™, nhất là và o buổi chiá»u.
2- CHỌN GIá»NG
Loà i thÃch hợp cho trồng lan kinh doanh là Dendrobium, Phalaenopsis, Oncidium, Vanda, Cattleya… đây là những loà i ra hoa khoẻ, đẹp và bá»n cây, cho thu hoạch liên tục. Nếu trồng lan để chÆ¡i, giải trà nên trồng Dendrobium, VÅ© nữ, Hồ Ä‘iệp; đây là những loà i dá»… chăm sóc và ra hoa. Có thể nhân giống bằng nuôi cấy mô hay tách mầm. Äiá»u kiện môi trÆ°á»ng nuôi cấy mô phong lan vá»›i nhiệt Ä‘á»™ 22-27oC, cÆ°á»ng Ä‘á»™ ánh sáng thÃch hợp, pH từ 5-5,7. Khá» trùng mô bằng Starner 20 WP cấy bằng Clorox hoặc Hipocloritcalci, bổ sung các chất Ä‘iá»u hòa sinh trưởng. Có thể tách mầm từ các cháºu lan lá»›n, má»—i phần để 2-3 nhánh. Dùng dao sắc khá» trùng bằng cồn, vết cắt cần gá»n, sau cắt bôi vôi và o vết cắt cho nhanh là nh sẹo.
3- CHUẨN BỊ GIà THỂ VÀ CHẬU
Có thể than gá»—, xÆ¡ dừa, vá» lạc là m giá thể để trồng lan. Than gá»— nung cần chặt khúc, kÃch thÆ°á»›c 1 x 2 x 3cm, than phải ngâm, rá»a sạch, phÆ¡i khô. XÆ¡ dừa xé cho tÆ¡i ngâm khoảng 1 tuần cho bá»›t tanin và mặn, phÆ¡i khô. Mụn dừa cÅ©ng cần rá»a sạch phÆ¡i khô. Vá» dừa chặt khúc 1 x 2 x 3 cm xá» lý bằng nÆ°á»›c vôi 5%. Cháºu trồng bằng nhá»±a hay đất nung, kÃch cỡ tuỳ loại và độ tuổi.
4- KỸ THUẬT CHUYỂN CHẬU
Nếu dùng lan cấy mô thì khi lan mô đạt khoảng 4cm cần chuyển ra ngoà i. Cây mô rá»a sạch để trên miếng lÆ°á»›i hay rổ kê trên cháºu nÆ°á»›c để giữ mát cho cây con. Giai Ä‘oạn trồng chung trên già n lấy xÆ¡ dừa bó xung quanh cây lan cấy mô, dùng dây thun cuốn lại rồi đặt lên già n. Sau khi trồng trên già n được 6-7 tháng thì chuyển sang cháºu nhá». Khoảng 6 tháng thì chuyển sang cháºu lá»›n. Sau má»—i lần chuyển cháºu khoảng 1 tuần má»›i được bón phân. Việc thay đổi cháºu còn tùy kÃch cỡ của cây, mức Ä‘á»™ thối, hÆ° mục rêu bám… Nếu trồng lan để chÆ¡i, lan lâu ngà y ra hoa Ãt cần dỡ lan ra khá»i cháºu, cắt bá»›t các rá»… già và quá dà i, chuyển sang cháºu má»›i, thay giá thể má»›i, lan sẽ sinh trưởng tốt và ra hoa trở lại.
5- CHĂM SÓC LAN
Lan là cây trồng dá»… chăm sóc nếu chúng ta đảm bảo được các Ä‘iá»u kiện thuáºn lợi cho lan phát triển. Các yếu tố quan trá»ng nhất đối vá»›i lan là ánh sáng, nÆ°á»›c tÆ°á»›i, Ä‘á»™ ẩm, cháºu hay giá thể và dinh dưỡng.
- Chiếu sáng:
Máºt Ä‘á»™ chiếu sáng ảnh hưởng rất lá»›n tá»›i quá trình sinh trưởng, phát triển và ra hoa của lan. Thiếu nắng cây lan vÆ°Æ¡n cao nhÆ°ng nhá» và ốm yếu, lá mà u xanh tối, dá»… bị sâu bệnh tấn công, cây Ãt nảy chồi, khó ra hoa, hoa nhá» và ngắn mà u sắc không tÆ°Æ¡i, hoa nhanh tà n. Thừa nắng lan thấp cây, lá và ng có vết nhăn và khô, mép lá có xu hÆ°á»›ng cụp và o, dá»… ra hoa sá»›m khi cây còn nhá» nên hoa ngắn, nhá», cây kém phát triển. Nếu nắng gắt quá lá sẽ bị cháy, khô dần rồi chết.
Lan có yêu cầu khác nhau vá» mức Ä‘á»™ chiếu sáng tùy theo loà i lan và tuổi cây. Lan Hồ Ä‘iệp (Phalaenopsis) Ãt chịu nắng nhất, có thể chịu được 30% nắng, lan Cattleya chịu được 50% nắng, lan Dendrobium hay Vanda lá hẹp chịu được 70% nắng, trong khi lan Vanda lá dà i và Bò cạp chịu được tá»›i 100% nắng. Lan con từ 0-12 tháng Ä‘ang trong giai Ä‘oạn tăng trưởng thân lá chỉ cần chiếu sáng 50%, lan nhỡ từ 12-18 tháng cần chiếu sáng tá»›i 70% và thá»i Ä‘iểm kÃch thÃch ra hoa có thể cho chiếu sáng nhiá»u hÆ¡n, tháºm chà bá» dà n che để chiếu sáng tá»± nhiên. HÆ°á»›ng chiếu sáng cÅ©ng rất quan trá»ng đối vá»›i lan. Lan đặt ở hÆ°á»›ng Äông nháºn ánh nắng buổi sáng sẽ tốt hÆ¡n nhiá»u so vá»›i lan đặt ở hÆ°á»›ng Tây nháºn ánh nắng buổi chiá»u. ChÃnh vì váºy nếu trồng lan trên sân thượng hay ban công ở phÃa Tây lan kém phát triển và Ãt hoa. Khi trồng lan cần bố trà hà ng theo hÆ°á»›ng Bắc – Nam để cây nháºn được ánh sáng phân bố đầy đủ nhất.
- Phân bón:
Dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trá»ng đối vá»›i lan. Khi lan đầy đủ dinh dưỡng cây tÆ°Æ¡i tốt, ra nhiá»u hoa, hoa to đẹp, bá»n trong khi thiếu dinh dưỡng lan còi cá»c, kém phát triển, không hoặc Ãt có hoa. Lan cần 13 chất dinh dưỡng khoáng, thuá»™c các nhóm Ä‘a, trung và vi lượng: Dinh dưỡng Ä‘a lượng gồm Äạm (N), Lân (P) và Kali (K). Dinh dưỡng trung lượng gồm LÆ°u huỳnh (S), Magiê (Mg) và Canxi (Ca). Dinh dưỡng vi lượng gồm Sắt (Fe), Kẽm (Zn), Äồng (Cu), Mangan (Mn), Bo (B), MolypÄ‘en (Mo) và Clo (Cl).
Thiếu đạm, cây còi cá»c, Ãt ra lá, ra chồi má»›i, lá dần chuyển và ng theo qui luáºt lá già trÆ°á»›c, lá non sau, rá»… má»c ra nhiá»u nhÆ°ng cằn cá»—i, cây khó ra hoa.
Thừa đạm, thân lá xanh mÆ°á»›t nhÆ°ng má»m yếu, dá»… đổ ngã và sâu bệnh, đầu rá»… chuyển xám Ä‘en, cây khó ra hoa.
Thiếu lân, cây còi cá»c, lá nhá», ngắn, chuyển xanh Ä‘áºm, rá»… không trắng sáng mà chuyển mà u xám Ä‘en, không ra hoa.
Thừa lân cây thấp, lá dà y, ra hoa sá»›m nhÆ°ng hoa ngắn, nhá» và xấu, cây mất sức rất nhanh sau ra hoa và khó phục hồi. Thừa lân thÆ°á»ng dẫn đến thiếu Kẽm, Sắt và Mangan.
Thiếu kali, cây kém phát triển, lá già và ng dần từ hai mép lá và chóp lá sau lan dần và o trong, lá đôi khi bị xoắn lại, cây má»m yếu dá»… bị sâu bệnh tấn công, cây cháºm ra hoa, hoa nhá», mà u không sắc tÆ°Æ¡i và dá»… bị dáºp nát.
Thừa kali, thân lá không mỡ mà ng, lá nhá». Thừa kali dá»… dẫn đến thiếu magiê và can xi.
Thiếu lÆ°u huỳnh, lá non chuyển và ng nhạt, cây còi cá»c, kém phát triển, sinh trưởng của chồi bị hạn chế, số hoa giảm.
Thiếu magiê, thân lá èo uá»™t, xuất hiện dải mà u và ng ở phần thịt của các lá già trong khi hai bên gân chÃnh vẫn còn xanh do diệp lục tố hình thà nh không đầy đủ, cây dá»… bị sâu bệnh và khó nở hoa.
Thiếu canxi, cây kém phát triển, rá»… nhá» và ngắn, thân má»m, lá nhá», cây yếu dá»… bị đổ ngã và sâu bệnh tấn công.
Thiếu kẽm, xuất hiện các đốm nhá» rải rác hay các vệt sá»c mà u và ng nhạt chủ yếu trên các lá đã trưởng thà nh, các lá non trở nên ngắn, hẹp và má»c sÃt nhau, các đốt mắt ngá»n ngắn lại, cây thấp, rất khó ra hoa.
Thiếu đồng, xuất hiện các đốm mà u và ng và quăn phiến lá, đầu lá chuyển trắng, số hoa hình thà nh Ãt bị hạn chế, cây yếu dá»… bị nấm tấn công.
Thiếu sắt, các lá non chuyển úa và ng sau trở nên trắng nhợt, cây còi cá»c, Ãt hoa và dá»… bị sâu bệnh tấn công.
Thiếu mangan, úa và ng giữa các gân của lá non, đặc trÆ°ng bởi sá»± xuất hiện các đốm và ng và hoại tá», các đốm nà y xuất hiện từ cuống lá non sau lan ra cả lá, cây còi cá»c, cháºm phát triển.
Thiếu bo, lá dà y, đôi khi bị cong lên và dòn, cây còi cá»c, dá»… bị chết khô đỉnh sinh trưởng, rá»… còi cá»c số nụ Ãt, hoa dá»… bị bị rụng, không thÆ¡m và nhanh tà n.
Thiếu molypden, xuất hiện đốm và ng ở giữa các gân của những lá dưới, nếu thiếu nặng, các đốm nà y lan rộng và khô, mép lá cũng khô dần, cây kém phát triển.
Thiếu clo, xuất hiện các vệt úa và ng trên các lá trưởng thà nh sau chuyển mà u đồng thau, cây còi cá»c, kém phát triển.
Lan rất cần phân bón nhÆ°ng không chịu được nồng Ä‘á»™ dinh dưỡng cao, vì váºy bón phân cho lan phải thá»±c hiện thÆ°á»ng xuyên và tốt nhất là bằng cách phun qua lá. Phân bón cho lan phải chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng Ä‘a, trung và vi lượng vá»›i thà nh phần và tá»· lệ phù hợp vá»›i từng thá»i kỳ sinh trưởng và phát triển của cây. Nguyên tắc chung là lan trong thá»i kỳ sinh trưởng thân lá mạnh cần đạm cao, lân và kali thấp, trÆ°á»›c khi ra hoa cần lân và kali cao, đạm thấp trong khi lan nở hoa cần kali cao, lân và đạm thấp hÆ¡n.
Phân bón thÃch hợp cho các thá»i kỳ nà y là Äầu Trâu 501, 701 và 901, đây là loại phân có đầy đủ và cân đối Ä‘a, trung, vi lượng và các chất Ä‘iá»u hòa sinh trưởng. Nồng Ä‘á»™ và liá»u lượng phun tùy thuá»™c tuổi và thá»i kỳ phát triển nhÆ° sau:
- Lan má»›i trồng 0-6 tháng hoặc lan má»›i ra chồi non sau cắt hoa: Phun phân bón lá Äầu Trâu 501 (30-15-10) nồng Ä‘á»™ 500 ppm (0,5 g/lÃt). Giai Ä‘oạn trÆ°á»›c 3 tháng phun định kỳ 3 ngà y/lần, từ 3-6 tháng định kỳ 7 ngà y/lần.
- Lan má»›i trồng 6-12 tháng hay lan cÅ© có chồi má»›i Ä‘ang phát triển mạnh: Phun phân bón lá Äầu Trâu 501 (30-15-10) nồng Ä‘á»™ 2.000 ppm (2g/lÃt), định kỳ 7 ngà y/lần.
- Lan má»›i trồng 12-18 tháng hay lan cÅ© có chồi đã thà nh thục chuẩn bị ra hoa: Phun phân bón lá Äầu Trâu 701 (10-30-20) nồng Ä‘á»™ 3.000 ppm (3g/lÃt), định kỳ 7 ngà y/lần. Giai Ä‘oạn nà y cần giảm nÆ°á»›c tÆ°á»›i và bá» bá»›t máºt Ä‘á»™ già n che để năng mức Ä‘á»™ chiếu sáng nhằm kÃch thÃch ra hoa.
- Khi vòi hoa xuất hiện: Phun phân bón lá Äầu Trâu 901 (15-20-25) nồng Ä‘á»™ 2.000 ppm (2g/lÃt) nhằm thúc hoa nở to, đẹp, giữ hoa lâu tà n.
- TÆ°á»›i nÆ°á»›c: Lan rất cần nÆ°á»›c cho quá trình sinh trưởng phát triển. Nếu thiếu nÆ°á»›c cây sẽ khô héo, giả hà nh teo lại, lá rụng nhÆ°ng không chết, nụ có thể trÆ°á»›c khi nở hoa. Thừa nÆ°á»›c, cây dá»… bị thối Ä‘á»t nhất là vá»›i các giống lan có lá đứng má»c sÃt nhau. Quá nhiá»u nÆ°á»›c rá»… có rong rêu và nấm bệnh phát triển mạnh. NÆ°á»›c tÆ°á»›i cho lan không quá mặn, phèn và clor dÆ°á»›i ngưỡng cho phép, pH 5,6. Chỉ tÆ°á»›i nÆ°á»›c đủ ẩm, nên tÆ°á»›i và o sáng sá»›m hay chiá»u mát, tránh tÆ°á»›i buổi trÆ°a khi trá»i Ä‘ang nắng nóng. Sau những tráºn mÆ°a bất thÆ°á»ng, nhất là mÆ°a đầu mùa cần tÆ°á»›i lại ngay để rá»a bá»›t các chất cặn Ä‘á»ng lại trên thân lá.
- Phòng trừ sâu bệnh: Lan là cây cÅ©ng dá»… bị sâu bệnh, nhất là trong Ä‘iá»u kiện chăm sóc kém, Ä‘iá»u kiện môi trÆ°á»ng không thuáºn lợi. Tùy theo từng loại sâu bệnh mà dùng các loại thuốc thÃch hợp. Liá»u lượng và nồng Ä‘á»™ phun cần theo đúng hÆ°á»›ng dẫn trên bao bì sản phẩm. Nếu lan bị các loại sâu hại thân lá có thể dùng các thuốc chứa hoạt chất Fenitrothion, Trichlorfon nhÆ° Ofatox 400EC, hoạt chất Cartap nhÆ° Patox 95SP hay Captafon, Captan hoặc Actara 25WG. Lan bị rệp sáp, rệp trắng, rầy má»m dùng Supracid 40ED/ND, Suprathion 40EC, Bitox 40EC hay Ofatox 400EC. Lan bị nấm, vi khuẩn hay virus gây nên tình trạng cháy lá từng đám, vết cháy lan tròn dần, bệnh thối rá»… dùng Zinep, Starner 20 WP hay Benomyl.
6- THU HOẠCH VÀ BẢO QUẢN
Hoa cắt cánh ngâm trong dung dịch giúp hoa lâu héo khoảng 15 phút, sau đó bá»c lại bằng giấy báo.
Nguồn CT Phân Bình Äiá»n
Tà i sản của The Creator
Chữ ký của The Creator
Last edited by Adamsmith; 23-05-2010 at 02:23 AM .
11-04-2008, 07:44 PM
57991135 Cạch !
Tham gia: Feb 2008
Äến từ: VN
Bà i gởi: 1,152
Thá»i gian online: 3 tuần 0 ngà y 14 giá»
Thanks: 359
Thanked 1,686 Times in 186 Posts
Thuần dưỡng lan rừng
Theo kinh nghiệm dân gian, muốn cho lan sinh trưởng tốt, môi trÆ°á»ng thuáºn lợi nhất là cho lan bám và o cây tÆ°Æ¡i nÆ¡i thoáng gió, Ãt ánh sáng chói. Lúc lấy lan rừng cần bóc cả vá» gá»— cây Ä‘ang bám chứ không nên lá»™t má»—i bá»™ rá»…. Sau đó lấy gá»— mục (loại lan Ä‘ang sống) bó lại để nÆ¡i thoáng mát, ngà y tÆ°á»›i và i ba lần bằng cách phun sÆ°Æ¡ng Ä‘á»u cả lá, thân, rá»…. Chăm sóc cho lan 1 tháng rồi chiết thà nh nhánh trồng và o giò. Chú ý lót giò bằng mùn cÆ°a hay xÆ¡ dừa và không được nén chặt. Tránh để ngoà i ánh nắng gay gắt, thỉnh thoảng Ä‘Æ°a lan ra ngoà i trá»i đêm. ChÆ¡i lan không nên bón nhiá»u phân hóa há»c, chỉ cần đủ nÆ°á»›c, ánh sáng và không gian phù hợp là cây phát triển tốt.
Chăm sóc
Má»™t trong những đặc Ä‘iểm sinh há»c đặc trÆ°ng của lan là có khả năng chịu cá»›m cao, Æ°a ẩm và bóng râm, nhÆ°ng nếu thiếu ánh sáng cÅ©ng giảm năng suất và phẩm chất.
Äối vá»›i phong lan: Không để cho nắng trá»i trá»±c tiếp chiếu và o, đặc biệt "kỵ" vá»›i nắng quái chiá»u và gió tây (gió Là o). Nếu trồng đại trà phải là m già n che bằng lÆ°á»›i nilon có lá»— để lan vẫn quang hợp được. Chú ý phun tÆ°á»›i (tốt nhất là phun sÆ°Æ¡ng mù nhân tạo) cho toà n bá»™ cây và giá thể theo kinh nghiệm "2 Æ°á»›t - 1 khô" trong ngà y, đó là và o các thá»i Ä‘iểm trÆ°á»›c bình minh và sau hoà ng hôn. Lượng nÆ°á»›c vừa đủ để là m mát cây, Æ°á»›t rá»… và dá»± trữ.
Äối vá»›i địa lan: Chăm sóc nhÆ° đối vá»›i phong lan, cần chú ý đảm bảo đất ná»n tÆ¡i xốp, nhiá»u mà u ở thể hữu cÆ¡ Ä‘ang hoai mục là tốt nhất. Nên bổ sung từ 10-20% vụn gá»— mục (cả vá»), 10-20% (theo khối lượng tổng thể) các mẩu than gá»— nhá», luôn ẩm (nhÆ°ng không Æ°á»›t sÅ©ng) để nhá» rá»… ăn ra (gá»i là hồ rá»…). Tránh gió khô, nóng lùa qua phần nổi của cây. Là m mát đất bằng phun tÆ°á»›i nÆ°á»›c loang theo bóng tán. Cần loại bá» ngay những lá già để ngăn chặn sâu bệnh bá»™i nhiá»…m, tỉa các cà nh khô, rá»… đã hết chức năng hấp thụ hÆ¡i nÆ°á»›c và cá»™ng sinh vá»›i vi khuẩn cố định đạm nuôi cây.
Không nên dùng NPK - loại dùng cho cây hoa mà u, cây lÆ°Æ¡ng thá»±c để bón cho lan. Äể cây tÆ°Æ¡i lâu, đẹp bá»n, hoa sai thắm mà u, hÆ°Æ¡ng Ä‘áºm có thể thúc cho lan (phun tÆ°á»›i toà n bá»™ giá thể) vá»›i nÆ°á»›c gạo má»›i vo, nÆ°á»›c ngâm tro hoai và rắc xỉ than (nguồn phân vi lượng tổng hợp). Nếu có Ä‘iá»u kiện lấy bông (hoặc vải cotton) nhúng và o dung dịch glycerin 10-15% cuốn và o cổ rá»… để giữ ẩm cho cây.
Nguồn: Trang thông tin điện tỠNông dân Việt Nam
Tà i sản của The Creator
Last edited by Adamsmith; 23-05-2010 at 02:23 AM .
11-04-2008, 07:52 PM
Tiếp Nháºp Ma Äạo
Tham gia: Mar 2008
Bà i gởi: 451
Thá»i gian online: 3 tuần 4 ngà y 16 giá»
Thanks: 453
Thanked 24 Times in 13 Posts
Cấy mô phân sinh ngá»n và mô phân sinh bên của giống Cattleya
+ Váºt liệu cấy :
CoÌ thể dùng tất cá các mô phân sinh trong các tược Ä‘ang má»c hoặc tại những mắt bất Ä‘á»™ng Ä‘ang ở trạng thái hÆ°u miên, mô phân sinh có thể là phân sinh mô đỉnh hay phân sinh mô bên.
Các chồi sinh dưỡng có chiá»u dà i 1 - 8cm Ä‘á»u có thể dùng được, các chồi được căÌt lìa khá»i giả hà nh và được khá» trùng trong clorox 20%, khi tách ra khá»i chồi cÅ©ng phải khá» trùng bá» mặt chồi trong 5 - 10 phút bằng dung dịch trên.
Phân sinh mô bên được tách ra bằng các Ä‘Æ°á»ng nhÆ° hình vẽ, sau khi đã tách 1 - 2 lá non.
Phân sinh mô đỉnh được lấy ra bằng cách tiệp tuÌ£c tách hết các lá còn lại chỉ chừa lại má»™t lá duy nhất trên chồi, cắt 4 Ä‘Æ°á»ng dá»c nhÆ° hình A và má»™t Ä‘Æ°á»ng nằm ngang, thể tÃch của mô cấy khoảng từ 1 -2 m2, phân sinh mô bên được lấy nhÆ° hình B.
Äiá»u kiện nuôi cấy
- Môi trÆ°á»ng Vacin và Went + 25% nÆ°á»›c dừa.
- Môi trÆ°á»ng Morel +10% nÆ°á»›c dừa + 1 phần triệu ANA.
- ph 5 - 5,2.
- ánh sáng 1.000 - 1.800 lm/m2.
- Nhiệt độ 230C + 10C.
Fla sk chứa 5ml môi trÆ°á»ng lá»ng (hoặc 20ml môi của mô cấy, ta sẽ cắt ngang hoặc dá»c khối mô nà y, nuôi tiếp tục trên máy lắc khoảng 2 tuần. Sẽ cấy chuyá»n plbs trở lại, nếu plbs để yên tÄ©nh sẽ phát triển thà nh cây vá»›i rá»… tháºt tôÌt, trong thá»i gian từ 6 - 8 tuần.
+ Kết luáºn :
Plbs chỉ hình thà nh trên các môi trá»ng Vacin và Went hoặc Morel có thêm nÆ°á»›c dừa.
CaÌch trồng caÌc loaÌ£i giôÌng Phalaenopsis (Hồ Äiệp)
Phalaenopsis Blullle, 1825 Họ phụ Vandoideae Tông Vandeae.
Lan Hồ Ä‘iệp có tên khoa há»c là Phalaenopsis amabilis là loà i lan có hoa lá»›n, đẹp, bá»n. Giống Phalaenopsis gồm 21 loà i lan phát sinh, Æ°a nóng có ở bán đảo Mã Lai, Indônêxia, Philipin, các tỉnh phÃa Äông ÂÌn độ và Châu UÌc.
Lan Hồ Ä‘iệp được khám phá và o năm 1750, đầu tiên được ông Rumphius xác định dÆ°á»›i tên là Angraecum album. Äến năm 1753, Linné đổi lại là Epidendrum amabile và 1825, Blume, má»™t nhà thá»±c váºt Hà Lan định danh má»™t lần nữa là Phalaenopsis amabilis Bl., và tên đó được dùng cho đến ngà y nay.
Äây là giống gồm các loà i coÌ hoa lá»›n đẹp, cuống ngăÌn gom lại thà nh những chùm lá»ng lẻo : Ä‘Æ¡n hay phân nhánh. Lá dà i và cánh hoa phẳng, trải rá»™ng, thÆ°á»ng thì lá Ä‘Ã i giống và gần bằng cánh hoa. Môi liên tục, có góc trục kéo dà i, vì mang má»™t Ä‘iểm nhú nhỠở gốc, phiến bên trải rá»™ng hay hÆ°á»›ng lên má»™t Ãt, phiến giữa trải ra nguyên vẹn hay có 2 phiến dà i, hẹp và có dÄ©a, những bá»™ pháºn phụ có dạng thay đổi : trụ bán nguyệt dà y ở bên trên, thẳng hay hÆ¡i cong. Các loại lan Hồ Ä‘iệp cÅ©ng đã được mô tả là :
Phalaenopsis amabilis B1, 1825.
P. Amboinensis J.J. sm, 1911.
P. Cochlearis Holttum, 1964.
P. Cornu-cervi (Breda) B1, & Rchb, f 1960.
P. Equestris (Schauer) Rchb, f 1849.
P. Gigantea J.J, Sm, 1909.
P. Hieroglyphica (Rchb, f) Sweet, 1968.
P. Lueddemaniana Rchb, f 1865.
P. Lindeni Loher, 1895.
P. Mannii Rchb, f 1871.
P. Mariae Burb, ex Warller & Williams, 1883.
P. parishii rehb, f 1865.
P. pulchra (Rchb, f) Sweet, 1968.
P. reichenbachiana Rchb, f & Sander, 1882.
P. tetraspis Tchb. f 1874.
P. violacea Witte, 1860.
Phalaenopsis white
Phalaenopsis Sogo Pony
Phalaenopsis wilsonii
Và vô số loà i lan Hồ Ä‘iệp lại đã được lai tạo. NgÆ°á»i Tây phÆ°Æ¡ng cho rằng Hồ Ä‘iệp là loà i lan thông dụng và dá»… trồng nhất cho những ngÆ°á»i má»›i bắt đầu chÆ¡i lan vì chúng tăng trưởng gá»n chắc, dá»… ra hoa, mùa hoa kéo dà i, nhiá»u mà u sắc, chịu Ä‘á»±ng cao vá»›i ánh sáng yếu .Vá»›i vẻ đẹp khó tin, chúng là phần thưởng cho những ngÆ°á»i trồng lan kinh nghiệm. NgÆ°á»i Việt Nam thì ngược lại, dù là nhà vÆ°á»n có nhiá»u năm kinh nghiệm Ä‘á»u quan niệm rằng đây là giống khó trồng nhất trong há» lan. Quê hÆ°Æ¡ng của lan Hồ Ä‘iệp là các nÆ°á»›c của vùng Äông Nam á, rừng Việt Nam không có loà i Phalaenopsis amabilis, chỉ có 5 loà i tÆ°Æ¡ng tá»± được biết là Phaenopsis mannii, Phalaeopsis gibbosa, Phalaenopsis lobbi, Phalaenopsis fuscata và Phalaenopsis cornu-cervi. Tuy nhiên không thấy chúng được trồng phổ biến. Cà n cứ và o dữ kiện trên có thể kết luáºn rằng, Ä‘iá»u kiện khà háºu Việt Nam rất thuáºn lợi cho sá»± sinh trÆ°á»ng và phát triển của lan Hồ Ä‘iệp. Do đó tìm những nguyên nhân để giải thÃch sá»± thất bại của việc trồng lan Hồ Ä‘iệp ở Việt Nam là điá»u phải suy nghĩ tháºn trá»ng. Vì đây là sÆ¡ cÆ¡ cho việc trồng thà nh công loà i lan Hồ Ä‘iệp trong tÆ°Æ¡ng lai.
Theo chúng tôi ở những nÆ°á»›c phÆ°Æ¡ng Tây, tất cả các loà i lan Ä‘á»u được trồng trong nhà kÃnh, các yếu tố vá» khà háºu là lý tưởng, Ä‘iá»u kiện vệ sinh được thá»±c hiện má»™t cách nghiêm túc, dinh dưỡng gồm những chất vô cÆ¡ không chứa những mầm gây bệnh. Trong khi ở Việt Nam, qui trình trồng các loại lan chÆ°a được phổ cáºp, kiến thức hiểu biết vá» sinh há»c chÆ°a sâu, cá»™ng vá»›i Ä‘iá»u kiện nóng ẩm của xứ nhiệt Ä‘Æ¡Ìi là môi trÆ°á»ng phát triển thÃch hợp của vô số mầm bệnh của nấm và virut, những cÆ¡n mÆ°a nặng hạt rÆ¡i thẳng xuống lá và đá»t non. Phân hữu cÆ¡ cÅ©ng là ổ bệnh vá»›i các bà o tá» nấm hại đồng thá»i lại thiếu thốn các loại thuốc trừ rêu.
Chúng tôi hy vá»ng rằng, sau khi tìm hiểu và thá» nghiệm; bạn sẽ đồng ý vá»›i chúng tôi vỠý niệm của ngÆ°á»i phÆ°Æ¡ng Tây : " Hồ Ä‘iệp là loại lan dá»… trồng nhất và nếu dinh dưỡng đúng mức khi trưởng thà nh dÆ°á»ng nhÆ° cây sẽ ra hoa quanh năm" .
7.4.1 Nhiệt Ä‘á»™ và ẩm Ä‘á»™ : Hồ Ä‘iệp là má»™t loại lan của vùng nhiệt Ä‘á»›i mà sá»± tăng trưởng của chúng chịu ảnh hưởng của 2 mùa năÌng mÆ°a rõ rệt. Tuy nhiên Hồ Ä‘iệp chỉ xuất hiện ở các vùng rừng ẩm hoặc ven suối. Không có sá»± biến Ä‘á»™ng đáng kể
vỠẩm Ä‘á»™ giữa mùa mÆ°a và mùa khô nÆ¡i Hồ Ä‘iệp sinh sống, vì thế cây lan Hồ Ä‘iệp không có mùa nghỉ, mặc dù do sá»± bất lợi vá» thá»i tiết trong mùa khô. Cây Hồ Ä‘iệp có tăng trÆ°á»ng cháºm hÆ¡n chút Ãt so vá»›i mùa mÆ°a trong Ä‘iá»u kiện tá»± nhiên. Nhiệt Ä‘á»™ lý tưởng tối thiểu từ 22ºC - 25ºC và o ban ngà y và 18ºC và o ban đêm. Tuy nhiên Hồ Ä‘iệp là loà i lan chịu nóng hÆ¡n Ä‘a số má»™t số loà i khác, do đó nó cÅ©ng có thể tăng trưởng khá tốt ở bất cứ nÆ¡i nà o có nhiệt Ä‘á»™ cao hÆ¡n tối Ä‘a 35ºC và o ban ngà y và 25ºC và o ban đêm. Äiá»u lÆ°u ý là nhiệt Ä‘á»™ tối thiểu của ngà y và đêm là giá»›i hạn quan trá»ng của lan Hồ Ä‘iệp. Theo nghiên cứu của De Vries (1953), cây Phalaellopsis schilleriana Æ Ì‰ Indonésia chỉ trổ hoa khi nhiệt Ä‘á»™ ban đêm xuống dÆ°á»›i 21ºC. Theo kết quả báo cáo của bà Trần Thanh Vân ( 1974), 2 loà i Phalaenopsis
alllabỉlis và P. sehilleriana dÆ°á»›i má»™t năm tuổi trổ hoa trong khà háºu dà i vá»›i Ä‘iá»u kiện nhiệt Ä‘á»™ 20ºC và o ban ngà y và 17ºC và o ban đêm.
Ẩm Ä‘á»™ tối thiểu cần thiết là 60ºC vá»›i Ä‘iá»u kiện ẩm Ä‘á»™ nà y đất nÆ°á»›c ta đủ thá»a mãn vá»›i những yêu cầu tốt nhất vì đây là ẩm Ä‘á»™ của những ngà y thấp nhất trong mùa khô.
AÌnh sáng:
Äây là loà i lan có biên Ä‘á»™ biến thiên khá rá»™ng vỠánh sáng, khoảng 5.000-15.000 1m/m2, ánh sáng hữu hiệu cho loà i nà y ở 30%. Vì thế vá»›i già n che có Ä‘á»™ che sáng 70% là thÃch hợp. Äây là loà i lan duy nhất, chịu được ánh sáng yếu nhÆ°ng thá»±c tế nhu cầu vỠánh sáng của chúng cao hÆ¡n nhiá»u vì thế không nên đặt lan Hồ Ä‘iệp và o chá»— quá râm mát. Ãnh sáng rất cần thiết cho sá»± sinh trưởng và trổ hoa.
Hồ Ä‘iệp vá»›i bá»™ lá mà u xanh Ä‘áºm chÆ°a phải là má»™t cây lý tưởng cho việc ra hoa, hÆ¡n nữa cây trồng trong Ä‘iá»u kiện nà y có khả năng kháng bệnh kém. Cây lan dược đặt nÆ¡i có ánh sáng khuếch tán vừa phải vá»›i bá»™ lá mà u xanh có ánh
nhẹ mà u và ng là tốt nhất.
Æ Ì‰ Việt Nam, nếu cây lan Hồ Ä‘iệp được trồng vá»›i 12 giá» chiếu sáng trong ngà y, trong đó khoảng 1 - 2 giá» cây nháºn được ánh sáng trá»±c tiếp, cây sẽ phát triển tốt.IÌt trÆ°á»ng hợp cây Hồ Ä‘iệp bị chết vì nấng, trừ trÆ°á»ng hợp bạn dể cây lan phÆ¡i nấng trá»±c tiếp suốt quang kỳ 12 giá» chiếu sáng, cây sẽ bị những vết bá»ng do cháy lá và đây là cá»a ngõ cho sá»± xâm nháºp của nấm bệnh và virus. Tốt nhất là tạo cho Hồ Ä‘iệp má»™t ánh sáng gần nhÆ° khuếch tán. Các loại tôn nhá»±a hoặc vải lÆ°á»›i ni- lông thÆ°a 1mm được dùng vá»›i mục Ä‘Ãch nà y quang kỳ 10-12 giá» chiếu sáng.
Nếu chỉ trồng vá»›i mục Ä‘Ãch tiêu khiển có thể treo chúng ở mái hiên hoặc ban-công nhà vá»›i Ä‘iá»u kiện ánh sáng hoà n toà n khuếch tán hoặc ánh sáng trá»±c tiếp lên cây khoảng 2 giá» trong ngà y cÅ©ng đạt được mục Ä‘Ãch mong muốn.
TÆ°á»›i nÆ°á»›c:
Hồ Ä‘iệp là loà i Ä‘Æ¡n thân, không có giả hà nh nên không dá»± trữ nÆ°á»›c, hÆ¡n nữa diện tÃch bốc hÆ¡i của bản lá khá lá»›n và chúng không có mùa nghỉ vì thế phải cung cấp cho không má»™t lượng nÆ°á»›c đầy đủ và thÆ°á»ng xuyên trong suốt năm. Trong mùa mÆ°a má»—i ngà y phải tÆ°á»›i cho chúng 2 lần, trừ những ngà y có mÆ°a, má»™t lần và o 9 giá» sáng, má»™t lần và o 3 giá» chiá»u. TÆ°á»›i nhÆ° váºy sẽ đảm bảo cây khô ráo khi trá»i tối vì Ä‘á»ng nÆ°á»›c ở nách lá suốt đêm có thể gây ra sá»± thối rữa. Và o mùa nắng nên tÆ°á»›i cho chúng 1 ngà y 3 lần.
Äiá»u kiện thoát nÆ°á»›c là tối quan trá»ng. Hồ Ä‘iệp không thể chịu được má»™t Ä‘á»™ ẩm lắng Ä‘á»ng nhất là ban đêm, vì rất Ä‘á»… tạo Ä‘iá»u kiện cho bệnh thối rữa phát triển. Tốt nhất cứ ba ngà y ta nên pha Dithane M45, Maneb, Captan và o trong nÆ°á»›c tÆ°á»›i vá»›i nồng Ä‘á»™ 1/400 để ngừa chứng bệnh nói trên. ồ Nên nhá»›, Hồ Ä‘iệp là loà i lan vá»›i giá thể và nÆ°á»›c tÆ°á»›i có ph khác thấp (PH=5,2) vì thế phải dùng axÃt phôtphoric để giảm ph của nÆ°á»›c.
Æ Ì‰ nÆ°á»›c ta, và o mùa mÆ°a Hồ Ä‘iệp tăng trưởng mạnh hÆ¡n, nhÆ°ng những giá»t mÆ°a nặng hạt cÅ©ng không kém phần nguy hiểm vì thế Ä‘a số các loại Hồ Ä‘iệp bị chết do những cÆ¡n mÆ°a đầu mùa. Äây cÅ©ng là má»™t hình thức tÆ°á»›i của thiên nhiên mà ta không kiểm soát được. Do đó để ngừa tình trạng trên, mái già n che Hồ Ä‘iệp nên dùng những tấm tôn nhá»±a xanh, nhÆ° váºy sẽ loại trừ những tráºn mÆ°a không cần thiết và tạo được những tia sáng khuếch tán rất lý tưởng.
Và o mùa khô, ta vẫn duy trì mức Ä‘á»™ tÆ°á»›i Ä‘á»u đặn nhÆ° trong mùa mÆ°a, vì lúc nà y ẩm Ä‘á»™ trong không khà giảm xuống rõ rệt. Do đó, sá»± tăng số lần tÆ°á»›i nhằm mục Ä‘Ãch tạo cho cây tăng trưởng liên tục. Nếu cây có trạng thái thiếu nÆ°á»›c, ủ rÅ© bạn nên chuyển cây sang vị trà khác hoặc tăng số lần tÆ°á»›i lên. Má»™t lần tÆ°á»›i bổ sung và o giữa trÆ°a trong mùa khô rất thÃch hợp cho sá»± phát triển của Hồ Ä‘iệp.
Bón phân:
Hồ Ä‘iệp cần được bón phân trong suốt năm. Phân phải được bón định kỳ và đá»u đặn, cứ 2 tuần 1 lần. Nếu có phân Stewart mà u xanh 6-30-30 được bón và o lần thứ tá»± và ta tiếp tục chu kỳ suốt cả năm. Hà m lượng được dùng cho má»—i lần là 1 muá»—ng cà -phê cho 4 lÃt nÆ°á»›c. Má»™t số nhà trồng lan lại khuyên nên bón phân vá»›i chu kỳ ngắn hÆ¡n (I tuần/1 lần) và hà m lượng giảm Ä‘i má»™t ná»a. Theo chúng tôi, tÆ°á»›i loãng trong nhiá»u lần sá»± hấp thụ của rá»… tốt hÆ¡n vì bản thân cây Hồ Ä‘iệp không dá»± trữ được chất dinh dưỡng.
Ngoà i việc dùng phân vô cơ, ta có thể sỠdụng thêm các loại phân hữu cơ hỗn hợp với nồng độ loãng có pha thêm thuốc ngừa nấm, tưới xen kẽ với loại phân vô cơ trên (hay phân vô cơ tự pha lấy như đã trình bà y ở phần 9).
Trong quá trinh sinh trưởng, nếu bạn nháºn thấy bá»™ rá»… của lan chÆ°a hoà n thiện, bạn có thể dùng má»™t số kÃch thÃch tố để gây sá»± má»c rá»… nhÆ° 2, 4D; ANA; nhÆ°ng tốt nhất là dùng ANA vì Ãt Ä‘á»™c cho cây có thể 2 đến 3 lần trong năm vá»›i nồng Ä‘á»™ 1 phần triệu (ppm).
Sự thông gió:
So vá»›i các loà i lan khác, sá»± thông gió Æ Ì‰ lan Hồ Ä‘iệp là tối cần thiết. Äây cÅ©ng là má»™t yếu tố có liên hệ đến các bệnh thối rữa thÆ°á»ng gặp ở loà i lan nà y. Sá»± thông gió cà ng lá»›n cây cà ng Ãt bệnh vì nó giúp cây mau khô sau khi tÆ°á»›i. Tuy nhiên, má»™t sá»± thông gió quá mạnh dá»… là m cho cây mất nÆ°á»›c và chuồn lá. Gió vá»›i tốc Ä‘á»™ 10-15km/giá» tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i cấp số 3 và 4 của Beaufort là tốt nhất. Do đó tùy nÆ¡i trồng vá»›i tốc Ä‘á»™ gió nhÆ° thế nà o ta phải cấu tạo giá thể cho hợp lý. ThÆ°á»ng cách trồng Hồ Ä‘iệp tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° má»™t số giống của loà i Ä‘Æ¡n thân nhÆ° Vanda, Rl'ynchostylis, Aerides vì thế nếu gió vá»›i cấp 6 trở lên, giá thể phải bÃt kÃn để thá»a mãn số lượng nÆ°á»›c bốc hÆ¡i quá lá»›n, còn ngược lại, phải tháºt thoáng vì nếu không giá thể là ổ xuất phát các mầm bệnh nguy hiểm.
Cháºu, giá thể, cách trồng:
Má»™t cách trồng chung nhất cho các loại Ä‘Æ¡n thân là cháºu tháºt thoáng, cà ng thoáng cà ng tốt, có thể đến mức cá»±c Ä‘oan chỉ dùng cháºu nhÆ° giá thể duy nhất, tuy nhiên chỉ áp dụng cho nÆ¡i nà o Ä‘iá»u kiện ẩm Ä‘á»™ ổn định, sá»± thông gió không đổi và nhất là , tiểu khà háºu tháºt Ä‘iá»u hòa. Do đó cháºu phải tháºt sạch, không có dấu vết của bất kỳ má»™t loà i rêu nà o bám trên thà nh cháºu. ThÆ°á»ng các nhà trồng lan dùng than, gạch, dá»›n là m giá thể cho Hồ Ä‘iệp. Theo chúng tôi, chỉ và i cục than hoặc và i miếng ngói cong là đủ. Vá»›i cách trồng nà y, khi cây đã thÃch nghi sẽ phát triển rất mạnh trong tÆ°Æ¡ng lai và trong cháºu hình nhÆ° không có má»™t cái rá»… nà o bị thối. Trong thá»i gian cứ 2 năm má»™t lần ta nên thay cháºu cho Hồ Ä‘iệp, nếu chúng quá mau lá»›n có thể rút ngắn thá»i gian nà y. Biểu hiển của sá»± thay cháºu là kÃch thÆ°á»›c mát cân đối
giữa cây và cháºu, cháºu bị bể, giá thể bị hÆ° hao. Có thể thay cháºu má»™t cách dợn giản bằng cách Ä‘áºp bá» những phần cháºu cÅ© có rá»… bám hoặc để nguyên cháºu cÅ© và o cháºu má»›i lá»›n hÆ¡n. Nếu muốn tiết kiệm cháºu, ta có thể nhúng và o dung dịch há»—n hợp nÆ°á»›c vá»›i má»™t loại thuốc ngừa rêu.
Và dụ Con san 20 (và i giá»t trong 1 lÃt). chỉ trong vòng 3 phút rá»… sẽ tróc ra, ta sẽ nhặt cây và trồng và o má»™t cháºu má»›i. Äiá»u cần nhá»› khi cây được trồng lại phải được buá»™t tháºt chặt và tÆ°á»›i ngay bằng dung dịch BL+ANA. Sau đó để cây và o chá»— râm mát, khi cây ra rá»… đặt cây và o vị trà bình thÆ°á»ng và lúc bấy giá» má»›i đặt giá thể và o cháºu. Bạn đừng lo lắng, việc thay cháºu HỒ Ä‘iệp Ãt khi gây ra “xốc†nhÆ° Cattleya.
Cách nhân giống lan Hồ điệp:
Ngoà i phÆ°Æ¡ng pháp gieo hạt và cấy mô không được Ä‘á» cáºp ở. Äây đối vá»›i loà i lan Hồ Ä‘iệp có 3 cách nhân giống : phÆ°Æ¡ng pháp cÆ¡ há»c, phÆ°Æ¡ng pháp kÃch thÃch tố, và phÆ°Æ¡ng pháp tạo cây con trên trục phát hoa cÅ©.
+PhÆ°Æ¡ng pháp cÆ¡ há»c:
Äây là phÆ°Æ¡ng pháp dá»… dà ng nhất. Khi cây đạt má»™t kÃch thÆ°á»›c mong muốn, ta sẽ cất ngá»n vá»›i má»™t Ãt rá»… Ä‘em trồng và o cháºu má»›i, phần gốc còn lại sau má»™t thá»i gian sẽ má»c lên và i ba chồi nữa. Nên nhá»› là cây phải được căÌt bằng kéo cất cà nh đã được khá» trùng và sau đó phải trét vadÆ¡lin có trá»™n Zineb, sÆ¡n, hoặc vôi và o vết cắt để tránh sá»± nhiá»…m trùng và cuối cùng ta là m những Ä‘á»™ng tác tiếp tục nhÆ° cây thay cháºu.
Má»™t phÆ°Æ¡ng pháp khác được Ä‘á» cáºp đến, tuy Ä‘Æ¡n giản nhÆ°ng có hiệu quả hÆ¡n. Dây đồng là dụng cụ duy nhất dùng cho công tác nà y, được buá»™c và o thân cây và xiết chặt, vì thế mạch dẫn nhá»±a bị ức chế là nguyên nhân tạo sá»± kÃch thÃch cây má»c chồi má»›i. Khi chồi nhú ra khá»i thân, ta gỡ dây đồng ra, cây con sẽ lá»›n dần. Tốt nhất là đợi cây con phát triển thà nh thục và má»c rá»… ta sẽ cắt cây con lìa khá»i thân cây mẹ. Tuyệt đối đừng bao giá» cắt ngá»n cây mẹ để phần gốc còn lại nuôi dưỡng cây con, vì nó sẽ mắc phải những khuyết Ä‘iểm nhÆ° phÆ°Æ¡ng pháp trên.
Vá»›i phÆ°Æ¡ng pháp nà y ta sẽ có cây con má»›i nhÆ°ng sức khá»e cây mẹ vẫn bình thÆ°á»ng, cây không bị " xốc" bảo đảm sá»± ra hoa trong mùa kế tiếp.
+ PhÆ°Æ¡ng pháp kÃch thÃch tố :
Má»™t và i loại kÃch thÃch tố được dùng có hiệu quả rõ rệt và nhanh chóng đối vá»›i sá»± má»c chồi của các loà i lan Hồ Ä‘iệp. Vá»›i dung dịch kÃch thÃch tố pha sẵn phun sÆ°Æ¡ng và o lá và rá»… , chỉ 1 tháng sau có dấu hiệu của sá»± má»c chồi. CÓ thể phun 2 lần cách nhau 5 ngà y sẽ có kết quả chắc chắn. thất được dùng là Cytokinin, vá»›i nồng Ä‘á»™ 5 phần triệu (ppm). Æ Ì‰ PhÆ°Æ¡ng pháp tạo cây con trên phát hoa cÅ© (PhÆ°Æ¡ng pháp Griesbacil).
Sau khi cây Hồ Ä‘iệp trổ hoa xong, cắt bá» phần ngá»n của phát hoa chỉ chừa lại 3-4 mắt phÃa gốc rồi bôi Ianohn có trá»™n 50mg/ml acid Cinnamic + 5mg/ml 6- Benzyì amino-purine. Sau 4-8 tuần lá»…, cây con sẽ má»c ở vị trà má»—i mắt và rá»… sẽ tạo láºp khi cây con lá»›n dần. Lúc nà y có thể cắt bá» phát hoa và đem cây con trồng trong cháºu.
Sâu bệnh và các vần đỠkhác:
Phải lÆ°u ý những biểu hiện của bệnh thối rữa xuất hiện trên cấy, vì bệnh nà y phát triển rất nhanh chóng, có thể giết chết cây chá»›p nhoáng trong và i ngà y. Nếu chỉ thấy trên lá xuất hiện những chá»— Ä‘áºm mà u ta phải phun thuốc ngay. Nếu lá và rá»… đã bị thối, ta phải dùng kéo hoặc dao đã khá» trùng cất xa chá»— bị bệnh, nếu cần ta có thể cắt bá» cả nguyên lá hoặc rá»…. Vết cắt phải được khá» trùng bằng VadÆ¡hn trá»™n Zineb và nên nhá»› không dùng kéo nà y má»™t lần nữa để cất má»™t cây lan nà o khác, nếu nó chÆ°a được khá» trùng trở lại. Cuối cùng ta phải cách ly cây bệnh vì chúng lan truyá»n rất nhanh chóng. Khi cây đã có trục phát hoa không nên thay đổi vị trÃ, vì nhÆ° thế dá»… là m nụ hoa bị rụng. Sá»± thiếu ẩm Ä‘á»™, sá»± tháp nắng, sá» dụng phân bón quá Ä‘á»™ cÅ©ng là m cho nụ hoa và ng ra và quan lại. Khi hoa đã tà n, ta có thể cắt trục phát hoa đến mất thứ tÆ° (chừa lại 4 mất), các mắt nà y thÆ°á»ng cho ra các chồi bên và có thể ra hoa và o mùa nấng.
Hồ Ä‘iệp vẫn bị má»™t số loà i côn trùng cắn phá. Loà i mạc, rệp nhỠđến ná»—i mắt thÆ°á»ng không phân biệt được, nếu ta nhìn mặt trên lá mà u xanh mÆ°á»›t có lốm đốm mà u rỉ sét, sần sùi mặt trên và dÆ°á»›i - nhiá»u ngÆ°á»i lầm lẳn cây bị nhiá»…m nấm hay virut. Sâu và bệnh là 2 lãnh vá»±c khác nhau, nếu lầm lẫn sẽ không trị liệu thÃch đáng. Vá»›i kÃnh lúp có Ä‘á»™ mạnh, ta sẽ thấy được những con côn trùng mà u hÆ¡i Ä‘á», nhá» xÃu. Ngoà i ra má»™t loà i rệp đốm và vảy u vá»›i kÃch thÆ°á»›c lá»›n hÆ¡n cÅ©ng gây ra má»™t tác hại đáng kể. Dùng Serpa vá»›i nồng Ä‘á»™ ná»a muá»—ng canh cho 4 lÃt nÆ°á»›c, kết quả sẽ chắc chắn.
TÆ°á»›i nÆ°á»›c trà loãng cho lan Hồ Ä‘iệp hà ng ngà y, ngoà i tác Ä‘á»™ng kÃch thÃch vì nó có chất cafein, nó còn có tác dụng để diệt những mầm khuẩn bệnh do chất tanin trong nÆ°á»›c trà .
Cách chăm sóc lan vũ nữ
Lan vÅ© nữ có khoảng 400-600 loà i, xuất xứ từ châu Mỹ và vùng cáºn nhiệt Ä‘á»›i. Cà nh hoa có thể lÆ°u giữ được từ 35 đến 45 ngà y. Äiá»u đặc biệt là hoa có thể nở tất cả các mùa trong năm.
Ãnh sáng: Loà i lan nà y Æ°a bóng mát vì váºy tránh để cây ngoà i trá»i.
Cây phát triển tốt ở nhiệt độ 15 đến 35 độ C.
Äá»™ ẩm 60%.
Cách tÆ°á»›i nÆ°á»›c: Dá»… của lan vÅ© nữ rất nhá», nên bồn trồng phải nhá» hÆ¡n các loại khác. Mùa đông má»—i ngà y tÆ°á»›i má»™t lần. Mùa hè tÆ°á»›i ngà y 2-3 lần và o lúc sáng sá»›m và chiá»u mát. Nếu ngà y nắng nóng và gió nhiá»u thì tăng thêm má»™t lần tÆ°á»›i. Di chuyển vòi phun nÆ°á»›c qua má»™t lượt rồi tÆ°á»›i trở lại để cho thấm Ä‘á»u và o chất trồng.
Cách tÆ°á»›i phân NPK: 7 ngà y tÆ°á»›i má»™t lần theo liá»u lượng quy định và o lúc sáng sá»›m hoặc chiá»u mát. TÆ°á»›i quá liá»u lượng, cây sẽ bị và ng lá và chết. TÆ°á»›i qua má»™t lần nÆ°á»›c, đợi 15-20 phút rồi má»›i tÆ°á»›i phân để cây hấp thụ tốt.
Hằng tháng nên phun thuốc phòng ngừa sâu bệnh, nấm.
Chú ý: Khi hoa nở gần tà n hoặc cây có hiện tượng yếu đi phải cắt ngay cà nh hoa và tưới phân NPK 20.20.20.
Mùa đông, nếu nhiệt Ä‘á»™ dÆ°á»›i 15 Ä‘á»™ C, cây không phát triển, nụ bị há»ng thì phải chuyển cây đến chá»— ấm hÆ¡n.
Sự nghỉ của cây lan
Má»™t trong những lá»—i lầm mà những ngÆ°á»i má»›i chÆ¡i lan cÅ©ng nhÆ° những ngÆ°á»i trồng lan chuyên nghiệp Việt Nam thÆ°á»ng mắc phái là sá»± quá chú ý vá» các nhu cầu dinh dưỡng của cây lan và hình thức xanh tốt bên ngoà i.
Quan sát vá» sá»± sinh trưởng và phát triển của lan tại các khu rừng mà chúng Ä‘ang sống, cÅ©ng nhÆ° lan Ngá»c Ä‘iểm (Ryllehostylis gigantea) má»c trên các cây bóng mát khắp thà nh phố Hồ Chà Minh sẽ cho ta má»™t kết luáºn:
Má»™t trong những Ä‘iá»u kiện cần thiết cho Ä‘á»i sống của thá»±c váºt nói chung và của há» lan nói riêng là phải có sá»± nghỉ ngÆ¡i định kỳ hà ng năm. Nhất là đa số các loà i lan có nguồn gốc từ rừng nhiệt dá»i vá»›i 2 mùa nắng, mÆ°a rõ rệt. Äây cÅ©ng là thá»i kỳ mà cây lan ngÆ°ng phát triển, thá»i kỳ nà y cần vá» mặt sinh lý, nhất là trổ bông. Sá»± nghỉ ngÆ¡i, là thá»i gian cần phải có do má»i sá»± thÃch nghi lâu Ä‘á»i để qua mùa khô. Trong các Ä‘iá»u kiện nhan tạo, ngÆ°á»i ta có thể bắt ép, kéo dà i thá»i gian tăng trưởng và tạo cho chúng má»™t sá»± tăng trưởng trong toà n năm, nhÆ°ng chÆ°a chắc các cây nà y sẽ phát triển tốt. Do đó trong mùa tăng trưởng đến nó sẽ ra hoa kém, cho những mầm non yếu Ä‘i rất nhiá»u.
Trong thá»i kỳ sinh trưởng, cây lan nhá» khà háºu ẩm Æ°á»›t và thuáºn lợi se trở nên tốt tÆ°Æ¡i, đâm các giả hà nh má»›i và ra hoa. Khi mùa khô đến, sá»± tăng trưởng của lan dừng lại, Ä‘á»i sống hình nhÆ° ngÆ°ng hẳn và chỉ phát triển trở lại khi mùa mÆ°a. lúc nà y lan bắt đầu má»™t chu kỳ phát triển vá»›i má»™t sức lá»±c má»›i và lá»›n hÆ¡n năm trÆ°á»›c.
Tất cả các giống lan sống ở miá»n nhiệt Ä‘á»›i Châu á, Châu UÌc và châu Mỹ, trong rừng khô Ä‘á»u đòi há»i sá»± nghỉ ngÆ¡i hà ng năm nhÆ° Cattleya, Laelia, Dendrobium, Aerides, Rhynchostylis, Catasetum..., nhÆ°ng cây sống ở các rừng dà y và ẩm, mặc dù là mùa khô, nhÆ°ng nhiệt Ä‘á»™ trong rừng Ãt gay gắt, không khà luôn luôn ẩm Æ°á»›t, nên sá»± nghỉ ngÆ¡i của không không có dấu hiệu rõ rệt, và dụ các giống Masdevallia, Odontoglossum Fhalaellopsis, Vanda, Paphiopedilum.
Trong mùa nghỉ cây lan không hấp thụ những chất dinh dưỡng, vì thế trong thá»i kỳ nà y tuyệt đối không được tÆ°á»›i phân cho lan (tuy nhiên cây không bao giá» ngừng hô hấp). Dể duy trì sá»± sống và giảm bá»›t phần nà o sá»± thoát hÆ¡i nÆ°á»›c của lan gây ra khô héo Ä‘Æ°a đến sá»± chết, chỉ cần giữ má»™t ẩm Ä‘á»™ tối thiểu để cây sống sót, và o mùa nghỉ, cây lan vá»›i các giả hà nh hÆ¡i teo và nhăn lại, và i loại thuá»™c giống Dendrobium lá sẽ rụng Ä‘i chỉ còn lại các giả hà nh trÆ¡ trụi.
Nhiá»u nhà trồng lan thấy triệu chứng của sá»± suy kém, sợ cây chết nên đã vá»™i và ng tăng cÆ°á»ng tÆ°Æ¡Ìi nÆ°á»›c. Sá»± quan tâm đến lan là đúng, nhÆ°ng kết quả ra hoa lại không là m vừa lòng Ä‘iá»u bạn mong muốn.
Æ Ì‰ Việt Nam, khà háºu chia thà nh từng vùng khác nhau, do dó mùa nghỉ của lan phải Ä‘Æ°Æ¡Ì£c chá»n tùy theo vùng mà cây lan được trồng ở đấy. Mùa nghỉ của lan là mùa có ẩm Ä‘á»™ thấp và nhiệt Ä‘á»™ cao trong năm, do đó ở nÆ°á»›c ta, mùa khô được chá»n là mùa nghỉ của lan. Các tỉnh Nam Bá»™, mùa khô bắt đầu từ tháng 12 đến tháng 5, các tỉnh phÃa Bắc từ tháng 12 đến tháng 1 và các tỉnh Khu 5 cÅ© từ tháng 1 đến tháng 8. Việt Nam coÌ nhiá»u loà i lan xuất phát từ nhiá»u nguồn khác nhau: lan bản xứ, lan rừng nÆ°Æ¡Ìc ngoà i, lan lai. Các loà i coÌ yêu cầu chăm sóc khác nhau và cần má»™t sá»± nghỉ ngÆ¡i khác nhau. CoÌ loà i cần thá»i gian nghỉ ngÆ¡i dà i, có loà i cần thá»i gian nghỉ ngói ngắn hÆ¡n. Chỉ có kinh nghiệm má»›i giúp bạn nháºn rõ sá»± khác biệt nhá» lặt nà y.
Nghiên cứu sự nghỉ ngơi của cây lan tại các rừng mà chúng sinh sống, có thể chia lan ra là m 3 nhóm sau:
+ Nhóm cần thá»i gian nghỉ ngÆ¡i khoảng 3 tháng gồm các loà i thuá»™c giống Catasetum Momodes, Cynoche, Lycaste vì nó có giả hà nh máºp đòi há»i má»™t mùa khô tháºt dà i và khô ráo.
+ Nhóm cần thá»i gian nghỉ ngÆ¡i từ 1 - 2 tháng: Cattleya, Dendrobium, Rhynchostylis, Aerides ...
+ Nhóm không có thá»i gian nghỉ ngắn 1 - 2 tuần: Phalaenopsis,Cypripedium Faphiopedilm, Vanda ...
Ngoà i ra, có loại lan nà o đó lại nở hoa vaÌ€o muÌ€a khô, đừng nghÄ© rằng: tăng sá»± tÆ°á»›i nÆ°á»›c và o cây lúc bắt đầu Ä‘Æ¡m bông là cần thiết. ÄoÌ là sá»± nhầm lẫn loà i lan có hoa trong mùa nắng chỉ cần hấp thụ hÆ¡i nÆ°á»›c trong mùa là đủ Bạn nên nhá»›, sá»± thiếu nÆ°á»›c Ä‘Æ°a đến sá»± trổ hoa của má»™t số loà i lan dại:
Thá»±c tế tại thà nh phố Hồ Chà Minh, hầu hết các nhà vÆ°á»n lá»›n Ä‘á»u không tạo thá»i gian nghỉ cho lan. Tuy nhiên cây vẫn tăng truởng tốt, không có biểu hiện sút kém sức khá»e. Kết quả thá»±c tế đó có mâu thuẫn đến những Ä‘iá»u trình bà y ở trên không?
Cần phải kiểm tra trên cÆ¡ sở thống kê há»c, giữa 2 phÆ°Æ¡ng pháp cho cây lan nghỉ và không nghỉ, phÆ°Æ¡ng pháp nà o cho cây lan có sức khá»e tốt hÆ¡n, số lượng ra hoa nhiá»u và lá»›n hÆ¡n, số lượng giả hà nh tăng trưởng hà ng năm nhiá»u hÆ¡n?
Bạn hãy thá» nghiệm, dù bạn có và i cây lan yếu Ä‘i, nhÆ°ng kết quả thu được là má»™t kinh nghiệm rất quà giá cho sá»± trồng lan của bạn. Tuy váºy chúng tôi vẫn tin chắc, má»™t cây lan vá»›i thá»i gian nghỉ tối hảo sẽ cho hoa nhiá»u hÆ¡n và hoa sẽ lá»›n hÆ¡n rất nhiá»u so vá»›i cây lan cùng loà i không coÌ thá»i gian nghỉ. Vá»›i các giống Dendrobium cắt cà nh, khi cây đạt tuổi thà nh thục vá»›i má»™t thá»i gian nghỉ nó sẽ cho từ 4 đến 5 cà nh hoa dá»… dà ng, và má»—i cà nh đạt không dÆ°á»›i 25 hoa nhÆ° các loà i Dendrobium Superbiens, Dendrobium American Beauty.
Môi trường trồng hoa lan
Loại chất trồng được chá»n tùy thuá»™c Ä‘iá»u kiện ngoại cảnh, nhân lá»±c, loà i lan Và qui mô sản xuất. Các chất trồng được sá» dụng hiện nay gồm than, gạch, dá»›n, xÆ¡ dừa, rá»… lục bình, vá» thông. Các chất trồng của lan khác vá»›i đất dể trồng cây. Các chất trồng nà y dùng để cải thiện Ä‘á»™ ẩm và tác dụng cÆ¡ há»c hÆ¡n là cung cấp dinh dưỡng.
+ Than gá»—:
Äược dùng vá»›i mục Ä‘Ãch giữ ẩm. Than là má»™t chất trồng tốt nhất vì không có mầm bệnh, không bị mục và có khả năng giữ nÆ°á»›c, vì thế than sẽ hấp thụ dinh dưỡng qua quá trình bón phân và thải ra dần qua sức hút rất mạnh của rá»… lan. Than được dùng gở đây là loại than gá»— rừng Giồng, được nung tháºt chÃn. Tránh tuyệt đối dùng các loại than gá»— rừng sác (Ä‘Æ°á»›c) vì hà m lượng NacL trong than cao, dá»… là m thết ]an.
+ Gạch:
Gạch trồng lan tốt phải nung tháºt già , nhằm mục Ä‘Ãch ngăn chặn rêu má»c. Gạch ngói tốt hÆ¡n gạch thẻ vì có Ä‘á»™ cong nên chất trồng luôn luôn có Ä‘á»™ thoáng thÃch hợp. Ngoà i ra bá» mặt rá»… bám cÅ©ng rá»™ng hÆ¡n; nên rá»… không phải má»c chồng chất lên nhau, cây sẽ phát triển tốt hÆ¡n nhÆ°ng nhược Ä‘iểm của gạch là nặng nên không thÃch hợp cho việc trồng bằng dây treo.
+ Dá»›n
Äây là dạng sợi của thân và rá»… cây dÆ°Æ¡ng xỉ (Cybotium baronletz) là má»™t loại cây má»c nhiá»u ở các vùng thung lÅ©ng đồi núi Äà Lạt. Sở dÄ© dá»›n được chá»n vì không bao giỠđóng rêu nhÆ°ng hút ẩm tốt. Tuy nhiên, nếu chất trồng toà n dá»›n thì không có Ä‘á»™ thoáng.
Có 2 loại dớn:
- Dớn sợi: là loại dớn già , hóa mộc. (Có dạng từng sợi được ưa chuộng để trồng lan ở thà nh phố).
- Dá»›n vụn: là phần còn lại của cây dá»›n sau khi đã lấy loại dá»›n sợi loại dá»›n vụn là nhÆ°ng phần non của thân cây dá»›n - loại nà y sá» dụng trồng lan rất tốt ở vùng lạnh vì Ä‘á»™ hút ẩm cao, thiếu thoáng khÃ, nên nhiệt Ä‘á»™ trong cháºu cao hÆ¡n bên ngoà i , do đó dá»›n tạo má»™t Ä‘á»™ ẩm nhất định thuáºn lợi cho sá»± phát triển của rá»…. Trái lại do Ä‘iá»u kiện sinh thái ở thà nh phố có khác, nên các nhà vÆ°á»n trồng lan tuyệt đối không nên dùng loại dá»›n vụn, vì nhiệt Ä‘á»™ cao và ẩm Ä‘á»™ tháp, nên phải tÆ°á»›i nÆ°á»›c nhiá»u, dá»›n vụn bị bÃt dá»… là m thối rá»… lan. Ngoà i ra, diá»u kiện nóng ẩm rất thuáºn lợi, cho má»™t số loại côn trùng và nấm bệnh chá»n dá»›n là m mục tiêu cắn phá.
+ Xơ dừa:
Äây là chất trồng rất cần nếu sản xuất lan đại trà trên qui mô lá»›n. XÆ¡ dừa có khuyết Ä‘iểm dá»… má»c rêu, không thoáng, dá»… mục, nhÆ°ng do số lượng nhiá»u và rất rẻ nên xÆ¡ dừa được
trồng thà nh băng trên vạt tre. Nếu dùng xÆ¡ dừa trồng cháºu phải hạn chế tÆ°á»›i nÆ°á»›c. Tốt nhất là tạo Ä‘iá»u kiện ẩm Ä‘á»™ bên ngoà i hÆ¡n là trong cháºu. Äối vá»›i chất trồng nà y phải phun thuốc ngừa sâu bệnh thÆ°á»ng xuyên. Tuy nhiên xÆ¡ dừa lại là môi trÆ°á»ng rất tốt cho Ä‘a số các loà i lan thuá»™c giống Dendrobium.
+ Rễ lục bình:
Cáºy lục bình sống lan trà n mạnh mẽ ở khắp ao hồ, sông rạch trong cả nÆ°á»›c, nên rất dá»… kiếm, thuáºn lợi trong việc nuôi trồng hoa lan. Rá»… lục bình có dá»™ hút ẩm cao, có nhiá»u đạm, giúp cây ra rá»… và tăng trưởng rất mạnh trong thá»i gian đầu, nhÆ°ng dá»… bị mục rã nên mắc các khuyết Ä‘iểm nhÆ° xÆ¡ dừa và dá»›n vụn.
+ Vỏ cây:
Ở Việt Nam, có nhiá»u loại cây eo vỠđể trồng lan rất tốt tùy nhiên, nên chá»n loại cây nà o có vá» lâu mục, vì vá» cây cÅ©ng thuá»™c má»™t' trong số những chất trồng mau hủy hoại . Cây lan được trồng bằng vá» cây thá»i gian đầu phát triển rất tốt. Sau 1 năm vá» bị phân hủy thà nh mùn, gây úng nÆ°á»›c, thối rá»… và cÅ©ng là môi trÆ°á»ng thÃch hợp cho sá»± xuất hiện má»™t số loà i sâu cẩn phá rá»…. Vì váºy vá»›i chất trồng bằng vá» cây, cây lan phải được thay cháºu luôn. Trong các loại vá» cây sau: vú sữa, sao, me, trai, thông... thì vá» thông là loại vá» cây được Æ°a chuá»™ng nhất, vì vá» thông có chứa resin nên eo tÃnh sát khuẩn cao, lâu mục, không đóng rêu, Ãt có mầm bệnh các nấm hại. Vỏ thông có thể được lấy từ cây Thông 2 lá (Pinus merkusii) hoặc cây thông 3 lá (Pinus khasya) có nhiá»u ở Bảo Lá»™c và Äà Lạt.
Tuy nhiên vỏ thông cũng râÌt biÌ biÌt, nên cần coÌ lÆ¡Ìp than độn dÆ°Æ¡Ìi Ä‘aÌy chậu cho thông thoÌang
Tà i sản của XuyVuu
Chữ ký của XuyVuu [CENTER][SIZE="3"]Vợ là địch, bồ là ta
Chiến sự xảy ra,Ta vỠvới địch
Nằm trong lòng địch,Vẫn hướng vỠta
[/SIZE][/CENTER]
[CENTER][URL="http://4vn.eu/forum/showthread.php?t=4790"]Thông báo link die[/URL][/CENTER]
Viện Chủ Lạc Hương Viện
[CENTER][IMG]http://www.upanh.com/images/ydir029ew97ax0ih43sy.gif[/IMG][/CENTER]
Last edited by Adamsmith; 23-05-2010 at 02:22 AM .
12-04-2008, 08:55 PM
Nháºp Môn Tu Luyện
Tham gia: Mar 2008
Bà i gởi: 2
Thá»i gian online: 1 tháng 3 tuần 2 ngà y
Thanks: 85
Thanked 0 Times in 0 Posts
Váºy còn đối vá»›i Dendrobium thì dùng kÃch nhÆ° thế nà o để cho bông nhiá»u ?
Tà i sản của dkh12