Hoàng hậu Margot - Alexandre Dumas

[tarta12a]

Chương 15

Ý đàn bà là ý Chúa

Marguerite đã không nhầm: cơn giận Catherine chất chứa trong lòng khi thấy rõ mưu mô của mình trong tấn tuồng này không làm thay đổi được gì cho phần chung cuộc. Cơn giận đó cần phải được trút xuống đầu kẻ nào đó. Cho nên đáng lẽ đi về phòng mình thì Thái hậu lại đi thẳng lên phòng vị nữ quan trông coi trang phục của bà.
Phu nhân de Sauve đang chờ đợi hai cuộc viếng thăm: nàng mong đợi Henri và e ngại Thái hậu. Trong khi Dariole đang thức ở phòng ngoài, phu nhân de Sauve nằm trong giường, áo quần nửa kín nửa hở, nàng nghe có tiếng chìa khoá quay trong ổ, rồi những bước chân chậm rãi tiến lại gần. Những bước chân đó có lẽ sẽ nặng nề nếu như không có những tấm thảm dày làm nhẹ bớt. Phu nhân không hề nhận ra tiếng bước chân vội vàng và nhè nhẹ của Henri. Nàng ngờ rằng người ta không cho Dariole vào báo trước và nàng chờ đợi, đầu tỳ lên tay, tai mắt đều căng ra nghe ngóng.
Tấm rèm treo cửa được vén lên và người thiếu phụ rùng mình khi thấy Catherine de Médicis hiện ra.
Catherine có vẻ bình thản. Nhưng phu nhân de Sauve vốn đã quen nhận xét Thái hậu từ hai năm nay, hiểu ngay vẻ bình thản bề ngoài ấy che giấu những suy tính và có lẽ là cả sự trả thù tàn bạo nữa.
Nhìn thấy Catherine, phu nhân de Sauve toan nhảy xuống giường.
Nhưng Thái hậu giơ ngón tay ra hiệu cho nàng cứ nằm nguyên và Charlotte tội nghiệp cứ phải nằm ì tại chỗ. Nàng dồn tất cả sức lực của tâm hồn để chống chọi với cơn giông tố đang lặng lẽ ập tới.
- Cô đã đưa chìa khoá cho vua Navarre chưa? - Catherine hỏi mà không hề thay đổi giọng.
Tuy nhiên những lời đó được nói ra trên đôi môi mỗi lúc thêm một tái đi.
- Thưa lệnh bà, đã ạ… Charlotte trả lời với một giọng mà nàng cố tỏ ra bình thản như giọng Thái hậu.
- Cô đã gặp ông ta chưa?
- Thưa lệnh bà, ai ạ? - Phu nhân de Sauve hỏi lại.
- Vua Navarre.
- Thưa lệnh bà chưa, nhưng tôi đang chờ ông ấy, thậm chí khi nghe tiếng chìa khoá quay trong ổ, tôi đã tường là ông ấy tới.
Câu trả lời tỏ ra phu nhân de Sauve hoàn toàn tin tưởng, hoặc nàng che giấu mình cực giỏi. Nghe vậy Thái hậu không thể kìm được một tiếng rên khe khẽ. Bà nắm chặt bàn tay mập mạp ngắn ngủn của mình lại.
- Ấy thế mà mi đã biết thừa rằng đêm nay vua Navarre không tới đây Charlotte ạ! - Thái hậu vừa nói vừa mỉm cười độc ác.
- Thưa lệnh bà, làm sao tôi lại biết được điều đó? - Charlotte nói với nét ngạc nhiên như thật.
- Ừ, mi biết đấy.
- Nếu nhà vua không đến, thì ông ta chắc phải chết rồi - Thiếu phụ vừa nói vừa rùng mình khi nghĩ tới giả thiết này.
Charlotte đã dám cả gan nói dối như vậy vì nàng chắc rằng nếu sự phản bội nho nhỏ của nàng mà bị phát giác, nàng sẽ phải chịu trả thù khủng khiếp.
- Thế nhưng mi không viết cho vua Navarre chứ, Charlotte ạ. - Thái hậu vẫn tra hỏi với nụ cười câm lặng và tàn bạo.
- Thưa lệnh bà, không - Charlotte trả lời với vẻ ngây thơ đáng khâm phục - Hình như lệnh bà đâu có ra lệnh cho tôi làm thế!
Im lặng một lát. Trong khi đó Catherine nhìn phu nhân de Sauve như con rắn nhìn con chim mà nó muốn thôi miên.
- Mi tưởng mi đẹp, mi tưởng mi khôn khéo lắm phải không? - Catherine nói.
- Thưa lệnh bà, không - Charlotte đáp - Tuy vậy tôi biết rằng đôi khi lệnh bà thật là rộng lòng khi nói tới sự khôn khéo và sắc đẹp của tôi.
- Thế thì mi nhầm nếu mi tin như thế - Catherine hoạt bát hẳn lên - Và ta đã nói dối nếu ta nói với mi như thế, mi chỉ là một đứa đần độn và một con đàn bà xấu xí bên cạnh Margot con ta.
- Ôi thưa lệnh bà, đúng như vậy - Charlotte nói - Tôi không hề muốn phủ nhận điều đó, nhất là đối với lệnh bà.
- Vì thế nên vua Navarre yêu thích con ta hơn mi nhiều - Catherine nói tiếp - Ta nghĩ rằng đó không phải là điều mi muốn, cũng không phải là điều mà chúng ta đã từng thỏa thuận.
- Khổ thay, thưa lệnh bà - Charlotte bật khóc, lần này thì nàng chẳng phải cố gắng gì - Nếu quả thật như vậy thì tôi rất đau lòng.
- Thật thế đấy - Catherine vừa nói vừa nhìn xoáy vào phu nhân de Sauve với một tia nhìn sắc nhọn như dao.
- Nhưng ai nói để lệnh bà tin như thế? - Charlotte hỏi.
- Đi xuống phòng hoàng hậu Navarre, pazza(1) và mi sẽ thấy người tình của mi ở đấy.
- Ôi! Phu nhân de Sauve thốt lên.
Catherine nhún vai và hỏi:
- Mi ghen chứ?
- Tôi ư? - Phu nhân de Sauve cố tập trung tất cả sức lực đang gần tan của nàng.
- Ừ, mi, ta tò mò muốn xem một cơn ghen của đàn bà Pháp.
- Nhưng lệnh bà muốn tôi ghen như thế nào nếu như không phải là vì tự ái? Tôi chỉ yêu vua Navarre với mức vừa đủ cho công cuộc của lệnh bà mà thôi.
Catherine nhìn nàng một lát với cặp mắt mơ màng.
- Dù sao thì những lời mi nói đó có thể cũng là thật. - Thái hậu lẩm bẩm.
- Lệnh bà thật đã thấu lòng tôi.
- Thế tấm lòng ấy có tận tụy với ta không?
- Xin lệnh bà cứ ra lệnh và Người sẽ tự thấy.
- Thế này, vì mi đã quyết hiến thân cho công việc của ta Charlotte ạ, thì mi phải si mê vua Navarre, nhất là phải ghen, ghen như một người đàn bà xứ Ý, điều đó vẫn là để phục vụ ta.
- Nhưng thưa lệnh bà - Charlotte hỏi - Một người đàn bà Ý phải ghen như thế nào?
- Ta sẽ nói với mi sau - Catherine đáp.
Bà gật gật đầu vài lần rồi lặng lẽ và chậm rãi bước ra hệt như khi bà đi vào.
Charlotte run rẩy trước cái nhìn trong veo của cặp mắt tròn như mắt mèo ấy, cặp mắt tuy thất thần nhưng cũng chứa đày ẩn dụ sâu sắc. Nàng để Thái hậu ra đi mà không thốt lên nổi một lời nào, thậm chí cũng không dám tự do thở thành tiếng. Nàng chỉ lấy lại hơi thở khi nghe tiếng cửa khép lại sau lưng Thái hậu và Dariole báo cho nàng biết sự hiện hồn khủng khiếp này đã hoàn toàn tan biến.
- Dariole - Nàng nói - Em kéo chiếc ghế phô-tơi lại gần giường ta và ngủ đêm ở đây với ta. Ta xin em đấy, vì ta chẳng dám ở một mình đâu.
Dariole tuân lời. Nhưng mặc dù có mặt cô hầu phòng ở gần bên, mặc dù nàng đã ra lệnh để đèn đốt sáng lên cho yên lòng hơn, phu nhân sợ và bà Sauve chỉ thiếp đi được vào lúc tảng sáng, vì bên tai nàng vẫn âm vang mãi giọng nói rin rít của Catherine.
Trong khi ấy, mặc dù mới được yến giấc đi được vào lúc rạng sáng, Marguerite cũng thức giấc dậy cùng với những tiếng kèn của đơàn đi săn và những tiếng chó sủa đầu tỉên. Nàng dậy ngay và cố ý mặc bộ y phục một cách chểnh mảng. Nàng gọi các thị nữ của mình, gọi vào phòng ngoài những nhà quý tộc vẫn thường phục vụ vua Navarre. Rồi nàng mở cánh cửa đã nhốt trong cùng một phòng cả Henri lẫn De Mole, nàng đưa mắt thân ái chào De Mole và nói với chồng:
- Nào, thưa bệ hạ, làm cho mẹ tôi tưởng thực về những điều không có thực vẫn là chưa xong đâu, bệ hạ còn phải thuyết phục cả triều đình của bệ hạ về sự ăn ý hoàn toàn giữa chúng ta với nhau cơ. Nhưng xin bệ hạ cứ yên lòng - Nàng vừa nói thêm vừa cười - Và bệ hạ nhớ kỹ lời tôi nói: đây là lần cuối cùng tôi bắt bệ hạ phải trải qua cuộc thử thách ghê gớm như thế này.
Vua Navarre mỉm cười và ra lệnh cho đưa các quý tộc hậu cần của ông vào. Trong khi họ thi iễ, ông giả tảng như bây giờ mới nhận thấy áo măng-tô của ông vẫn còn nằm trên giường của hoàng hậu. Henri xin lỗi các nhà quý tộc vì đã tiếp đón họ như vậy và cầm lấy áo từ tay Marguerite đang đỏ mặt và cài áo lên vai. Rồi ông quay về phía họ hỏi thăm tin tức trong thành phố và trong triều đình.
Bằng khóe mắt, Marguerite nhận ra vẻ kinh ngạc khá lộ liễu trên nét mặt các nhà quý tộc về mối thân tình giữa vua và hoàng hậu Navarre. Một người môn lại bước vào theo sau là ba bốn nhà quý tộc khác, báo danh quận công d Alençon.
Để lôi kéo ông này tới, Gillonne chỉ cần báo với ông ta rằng nhà vua đã ngự đêm ở nơi hoàng hậu.
François bước vào nhanh đến nỗi khi gạt những người đến trước ra ông ta suýt xô họ ngã. Ánh mắt dầu tiên của ông ta dành cho Henri, rồi mới đến Marguerite.
Henri chào ông ta một cách lịch sự. Marguerite tạo cho mình một vẻ mặt hoàn toàn thanh thản.
Bằng một cái nhìn mơ hồ và xoi mói khác thường, quận công nhìn lướt qua căn phòng. Ông ta thấy thảm phủ giường xộc xệch, chiếc gối đôi lõm ở đầu giường, mũ của Henri vứt trên một chiếc ghế. François tái mặt nhưng rồi kịp tĩnh trí lại ngay.
- Henri, sáng nay anh có tới chơi cầu với nhà vua không? - François hỏi.
- Tôi có hân hạnh được hoàng thượng chọn hay đó chỉ là nhã ý của anh đối với tôi thôi, François?
- Không, hoàng thượng không nhắc gì đến chuyện ấy - Quận công hơi lúng túng - Nhưng chẳng phải là anh vẫn chơi cùng hoàng thượng đó sao?
Henri mỉm cười. Biết bao điều nghiêm trọng đã xảy ra kể từ khi ông chơi ván cầu trước với nhà vua đến nỗi bây giờ ông chẳng có gì đáng ngạc nhiên nếu Charless IX thay những người cùng chơi thường lệ của mình.
- Tôi đi với, François! - Henri mỉm cười nói.
Đi thôi - Quận công đáp.
- Cậu đi đấy ư, François? - Marguerite hỏi.
- Thưa chị, vâng.
- Cậu vội lắm à?
- Rất vội.
- Nếu tôi muốn đề nghị anh ở lại vài phút thì sao.
Marguerite hiếm khi có những yêu cầu như vậy, nên ông em nàng nhìn nàng, mặt hết đỏ lại tái.
"Cô ta sắp nói gì với hắn nhỉ?" - Henri cũng ngạc nhiên như quận công, nghĩ thầm.
Tựa như đoán được ý nghĩ của chồng, Marguerite quay về phía - Henri.
- Thưa bệ hạ, Người có thể tới chỗ hoàng thượng trước nếu Người thích, vì Người đã biết cái điều bí mật mà tôi muốn nói với quận công rồi. Vì lời yêu cầu của tôi với bệ hạ hôm qua đã gần như bị bệ hạ từ chối - Marguerite nói với một nụ cười duyên dáng - Vậy nên tôi không muốn phiền lòng bệ hạ khi nói trước mặt Người một nguyện vọng mà Người sẽ không thấy thích thú.
- Chuyện gì vậy kia? - François ngạc nhiên nhìn cả hai người hỏi.
- À, tôi biết bà muốn nói tới việc gì rồi - Henri nói, mặt đỏ lên vì bực bội - Quả thực tôỉ rất lấy làm tiếc đã không được tự do hơn thế này. Thế nhưng, nếu như tôi không thể đón nhận ông de Mole với một sự đảm bảo chắc chắn nào, thì chí ít tôi cũng có thể tiếp lời với bà tiến cử cho ông d Alençon cái người mà bà quan tâm tới - Rồi ông nói thêm để nhấn mạnh - Thậm chí có thể là François sẽ tìm được cách nào đó để giữ ông de Mole cho bà… tại đây… Ở gần nơi bà… Điều đó sẽ là tốt hơn có phải không, thưa bà?
"Nào, cả hai người sẽ làrn được điều mà nếu để riêng rẽ ra thì chẳng ai chịu làm" - Marguerite nghỉ thầm.
Nàng mở cửa buồng cho chàng trai bị thương ra, sau khi đã nói với Henri:
- Thưa bệ hạ, xin Người giải thích cho em tôi hiểu tại sao chúng ta lại quan tâm tới ông de Mole.
Henri mắc bẫy đã phải vắn tắt kể lại cho François - Ông này nửa phần theo Tân giáo vì xu hướng muốn đối lập cũng như Henri nửa phần theo Giatô giáo vì thận trọng - việc De Mole tới Paris và chàng đã bị thương như thế nào trong khi đem tới cho Henri bức thư của ông d Auriac.
Khi quận công quay lại thì De Mole ra khỏi buồng và đứng trước mặt ông ta.
Chàng nom đẹp trai và nhợt nhạt do vậy lại càng quyến rũ hơn. Chính vì vẻ đẹp và nét xanh xao của chàng khiến François khi nhìn thấy chàng đã thấy trong lòng nảy sinh một mối kinh hoàng mới. Marguerite nắm giữ được ông ta vừa bằng sự ghen tuông vừa bằng lòng tự ái.
- François ạ - Nàng nói - Tôi xin đảm bảo là vị quý tộc trẻ tuổi này sẽ có ích cho người nào biết dùng ông ta. Nếu anh nhận ông ta là người của mình thì ông ta sẽ có được một chủ soái có thế lực còn anh sẽ có một người bề tôi tận tuỵ. Ở thời buổi này, cần phải biết thu dùng người, nhất là… - Nàng hạ giọng nói thêm khiến cho chỉ có quận công nghe được - Nhất là khi người ta có tham vọng mà chẳng may lại chỉ mới là hoàng tử thứ ba của nước Pháp mà thôi.
Nàng đặt một ngón tay lên miệng để tỏ cho François thấy rằng mặc dù đã nói thẳng ra như vậy nàng vẫn giữ kín một phần quan trọng những suy nghĩ của nàng.
- Với lại - Nàng thêm - Có lẽ ngược lại với Henri, cậu sẽ thấy thật không tiện nếu người thanh niên này ở gần phòng tôi đến thế.
- Chị ạ - François hấp tấp nói - Nếu ông De Mole thấy tiện thì trong vòng nửa giờ nữa ông ta sẽ tới ở chỗ tôi. Tôi nghĩ là ở đó ông ta không có gì phải e ngại đâu. Chỉ cần ông ta yêu quý tôi là tôi cũng sẽ yêu quý ông ta.
François đã nói dối vì từ giờ phút này trong thâm tâm ông ta đã thấy thù ghét De Mole rồi.
"Được lắm, được lắm…, mình thật chẳng nhầm! - Marguerite lẩm bẩm khi thấy vua Navarre nhíu mày lại - Để dẫn dụ cả hai người thì phải dùng người này để khích người kia".
Rồi nàng nghĩ tiếp: "Nào, Marguerite, được lắm, chắc là Henri sẽ nói vậy đấy".
Quả thật, nửa giờ sau, De Mole, sau khi được Marguerite lên lớp cho một bài, cúi hôn gấu áo nàng rồi leo lên cầu thang dẫn tới khu phòng của d Alençon với dáng đi tỏ ra hơi quá nhanh nhẹn đối với một người bị thương.
Hai ba ngày trôi qua. Trong lúc đó sự hoà hợp tốt đẹp tỏ ra ngày càng thêm vững chắc giữa Henri và vợ, Henri đã đạt được việc không phải làm lễ cải đạo công khai, nhưng đã tử bỏ đạo cũ với linh mục rửa tội của nhà vua và sáng nào cũng đi lễ ở Louvre. Tối nào ông cũng đi một cách rất lộ liễu tới phòng của vợ, vào bằng cửa lớn, chuyện trò một lát với Marguerite rồi qua cánh cửa nhỏ bí mật để tới phòng phu nhân de Sauve. Bà này đã báo ngay cho Henri về cuộc viếng thăm của Thái hậu và về mối nguy hiểm đe dọa ông. Henri được cả hai phía thông báo tình hình nên càng thêm cảnh giác với Thái hậu. Điều đó càng có ý nghĩa khi nét mặt Thái hậu cứ dần dần dãn ra. Thậm chí, một sớm Henri còn thấy nở trên đôi môi xanh xao của bà một nụ cười khoan dung. Ngày hôm ấy ông đã hết sức tránh không ăn thứ gì khác ngoài trững do chính ông sai luộc và không uống thứ gì khác ngoài nước múc ở dưới sông Seine lên, dưới chính mắt ông.
Các cuộc tàn sát vẫn tiếp diễn nhưng dù sao thì cũng thưa thớt dần. Người ta đã giết nhiều người Tân giáo đến nỗi số lượng người Tin lành giảm hẳn đi. Phần lớn đã chết, nhiều người trốn thoát chỉ còn một vài người còn đang ẩn náu. Thỉnh thoảng lại có tiếng la hét inh ỏi trong khu này, khu khác. Đó là khi người ta phát hiện ra một trong số những kẻ còn ẩn náu. Cuộc hành hình khi đó được tiến hành hoặc là theo kiểu cá nhân hoặc là theo lối công cộng tuỳ theo kẻ bất hạnh bị dồn vào một nơi không lối thoát hay có thể chạy trốn. Trong trường hợp thứ hai thì đó là một niềm vui lớn đối với khu phố còn sự việc xảy ra. Đáng ra phải tĩnh tâm lại khi kẻ thù phần lớn đã bị tiêu diệt thì những người Giatô giáo ngày lại càng trở nên hung bạo. Còn càng ít kẻ thù thì họ lại càng tỏ ra tàn khốc đối với những kẻ lẩn trốn bất hạnh ấy.
Charles IX rất vui thú khi săn đuổi những người Tân giáo. Và khi nhà vua không thể tự mình tiếp tục được cuộc săn đuổi nữa, thì ông lại rất ham nghe người ta kể chuyện săn người của những kẻ khác.
Một hôm, sau khi chơi đánh cầu trở về, - đó là trò chơi ưa thích nhất của mình - nhà vua bước vào cung Thái hậu, mặt mày hớn hở, cùng các quần thần quen thuộc theo hầu.
- Mẹ ơi - Ông vừa nói vừa ôm hôn người đàn bà xứ Florence, Thái hậu nhận thấy niềm vui ấy, đang cố đoán xem nguyên nhân từ đâu.
- Có tin vui mẹ ạ. Mẹ kiếp, mẹ có biết không? Hài cốt trứ danh của ông đô đốc mà người ta cứ tưởng đã mất, lại được tìm thấy rồi.
- A, thế hả?
- Ồ! Lạy Chúa, thật chứ. Chắc mẹ cũng như tôi tưởng rằng lũ chó đã xơi cỗ no nê rồi chăng? Nhưng không, thần dân của tôi, thần dân yêu quý và tốt bụng của tôi, đã nảy ra sáng kiến là treo ông đô đốc lên đầu móc ở Montfaucon rồi.
Ta ném Gaspard từ trên xuống dưới,
Rối lại treo y từ dưới lên trên.
- Thế thì sao? - Catherine hỏi.
- Thế này mẹ nhé - Charles IX đáp - Tôi vẫn muốn gặp lại y từ khi tôi biết rằng y đã chết, cái lão quý hoá ấy. Trời đẹp lắm: Tôi cảm thấy vạn vật nở hoa, không khí đầy hương thơm và sức sống, tôi khỏe hơn bao giờ hết. Nếu mẹ muốn, chúng ta sẽ lên ngựa và đi tới Montfaucon.
- Ta sẵn lòng thôi con ạ - Catherine nói - Nếu như ta đã không trót hẹn mà ta không muốn thất hứa. Vả lại, thăm viếng một người tầm cỡ như ông đô đốc - Thái hậu nói thêm - Cần phải mời cả triều đình. Sẽ là dịp cho những người quan sát có những nhận xét thú vị. Chúng ta sẽ biết ai đi và ai ở.
- Quả là mẹ có lý đấy! Để ngày mai hơn. Vậy mẹ cứ mời đi nhé, tôi sẽ mời phía tôi, hay là ta chẳng mời ai cả thì hơn. Chúng ta sẽ chỉ nói là ta tới đó, mọi người vẫn tự do. Chào mẹ, tôi đi thổi tù và đây.
- Charles, anh làm hao mòn sức lực của anh, Ambroise Paré đã nói mãi rồi và ông ta nói đúng đấy. Tập luyện như thế vất vả quá đối với anh.
- Chậc! - Charles nói - Tôi chỉ muốn tin chắc là sẽ được chết chỉ vì điều đó. Tôi còn chôn được tất cả những người ở đây, kể cả Henriot là kẻ mà có ngày sẽ kế tục cả lũ chúng ta như Nostradamus (2) đã nói.
Catherine cau mày, nói:
- Con ạ, con đừng tin những điều tỏ ra là không thể xảy tới, trong lúc đó thì phải giữ gìn sức khỏe.
- Chỉ vài ba hồi tù và thôi để cho lũ chó của tôi thích. Chúng đang buồn chán đến chết mất, những con vật tội nghiệp! Lẽ ra tôi phải suỵt chúng săn bọn Tân giáo mới phải, chắc chúng thích lắm.
Và Charles rời khỏi phòng Thái hậu về phòng vũ khí gỡ lấy một chiếc tù và thổi lên một hồi khiến cho chính Roland(3) cũng lấy làm ghen tị. Người la không thể hiểu tại sao từ cái thân hình ốm yếu và bệnh hoạn ấy, từ cái đôi môi nhợt nhạt ấy lại có thể thổi ra một luồng hơi mạnh mẽ đến thế.
Quả thực là, như Catherine đã nói với con, bà ta đang đợi một người nào đó. Một lát sau, khi nhà vua ra khỏi, một thị nữ của Thái hậu đến nói thầm với bà.
Thái hậu mỉm cười đứng dậy, chào những người đang chầu bên mình và đi theo người báo tin.
Đó là gã Florentin René, người mà ngay trong buổi tối ngày lễ Saint-Barthélémy đã được Henri đón tiếp một cách rất xã giao, vừa mới vào tới phòng cầu nguyện của Thái hậu.
- À ông đấy à, René? – Catherine nói - Ta cứ sốt ruột chờ ông mãi.
René cúi mình thi lễ.
- Ông đã nhận được mấy chữ ta viết cho ông chưa?
- Tôi đã nhận được hân hạnh đó.
- Ông đã làm như ta bảo, thử nghiệm lại cái lá số từ vi do Ruggieri lấy rất phù hợp với lời tiên tri của Nostradamus nói rằng cả ba con trai ta đều sẽ trị vì trên ngôi vua?… Mọi việc thay đổi nhiều từ mấy ngày nay René ạ, và ta nghĩ rằng có thể số mệnh đã trở nên ít đe dọa hơn.
- Thưa lệnh bà - René lắc đầu nói - Lệnh bà biết rằng các sự việc không làm biến đổi số phận, ngược lại chính số phận làm thay đổi các sự việc.
- Nhưng ông vẫn đã làm lại lễ hy sinh chứ?
- Thưa lệnh bà vâng, vì tuân lời lệnh bà là bổn phận đầu tiên của tôi.
- Thế kết quả ra sao?
- Thưa lệnh bà, vẫn thế.
- Sao? Con cừu đen vẫn kêu lên ba tiếng?
- Vẫn kêu ba tiếng, thưa lệnh bà.
Đó là dấu hiệu của ba cái chết thảm khốc trong gia đình ta! - Catherine lẩm bẩm.
- Khổ thay! - René nói.
- Còn phần tiếp theo thì sao?
- Thưa lệnh bà, trong bụng nó vẫn có sự đổi chỗ kỳ lạ của lá gan mà chúng ta đã nhận thấy ở hai con trước, lá gan đó nghiêng theo chiều ngược lại.
- Đổi thay triều đại. Vẫn thế, vẫn thế! - Catherine lẩm bẩm - Tuy vậy vẫn phải đấu tranh chống lại điều đó René à - Thái hậu nói tiếp.
René lắc đầu nói:
- Tâu Thái hậu, như tôi đã nói với Người, số phận sẽ chi phối tất cả.
- Ý mi là thế phỏng? - Catherine hỏi.
- Tâu lệnh bà, vâng.
- Mi có nhớ số tử vi của Jeanne d Albert không?
- Tâu lệnh bà, có.
- Nhắc lại một chút xem, ta đã quên mất rồi.
- Vies honorata - René nói - moneries reformidatal regina amplificabere.
- Ta nghĩ điều đó có nghĩa là: Người sẽ sống vinh hiển, và con mụ tội nghiệp ấy thiếu cả những thức thường nhật nhất.
Người sẽ chết đi trong niềm kinh sợ, ấy vậy mà chúng ta đã chế giễu mụ ta. Người sẽ vĩ đại hơn là khi làm hoàng hậu, thế mà bây giờ mụ đã chết rồi và sự vĩ đại ấy nằm trong một nấm mồ mà chúng ta thậm chí còn quên cả ghi tên mụ.
- Tâu lệnh bà, người dịch nhầm câu vives honorata. Quả thực là cố hoàng thái hậu Navarre đã sống trong niềm vinh hiển khi bà còn sống, bà ta được các con và triều thần yêu mến và kính trọng. Bà ta càng nghèo bao nhiêu thì lòng thương yêu và sự kính trọng ấy càng chân thành bấy nhiêu.
- Được - Catherine nói - Ta cho ông qua cái câu "Người sống trong vinh hiển". Nhưng xem nào, còn morieris reformidata, ông sẽ giải thích thế nào đây?
- Tôi giải thích như thế nào ạ? Dễ quá: người chết đi trong niềm kính sợ.
- Thế mụ ta có chết trong niềm kính sợ không?
- Tâu lệnh bà, bà ta được kính sợ đến nỗi bà ta có lẽ đã không chết nếu lệnh bà không e ngại bà ta. Cuối cùng thì là hoàng hậu người sẽ vĩ đại hoặc người sẽ vĩ đại hơn là khi làm hoàng hậu, điều này cũng lại đúng, thưa lệnh bà, vì để đổi cho vòng vương miện không bền vững, có lẽ lúc này đây bà ta đã nhận được vòng vương miện của trời với tư cách là hoàng hậu và là người tử vì đạo. Ngoài ra nào ai biết được tương lai dòng giống của bà ta trên trái đất này là như thế nào?
Catherine mê tín đến cùng cực. Bà ta có lẽ kinh sợ vẻ thản nhiên của René hơn là sự ngoan cố khăng khăng của các điềm triệu. Đối với bà, một bước hiểm nghèo là dịp để thoát khỏi tình huống một cách táo bạo. Chẳng cần chuyển tiếp nào ngoài cái đà thầm lặng trong óc bà, bà đột ngột hỏi René:
- Đã có hương, mỹ phẩm Ý đến chưa?
- Thưa lệnh bà đã có.
- Ông sẽ gửi cho ta một hộp đủ bộ nhé.
- Những loại nào ạ?
- Những loại mới đây này, những loại mà…
Catherine ngưng bặt.
- Những loại mà cố hoàng hậu Navarre đặc biệt ưa thích có phải không ạ? - René tiếp lời.
- Chính thế.
- Thưa lệnh bà, có cần phải pha chế chúng không? Vì bây giờ lệnh bà cũng thông thạo chẳng kém gì tôi.
- Mi tưởng thế à? - Catherine nói - Miễn là chúng được việc thôi.
- Lệnh bà còn có gì cần truyền cho tôi nữa không? - Gã bán đồ mỹ phẩm hỏi.
- Không, không, ít ra là ta nghĩ như thế - Catherine trầm tư nói - Nếu có gì mới trong các lễ hy sinh, ông hãy cho ta biết.
- À, này bỏ lũ cừu đấy, thử với gà xem sao.
- Khốn thay, thưa lệnh bà, tôi e rằng dù thay đồi vật hy sinh, chúng ta cũng chẳng thay đổi được các điềm triệu.
- Mi cứ làm theo lời ta.
René cúi chào và lui ra.
Catherine ngồi trầm ngâm thêm một lát nữa rồi quay trở về phòng ngủ của mình, nơi các thị nữ đang đợi bà và bà thông báo cuộc hành hương tới Montfaucon vào ngày hôm sau.
Suốt buổi tối, tin về cuộc du hí đó lan truyền trong lâu đài và trong thành phố. Các bậc mệnh phụ cho chuẩn bị những bộ trang phục tao nhã nhất, các nhà quý tộc thì cho soạn sửa vũ khí và tuấn mã. Các nhà buôn đóng cửa hàng và xưởng thợ. Đó đây, những kẻ lang thang của đám cùng đinh giết một vài người Tân giáo để có được thêm một đám tuỳ tùng thích hợp với xác ông đô đốc. Tiếng ồn ào huyên náo kéo dài suốt tối cho tới tận đầu hôm.
De Mole đã phải trải qua một ngày buồn bã nhất đời, ba bốn ngày trước đó cũng không kém phần buồn chán. Để chiều theo ý thích của Marguerite, d Alençon đã đưa chàng vào nhà ông ta. Nhưng từ lúc đó, quận công không hề quay lại gặp chàng. De Mole tự nhiên cảm thấy mình như một đứa trẻ bị bỏ rơi, thiếu những sự chăm sóc ân cần, tế nhị và đầy duyên dáng của hai người đàn bà mà kỷ niệm về một trong hai người đó không ngừng vò xé tâm can chàng. Quả là chàng vẫn biết tin nàng luôn qua nhà phẫu thuật Ambroise Paré là người mà nàng sai đến. Nhưng những tin này không toàn vẹn và không đủ cho chàng khi được truyền qua miệng một người đàn ông đã trạc ngũ tuần và không hề biết hoặc giả đò knông hề biết gì tới sự quan tâm mà De Mole dành cho những sự việc nhỏ nhặt nhất có liên quan đến Marguerite. Quả tình là Gillonne có đến hỏi thăm sức khỏe của chàng một lần, cố nhiên là nhân danh cá nhân cô ta. Cuộc viếng thăm này có tác dụng như một tia sáng mặt trời chiếu rọi vào trong ngục tối, và De Mole dường như bị chóa mắt, chờ mong một cuộc viếng thăm thứ hai. Mặc dù đã hai ngày trôi qua, kể từ lần tới thăm trước, Gillonne vẫn chưa thấy đến lại.
Vì vậy, khi con bệnh đang bình phục nghe tin về cuộc tụ hội rực rỡ của cả triều đình vào ngày hôm sau, chàng đã hỏi xin ông d Alençon cho phép chàng được tháp tùng ông ta.
Quận công thậm chí cũng chẳng buồn hỏi xem La Mole liệu có đủ sức chịu đựng một cuộc đi mệt nhọc như vậy không, ông chỉ trả lời: "Càng hay! Cho ông một con trong số ngựa của ta!"
Đó là tất cả những gì mà De Mole mong muốn. Thầy Ambroise Paré tới băng bó cho chàng như thường lệ. De Mole trình bày với ông về việc chàng cần phải lên ngựa. Cả hai vết thương ở ngực và ở vai đều đã khép miệng, chỉ còn vết ở vai là làm chàng đau đớn nữa mà thôi. Cả hai vết đều đỏ hồng màu da thịt đang lành. Thầy Ambroise Paré dán lên đó những miếng vải taffetas có phết hồ, rất thịnh hành ở thời đó cho những vết thương này: ông đảm bảo với De Mole là nếu chàng không cử động nhiều quá trong cuộc du ngoạn sắp tới thì mọi việc đều ổn thoả cả.
De Mole hết sức vui mừng. Nếu không kể tới việc chàng hơi yếu và hơi choáng váng đầu óc do bị mất máu thì chàng vẫn cảm thấy khỏe khoắn. Hơn nữa, Marguerite chắc thế nào cũng có mặt trong chuyến đi này, chàng sẽ được gặp lại nàng. Khi nghĩ rằng chỉ nhìn thấy Gillonne, chàng đã khá hơn nhiều rồi, chàng không nghi ngờ gì rằng nếu được nhìn thấy người mình yêu chàng lại càng khỏe hơn nữa.
Vậy nên De Mole dùng một phần số tiền mà chàng nhận được lúc rời gia đình để mua chiếc áo chẽn đẹp nhất và chiếc măng-tô thêu cầu kỳ nhất mà bác thợ may thông thạo thời trang nhất may cho chàng. Bác ta còn cung cấp cho chàng một đôi ủng bằng da thơm mà thời đó người ta hay mang. Tất cả được đem đến cho chàng vào buổi sáng, nữa giờ trước lúc chàng cần, điều đó khiến chàng chẳng có gì phải phàn nàn. Chàng nhanh chóng mặc quần áo, soi mình trong gương và thấy cách ăn vận, đầu tóc và cách xức hương của mình cũng khá tươm tất để có thể tự hài lòng. Cuối cùng, chàng lượn nhanh vài vòng trong phòng và lấy làm yên lòng khi thấy rằng trừ vài lần nhức nhối ra thì hạnh phúc tinh thần sẽ lấn át được những sự khiếm khuyết về thể chất. Chiếc áo choàng ngoài màu anh đào do chàng đặt kiểu, may hơi dài hơn một chút so với kiểu áo choàng mà người ta thường mặc lúc đó, rất hợp với chàng.
Cùng lúc đó, ở dinh de Guise cũng diễn ra một cảnh tương tự. Một nhà quý tộc cao lớn râu tóc hung đỏ đứng trước gương ngắm nghía một vết sẹo đỏ lừ rạch ngang mặt một cách rất chướng. Chàng chải râu và xức dầu thơm, vừa xức vừa bôi lên cái vạch đáng ghét ấy từng lớp từng lớp phấn trắng phấn đỏ mà nó vẫn ường ngạnh hiện ra, mặc dù tất cả các thứ đồ mỹ phẩm thịnh hành của thời ấy đều được đem ra dùng. Xét việc bôi phấn cũng không ăn thua, chàng nảy ra một ý: nắng tháng tám cháy bỏng đang tràn ngập trong sân, chàng bèn xuống sân, mũ cầm tay, mũi hếch lên trời, mắt nhắm tít, chàng lượn lờ khoảng mười phút, cố tình ngửa mặt đón ánh nắng như đổ lửa từ trên trời xuống. sau mười phút, nhờ vào thứ ánh nắng thượng hảo hạng ấy, chàng quý tộc có bộ mặt đỏ dừ đến nỗi cái vết đỏ nay lại không ăn nhập với màu da mặt còn lại và có vẻ như hơi vàng vàng so với nó. Chàng quý tộc chẳng vì thế mà kém hài lòng về cái màu cầu vồng ấy, và cố sức làm cho nó hài hoà với gương mặt bằng cách bôi lên đó một ít son. Sau đó chàng xỏ một bộ y phục tuyệt đẹp mà một bác phó may đã đưa vào buồng chàng trước cả khi chàng cho gọi bác ta.
Trang điểm, xức hương như thế, lại vũ trang từ đầu tới chân, chàng lại xuống sân lần nữa và vuốt ve một con ngựa ô cao lớn. Vẻ đẹp của con tuấn mã có lẽ là không con ngựa nào sánh kịp, nếu như, cũng như chủ, nó không bị một vết gươm của kỵ binh Đức chém cho trong những cuộc nội chiến gần đây.
Dù sao, chàng quý tộc của chúng ta, mà bạn đọc chắc đã nhận ra không khó khăn gì, rất vui mừng về con ngựa của mình cũng như về bản thân. Chàng lên ngựa một khắc đồng hồ trước tất cả mọi người và khiến con vật hí vang cả sân de Guise.
Chàng phải dùng những câu mà thường ngày để khắc phục con tuấn mã thuần phục mình hơn.
Một lát sau, con ngựa được hoàn toàn thuần phục và bằng bước đi uyển chuyển ngoan ngoãn, đã tỏ ra thừa nhận cho chàng kỵ mã chế ngự chính đáng bản thân nó. Nhưng chiến thắng giành được không phải là không ồn ào (có lẽ đấy là điều mà chàng quý tộc của chúng ta mong muốn), tiếng ồn ào đó đưa tới bên cửa kính một vị công nương mà chàng quý tộc của chúng ta cúi chào thật thấp và nàng mỉm cười với chàng một cách thật dễ thương.
Năm phút sau, phu nhân de Nervers cho gọi viên quản gia, nàng hỏi:
- Ông quản gia, đã dọn cho bá tước Anibal de Coconnas dùng bữa đàng hoàng chưa?
- Thưa phu nhân đã - Viên quản gia đáp - Thậm chí hôm nay ngài còn thấy ngon miệng hơn thường lệ.
- Được - Quận chúa nói vẻ bằng lòng.
Rồi quay về phía nhà quý tộc thị vệ thứ nhất của nàng, nàng nói:
- Chúng ta tới Louvre thôi, ông d Arguzon tôi xin ông lưu ý tới bá tước Anibal de Coconnas vì ông ấy bị thương và còn yếu, và gì thì gì tôi cũng không muốn có chuyện không hay xảy ra với ông ấy. Chuyện đó sẽ khiến cho bọn Tân giáo chế nhạo, chúng vẫn còn thù ghét ông ta kể từ cái buổi tối ngày Saint-Barthélémy đầy ơn phước đó.
Và phu nhân de Nervers lên ngựa, hớn hở tiến về phía Louvre nơi tất cả mọi người đang tụ hội lại để chuẩn bị xuất hành.
Vào lúc hai giờ chiều, một đoàn kỵ mã vàng bạc châu báu lấp lánh đầy người, nhung y rực rỡ, hiện ra ở phố Saint-Denis, đổ ra góc nghĩa địa Innocents và lướt qua trong ánh nắng giữa hai dãy nhà tăm tối tựa như một con rắn khổng lồ với những chiếc vẩy óng ánh.
Chú thích:
(1) Đi đi!
(2) Một nhà tiên tri thế kỷ 15 (ND)
(3) Hiệp sĩ Pháp cháu của Saclơmanhơ Đại đế (742-814) trở thành nhân vật anh hùng ca (Anh hùng ca Roland). Bị quân địch phục kích, Roland thổi kèn kêu gọi Saclơmanhơ cứu. (ND)

[tarta12a]

Chương 16

Xác chết của kẻ thù bao giờ cũng thơm

Không một đoàn người nào, dù phục sức xa hoa đến mấy, lại có thể sánh được với quang cảnh giàu sang, rực rỡ này. Trang phục của hoàng gia là những kiểu thừa kế của Francçois I với những trang phục cho Henri III .Charles IX kém xa hoa hơn nhưng có lẽ tao nhã hơn trang phục của tất cả khiến nó nổi bật lên trong vẻ tao nhã tuyệt vời.
Người hầu, kỵ sĩ tháp tùng, các quý tộc, chó và ngựa chạy chung quanh và chạy phía sau khiến đoàn diễu hành của hoàng gia trở thành một đội quân thực sự. Đằng sau đội quân đó là quần chúng hay nói đúng hơn là quần chúng có ở khắp mọi nơi.
Quần chúng đi theo, đi cùng và đi trước cả đám rước. Họ reo hò bằng cả tên Nôen và Haro(1) vì trong đoàn người, người ta nhận thấy có nhiều người Tân giáo cải đạo, và quần chúng thì vốn thù dai.
Sáng hôm đó, có mặt cả Catherine và quận công de Guise, Charles IX đã nói trước mặt Henri de Navarre về việc đi thăm đài treo cổ Montfaucon hay đúng hơn là đi thăm cái thi thể què cụt của ông đô đốc bị treo ở đó cứ như thể đây là việc rất tự nhiên. Động tác đầu tiên của Henri là mượn cớ khước từ tham gia cuộc viếng thăm đó. Catherine chỉ mong đợi có thế. Khi Henri nói những câu đầu tiên bày tỏ sự từ chối của mình, Catherine và quận công de Guise nhìn nhau mỉm cười. Henri bắt gặp ý của cả hai người, hiểu ra và đột nhiên nghĩ lại:
- Nhưng thật ra tại sao tôi lại không đi nhỉ? - Ông nói - Tôi là người Giatô giáo và tôi phải biết ơn tôn giáo mới của tôi chứ.
Rồi ông ta nói với Charles IX:
- Xin bệ hạ cứ tin ở tôi, tôi luôn luôn vui mừng được đi cùng Người tới bất cứ nơi nào.
Và ông nhanh mắt nhìn quanh để đếm những cặp lông mày nhăn lại.
Vì vậy nên kẻ mà người ta tò mò theo dõi nhiều nhất trong đoàn người có lẽ là con người mồ côi mẹ ấy, ông vua không vương quốc ấy và cái anh chàng Tân giáo cải đạo theo Giatô ấy.
Khuôn mặt dài và đầy tính cách của ông, dáng dấp hơi tầm thường, thái độ thân mật với những kẻ thuộc hạ - sự thân mật mà ông đưa tới mức độ gần như là khó coi đối với một bậc vua chúa, ông đã giữ được nó từ những thói quen của thời trẻ nơi rừng nút và ông còn sẽ giữ cho tới lúc chết - Những điều đó đã khiến cho những người đứng xem nhận ra ông. Một vài người kêu lên:
- Chịu lễ đi Henriot, đi nghe lễ đi!
Điều đó khiến Henri đáp lại:
- Hôm qua ta đã đi, hôm nay ta vừa từ đó tới, ngày mai ta lại cũng đi nghe lễ. Mẹ kiếp! Ta thấy dường như thế cũng khá đủ đây.
Marguerite đi ngựa. Nàng xinh đẹp, tươi mát và thanh lịch vô cùng. Sự trầm trồ thán phục vây quanh nàng như một bản hòa xướng, mà nàng cũng cần phải thừa nhận một vài nốt nhạc lại hướng về cô bạn nàng, phu nhân quận công de Nervers vừa tới gặp nàng. Con ngựa trắng của quận chúa dường như tự hào về cái trọng lượng nó mang trên mình, hung hãn lúc lắc đầu.
- Thế nào quận chúa, có gì mới không? - Marguerite hỏi.
- Thưa lệnh bà, tôi thấy không có gì cả - Henriette cao giọng trả lời. Rồi nàng hạ giọng hỏi - Thế cái anh chàng Tân giáo ra sao rồi?
- Mình đã tìm cho chàng ta một chỗ ẩn khá bảo đảm - Marguerite đáp - Thế cậu đã làm gì với cái lão giết người vĩ đại ấy rồi?
- Anh ta muốn tham gia vào ngày hội này. Anh ta cưỡi con ngựa chiến của ông de Nervers, con ngựa to như con voi. Thực là một kỵ mã dữ tợn. Mình đã cho phép anh ta tham gia buổi lễ vì mình nghĩ rằng anh chàng Tân giáo nhà cậu sẽ thận trọng nằm nhà nên sẽ chẳng có gặp gỡ gì đâu mà sợ.
- Ồ! Thế chứ! - Marguerite vừa nói vừa mỉm cười
- Dù anh ta có ở đây hay không, mình cũng nghĩ là chả có kiểu gặp gỡ đó đâu. Anh chàng Tân giáo nhà mình đẹp trai thật đấy, nhưng chỉ thế thôi, đấy là bồ câu chứ không phải diều hâu, anh ta sẽ gù gù chứ không cắn xé đâu - Nàng hơi nhún vai và nói với giọng khó diễn tả - Có thể chúng ta tưởng anh ta là người Tân giáo, trong khi đó anh ta lại theo đạo Bàlamôn, và đạo của anh ta cấm anh ta làm đổ máu chăng?
- Nhưng quận công d Alençon đâu nhỉ, mình không thấy ông ta? - Henriette hỏi.
- Ông ta sẽ đến đấy. Sáng nay ông ta đau mắt và không muốn đi đâu. Nhưng vì người ta biết rằng để khỏi giống ý kiến với các ông anh Charless và Henri của mình, ông ta có hơi thiên về phía những người Tân giáo, nên người ta mới lưu ý ông ta rằng hoàng thượng có thể sẽ hiểu sai sự vắng mặt của ông ta. Thế là ông ta phải tự quyết đấy. Nhưng này, người ta reo hò nhìn ngó gì ở đằng kia, chắc ông ta đã đến, qua cửa ô Montmartre.
- Ồ chính ông ta, mình nhận ra rồi - Henriette nói - Thực tình là hôm nay ông ta nom bảnh lắm. Ít lâu nay, ông ta chăm tỉa tót lắm, chắc đang yêu. Là hoàng tử theo huyết thống cũng sướng thật, ông ta cứ phi ngựa lao vào mọi người ấy thế mà tất cả mọi người đều phải dãn ra.
- Có thể, ông ta sẽ xéo bẹp chúng mình ra mất - Marguerite vừa cười vừa nói - Chúa tha tội cho con! Nhưng này quận chúa, hãy cho người của quận chúa dẹp vào đi! Vì cái anh chàng kia nếu không tránh thì chết mất!
- Ê đấy là anh chàng quả cảm của mình đấy! - Henriette thốt lên - Nhìn kìa, cậu nhìn đi kìa!
Coconnas quả đã rời hàng để tiến lại gần phu nhân de Nervers.
Nhưng giữa lúc con ngựa của chàng đang đi qua đại lộ bên ngoài nối liền phố đó với ngoại ô Saint-Denis thì một kỵ mã trong hàng thị vệ của quận công d Alençon do cố kìm con ngựa đang hăng máu mà không được đã đâm sầm cả người lẫn ngựa vào Coconnas. Coconnas lảo đảo trên con ngựa khổng lồ, suýt rơi cả mũ. Chàng giữ được mũ và tức giận quay lại.
- Lạy Chúa! - Marguerite nghiêng xuống bên tai bạn nói - Ông de Mole đấy!
- Cái người thanh niên đẹp trai xanh xao ấy à! - Quận chúa không kìm được cảm xúc ban đầu của mình kêu lên.
- Đúng đấy, chính cái người suýt nữa đã húc đổ anh chàng Piémontais nhà cậu đấy.
- Ôi này - Quận chúa nói - Sắp có chuyện khủng khiếp đây, họ nhìn nhau kìa, họ nhận ra nhau rồi!
Quả thật là khi Coconnas quay lại, chàng đã nhận ra gương mặt của De Mole, chàng ngạc nhiên đến nỗi đánh tuột cả dây cương ngựa vì chàng tin chắc đã giết được ông bạn đồng hành hay ít ra là cũng loại ông ta ra khỏi vòng chiến một thời gian dài.
Về phần mình, De Mole cũng nhận ra Coconnas và cảm thấy máu nóng dồn lên mặt. Sau vài giây đủ để thể hiện mọi thứ tình cảm mà hai chàng đều ấp ủ, họ bóp nghẹt nhau trong một cái nhìn khiến hai người đàn bà phải rùng mình. Sau đó, De Mole nhìn quanh và chắc chàng hiểu rằng đây không phải là nơi thích hợp để nói chuyện phải trái với nhau nên chàng thúc ngựa đuổi theo quận công d Alençon. Coconnas còn đứng nguyên tại chỗ một lát, xoắn ria đến nỗi mép ria gần chọc vào mắt, rồi khi thấy De Mole bỏ đi chẳng nói năng gì, chàng cũng lại tiếp tục lên đường.
- Ái chà, ta quả không nhầm… - Marguerite nói với một nỗi đau đớn khinh bạc - Ôi! Thế này thì quá lắm rồi đấy!
Và nàng cắn môi đến ứa máu.
- Anh chàng xinh trai thật - Quận chúa thương hại nhận xét.
Vừa lúc đó quận công d Alençon đã vào vị trí của mình phía sau nhà vua và Thái hậu nên các nhà quý tộc đi theo ông buộc phải đi qua trước Marguerite và quận chúa de Nervers. Khi qua trước hai công chúa, De Mole rạp mình tới tận gần sát cổ ngựa cúi chào hoàng hậu và chàng cứ để đầu trần chờ mong hoàng hậu ban cho một cái nhìn. Nhưng Marguerite kiêu hãnh quay đầu đi nơi khác.
Chắc hẳn De Mole đã nhìn thấy vẻ khinh thị trên gương mặt hoàng hậu, mặt chàng đang xanh xao bỗng trở nên nhợt nhạt không còn hạt máu. Hơn nữa, để khỏi ngã, chàng buộc phải nắm lấy bờm ngựa.
- Ôi! - Henriette nói với hoàng hậu - Nhìn đi chứ, đồ ác độc, ông ta sắp ngất bây giờ…
- Hừ, chỉ còn thiếu cái nước ấy! - Marguerite mỉm cười khi thị - Thế cậu có thuốc muối để ngửi đấy không?
Phu nhân de Nervers đã lầm.
De Mole lảo đảo lấy lại sức và giữ vững mình trên ngựa tới đứng vào hàng phía sau quận công d Alençon.
Đoàn người vẫn tiếp tục tiến lên, người ta dần dần nhìn thấy hình bóng ảm đạm của đài treo cổ do Enguerrand de Marigny dựng lên và chính ông ta là khách hàng đầu tiên. Chưa bao giờ chiếc giá treo cổ đó lại được chất chứa nhiều như bây giờ.
Đình lại và vệ binh quay thành một vòng rộng quanh đài. Khi họ tiến tới, lũ quạ đậu trên giá bay đi với những tiếng kêu tuyệt vọng. Thường ngày phía sau những cột treo của đài xử giảo ở Montfaucon là nơi trú ngụ của lũ chó bị lôi kéo về đây bởi món mồi thường xuyên và những kẻ trộm cướp "triết gia" tới suy ngẫm về những bước thăng trầm đáng buồn của số phận.
Ngày hôm đó ở Montfaucon, ít ra là nhìn bề ngoài thì không có cả chó lẫn kẻ trộm. Đình lại và vệ binh đã đuổi chó đi cùng lúc với quạ, còn các tay trộm cắp thì hoà lẫn trong đám đông để tiến hành một vài quả ngon ăn vốn là những bước thăng trầm đáng vui của nghề nghiệp của chúng.
Đoàn người vẫn tiến lên, Nhà vua và Catherine tới đầu tiên, rồi đến quận công d Anjou, quận công d Alençon, vua Navarre, ông de Guise và những quý tộc của họ. Rồi đến lệnh bà Marguerite, quận chúa de Nervers và tất cả các bà tạo thành cái mà người ta gọi là đội kỵ binh có cánh của hoàng hậu. Rồi đến người hầu, kỵ sĩ theo hầu và quần chúng: tất thảy khoảng mười ngàn người.
Ở đài xử giảo chính có treo một khối không ra hình thù gì, một cái xác đen sì, vấy đầy bùn và máu đông đặc lại và trắng ra nhờ những lớp bụi mới. Xác không có đầu, vì vậy nên người ta treo nó lên đằng chân. Vả lại đám tiện dân, vốn bao giờ cũng đầy trí xảo, đã thay cái đầu bằng một nắm bùi nhùi rơm, trên đó họ đặt một cái mặt nạ và trong miệng của cái mặt nạ đó, một kẻ nhạo người nào đó biết rõ thói quen của ông đô đốc, đã nhét vào một chiếc tăm xỉa răng.
Cảnh tượng vừa ảm đạm vừa kỳ quặc: tất cả các vương hầu thanh lịch và mệnh phụ xinh đẹp diễn qua như một đám rước của Gôya vẽ giữa những bộ xương đen đúa và những giá treo cổ có những cánh tay dài khẳng khiu. Niềm vui của những kẻ viếng thăm càng ồn ào bao nhiêu, nó càng trái ngược bấy nhiêu với vẻ im lặng âm thầm và sự lạnh lùng thờ ơ của các xác chết, đối tượng của những lời giễu cợt mà lại khiến chính những kẻ giễu cợt phải rùng mình.
Nhiều người chịu đựng cảnh này một cách khó khăn. Và trong những người Tân giáo cải đạo, người ta nhận ra Henri qua vẻ mặt nhợt nhạt của ông. Mặc dù có khả năng tự kiềm chế rất cao và được trời phú cho cái tài che giấu được các cảm xúc của mình. Henri cũng không thể kìm được. Ông viện cớ có mùi không trong lành thoát ra từ các mảnh thân người kia và tiến gần Charles IX đang đứng cạnh Catherine. Trước những gì còn lại của ông đô đốc, Henri nói:
- Thưa bệ hạ, Người có thấy rằng nếu ở đây lâu hơn nữa thì cái xác tội nghiệp kia có mùi hôi lắm không?
- Anh thấy thế à, Henriot! - Charless ánh lên những tia vui tàn bạo.
- Thưa bệ hạ, đúng vậy.
- Thế thì ta không đồng ý với anh… Xác chết của kẻ thù bao giờ chả thơm.
- Nói thật chứ, tâu bệ hạ - Tavannes nói - Người đã biết là chúng ta có cuộc viếng thăm nho nhỏ này dành cho ông đô đốc thì đáng lẽ Người phải cho mời Pierre Ronsard, thày dạy thi ca của Người mới phải. Ông ta sẽ làm ngay ở đây một bài văn bia cho ông già Gaspad ấy.
- Chẳng có ông ấy cũng được - Charless IX nói - Chính ta sẽ làm thơ… Thí dụ, các ngài nghe đây nhé - Charless IX nói sau khi suy nghĩ một lát:
Ở đây yên nghỉ Gaspad
Với những lời ấy vẫn là đẹp thay
Xác treo đô đốc nơi này
Đằng chân lên trước vì bay mất đầu
- Hoan hô! Hoan hô! - Các quý tộc Giatô giáo đồng thanh kêu lên, còn những người Tân giáo cải đạo cau mày và vẫn yên lặng.
Henri đang nói chuyện với Marguerite và phu nhân de Nervers, ông giả tảng như không nghe thấy gì.
- Thôi nào, thưa bệ hạ - Catherine mặc dầu đã xức đẫm dầu thơm vẫn bắt đầu thấy khó chịu với cái mùi đó - Thôi nào, hội hè vui vẻ đến mấy thì rồi cũng phải về. Chúng ta xin phép ông đô đốc rồi về Paris thôi.
Bà ta gật đầu giễu cợt chào như thể người ta chào một người bạn rồi đi lên phía đầu đoàn người, bà tới đường cái trong khi đám rước diễu qua trước xác Coligny.
Mặt trời đang lặn.
Đám đông chạy dồn theo bước các bậc đế vương để tận hưởng vẻ hào hoa của đám rước và các chi tiết của tấn kịch.
Lũ trộm cắp lại đi theo đám đông. Mười phút sau khi nhà vua đi khỏi, chẳng còn ai ở bên cái xác què cụt của ông đô đốc mà những cơn gió nhẹ chiều hôm bắt đầu ve vuốt.
Thật nhầm khi nói rằng không còn ai cả. Một nhà quý tộc cưỡi một con ngựa ô, mà chắc là lúc cái xác còn đang được vinh hạnh tiếp kiến các vương hầu, chàng ta đã không được xem cái thây cụt đen đúa không ra hình thù gì đó cho thoải mái nên đã ở lại sau cùng. Chàng ta thích thú ngắm nghía kỹ càng từng chi tiết nào xích sắt, móc sắt, cột đá và sau rốt là cả đài xử giảo. Đối với một người mới tới Paris được vài ngày như chàng và không biết gì về những sự hoàn hảo của thủ đô trong tất cả mọi sự việc, chắc hẳn đây là mẫu mực của tất cả những thứ gì xấu xa kinh khủng nhất là con người có thể phát minh ra.
Không cần phải nói bạn đọc cũng biết đó chính là ông bạn Coconnas. Cũng lúc đó, một đôi mắt tinh tường của một người phụ nữ đang cố tìm hoài mà chẳng thấy chàng ta trong đoàn người ngựa.
Như chúng tôi đã nói, ông de Coconnas đang say sưa trước tác phẩm của Enguerrand de Marigny.
Nhưng không phải chỉ có người đàn bà ấy tìm ông de Coconnas.
Một nhà quý tộc khác, nổi bật lên nhờ chiếc áo chẽn bằng sa tanh trắng và chòm lông mũ thanh lịch, sau khi đã nhìn trước, nhìn hai bên, nảy ra ý nhìn về phía đằng sau và thấy bóng dáng cao lớn của Coconnas và con ngựa khổng lồ của chàng nổi bật trên nên trời đỏ rực trong ráng chiều.
Nhà quý tộc mặc áo chẽn sa tanh trắng bèn tách khỏi hàng ngũ của cả đoàn người, rẽ sang một con đường mòn nhỏ và đi vòng trở lại đài xử giảo.
Không lâu lắm, vị phu nhân mà chúng ta đã nhận ra là quận chúa de Nervers cũng như ta đã nhận ra nhà quý tộc cao lớn cưỡi ngựa ô là Coconnas đến gần Marguerite và nói:
- Marguerite ơi, cả hai đứa chúng mình đều nhầm rồi, anh chàng Piémontais ở lại đằng sau và ông de Mole cũng đi theo chàng ta.
- Khốn khổ thay! - Marguerite vừa cười vừa nói - Sẽ có chuyện đấy. Nói thật, mình thú nhận là cũng thích được đánh giá lại cái anh chàng này.
Marguerite quay lại và quả thật có nhìn thấy De Mole làm cái động tác mà chúng tôi đã nói ở trên.
Đến lượt hai quận chúa rời hàng. Cơ hội rất thuận tiện, mọi người phải đi qua trước một con đường có hai hàng rào rậm rạp. Con đường đó đi vòng lên và qua cách đài treo cổ khoảng ba chục bước. Phu nhân de Nervers rỉ tai chỉ huy vệ binh của mình, Marguerite ra hiệu cho Gillonne và cả bốn người đi vào con đường tắt, tới nấp sau một lùm cây gần nơi sắp xảy ra cái màn kịch mà họ muốn xem. Như chúng tôi đã nói, chỗ đó cách khoảng ba chục bước nơi Coconnas đang say sưa hớn hở khoa chân múa tay trước ông đô đốc.
Marguerite xuống ngựa, phu nhân de Nervers và Gillonne cùng xuống, rồi đến lượt viên chỉ huy vệ binh xuống ngựa và giữ cương cho cả bốn con ngựa. Một thảm cỏ dày và mát mẻ tạo cho ba người đàn bà một chỗ ngồi. Từ chỗ quang quẽ đó, họ nhìn rõ từng tí một.
De Mole đã đi hết đường vòng, chàng cho ngựa đi bước một tới sau lưng Coconnas và vươn tay đập lên vai Coconnas.
Anh chàng Piémontais quay lại:
- Ô! Vậy ra không phải là một giấc mơ! Ông còn sống à? - Coconnas hỏi.
- Đúng vậy thưa ông - De Mole trả lời - Tôi còn sống. Không phải lỗi tại ông nhưng rốt cuộc là tôi cứ sống.
- khiốn kiếp thay! Tôi nhận ra ông ngay - Coconnas tiếp - Mặc dù ông xanh xao lắm. Lần trước chúng ta gặp nhau nom ông hồng hào hơn thế này.
- Còn tôi cũng nhận ra ông, mặc dù ông có cái vệt vàng chạy ngang mặt kia. Khi tôi chém ông cái vết ấy thì ông còn xanh xao hơn thế kia.
Coconnas cắn môi. Nhưng hình như định để cho câu chuyện tiếp tục với cái giọng chế nhạo ấy, chàng tiếp:
- Kể cũng hay, phải không de Mole, nhất là đối với một người Tân giáo, được đi xem ông đô đốc treo trên cái móc sắt kia. Ấy thế mà có những kẻ dám tố cáo rằng chúng tôi giết cả những đứa trẻ Tân giáo còn đang bú mẹ cơ đấy.
- Bá tước ạ - De Mole nghiêng mình - Tôi không còn là người Tân giáo nữa, tôi đã có hạnh phúc được là người Giatô giáo.
- Chậc! - Coconnas phá lên cười - Ông cải đạo rồi à? Khéo nhỉ.
- Thưa ông - De Mole vẫn giữ vẻ nghiêm túc và lịch sự nói tiếp - Tôi đã thề sẽ cải đạo, nếu tôi thoát chết trong cuộc tàn sát.
- Bá tước ạ - Coconnas đối lại - Lời thề ấy khôn ngoan đấy, tôi có lời khen ông. Thế ông có thề gì khác nữa không?
- Có đấy ông ạ, tôi còn một lời thề thứ hai - De Mole vừa trả lời vừa bình thản vuốt ve con ngựa của mình.
- Thề gì thế? - Coconnas hỏi.
- Tôi thề là sẽ treo ông lên chỗ kia, ông có nhìn thấy không, ở chỗ cái đinh nho nhỏ hình như đang chờ đợi ông ở bên dưới ông Coligny ấy.
- Sao? - Coconnas hỏi - Treo tôi còn sống nguyên thế này lên à?
- Không, thưa ông, chỉ sau khi đã xuyên mũi kiếm của tôi qua mình ông.
Coconnas tím mặt lại, cặp mắt xanh lá cây của chàng phát ra những tia lửa.
- Ông có thấy là ở chỗ cái đinh ấy… - Chàng vừa nói vừa nhạo.
- Ừ, đúng vào chỗ cái đinh ấy… - De Mole tiếp.
- Ông chẳng đủ cao để làm việc ấy đâu, ông bạn nhỏ con của tôi ơi!
- Thì tôi sẽ trèo lên ngựa của ông, ông sát nhân vĩ đại ạ - De Mole nói - A! Thưa ông Anibal de Coconnas thân mến, ông tưởng là người ta có thể giết người mà không bị trừng phạt gì với cái cớ trung thực và đáng tôn kính là người ta có trăm người chọi một à? Thưa không! Sẽ có ngày thù lại gặp thù, và tôi nghĩ rằng chính là hôm nay đây. Tôi cũng thèm được bắn vỡ cái đầu xấu xí của ông bằng một phát súng lắm. Nhưng thôi, tôi ngắm không chuẩn vì tay còn run bởi những vết thương mà ông đã đánh trộm tôi.
- Cái đầu xấu xí của ta! - Coconnas hét lên và nhảy xuống ngựa - Xuống đi, xuống! Bá tước, rút kiếm ra!
Và chàng tuốt kiếm cầm tay.
- Mình thấy hình như anh chàng Tân giáo nhà cậu nói là "cái đầu xấu xí" - Quận chúa de Nervers rỉ tai Marguerite - Thế cậu có thấy anh chàng kia xấu không?
- Anh ta dễ thương lắm! - Marguerite vừa nói vừa cười - Và mình buộc phải nói rằng tức giận làm ông De Mole trở nên bất công, suỵt, nhìn kìa!
Coconnas xuống ngựa nhanh bao nhiêu thì De Mole từ tốn bấy nhiêu. Chàng cởi chiếc áo măng-tô màu anh đào, đặt xuống đất rút kiếm ra và thủ thế.
- Ái dà! - Chàng buột mồm nói khi buông tay ra.
- Ối chao! - Coconnas cũng lẩm bẩm kêu lúc duỗi tay, vì như người ta còn nhớ, cả hai người đều bị thương ở vai và cử động mạnh quá đều bị đau.
Có tiếng cười không nén được bay ra từ bụi cây. Cả hai công chúa đều không nhịn được cười khi thấy hai đấu thủ vừa xoa bả vai vừa nhăn nhó. Giọng cười vang đến tận chỗ hai chàng quý tộc đang không biết mình có người làm chứng. Họ quay lại và nhận ra các ý trung nhân của mình.
La Mole lại vững vàng thủ thế như một người máy còn Coconnas giao kiếm với một tiếng mẹ kiếp đầy âm sắc.
- Ô này, họ đánh nhau thật, chúng mình không dàn xếp trật tự thì họ cắt cổ nhau mất. Đùa thế đủ rồi. Bớ này các ngài! - Marguerite kêu lên.
- Mặc kệ, mặc kệ - Henriette nói. Nàng đã nhìn thấy Coconnas ra tay và trong thâm tâm nàng mong rằng chàng cũng sẽ dễ dàng ăn đứt De Mole như chàng đã làm với hai người cháu và người con của Mercandon.
- Như thế này trông họ đẹp thật! - Marguerite nói - Cậu nhìn kìa, cứ như là thở ra lửa ấy.
Cuộc chiến đấu được bắt đầu bằng những lời giễu cợt và thách thức, trở nên yên lặng khi hai đấu thủ giao kiếm. Cả hai đều không tin vào sức mình và mỗi một cử động mạnh đều khiến họ buộc phải kiềm chế cơn rùng mình đau đớn do các vết thương cũ gây ra. Tuy nhiên, mắt chằm chằm nảy lửa, miệng hé mở và hàm răng nghiến chặt, De Mole tiến từng bước ngắn vừng vàng về địch thủ, Coconnas nhận ra chàng là một bậc thầy võ nghệ, lùi dần từng bước để đỡ, nhưng đúng là có lùi. Cả hai tiến dần tới bên bờ rãnh, bên kia bờ là các khán giả. Tới đó, dường như sự rút lui của chàng là một sự tính toán để xích lại gần ý trung nhân của mình, Coconnas dừng lại và nhân một đường gỡ vòng hơi rộng của De Mole, chàng nhanh như chớp xỉa thẳng một nhát và ngay lúc đó, chiếc áo chẽn sa tanh trắng của De Mole thấm một vệt đỏ cứ loang dần.
- Can đảm lên! - Quận chúa de Nervers kêu lên.
- Ôi, tội nghiệp chàng, De Mole! - Marguerite cũng kêu lên đau đớn.
De Mole nghe thấy tiếng kêu ấy. Chàng nhìn hoàng hậu với một cái nhìn còn xuyên sâu trong tim người hơn mũi kiếm và lừa một đường kiếm, chàng lăn xả vào địch thủ.
Lần này cả hai người đàn bà cùng kêu lên một tiếng. Mũi thanh kiếm dài của De Mole lộ ra đẫm máu sau lưng Coconnas.
Tuy nhiên không ai ngã xuống. Miệng mở rộng và nhìn nhau, họ đều cảm thấy chỉ một cử động nhỏ cũng khiến họ mất thăng bằng. Cuối cùng, anh chàng xứ Piémontais, vốn bị thương nguy hiểm hơn đối thủ, cảm thấy sức lực của mình đang chảy ra hết dần cùng với máu nên nhảy bổ vào De Mole, một tay ôm nghẹt lấy chàng, còn tay kia tìm cách rút dao găm. Còn De Mole thu hết sức lực, giơ tay lên và để cho chuôi kiếm rơi xuống giữa trán Coconnas. Coconnas bị choáng váng ngã lăn ra nhưng trong khi ngã chàng lôi luôn địch thủ cùng ngã theo và cả hai cùng lăn xuống rãnh.
Khi thấy dù gần chết, hai địch thủ vẫn tìm cách kết liễu đời nhau, Marguerite và quận chúa de Nervers được viên chỉ huy vệ binh giúp đỡ cùng lao tới. Nhưng hai quận chúa chưa đến nơi thì cả hai chàng trai đều đã duỗi tay nhắm mắt, để rơi dao kiếm, cứng đơ lên trong cơn co giật tột cùng. Máu tràn sủi bọt thành vũng quanh họ.
- Ôi De Mole, De Mole can đảm - Marguerite không kìm giữ lòng ngưỡng mộ của mình lâu hơn nữa - Ngàn lần xin tha lỗi vì đã nghi ngờ chàng.
Mắt nàng đẫm lệ.
- Than ôi! - Quận chúa thì thầm - Anibal dũng cảm! Lệnh bà hãy nói xem đã bao giờ Người được thấy hai chàng trai dũng mãnh như thế này chưa? - Và nàng bật khóc nức nở.
- Quỷ thật! Đánh cứng tay thật! - Viên chỉ huy vừa nói vừa tìm cách thấm máu đang dầm dề chảy - Ê này, ai ở đấy? Đến đây nhanh lên!
Quả thật có một người ngồi phía trước một chiếc xe chở tội nhân sơn màu đỏ đang xuất hiện trong sương chiều. Y vừa đi vừa hát một bài ca cổ mà chắc do phép màu ở nghĩa địa Innocents gợi ra cho hắn ta nhớ lại.
Sơn trà xanh xanh
Hoa trĩu cành
Nở bên bờ suối
Nho rừng đắm đuối
Vươn tay dài
Quấn quít trà từ ngọn tới chân
Chàng hoạ mi con
Hót véo von
Bên nàng yêu mến
Năm nào cũng đến
Ngụ dưới vòm lá rậm xanh non
Ơi son trà xinh xinh
Xanh tốt mãi
Đừng e ngại
Gió táp mưa sa…
- Này này! - Viên chỉ huy nhắc lại - Người ta gọi thì anh phải đến chứ! Anh không thấy các vị quý tộc đây cần được cứu giúp hay sao?
Người đàn ông đi xe bò có vẻ bên ngoài kinh tởm và nét mặt thô thiển tạo nên một sự trái ngược kỳ quặc với bài ca mục tử dịu dàng mà chúng tôi vừa mới nêu. Y dừng ngựa lại, xuống xe và cúi xuống hai thân người:
- Những vết thương đẹp đấy - Y nói - Nhưng ta còn làm được những vết đẹp hơn kia.
- Vậy ông là ai? - Marguerite hỏi, tuy không muốn nhưng nàng vẫn cảm thấy một mối kinh hoàng nào đó mà nàng không có sức chống cự lại.
- Thưa bà - Người đó vừa nói vừa rạp mình sát đất - Tôi là thầy Caboche, đao phủ thành Paris, và tôi đến để treo ở đài xử giảo thêm bạn bè cho ông đô đốc.
- Thế thì ta là hoàng hậu Navarre - Marguerite trả lời - Ông vứt các xác chết của ông lại đó, trải các tấm phủ ngựa cho chúng ta vào xe của ông và đưa hai vị quý tộc đây theo chúng ta về Louvre cho nhẹ nhàng.

Chú thích:
(1) Ý nói cả chào mừng lẫn phản đối (ND)

[tarta12a]

Chương 17

Đồng nghiệp của thầy Ambroise Paré

Trong buổi tối, chiếc xe chở Coconnas và De Mole lại lên đường quay về Paris. Xe dừng lại ở Louvre và người đánh xe nhận được một món tiền công khá hậu hĩ. Người ta cho hai người bị thương về chỗ quận công d Alençon và cho gọi thầy Ambroise Paré.
Khi Ambroise Paré đến, cả hai vẫn còn đang mê man. Tình trạng của De Mole khá hơn một chút: nhát kiếm đâm chàng trúng vào dưới nách phải nhưng không chạm vào bộ phận chủ yếu nào của cơ thể. Coconnas bị đâm thủng phổi và hơi thở xuyên qua vết thương ra ngoài có thể làm rung rinh một ngọn nến. Thầy Ambroise Paré không dám đảm bảo cho tính mạng của Coconnas.
Phu nhân de Nervers tuyệt vọng. Tin vào sức mạnh, sự khéo léo và lòng dũng cảm của chàng trai Piémontais, chính nàng đã xúi Marguerite không cho ngừng cuộc đấu. Lẽ ra nàng đã cho đưa Coconnas về dinh de Guise để chăm sóc chàng như lần trước, nhưng chồng nàng có thể sắp từ Rome trở về nay mai và đưa một người lạ vào ở gia đình rõ ràng là khó coi.
Marguerite cho đưa hai chàng trai về chỗ em nàng, nơi mà De Mole đã từng ở đó. Để che giấu nguyên nhân các vết thương, nàng nói rằng hai nhà quý tộc bị ngã ngựa trong cuộc dạo chơi.
Nhưng viên chỉ huy vệ binh, người đã tận mắt chứng kiến từ đầu đến cuối, tỏ ra rất khâm phục trận đấu và không hề giữ kín chuyện này nên sự thật đã được lan truyền mau chóng. Chẳng mấy chốc khắp triều đình người ta đã biết có hai chàng trai phong lưu đầy tiếng tăm xuất hiện.
Được cùng một nhà phẫu thuật chăm sóc, họ dần dà bình phục theo mức độ nặng nhẹ của vết thương. Do đó nhẹ hơn nên De Mole tỉnh lại trước. Coconnas bị sốt cao khủng khiếp và dấu hiệu có thể trở lại với cuộc sống của chàng là những cơn mê sảng tệ hại nhất.
Mặc dù nằm cùng phòng với Coconnas, khi tỉnh lại, De Mole vẫn không nhìn thấy ông bạn đường của chàng hoặc là chàng chẳng hề tỏ ra là mình nhận thấy chàng kia. Ngược lại, Coconnas khi mở mắt ra liền chằm chằm nhìn De Mole với một thái độ chứng tỏ rằng số máu vừa mất cũng chẳng làm giảm bớt chút nào những cơn giận đùng đùng như lửa của chàng.
Coconnas cứ nghĩ rằng mình nằm mơ, và trong giấc mơ chàng thấy lại kẻ thù mà hai lần chàng tưởng đã giết được. Duy có điều giấc mơ kéo dài quá đỗi. Sau khi nhìn thấy De Mole cũng nằm như mình, cũng được nhà phẫu thuật băng bó như mình, chàng lại thấy De Mole nhỏm dậy được, còn chàng thì phải nằm chết dí vì sốt, vì mệt mỏi và đau đớn. Rồi De Mole bước được xuống đất, rồi bước từng bước dựa vào tay nhà phẫu thuật, rồi chàng tự chống gậy lần từng bước, rồi cuối cùng chàng đi hẳn được một mình.
Vẫn trong cơn mê sảng, Coconnas nhìn thấy tất cả những giai đoạn của thời kỳ bình phục của ông bạn đường với đôi mắt lúc thì không thần sắc, lúc thì tức giận, nhưng bao giờ cũng đầy vẻ đe doạ.
Tất cả những điều đó đem đến cho trí óc chàng trai xứ Piémontais sự phứt tạp đáng sợ giữa hư và thực. Đối với chàng De Mole đã chết, chết thật rồi, thậm ch đã hai lần chết chứ không phải một. Tuy nhiên, chàng nhìn thấy bóng ma của De Mole nằm trên chiếc giường giống giường chàng, chàng thấy bóng ma đó đứng dậy, rồi đi, và kinh khủng thay, lại đi tới giường chàng.
Coconnas những muốn trốn cái bóng đó dù có phải xuống tận âm ti địa ngục, thế mà nó cứ tiến thẳng tới chàng, đứng dừng lại ở đầu giường và nhìn chàng. Thậm chí trên nét mặt của nó còn có vẻ dịu dàng thông cảm mà Coconnas coi là một sự giễu cợt thâm hiểm.
Trong cái đầu óc còn ốm yếu hơn cả thể xác đó đã nảy sinh ra lòng mong muốn trả thù cuồng dại và mù quáng. Coconnas chỉ còn mỗi một mối bận tâm, đó là phải kiếm được một thứ vũ khí nào đó và với vũ khí đó, chàng sẽ đâm vào thân mình hay hình bóng của De Mole đang giày vò chàng tàn nhẫn đến thế. Quần áo chàng được để trên ghế rồi được mang đi mất, vì chúng đẫm đầy máu và người ta thấy tốt hơn là để chúng xa người bị thương. Nhưng người ta vẫn để trên chiếc ghế đó con dao găm của chàng vì cho rằng chàng sẽ không có ý định sớm sử dụng nó. Coconnas nhìn thấy con dao găm. Trong ba đêm liền, lợi dụng lúc De Mole ngủ chàng cố gắng vươn tay ra tới chỗ con dao. Ba lần chàng đuối sức ngất đi. Đến đêm thứ tư, chàng với tới được, chàng nắm lấy nó bằng những đầu ngón tay co quắp của mình và thốt ra một tiếng rên đau đớn, chàng giấu được dao dưới gối.
Ngày hôm sau, chàng thấy một sự kiện chưa từng có: trong khi chàng luôn luôn bị cái hình ảnh khủng khiếp ấy giày vò và hao mòn sức lực trong những tính toán hỗn loạn cho âm mưu thủ tiêu cái bóng ma De Mole thì bóng ma ấy dường như mỗi ngày lại khỏe thêm ra. Chàng thấy bóng ma mỗi lúc một thêm nhanh nhẹn, lượn hai ba vòng trong phòng với vẻ trầm tư, rồi cuối cùng, sau khi đã chỉnh đốn lại áo choàng ngoài, đeo gươm, đội lên đầu chiếc mũ phớt rộng vành, bóng ma đó mở cửa đi ra.
Coconnas thở phào. Chàng tưởng đã được giải thoát khỏi bóng ma. Trong vài tiếng đồng hồ, máu chảy trong huyết mạch của chàng bình thản và tươi mát hơn kể từ hôm đấu kiếm tới nay.
Một ngày vắng mặt De Mole có lẽ sẽ làm cho Coconnas tỉnh táo ra, tám ngày có lẽ sẽ khiến chàng khỏi bệnh. Khốn thay, chỉ khoảng hai tiếng đồng hồ sau, De Mole lại trở về.
Đối với chàng trai xứ Piémontais, việc De Mole trở lại quả như một nhát dao găm. Và mặc dù De Mole không trở về một mình, chàng cũng không thèm để mắt tới kẻ cùng đi với De Mole.
Tuy nhiên, kẻ cùng đi với De Mole cũng đáng để người ta để mắt.
Đó là một người đàn ông trạc tứ tuần, lùn, mập, rắn rỏi, tóc đen rủ xuống tận chân mày và bộ râu đen che hết phần dưới khuôn mặt trái hẳn với mốt thời đó. Ông ta có vẻ không quan tâm đến thời trang lắm. Ông ta mặc một thứ áo choàng bằng da lấm tấm những vết nâu nâu, quần chẽn màu tiết bò, áo may ô đỏ, và mang đôi dày da cao quá cổ chân. Mũ ông ta cũng màu huyết bò, và ngang người thắt một cái thắt lưng to bản có đeo một con dao gài trong vỏ.
Con người kỳ dị này có mặt ở Louvre quả là một việc bất thường. Ông ta ném chiếc áo choàng ngoài màu nâu của mình lên một chiếc ghế và cứ thế sầm sập tiến tới giường Coconnas. Như bị thôi miên, mắt Coconnas cứ dán vào De Mole đang đứng cách xa. Người mới tới nhìn người ốm rồi lắc đầu nói:
- Ông để muộn quá, ông quý tộc ạ.
- Tôi không thể ra sớm hơn - De Mole nói.
- Ê, quái quỷ, ông phải cho gọi tôi chứ.
- Nhờ ai gọi được?
- À, ừ nhỉ. Tôi quên mất là chúng ta đang ở đâu. Tôi đã nói với các phu nhân ấy rồi, nhưng các bà ấy không muốn nghe tôi Nếu người ta theo đơn thuốc của tôi chứ không phải theo của cái con lừa mang yên mà người ta gọi là thầy Ambroise Paré ấy thì các ông đã có thể cùng nhau phiêu lưu hoặc lại đâm chém nhau nữa như các ông thích từ lâu rồi. Thôi để rồi xem. Ông bạn, ông có tỉnh không?
- Cũng còn tỉnh đôi chút.
- Thè lưỡi ra, ông quý tộc.
Coconnas vừa thè lưỡi ra cho De Mole vừa nhăn mặt một cách khủng khiếp đến nỗi người khám phải lắc đầu một lần nữa.
- Ô hô! - Ông ta lẩm bẩm - Cơ bị co rút. Không được để chậm nữa. Ngay tối nay, tôi sẽ gửi cho ông một liều thuốc nước pha chế sẵn. Phải cho ông ta uống ba lần, cách nhau một giờ: một lần vào nữa đêm, một lần vào lúc một giờ, một lần vào lúc hai giờ.
- Được rồi.
- Nhưng ai sẽ cho ông ta uống thuốc ấy?
- Tôi.
- Chính ông à?
- Ừ
- Ông có hứa với tôi không?
- Thề danh dự quý tộc!
- Và nếu một thày thuốc nào đó muốn chiết lấy một lượng nhỏ để phân tích và xem thành phần của môn thuốc đó thì…
- Tôi sẽ đổ đi đến giọt cuối cùng.
- Cũng thề danh dự quý tộc chứ?
- Tôi thề với ông.
- Tôi nhờ ai gửi thuốc đến cho ông được?
- Người nào mà ông muốn.
- Nhưng người tôi sai đi thì…
- Sao?
- Làm thế nào mà y đến được tận chỗ ông.
- Tôi đã lường trước rồi. Ông ta sẽ nói ông ta là người của ông René bán hương phẩm.
- Cái gã người xứ Florence ở trên cầu Saint-Michel ấy à?
- Chính ông ta. Ông ta được phép vào Louvre bất cứ giờ nào, bất kể đêm ngày.
Người đàn ông mỉm cười nói:
- Quả thật Thái hậu trả công ông ta thế còn quá ít đấy. Được rồi, sẽ có người do thầy René bán hương phẩm gửi đến. Tôi đã quyền mạo danh y một lần, đã nhiều lần y hành nghề của tôi mà không có giấy phép.
- Thế nào - De Mole hỏi - Vậy tôi chờ ông chứ?
- Cứ chờ tôi.
- Còn về thù lao thì…
- Ồ, tôi sẽ được thanh toán với chính vị quý tộc đây khi ông ta bình phục.
- Xin ông cứ yên lòng. Tôi tin rằng ông ấy có khả năng để thưởng công ông hậu hĩ.
- Tôi cũng tin như thế - Ông ta nói thêm với nụ cười kỳ dị - Nhưng vì những người có việc với tôi không có thói quen nhớ ơn nên tôi cũng sẽ không lấy làm lạ nếu như khi bình phục ông ta lại quên mất hay đúng hơn là chẳng đoái hoài gì đến tôi nữa.
- Được! Được! - Đến lượt De Mole vừa nói vừa mỉm cười - Nếu vậy đã có tôi ở đó để nhắc nhở ông ta.
- Thôi được! Trong hai giờ nữa ông sẽ có thuốc.
- Tạm biệt ông.
- Ông bảo gì cơ?
- Tạm biệt ông.
Người đàn ông mỉm cười nói:
- Tôi có thói quen lúc nào cũng chào vĩnh biệt. Vậy vĩnh biệt ông, ông de Mole, trong hai giờ nữa ông sẽ có thuốc. Ông đã rõ chưa, thuốc phải uống vào nữa đêm, chia làm ba lần, cách nhau một giờ.
Nói tới đó, ông ta ra đi và chỉ còn De Mole ở lại một mình với Coconnas.
Coconnas đã nghe thấy cả cuộc nói chuyện nhưng chẳng hiểu gì: đó là những tiếng vô nghĩa, những lời xì xầm vô nghĩa của các từ lọt đến tai chàng. Trong cả cuộc chuyện trò, chàng chỉ nhớ được mỗi một từ: "Nửa đêm".
Chàng vẫn đưa cặp mắt cháy bỏng nhìn theo De Mole. Còn De Mole vẫn tiếp tục ở lại trong phòng, lúc thì mơ màng, lúc thì dạo bước.
Viên thày thuốc vô danh đã giữ lời hứa và gửi thuốc đến đúng giờ. De Mole cẩn thận để thuốc lên một chiếc lò bạc rồi đi nằm.
Hành động đó của De Mole làm cho Coconnas nghỉ ngơi được một chút. Chàng cố nhắm mắt lại, nhưng ngủ thiu thiu trong cơn sốt của chàng chỉ là chuỗi tiếp nối của trạng thái thức trong mê sảng. Vẫn bóng ma đã đeo đuổi chàng ban ngày ấy lại tiếp tục trở lại ban đêm. Qua mi mắt khô khốc, chàng tiếp tục thấy La Mole đầy vẻ đe dọa và một giọng nói lặp đi lặp lại bên tai chàng: "Nửa đêm! Nửa đêm! Nửa đêm!".
Đột nhiên, tiếng chuông đồng hồ ngân vang trong đêm và điểm mười hai tiếng. Coconnas mở đôi mắt rực lửa, hai thở nóng bỏng của chàng thiêu đốt đôi môi khô nẻ. Cơn khát không thể dập tắt hun đốt cổ họng nóng giãy của chàng. Ngọn đèn đêm vẫn sáng như thường lệ, ánh tù mù của nó khiến như có trăm ngàn bóng ma nhảy múa chập chờn trước mắt Coconnas.
Thật khủng khiếp, chính vào lúc đó chàng thấy De Mole từ trên giường tụt xuống. Sau khi lượn một vài vòng trong phòng như con chim cắt lượn trước con mồi mà nó đã thôi miên, De Mole tiến tới tận chỗ chàng và giơ nắm đấm ra. Coconnas với tay về phía con dao găm, nắm lấy cán và chuẩn bị đâm thủng bụng kẻ thù.
De Mole vẫn tiến lại.
Coconnas thì thầm.
- A! Lại mày, vẫn là mày! Lại đây! A! Mày doạ tao, mày giơ nắm đấm với tao, mày lại mỉm cười! Lại đây! Lại đây! A! Mày vẫn từng bước tiến lại cơ à! Lại đây! Lại đây! Tao sẽ giết mày!
Và quả thật, hành động đi đôi ngay với lời đe doạ âm thầm đó. Lúc De Mole cúi xuống, Coconnas tung từ dưới chăn ra một lưỡi dao. Nhưng do cố gắng nhổm dậy nên chàng trai Piémontais bị kiệt sức, cánh tay vung về phía De Mole bị dừng lại nửa chừng, con dao tuột khỏi bàn tay yếu ớt và chàng ngã vật ra trên gối.
- Thôi nào, thôi nào! - De Mole lẩm bẩm nhẹ nhàng nâng đầu Coconnas dậy, đưa vào môi chàng một chiếc cốc - Uống cái này đi, ông bạn tội nghiệp, ông sốt cao quá.
De Mole cầm một chiếc cốc đưa cho Coconnas mà anh chàng này cứ tưởng là cái nắm đấm đầy đe doạ khiến cho trí óc mụ mẫm của chàng hoảng sợ.
Nhưng khi chạm vào chất nước mát lành êm dịu làm thấm ướt môi và mát cả tim phổi chàng, Coconnas tỉnh trí lại, hay đúng hơn, bản năng chàng thức dậy: chàng cảm thấy trong người mình một sự dễ chịu như chưa từng có. Chàng mở mắt nhìn De Mole đang ôm giữ mình và mỉm cười với mình với vẻ thông cảm và từ con mắt trước đây co rút lại trong cơn giận tối tăm, một giọt lệ nhỏ khó nhận thấy rơi ra trên gò má nóng hầm hập và bị hút khô ngay.
- Mẹ kiếp - Coconnas lẩm bẩm trong khi ngả người xuống chiếc gối - Ông de Mole ạ, nếu tôi thoát nạn thì ông sẽ là bạn tôi.
- Và ông sẽ khỏi, ông bạn ạ - De Mole nói - Chỉ cần ông uống ba tách thuốc như tôi vừa mới đưa cho ông và đừng bị rơi vào những giấc mơ ghê sợ nữa.
Một giờ sau, De Mole, biến thành người hộ lý tuân theo đúng chỉ dẫn của người thầy thuốc vô danh, lại dậy một lần nữa, đổ phần thứ hai của liều thuốc vào trong một chiếc tách và đem đến cho Coconnas. Lần này chàng trai Piémontais không chờ đợi chàng với con dao găm nữa, đã dang tay đón chàng, khoan khoái uống liều thuốc và lần đầu tiên ngủ thiếp đi với vẻ yên lòng.
Chén thuổc thứ ba không kém phần thần diệu. Hơi thở trong lồng ngực người ốm dù vẫn còn dồn dập nhưng đã đều hơn. Chân tay co quắp của chàng dãn ra trong một làn hai ướt nhẹ nhàng toả ra trên làn da nóng bỏng của chàng. Khi thấy Ambroise Paré tới thăm bệnh ngày hôm sau, ông mỉm cười hài lòng và nói:
- Từ lúc này trở đi, tôi có thể đảm bảo được tính mạng của ông de Coconnas. Đây là một trong những ca bệnh đẹp nhất mà tôi đã chữa.
Từ cái màn kịch nửa bi nữa hài nhưng về căn bản vẫn chất chứa một thi vị rung động lòng người này - nếu xét cả những tập quán dữ tợn của Coconnas - đã nảy sinh ra tình bạn của hai chàng trai quý tộc, bắt đầu từ quán Tinh tú, bị đứt đoạn một cách thô bạo bởi những sự kiện ngày lễ Saint-Barthélémy, từ lúc đó đã nối lại với một sức mạnh mới và đã vượt lên trên cả tình bạn của d Orestevà Pylade (1) với năm nhát kiếm và một phát súng chia xẻ trên mình nhau.
Dù sao thì những vết thương cũ và mới, nhẹ hay nặng cũng đều đang khỏi dần. Trung thành với nhiệm vụ hộ lý, La Mole không rời khỏi phòng chừng nào mà Coconnas chưa hoàn toàn lành bệnh. Chàng nâng Coconnas dậy trên giường khi Coconnas còn quá yếu phải nằm gí tại chỗ. Chàng giúp Coconnas tập đi. Khi chàng này bắt đầu dậy được. Chàng dành cho Coconnas tất cả những sự chăm sóc xuất phát từ bản tính hiền lành thương người của chàng. Cùng với sức sống mãnh liệt của chàng trai Piémontais, những sự chăm sóc đó đã rút ngắn thời kỳ dưỡng bệnh hơn là người ta hy vọng.
Tuy nhiên, cả hai chàng trai cùng bị một ý nghĩ duy nhất giày vò: trong cơn mê sảng, mỗi người hình như đều thấy người đàn bà đã choán trái tim mình tiến lại gần. Nhưng từ khi hai người tỉnh lại thì chắc chắn là cả Marguerite lẫn phu nhân de Nervers đều không bước vào phòng. Vả chăng điều đó cũng dễ hiểu thôi: một người là hoàng hậu của vua Navarre, một người là chị dâu của quận công de Guise, liệu họ có thể công khai tỏ ra quan tâm đến hai nhà quý tộc bình thường hay không? Không!
Hiển nhiên đó là câu trả lời mà De Mole và Coconnas tự nói với mình. Nhưng sự vắng mặt cũng có thể là do sự lãng quên hoàn toàn. Điều đó khiến họ không kém phần đau đớn.
Quả thực là viên chỉ huy vệ binh đã chừng kiến trận đấu thỉnh thoảng cũng có đến hỏi thăm sức khỏe của hai chàng, do tự ý ông ta. Quả thực là Gillone, về phần mình, cũng có tới thăm hỏi. Nhưng De Mole không dám nói với cô này về Marguerite cũng như Coconnas không dám hé môi với ông kia về phu nhân de Nervers.
Chú thích:
(1) Nhân vật trong truyền thuyết Hy Lạp nổi tiếng về tình bạn trung thành

[tarta12a]

Chương 18

Người chết hiện hồn

Suốt một thời gian, cả hai chàng trai, người nào người ấy vẫn giữ kín nỗi lòng mình. Thế rồi nhân một lần cởi mở, họ buột mồm thổ lộ ra cái điều vẫn khiến họ tâm niệm. Với cái bằng chứng cuối cùng này, tức là sự tin cậy hoàn toàn lẫn nhau, họ đã làm cho tình bạn thêm bền chặt.
Cả hai đều yêu mê mệt, người thì yêu một quận chúa, kẻ thì yêu một hoàng hậu.
Đối với hai kẻ si tình tội nghiệp này có một khoảng cách gần như không thể vượt qua giữa họ và các giai nhân mà họ luôn mơ tưởng tới. Tuy nhiên, hy vọng là thứ tình cảm đã ăn sâu và bắt rễ trong lòng người đến nôi mặc dù biết rằng nó là điên rồ, họ vẫn cứ hy vọng.
Vả lại, càng khỏe ra thì cả hai chàng trai càng chăm lo đến dung mạo của mình. Đối với mỗi một con người, cho dù là kẻ thờ ơ nhất đối với ngoại hình của mình, cũng có những chuyện thầm lặng để bày tỏ với chiếc gương mà nếu cuộc trò chuyện đó tỏ ra ưng ý thì chàng ta sẽ rời khỏi chiếc gương với sự hài lòng không cần giấu giếm.
Huống chi hai chàng trai của chúng ta không phải loại người mà chiếc gương phải đưa ra những nhận xét khắt khe. De Mole vóc người thanh mảnh, xanh xao và phong nhã, có vẻ đẹp của sự cao quý. Coconnas rắn rỏi, cân đối, da dẻ rám nắng, có vẻ đẹp cường tráng. Hơn thế, đối với Coconnas, do bị gầy đi, nước da xanh xao hơn mà dấu tích của vết chém trước kia làm chàng băn khoăn vì màu sắc của nó hiện hồn lên một trên khuôn mặt mình thì nay đã biến mất không còn dấu vết nữa. Điều đó như báo hiệu cho chuỗi ngày trong sáng và thanh bình sắp tới.
Cuối cùng là những sự chăm sóc tế nhị vẫn tiếp tục bao bọc lấy hai chàng trai bị thương. Đúng vào ngày mỗi người có thể đứng dậy được, họ thấy một chiếc áo choàng lót đặt trên ghế phô-tơi gần gường mình, ngày mà họ có thể mặc được quần áo, thì họ lại thấy có một bộ y phục đầy đủ để sẵn. Hơn thế nữa, trong túi áo chẽn đều có một túi tiền đầy đặn mà cả hai đều không dám dùng, mà để dành để trả lại cho người bảo trợ vô danh của mình khi có dịp.
Người bảo trợ vô danh đó tất nhiên không thể là ông hoàng đã cho họ trú ngụ, vì ông này chẳng những không lần nào lên thăm họ thì chớ, mà cũng chưa hề cho người tới hỏi han sức khỏe.
Niềm hy vọng mơ hồ thì thầm trong mỗi trái tim rằng người bảo trợ vô danh đó của mỗi người chính là người đàn bà mà hạ vêu.
Vì thế, cả hai chàng trai bị thương đều nóng lòng chờ đợi ngày ra được ngoài. De Mole khỏe hơn và được chữa chạy tốt hơn nên đã có thể ra từ lâu nhưng như một thứ quy ước ngấm ngầm, chàng vẫn kiên nhẫn chờ cho đến khi bạn bình phục hẳn.
Họ thỏa thuận sẽ dành chuyến đi chơi đầu tiên cho ba cuộc viếng thăm. Đầu tiên là phải đi thăm người thầy thuốc vô danh mà thang thuốc thật công hiệu của ông ta đã làm dịu đi lồng ngực bỏng rát của Coconnas.
Sau đó họ sẽ tới khách sạn của bác quán Hurière quá cố, nơi cả hai để ngựa và vali ở đó.
Thứ ba là đến thăm gã René người Florentin. Gã này mang danh người chế hương phẩm kiêm phù thuỷ, không những y bán đồ mỹ phẩm và thuốc độc mà còn pha chế cả các loại rượu tình và ban những lời tiên tri.
Sau hai tháng bị cấm cố để bình phục, cái ngày biết bao mong đợi kia đã tới.
Chúng tôi đã nói cấm cố, đó chính là một từ thích hợp, vì đã nhiều lần hai chàng sốt ruột muốn đẩy sớm cái ngày đó lên, nhưng một người lính gác đứng ở cửa buồng luôn luôn cản đường họ lại. Và cho họ biết rằng họ chỉ được ra khi có một exeat (1) của thầy Ambroise Paré.
Cho tới một hôm nhà phẫu thuật tài ba nhận thấy rằng hai người bệnh của mình nếu như chưa phải là hoàn toàn thì ít ra cũng là đang trên đà bình phục nên đã cho cái exeat đó. Thế là vào khoảng hai giờ chiều một ngày thu đẹp trời, hai người bạn tay trong tay bước ra khỏi Louvre.
De Mole rất vui mừng vì đã tìm thấy trên ghế phô-tơi chiếc măng-tô màu anh đào nổi tiếng mà chàng cẩn thận gấp lại trước trận đấu. Chàng đích thân làm người dẫn đường cho Coconnas, còn Coconnas để bạn dẫn đi không kháng cự và cũng chẳng suy nghĩ gì nữa. Chàng biết bạn dẫn mình tới nhà người thầy thuốc vô danh mà những liều thuốc này không có giấy phép đã chữa lành cho chàng chỉ trong một đêm trong khi cả mớ thuốc phiện của thầy Ambroise Paré cứ giết dần giết mòn chàng.
Chàng đã chia túi tiền, gồm hai trăm đồng tiền vàng, ra làm hai phần và định để một phần cho vị thần y vô danh đã giúp chàng bình phục: Coconnas không sợ chết, nhưng không phải vì thế mà chàng thích được sống, vì thế chúng ta thấy chàng sẵn sàng thưởng công hậu hỹ cho người cứu mình.
De Mole đi qua phố l Astruce, phố lớn Saint-Honoré, phố Prouwelles và chẳng mấy chốc đã tới quảng trường Halles. Ở chỗ này ta gọi là Carreau de Halles, có một bệ đá bát giác trên đó có đặt một khối tám mặt như một thứ đèn lồng lớn bằng gỗ, trên đèn lồng có mái nhọn và một chiếc chong chóng kẽo kẹt chỉ hướng gió. Cây đèn lồng gỗ phô ra tám cửa. Một bánh xe gỗ xuyên qua các cửa đó giống như cái chi tiết mà người ta gọi là fasce chạy ngang bề mặt tấm gia huy. Bánh xe được xẻ rãnh ở giữa để có thế giữ đầu và tay của một hay nhiều kẻ chịu tội mà người ta đem bêu ở cửa này, cửa khác, hoặc cả ở tám cửa.
Công trình xây dựng kỳ dị ấy không giống với bất cứ thứ kiến trúc nào ở xung quanh và được gọi là đài nhục hình.
Một ngôi nhà méo mó, gù, chột, què, xơ xác, mál loang lổ vết rêu như da người hủi, mọc lên dưới chân cái tháp bát giác đó như một cây nấm.
Đó là nhà của đao phủ.
Một người đàn ông bị bêu đang thè lưỡi ra với khách qua đường. Đó là một trong số những tên trộm đã hành nghề quanh đài xử giảo Montfaucon và tình cờ đã bị tóm trong lúc đang thực hành nghề nghiệp.
Coconnas tưởng bạn dẫn mình tới xem cái cảnh lạ lùng này. Chàng hòa vào đám đông những người ham thích đang reo hò huyên náo trước cơn giãy giụa đau đớn của kẻ chịu cực hình.
Bản chất Coconnas vốn tàn bạo nên cảnh này khiến chàng rất thích thú.
Vì vậy nên khi cây cột đèn xoay tròn quanh trụ để phơi kẻ chịu cực hình sang một phía khác của quảng trường và đám đông đi theo sự chuyển dịch của cây cột thì Coconnas chực đi theo nhưng De Mole ngăn chàng lại và nói khẽ:
- Chúng mình tới đây không phải vì việc ấy đâu.
- Thế chúng mình tới đây làm gì? - Coconnas hỏi.
- Cậu sẽ biết bây giờ. - De Mole đáp.
Hai người bạn đã thân mật với nhau kể từ sau cái buổi tối trứ danh mà Coconnas định đâm thủng ruột De Mole ra.
De Mole dẫn Coconnas thẳng tới chiếc cửa sổ nhỏ của ngôi nhà dưới chân cái đài, nơi có một người đàn ông đứng tì tay lên bậu cửa.
- A! Thì ra là các ngài! Xin chúc mừng! - Người đàn ông vừa nói vừa nhấc chiếc mũ trùm màu huyết bò và để lộ ra cái đầu với mớ tóc đen dày rủ xuống tận chân mày.
- Ai thế nhỉ? - Coconnas vừa hỏi vừa cố nhớ lại vì chàng thấy hình như mình đã gặp gương mặt này lúc nào đó trong cơn sốt của chàng.
- Người cứu cậu đấy, ông bạn ạ - De Mole nói - Người đã đem đến Louvre cho cậu món nước mát làm cậu khỏe lên ấy!
- Ồ! - Coconnas thốt lên - Nếu vậy thì, ông bạn ơi…
Và chàng chìa tay cho người kia.
Nhưng đáng lý phải đáp lại bằng một cử chỉ tương tự thì người đàn ông lại đứng thẳng lên và lùi xa khỏi hai người bạn một khoảng cách vừa đủ cho y rạp người xuống.
- Thưa ngài - Y nói với Coconnas - Tôi xin cám ơn ngài về niềm vinh dự ngài muốn ban cho tôi. Nhưng chắc hẳn là nếu ngài biết tôi thì ngài sẽ không làm như thế.
- Thề chứ - Coconnas - Tôi tuyên bố rằng dù cho ông có là quỷ sứ tôi vẫn tự coi mình là người chịu ơn ông, vì nếu không có ông thì lúc này tôi đã chết rồi.
- Tôi không hẳn là quỷ sứ - Người đàn ông đội mũ trùm đỏ trả lời - Nhưng thường thì nhiều người thà gặp quỷ sứ còn thích hơn gặp tôi.
- Vậy ông là ai? - Coconnas hỏi.
- Thưa ngài - Người đàn ông trả lời - Tôi là thầy Caboche đao phủ thành Paris…
A!… - Coconnas thốt lên và rụt tay lại.
- Ông thấy đấy! - Thầy Caboche nói.
- Không đâu! Tôi sẽ chạm tay với ông, nếu không thì quỷ sứ bắt tôi đi! Ông chìa tay ra…
- Thật ư?
- Xòe tay ra!
- Đây!
- Xòe rộng tay… nữa… thế!
Và Coconnas lấy trong túi ra nắm tiền vàng chàng dành cho người thầy thuốc vô danh của mình và đặt tiền vào tay người đao phủ.
- Tôi những muốn chỉ có tay ngài thôi - Thầy Caboche vừa nói vừa lắc đầu - Vì tôi không thiếu vàng nhưng ngược lại rất ít có bàn tay nào dám chạm vào tay tôi. Nhưng không sao! Chúa phù hộ cho ngài, ngài quý tộc ạ.
- Vậy ra chính ông bạn là người tra khảo, dần đòn, phanh thây, chặt đầu, bẻ xương người ta đấy - Coconnas vừa nói vừa tò mò nhìn người đao phủ - Tôi thật hài lòng đã làm quen với ông!
- Thưa ngài - Thầy Caboche nói - Tôi cũng không tự mình làm lấy hết tất cả đâu. Vì cũng như các ngài là bậc công hầu, các ngài có đầy tớ để làm những việc mà các ngài không muốn làm, tôi có những người giúp việc làm phần lớn các công việc để tiêu ma cái lũ tiện dân. Tuy nhiên, nếu tình cờ mà tôi có vìệc phải làm với mấy ngài quý tộc như ngài đây và ông bạn của ngài chẳng hạn thì chuyện lại khác, và tôi lấy làm vinh hạnh được tự mình thực hiện từ đầu tới cuối tất cả mọi chi tiết của việc hành hình tức là từ nhục hình tới chém đầu.
Dù không muốn, Coconnas vẫn cảm thấy rùng mình. De Mole cũng cảm thấy tương tự, mặc dầu không hiểu nguyên cớ gì đâu.
Nhưng Coconnas đã vượt qua được cái cảm xúc khiến chàng hổ thẹn và chàng muốn chào từ biệt thầy Caboche bằng một lời đùa cợt cuối cùng:
- Thế thì thầy cả - Chàng nói - Tôi xin ông giữ lời khi tới lượt tôi phải lên đài xử giảo của Enguerrand de Marigny hay lên đoạn đầu đài của ông de Nemours, chỉ có ông đụng tới tôi thôi đấy nhé.
- Tôi xin hứa với ngài điều đó.
- Lần này thì ông hãy bắt tay tôi để chứng tỏ là tôi chấp nhận lời hứa của ông.
Và chàng chìa cho người đao phủ bàn tay mà y chỉ dám rụt rè đụng vào, mặc dù rõ ràng là y rất mong muốn được nắm lấy nó.
Chỉ mới chạm tay như thế mà Coconnas mặt đã hơi tái đi nhưng nụ cười vẫn nở trên môi chàng. Còn De Mole khó chịu và khi thấy đám đông xoay tròn theo cây trụ đèn nhích lại gần họ, chàng bèn kéo áo bạn.
Thực lòng Coconnas cũng như De Mole muốn chấm dứt cái màn kịch mà tính cách tự nhiên của chàng dấn sâu hơn là chàng muốn, chàng bèn gật đầu chào và bỏ đi.
Khi cả hai người bạn tới ngang Cây thập tự Trahoir, De Mole bảo bạn:
- Thế chứ! Cậu phải thừa nhận là ở đây dễ thở hơn ở quảng trường Halles hay không?
- Công nhận - Coconnas nói - Nhưng mình vẫn rất hài lòng được làm quen với thầy Caboche. Có bạn ở khắp nơi cũng thích hơn chứ.
- Cả ở chỗ biển quán Tinh tú cũng thế phải không - De Mole vừa nói vừa cười.
- Ồ! Về phần bác quán Hurière tội nghiệp thì chắc đã chết mười mươi rồi - Coconnas nói - Mình nhìn thấy lửa đạn hỏa mai, mình nghe thấy đạn nổ cứ như là đập vào chiếc chuông lớn ở nhà thờ Đức bà ấy, thế rồi mình cứ mặc bác ta nằm trong rãnh nước, máu mồm, máu mũi chảy ồng ộc. Nếu bác ta là bạn chúng ta thì chắc phải là bạn ở thế giới bên kia.
Vừa chuyện trò, hai chàng trai vừa đi tới phố Arbre sec và hướng về tấm biển hiệu quán Tinh tú vẫn cót két ở nguyên chỗ cũ và dâng hiến cho lữ khách chiếc bếp lò đầy cao lương mỹ vị và cái ảo ảnh ngon lành.
Coconnas và De Mole cứ tưởng sẽ thấy ngôi nhà tang tóc, bà vợ góa mặc tang phục và các chú phụ bếp đeo một mảnh băng đen trên tay. Nhưng họ rất ngạc nhiên khi thấy quán trọ náo nhiệt, bà Hurière tươi tắn và các cậu bồi vui vẻ hơn bao giờ hết.
- Ôi, đúng là một lũ bội bạc - De Mole nói - Chắc mụ ta tái giá rồi.
Rồi chàng nói với cái nàng Artémise mới này:
- Thưa bà, chúng tôi là hai nhà quý tộc, chỗ quen biết cũ của ông La Hurière tội nghiệp. Chúng tôi trước đó có để lại ở đây hai con ngựa và hai chiếc vali, và nay chúng tôi đến để xin lại.
- Thưa các ngài - Bà chủ quán sau khi ra sức cố nhớ lại nói - Vì tôi không có hân hạnh nhận ra được các ngài, xin các ngài cho phép tôi gọi nhà tôi… Grégoire, gọi ông chủ ra nhé.
Grégoire đi qua gian bếp ngoài, và bếp trong là chỗ mà lúc sinh thời bác quán Hurière chuẩn bị những món bác cho là xứng đáng với đôi bàn tay khéo léo của mình.
- Quỷ tha ma bắt mình đi! - Coconnas lẩm bẩm - Nhìn thấy cái nhà đáng ra phải buồn thảm thì lại vui tươi thế này làm mình buồn quá. Tội nghiệp Hurière.
- Bác ta đã muốn giết mình - De Mole nói - Nhưng mình sẵn lòng tha thứ cho bác ta.
De Mole vừa dứt lời thì một người đàn ông hiện ra, tay cầm xoong đang chiên hành và tay kia cầm một chiếc thìa gỗ.
De Mole và Coconnas cùng kêu lên vì kinh ngạc.
Nghe tiếng kêu, người đàn ông ngẩng đầu lên. Y cũng kêu lên một tiếng và đánh rơi cả chiếc xoong chỉ còn giữ lại được có chiếc thìa gỗ.
- In nomine Patris - y vừa nói vừa ve vẩy thìa như thể đó là chiếc bình rảy nước thánh – filli et Spiritus sancti(2).
- Bác Hurière! - Hai chàng cùng thốt lên.
- Quý ngài de Coconnas và de Mole - Hurière kêu.
- Vậy bác chưa chết à? - Coconnas hỏi.
- Thế ra các ngài vẫn còn sống ư? - Chủ quán cũng hỏi.
- Thế mà tôi đã thấy bác ngã rồi kia mà - Coconnas đáp - Tôi nghe tiếng đạn bắn vỡ cái gì đó của bác, tôi cũng chả biết cái gì nữa. Tôi cứ để bác nằm trong cái rãnh ấy, máu mồm, máu mũi, máu mắt ộc cả ra.
- Thật như Kinh Phúc âm vậy. Ông de Coconnas ạ. Nhưng cái tiếng mà ông nghe thấy ấy đó là tiếng đạn đập vào mũ sắt của tôi, may thay là nó trượt vào đấy, nhưng vẫn mạnh lắm nên bằng chứng là - Bác cả Hurière vừa nói thêm vừa nhấc chiếc mũ trùm để lộ mái đầu nhẵn thín như củ khoai - Các ông thấy đấy, tôi chẳng còn sợi tóc nào cả.
Hai chàng trai cùng phá lên cười khi thấy gương mặt ngộ nghĩnh đó.
- A! Các ông vẫn cười! - La Hurière hơi yên tâm nói - Vậy các ông đến đây không có dụng ý gì xấu chứ?
- Thế còn bác, bác Hurière, bác khỏi cái bệnh ham đánh đấm rồi à?
- Vâng, thưa các vị, thề chứ, bây giờ…
- Bây giờ thì sao?
- Bây giờ tôi thề là không nhìn vào ngọn lửa nào khác ngoài bếp lò nhà tôi ra.
- Hoan hô! - Coconnas nói - Khôn ngoan thật đấy. Giờ thì chúng tôi xin thông báo là chúng tôi có để lại trong buồng ngựa của bác hai con ngựa và trong phòng trọ nhà bác hai chiếc vali.
- Ái chà, quỷ quái thật! - Chủ quán gãi tai nói.
- Sao?
- Ông bảo là hai con ngựa phải không ạ?
- Ừ ở chuồng ngựa ấy.
- Với hai va li ạ?
- Ừ, ở trong phòng.
- Chả là thưa ông… Ông tưởng là tôi đã chết phải không ạ?
- Đúng thế!
- Thế các ông cũng thấy rằng vì các ông đã nhầm thì về phần tôi, tôi cũng có thể nhầm được chứ ạ?
- Bác tưởng chúng tôi chết rồi chứ gì? Được thôi.
- Ấy! Thế đấy!… Chả là, vì các ông chết không chúc thư nên… - Bác Hurière tiếp tục.
- Sao nữa?
- Ấy thế là tôi tưởng là… tôi nhầm… giờ tôi mới thấy rõ…
- Thế nhưng bác tưởng cái gì mới được chứ?
- Tôi tưởng là tôi có thể ăn thừa tự của các ông.
- Ái chà! - Cả hai cùng kêu lên.
- Thưa các ông, không vì thế mà tôi không hết sức hài lòng được thấy các ông còn sống.
- Thế là bác đã bán ngựa của bọn tôi rồi hả - Coconnas hỏi.
- Khổ thay - Hurière đáp.
- Thế còn va li của bọn ta thì sao? - De Mole tiếp lời.
- Ồ! Va li thì không, không bán… - Hurière kêu - Nhưng chỉ bán những thứ có trong đó thôi.
- La Mole này- Coconnas nói - mình thấy hình như đây là một tên vừa đểu cáng vừa táo tợn… Hay chúng ta moi ruột nó ra?
Lời đe doạ đó có vẻ gây tác động lớn đối với bác Hurière. Bác bèn mạo muội nói ra:
- Nhưng thưa các ông, tôi thấy hình như chúng ta có thể thu xếp với nhau được.
- Nghe này - De Mole nói - Ta là người có quyền than phiền nhiều nhất về mi.
- Đúng như thế, thưa bá tước, vì tôi nhớ lại là có một lúc tôi đã điên rồ dám táo tợn đe dọa bá tước.
- Ừ, doạ ta với một viên đạn bay cách đầu ta hai đốt ngón tay.
- Bá tước nghĩ thế ạ?
- Chắc chắn thế.
- Nếu ngài chắc chắn thế thì thưa ngài de Mole, tôi là kẻ tôi tớ của ngài nên không dám cãi chính lại lời ngài được - Hurière vừa nhặt xoong vừa nói với vẻ vô tội.
- Thế thì, về phần ta, ta không đòi hỏi gì mi hết…
- Sao cơ, thưa bá tước!…
- Trừ…
- Ay! Ay! Ay!… - Hurière thốt lên.
- Trừ việc mỗi khi ta và các bạn ta tới khu này, mi phải dọn cho chúng ta một bữa ăn.
- Sao cơ ạ! - Hurière sung sướng nói - Xin sẵn sàng hầu ngài, thưa bá tước, xin sẵn sàng!
- Thỏa thuận thế được rồi chứ?
- Xin hết lòng đồng ý… còn ông… thưa ông de Coconnas, ông có ưng thế không?
- Được, nhưng cũng như ông bạn ta, ta đặt một điều kiện nhỏ.
- Đíều kiện gì ạ!
- Điều kiện là bác phải trả cho ông de Mole năm mươi écus mà ta nợ ông ấy và ta đã trao cho bác.
- Trao cho tôi ạ, thưa ông lúc nào vậy?
- Một khắc trước lúc bác bán con ngựa và chiếc va li của ta.
- A, tôi hiểu rồi.
Bác đến bên một cái tủ lần lượt lôi ra năm mươi écus và đem đến cho De Mole.
- Được lắm, ông quán, được lắm - Nhà quý tộc nói - Dọn cho chúng ta món trứng chiên. Năm mươi écus là phần ngài Grégoire.
- Ô - Hurière thốt lên - Quả thật các ông có những tấm lòng vương giả, các ông có thể hết lòng tin cậy ở tôi.
- Nếu thế thì dọn cho chúng tôi cái món trứng chiên ấy đi Coconnas nói - Mà đừng có tiếc bơ tiếc mỡ đấy nhé.
Rồi chàng nhìn đồng hồ treo tường nói tiếp:
- Thề chứ, cậu có lý đấy De Mole ạ. Ta còn phải chờ ba tiếng đồng hồ nữa, thà chờ ở đây còn hơn ở nơi khác. Hơn nữa, nếu mình không nhầm thì ở đây chúng mình đã được nửa đường tới cầu Saint-Michel rồi.
Và rồi hai chàng trai tới ngồi vào bàn trong gian phòng nhỏ cuối nhà, nơi họ đã ngồi trong buổi tối ngày 24 tháng Tám năm 1572 trứ danh đó. Trong buổi tối hôm ấy, Coconnas đã đề nghị với De Mole chơi bài đánh cuộc bằng người tình đầu tiên của họ.
Chúng tôi xin thú nhận một điều làm vinh hạnh thêm đạo đức của hai chàng lần này chẳng chàng nào có ý định đề nghị với bạn mình một chuyện như thế cả.
Chú thích:
(1) Giấy phép cho ra (tiếng Latinh trong nguyên bản)
(2) Nhân danh Cha, Con và Thánh thần…

[phongvan]

Chương 19

Ngôi nhà của thầy René người bán hương phẩm cho Thái hậu

Vào cái thời xảy ra câu chuyện đang kể cho các đọc giả đây, Paris chỉ mới có năm cái cầu hoặc bằng gỗ, hoặc bằng đá để đi từ đầu này tới đầu kia thành phố, tất cả các cầu đó đều đổ về đảo Cité. Đó là các cây cầu Meuniers, Pont au Change, cầu Notre Dame ( Đức bà ), cầu Nhỏ và cầu Saint-Michel. Trong số các cầu này, mỗi cầu đều có lịch sử của nó. Lúc này đây, chúng ta sẽ chú trọng đặc biệt tới cầu Saint-Michel.
Cầu Saint Michel được cất lên bằng đá từ năm 1373, nhưng cầu cất không được chắc chắn lắm, nên mực nước sông Seine dâng lên ngập cầu từ 31 tháng giêng năm 1408 , đến năm 1416 cầu được xây lại bàng cây ván chắc, nhưng đến một đêm 16 tháng mười hai năm 154 , cầu lại bị hư hại, sập lần nữa, khoảng năm 1550, có nghĩa là hai mươi năm trước thời chúng ta đi tới, cầu được xây dựng lại bằnh gỗ , nhờ sự sửa chửa nên đến bây giờ cầu vẫn rắn chắc.
Giữa những ngôi nhà dọc hai bên mạn cầu đối diện với hòn đảo nhỏ nơi các tu sĩ dòng Templiers đã bị hoả thiêu và ngày nay là trụ đá mới của cầu Mới, người ta để ý tới một ngôi nhà có biển gỗ với cái mái rộng trùm lên như mi của một con mắt khổng lồ. Các cửa sổ và cửa tầng trệt đóng kín mít, chỉ có một cánh cửa sổ duy nhất trên tầng một là để mở. Một thứ ánh sáng đỏ nhờ nhờ từ chiếc cửa sổ đó thu hút cái nhìn của khách qua đường. Mặt trước ngôi nhà thấp, rộng, sơn xanh với những đường hoa văn thếp vàng. Mái bằng ngăn giữa tầng trệt và lầu một được vẽ đầy quỷ sứ trong các tư thế hết sức ngộ nghĩnh. Giữa cái mái đó và cửa sổ lầu một, người ta treo một tấm bảng màu xanh da trời, trên đó đề:
"René xứ Florence
Người cung cấp hương phẩm cho lệnh bà Thái hậu".
Như chúng tôi đã nói, cánh cửa của cửa hàng này được đóng kín. Nhưng hiệu nghiệm hơn cả các ổ khoá, để chống lại trộm cướp ban đêm là danh tiếng đáng hãi hùng của chủ ngôi nhà.
Đến nỗi khách đi đường qua cầu tới đoạn đó gần như bao giờ cũng vòng sang tới tận dãy nhà phía bên kia. Họ e rằng mùi các loại dầu hương sẽ rỉ qua tường nhà và bay tới tận chỗ họ vậy.
Hơn thế nữa: từ khi thấy René tới sinh cơ lập nghiệp trên cầu Saint-Michel, hàng xóm hai bên đường như sợ bị tai tiếng là láng giềng của thầy, đều đã chuồn khỏi nhà mình, khiến cho hai ngôi nhà cạnh nhà René đều đóng cửa bỏ không. Tuy có sự cô tịch hoang dã đó, khách qua đường về đêm vẫn nhìn thấy những tia sáng leo lét trong đó và còn đoán chắc là nghe được tiếng kêu rên trong đó, chứng tỏ rằng còn có chúng sinh lai vãng tới hai ngôi nhà này, duy có điều người ta không biết họ thuộc thế giới này hay thế giới bên ka.
Kết quả là những chủ nhà tiếp theo hai ngôi nhà hoang đã phải tự hỏi liệu họ có nên bắt chước theo hàng xóm hay không.
Do sự kinh hoàng mà thầy René đã công nhiên tạo ra ấy, thầy có được cái quyền là người duy nhất được thắp đèn sau giờ quy định. Vả chăng không đội tuần tra tuần phòng nào dám quấy nhiễu một nhân vật quá đỗi thân thiết với lệnh bà Thái hậu, vì y vừa là đồng hương vừa là người cung cấp dầu thơm cho bà ta.
Giả thiết rằng bạn đọc được trang bị đầy đủ thứ triết học quá lạm của thế kỷ mười tám, nghĩa là không còn tin vào ma thuật cũng như phù thuỷ nữa, nên xin mời bạn đọc quá bộ vào căn nhà đã gieo rắc quanh nó nỗi kinh hoàng sâu xa đến thế, ở vào thời buối còn đầy mê muội, dị đoan này.
Cửa hàng nằm ở tầng trệt thường xuyên trong cảnh tối tăm và vắng vẻ . Trong cái cửa hiệu vừa rộng vừa sâu hun hút, có hai cánh cửa dẫn tới hai cầu thang. Một cầu thang đục xuyên tường và nằm về một bên, còn cầu thang kia nằm lộ ra bên ngoài và người ta có thể nhìn thấy được nó từ chiếc kè ngày nay ta gọi là bờ cầu Augustin và từ bãi sông nay là bãi tàu Orfèvres. Cả hai cầu thang đều dẫn tới căn phòng ở tầng một.
Phòng này cũng rộng bằng phòng ở tầng trệt nhưng một tấm thảm treo ngăn nó ra làm hai. Ở cuối gian phía ngoài là cánh cửa dẫn ra cầu thang ngoài. Ở mặt bên của gian trong là cửa dẫn đến cầu thang bí mật. Cửa này không ai nhìn thấy vì khuất sau một chiếc tủ lớn có chạm trổ, gắn liền với cửa bằng những chiếc móc sắt và khi cửa mở thì cả tủ cũng bị đẩy luôn ra.
Chỉ có Catherine và René là hai người biết được cánh cửa bí mật này, Thái hậu lên xuống đều theo đường này và nhờ vào những lỗ trổ phía bên trong tủ, bà ta có thể áp tai hoặc ghé mắt nhìn và nghe thấy tất cả những gì xảy ra trong phòng.
Hai cánh cửa khác, hoàn toàn có thể nhìn thấy được, trổ ra hai bên của gian trong. Một cửa dẫn vào một căn phòng nhỏ được chiếu sáng từ trên mái và không có đồ đạc gì khác ngoài một cái lò lớn, những bình pha lê, bình chưng cất, nồi luyện kim. Đó là phòng thí nghiệm của nhà giả kim thuật. Cánh cửa kia đưa tới một căn buồng con kỳ dị hơn toàn bộ những gì có trong ngôi nhà. Buồng đó không được chiếu sáng, chẳng có thảm cũng chẳng có đồ đạc, nó chỉ có một thứ giống như bàn thờ bằng đá.
Sàn nhà là một tấm đá dốc thoải ra bốn phía. Ở bốn chân tưởng có rãnh chảy về một thứ phễu và qua lỗ ống phễu người ta nhìn thấy dòng nước đen ngầu của sông Seine. Trên các đinh đóng tưởng có treo nhiều dụng cụ dị dạng, tất cả đều sắc hoặc nhọn. Mũi chúng nhọn, nhỏ như mũi kim, lưỡi chúng sắc như lưỡi dao cạo, cái thì lấp lánh như gương, cái thì ngược lại xám xịt hoặc xanh sẫm.
Trong một góc, có hai con gà mái đen buộc chân vào nhau đang giãy giụa. Đó chính là điện dành cho pháp sư.
Bây giờ chúng ta hãy quay trở về với căn phòng ở giữa có hai gian.
Đây là nai dùng để tiếp đám người bình thường vẫn đến xem quẻ. Đây là nơi có những con hạc Ai Cập, những xác ướp với các dải băng óng vàng, những con cá sấu đang há mỏ trên trần nhà, những đầu lâu với hốc mắt trống rỗng và hàm răng lung lay và cuối cùng là những quyển sách bám đầy bụi được lũ chuột thường xuyên gặm nhấm, tất cả đều có vẻ hỗn độn khiến khách hàng bị những cảm xúc làm cho tư duy trở nên lệch lạc.
Đằng sau bức màn là những chiếc bình nhỏ, những chiếc hộp quái dị, những chiếc bình hai quái đảng xấu xí ghê sợ. Mọi vật chập chờn trong ánh sáng của hai ngọn đèn nhỏ giống nhau mà hình như đã bị lấy cắp từ một bàn thờ nào đó ở Santa Maria Novella hoặc ở nhà thờ Dei Servi ở xứ Florence. Hai ngọn đèn đó được thắp lên bằng một thứ dầu có tẩm hương thơm toả sáng vàng vọt từ trên trần xuống, nơi mỗi chiếc được treo lên bằng ba vòng xích ám khói.
Một mình hai tay khoanh lại, René vừa lắc đầu vừa bước những bước dài quanh gian thứ hai của căn phòng giữa. Sau một hồi suy tư có vẻ đau khổ, y dừng lại trước chiếc đồng hồ cát và tự nhủ:
"À, mình lại quên lật nó, có lẽ cát chảy hết từ lâu lắm rồi đây".
Y ngước lên ngắm mặt trăng đang chật vật thoát ra khỏi đám mây đen khổng lồ như đang đè nặng lên đỉnh tháp chuông nhà thờ Đức Bà và tiếp:
"Chín giờ rồi. Nếu bà ta đến thì chắc cũng sẽ như lệ thường tức là trong khoảng tiếng, tiếng rưỡi đồng hồ nữa. Vẫn còn đủ thì giờ".
Vừa lúc đó trên cầu có tiếng động. René áp tai vào cái lỗ nối với một ống dài đầu kia thông ra mặt phố dưới dạng một cái đầu Guivre.
"Không, chẳng phải bà ta, cũng chẳng phải các bà ấy. Đây là tiếng chân đàn ông. Họ đang dừng lại trước cửa nhà mình".
Cùng lúc đó ba tiếng gõ vào cửa đánh vang lên.
René nhanh nhẹn xuống thang, nhưng y chỉ ghé tai vào cửa chứ không mở.
Vẫn ba tiếng gõ lại lặp lại.
- Ai đó? - René hỏi.
- Có cần phải nói tên chúng ta không? - Một giọng hỏi lại.
- Nhất thiết phải như thế - René trả lời.
- Vậy thì ta là bá tước Anibal de Coconnas - Vẫn giọng đó cất lên.
- Còn ta là bá tước Lerac de Mole - Một giọng khác vang lên lần đầu.
- Xin các ngài chờ cho, tôi ra đây!
René rút chốt cửa, kéo then ngang, mở cho hai chàng trai vào và khoá cửa lại bằng chìa. Rồi y dẫn hai người qua lối cầu thang ngoài tới gian thứ hai.
Vừa bước vào, De Mole vừa đưa tay làm dấu dưới áo khoát.
Mặt chàng tái xanh, tay chàng run rẩy. Chàng không sao chế ngự nổi sự yếu đuối đó.
Còn Coconnas thì nhìn hết cái nọ đến cái kia, trong lúc quan sát chàng thấy cánh cửa gian buồng nhỏ, chàng định mở nó ra.
- Xin phép ngài, thưa ngài quý tộc - René nghiêm giọng nói và đặt tay mình lên tay Coconnas - Những vị khách hạ cố tới thăm tệ xá đây chỉ được phép lưu lại trong gian này.
- À thế thì lại khác - Coconnas nói - Vả lại tôi cảm thấy cần phải ngồi.
Và chàng tới ngồi vào một chiếc ghế. Im lặng kéo dài. René thản nhiên chờ cho một trong hai chàng trai cất lời. Người ta nghe thấy cả tiếng thở khò khè của Coconnas vì chàng vẫn chưa khỏi hẳn.
- Thầy René này - cuối cùng chàng nói - Ông là người cơ trí, vậy ông hãy tiên đoán cho tôi biết liệu tôi có bị tàn tật hẳn vì cái vết thương của tôi không, tức là có phải lúc nào tôi cũng bị cái chứng thở gấp ngăn không cho tôi lên ngựa, dùng vũ khí và ăn món trứng chiên mãi không?
René áp tai vào ngực Coconnas và chăm chú lắng nghe hơi thở từ lồng ngực.
- Không, thưa bá tước, ngài sẽ khỏi - Y nói.
- Thật à?
- Tôi xin khẳng định với ngài.
- Ông làm tôi vui lòng đấy.
Lại một lát lặng yên.
- Thưa bá tước, ngài có muốn biết điều gì khác nữa không?
- Có chứ - Coconnas nói tiếp - Tôi muốn biết tôi có thực sự đang yêu không?
- Ngài đang yêu - René đáp.
- Làm sao ông biết được?
- Vì chính ngài hỏi như thế.
- Trời ạ! Tôi nghĩ là ông có lý. Nhưng yêu ai?
- Yêu người mà hiện nay thường xuyên thốt ra cái tiếng rủa mà ông vừa nói đó.
- Quả thế - Coconnas kinh ngạc nói - Thầy René này, ông đúng là một người cơ trí. Đến lượt cậu De Mole.
De Mole đỏ mặt lúng túng.
- Này! hãy nói đi chứ! - Coconnas bảo.
- Xin ngài hãy nói đi - Gã người xứ Florence động viên.
- Ông René ạ - De Mole ấp úng, nhưng rồi giọng chàng dần dần bình tĩnh lại - Tôi không muốn hỏi ông xem tôi có đang yêu không, vì tôi biết tôi đang yêu và không tự giấu mình điều đó. Nhưng xin ông hãy nói cho tôi biết liệu tôi có được yêu lại không. Vì thực ra những gì trước đây đối với tôi là niềm hy vọng mà nay quay lại chống lại tôi.
- Có thể là ngài chưa làm tất cả những gì cần phải làm.
- Ông ạ, còn điều gì phải làm nữa ngoài việc đem lòng tôn kính và tận tụy chứng tỏ với người đàn bà của lòng mình là nàng được yêu say đắm thực sự?
René nói:
- Ngài cũng biết rằng đôi khi những biểu hiện đó nhỏ nhoi lắm.
- Vậy là tuyệt vọng sao?
- Không, nhưng cần phải cầu viện tới học thuật. Trong bản chất con người có những mối dị cảm mà người ta có thể thắng được, có những thiện cảm mà người ta có thể ép được. Sắt không phải là nam châm, nhưng cho nó nhiễm từ thì chính nó sẽ lại hút được sắt.
- Hẳn là thế - De Mole lẩm bẩm - Hẳn là thế, nhưng tôi ghê những trò cầu đảo ấy lắm.
- À nếu ngài ghê tởm thì lẽ ra không nên đến đây mới phải.
- Thôi nào, thôi nào - Coconnas nói - Cậu sắp giở trò trẻ con ra đấy à? Ông René, ông có cho tôi xem những con quỷ sứ của ông được không?
- Thưa bá tước không!
- Bực nhỉ tôi muốn nói với nó vài câu. Có lẽ thế lại khuyến khích được De Mole đấy.
- Nào thôi được - De Mole nói - Ta cứ đi thẳng vào vấn đề.
Người ta có nói với tôi về những hình nhân bằng sáp được nặn giống người mình yêu. Đấy là một cách có phải không?
- Rất công hiệu!
Và trong thí nghiệm này không có gì hại tới sức khỏe cũng như sinh mạng của người mình yêu chứ?
- Không.
- Vậy chúng ta hãy thử.
- Cậu có muốn mình thử trước không? - Coconnas hỏi.
- Không - De Mole nói - Mình đã dấn vào rồi thì sẽ đi tới cùng.
- Ngài de Mole, ngài tha thiết mong muốn để biết rõ việc của ngài sẽ tới đâu phải không - René hỏi.
- Ôi! - La Mole thốt lên - Tôi mong muốn hơn như thế nữa đấy, thầy René ạ.
Cùng lúc đó có người nhè nhẹ gõ vào cánh cửa dưới phố, nhẹ đến nỗi chỉ có mỗi thầy René nghe thấy, mà chắc cũng là vì y đang chờ đợi nó.
Vừa đặt câu hỏi phù phiếm cho De Mole, René chẳng phải kiểu cách gì cứ ghé tai lại gần ống nghe và nhận ra tiếng nói khiến y tin chắc chắn.
- Bây giờ ngài hãy tóm lược lại mong muốn của ngài và gọi tên người mà ngài yêu - René nói.
De Mole quỳ xuống như thể chàng nói chuyện với một bậc thần linh, René sang gian đầu, lách ra cầu thang phía ngoài êm như ru, lát sau có tiếng bước chân nhẹ trên sàn cửa hiệu.
Khi đứng dậy, De Mole thấy thầy René đứng trước mặt mình.
Gã người xứ Florence cầm trong tay một hình nhân nhỏ bằng sáp nặn khá thô thiển. Hình nhân đó đội vương miện và mang một chiếc áo khoát ngoài.
- Vậy ngài vẫn muốn được một người trong dòng dõi hoàng tộc yêu ngài - Kẻ bán hương phẩm hỏi.
- Vâng, dù tôi có phải bỏ mạng, dù tôi có phải mất cả linh hồn - De Mole đáp.
- Được - Gã người xứ Florence vừa nói vừa dùng đầu ngón tay lấy vài giọt nước trong một chiếc bình rẩy lên đầu hình nhân và đọc vài câu tiếng Latinh.
De Mole rùng mình, chàng hiểu một việc phạm thánh đang xảy ra.
- Ông làm gì vậy? - Chàng hỏi.
- Tôi đặt tên cho hình nhân này là Marguerite.
- Nhưng để làm gì?
- Để tạo mối đồng cảm.
De Mole mở miệng toan ngăn René đừng đi xa hơn, nhưng cái nhìn giễu cợt của Coconnas ngăn chàng lại.
René nhận thấy hành động đó, ngừng lại chờ.
- Cần phải toàn tâm toàn ý - Y nói.
- Ông làm đi - De Mole trả lời.
René viết một vài chữ bí hiểm lên một băng giấy nhỏ màu đỏ, xọc băng giấy vào một chiếc kim thép và cắm chiếc kim đó vào tim bức tượng nhỏ.
Lạ thay, ở miệng vết thương rỉ ra một giọt máu nhỏ. René đốt mảnh giấy.
Hơi nóng của chiếc kim khiến sáp xung quanh kim tan chảy ra và làm khô giọt máu.
- Vậy là nhờ vào sức mạnh của đồng cảm - René nói - Tình yêu của ngài sẽ xuyên thủng và thiêu đốt trái tim người đàn bà mà ngài yêu.
Coconnas vốn là người có đầu óc vững vàng, nở nụ cười giễu cợt dưới bộ râu của mình. Nhưng De Mole vốn đa cảm và mê tín nên chàng cảm thấy mồ hôi lạnh giá úa ra chân tóc.
- Bây giờ - René nói - Hãy áp môi ngài lên môi bức tượng và nói: "Marguerite, anh yêu em, Marguerite hãy đến đây!"
De Mole theo lời.
Vừa lúc đó, người ta nghe có tiếng mở cánh cửa gian phòng thứ hai và tiếng bước chân nhẹ nhàng tiến lại. Coconnas vốn tò mò và nghi ngại bèn rút dao găm ra. Chàng sợ rằng nếu chàng nâng tấm thảm treo lên thì René lại sẽ nhận xét như lúc chàng muốn mở cánh cửa, bèn dùng dao rạch tấm thảm dày. Chàng ghé mắt vào lỗ thủng và thốt ra một tiếng kêu kinh ngạc. Đáp lại tiếng chàng có hai giọng đàn bà cùng kêu lên.
- Có chuyện gì vậy? - De Mole hỏi và suýt để rơi hình nhân bằng sáp khiến René phải nhặt lấy từ tay chàng.
- Quận chúa de Nervers và lệnh bà Marguerite đang ở đây - Coconnas đáp.
- Thế nào, những người đa nghi? - René nói với một nụ cười héo hắt - Các ngài còn nghi ngờ về sức mạnh của sự giao cảm nữa hay thôi?
De Mole đứng chết lặng khi nhìn thấy hoàng hậu của mình.
Coconnas choáng váng mất một lát khi nhận ra phu nhân de Nervers.
Một chàng thì tưởng rằng những trò phù thủy của thầy René đã gọi lên được hồn Marguerite, chàng kia thì do nhìn thấy cánh cửa mà các hồn ma dễ thương đó bước vào vẫn còn mở hé nên chẳng mấy chốc đã tìm ra được lời giải đáp cho sự kỳ diệu này trong thế giới vật chất tầm thường.
Trong khi De Mole làm dấu thánh và thờ dài thườn thượt não nùng khiến chảy đá tan vàng thì Coconnas có đủ thì giờ để tự đặt ra những câu hỏi có tính chất triết lý. Nhìn qua lỗ thủng ở chiếc màn còn khép kín, Coconnas thấy phu nhân de Nervers đang kinh ngạc còn Marguerite thì mỉm cười hơi chế nhạo, chàng thấy đây là lúc quyết định. Biết rằng người ta có thể nói cho bạn điều mà người ta không dám nói cho mình nên chàng đi thẳng tới Marguerite chứ không đi tới phu nhân de Nervers, quỳ một chân xuống theo kiểu Artaxerce vĩ đại vẫn thường biểu diễn ở hội chợ, chàng kêu lên với một giọng mà tiếng thở khò khè của vết thương làm gia tăng thêm một âm sắc mạnh mẽ:
- Thưa lệnh bà, mới vừa ngay đây thôi, thầy René đã gọi hồn lệnh bà theo yêu cầu của bá tước đa De Mole bạn tôi. Tôi rất ngạc nhiên khi thấy hồn lệnh bà hiện ra cùng với một hình hài mà tôi vô cùng yêu quý và tôi xin phó thác cho bạn tôi. Hỡi linh hồn của lệnh bà Hoảng hậu Navarre, xin Người hãy bảo hình hài của bạn Người đi sang phía bên này bức màn.
Marguerite phì cười và ra hiệu cho Henriette đi sang phía bên kia.
- Anh bạn De Mole! - Coconnas nói - Cậu hãy hùng biện như Démosthène, như Cicéron, như quan chưởng ấn l Hospital! Hãy nhớ rằng đây là việc liên quan tới sinh mạng của mình nếu cậu không thuyết phục được phu nhân quận chúa de Nervers rằng mình là kẻ tôi tớ tận tụy nhất và cũng trung thành nhất của nàng.
- Nhưng… - De Mole ấp úng.
- Cử làm cái điều mình bảo cậu làm, còn ông, ông René, đừng cho ai quấy rầy bọn ta.
René làm theo yêu cầu của Coconnas.
- Quái quỷ thật! Thưa ông, ông quả là người có đầu óc - Marguerite nói - Tôi xin nghe ông. Nào, ông có điều gì cần nói với tôi nào?
- Thưa lệnh bà, tôi phải nói với lệnh bà rằng hồn bạn tôi đây, vì đó là một hồn ma, bằng chứng là nó không nói nổi một lời, tôi phải nói với lệnh bà rằng linh hồn đó khẩn cầu tôi sử dụng cái khả năng có thể nói năng rành mạch của các hình hài để nói với lệnh bà rằng: "Hỡi bóng hình xinh đẹp, người quý tộc đang xuất thần như thế này đây đã mất cả hình hài lẫn hơi thở vì đôi mắt nghiệt ngã của Người". Nếu lệnh bà còn ở dạng hình hài, tôi thà bảo thầy René cho tiêu hủy tôi đi trong một cái lò lưu huỳnh nào đó còn hơn là phải nói như thế với con gái đức vua Henri II, với em gái vua Charles IX và với hoàng hậu Navarre. Nhưng hình bóng không bị ràng buộc bởi những xa hoa trần thế, và chúng không giận hờn khi được người ta yêu. Vậy xin lệnh bà hãy cầu khẩn hình hài của Người đoái thương chút ít tới linh hồn anh bạn de Mole tội nghiệp đây đang chịu đau khổ. Đây là một linh hồn đã từng bị đoạ đày trong một tình bạn đã ba lần đâm kiếm vào sâu nhiều tấc trong người anh ta, đây là một linh hồn bị thiêu đốt bởi ánh lửa trong mắt lệnh bà, ngọn lửa ngàn lần cháy bỏng hơn lửa địa ngục. Xin hãy thương xót lấy linh hồn tội nghiệp đó, xin hãy yêu chút ít những gì còn sót lại của anh chàng De Mole đẹp trai, và nếu như lệnh bà không thể nói được nữa thì xin Người hãy dùng cử chỉ, dùng nụ cười.
Linh hồn bạn tôi rất thông minh và sẽ hiểu ra tất. Xin lệnh bà hãy sử dụng những thứ đó đi, mẹ kiếp! Nếu không, tôi sẽ dùng kiếm đâm xuyên qua người lão René vì đã dùng quyền lực đối với các hồn ma của lão để ép hồn lệnh bà, mà lão đã gọi tới đây rất đúng lúc, phải làm những điều không xứng với một linh hồn trung thực theo nhận xét của tôi.
Nghe tới lời kết luận của Coconnas đang đứng theo tư thế của chàng Enée(1) xuống âm phủ, Marguerite không nhịn được, cười phá lên, rồi nàng lại giữ im lặng như một hồn ma vương giả phải làm trong trường hợp này, nàng đưa tay cho Coconnas.
Coconnas tế nhị cầm tay nàng trong tay mình và gọi bạn:
- Hỡi hồn bạn ta - Chàng thốt lên - Xin hãy tới đây ngay lập tức De Mole đang rất đỗi bàng hoàng hồi hộp, bèn tuân lời.
- Được lắm - Coconnas vừa nói vừa túm lấy gáy bạn - Bây giờ anh hãy áp hình bóng gương mặt đẹp trai rám nắng của anh vào cái bàn tay nõn nà dễ tan biến này.
Coconnas miệng nói tay làm, áp bàn tay nhỏ nhắn đó vào môi De Mole và kính cẩn giữ chúng một lát sát vào nhau, dù cho bàn tay kia cố gỡ ra khỏi cái siết tay nhẹ nhàng ấy.
Marguerite vẫn mỉm cười, nhưng phu nhân de Nervers không cười, nàng vẫn còn run vì sự xuất hiện bất ngờ của hai anh chàng quý tộc. Nàng cảm thấy khó chịu vì một nỗi ghen mới chớm, vì nàng thấy dường như Coconnas không nên quên việc mình mà đi lo việc người như vậy.
De Mole nhìn thấy lông mày nàng nhíu lại, chợt nhận ra được tia nhìn đe doạ trong đôi mắt nàng, và mặc dầu say sưa run rẩy trong niềm lạc thú mà chàng muốn chìm đắm trong đó mãi, chàng vẫn hiểu được nỗi hiểm nguy của bạn mình và đoán ra được điều chàng phải làm để cứu bạn.
Chàng đứng dậy và buông tay Marguerite đang ở trong tay Coconnas, tiến tới nắm tay quận chúa de Nervers và quỳ chân xuống, chàng nói:
- Hỡi người đàn bà đẹp nhất và đáng yêu nhất trong những người đàn bà, đây tôi muốn nói những người đàn bà sống thực chứ không phải những hình bóng - Chàng nhìn Marguerite và mỉm cười - Xin hãy cho phép một linh hồn thoát khỏi thân xác thô thiển của nó được bù đắp lại sự vắng bóng của một hình hài đang quá bận tâm với một tình bạn. Ông de Coconnas mà đang thấy chỉ là một con người, một con người có thể chất vững vàng và táo tợn, một thể chất nhìn thì thấy đẹp nhưng như mọi xác thân khác sẽ không trường sinh bất tử. Dù người quý tộc đó vẫn suốt ngày nói với tôi về những lời cầu khẩn thành tâm nhất của ông ta đối với bà, dù bà đã được nhìn thấy người đó biểu diễn những ngón đòn mạnh me nhất chưa ai từng thấy ở nước Pháp, cái người biện hộ hùng hồn đến thế bên một hình bóng lại không dám nói thẳng với một người đàn bà. Chính vì thế, ông ta đã nói với hình bóng của hoàng hậu và giao cho tôi phải nói với hình hài xinh đẹp của bà rằng ông ta xin đặt dưới chân bà trái tim và linh hồn của ông ta. Rằng ông ta xin đôi mắt đẹp như thiên thần của bà hãy thương xót đoái nhìn ông ta, những ngón tay hồng nóng bỏng của bà hãy ra hiệu cho ông ta, giọng nói ngân lên êm ái của bà hãy nói với ông ta những lời không quên được. Nếu không thì ông ta cũng sẽ yêu cầu tôi một việc khác, tức là nếu ông ta không làm xiêu được lòng bà, thì chính tôi phải dùng thanh kiếm của tôi đâm suốt qua người ông ta một lần thứ hai, thanh kiếm của tôi là một thanh kiếm thực, ông ta sẽ không sống nổi nếu bà không cho phép ông ta sống chỉ vì bà.
Coconnas diễn thuyết nhiệt tình và hài hước bao nhiêu thì De Mole lại tỏ rõ được lòng mẫn cảm, sức mạnh đắm say và sự khiêm nhường âu yếm trong lời cầu xin của chàng bấy nhiêu.
Đôi mắt Henriette rời khỏi De Mole mà nàng đã nghe suốt lúc chàng nói để quay sang nhìn Coconnas xem vẻ mặt của chàng trai quý tộc có hoà hợp với bài diễn văn tình ái của bạn chàng không. Dường như nàng hài lòng, vì nàng đỏ mặt, hồi hộp, bị thuyết phục và tặng Coconnas một nụ cười tuyệt mỹ để lộ hàm răng ngọc ngà sau làn môi thắm như san hô.
- Thật không?
Coconnas bị thu hút bởi cặp mắt đó và trong lòng cháy bỏng lên cùng một ngọn lửa, chàng thốt lên - Thật thế!
- Ôi vâng, thật thế, thề có cuộc sống của nàng, thề có cái chết của tôi.
- Vậy thì chàng đến đây! - Henriette vừa nói, vừa buông tay chìa ra cho Coconnas với ánh mắt âu yếm.
Coconnas ném tung chiếc mũ nhung của chàng lên không và nhảy một bước tới gần người thiếu phụ, còn De Mole được Marguerite vẫy tay gọi lại tạo nên với bạn một bước hoán vị của tình yêu.
Vừa lúc đó thầy René hiện ra ở cánh cửa cuối gian phòng.
- Im lặng! - Y nói bằng một giọng khiến tất cả những ngọn lửa ái tình tắt ngấm - Im lặng!
Và ngay lập tức người ta nghe thấy trong tường có tiếng sột soạt, tiếng rít lên của cửa sắt nghỉến trong ổ khoá và tiếng kèn kẹt của một cánh cửa đang quay trên bản lề.
- Nhưng hình như không ai có quyền bước vào khi chúng ta đang ở đây! - Marguerite kiêu hãnh nói.
- Cả Thái hậu cũng vậy - René thì thầm vào tai nàng.
Tức thì Marguerite lao ra cầu thang phía ngoài kéo theo cả De Mole. Henriette và Coconnas gần như ôm lấy nhau cùng chạy trốn theo họ. Cả bốn người như những con chim duyên dáng đang đứng rỉa mỏ nhau trên một nhành cây đầy hoa thấy động liền bay vù đi.
Chú thích:
(1) Nhân vật chính trong sử thi Ênêtt của Viêcgin (ND)