Thân pháºn vị Hoà ng đế Trung Hoa cuối cùng qua hồ sÆ¡ của FSB
Tại kho lÆ°u trữ của CÆ¡ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) có má»™t chiếc cặp đặc biệt gồm những tà i liệu liên quan đến Vua Phổ Nghi khi còn sống tại Liên Xô. Những tà i liệu má»›i được giải máºt nà y đã giúp là m rõ nhiá»u trang khuất trong cuá»™c Ä‘á»i vị vua cuối cùng của triá»u đại phong kiến Trung Quốc và o thá»i kỳ ngay sau Chiến tranh thế giá»›i thứ II...
Tháng 8/1945, khi Hồng quân Liên Xô đã vượt qua được hệ thống phòng thủ dà y đặc của Ä‘á»™i quân Quan Äông và bắt đầu à o ạt tấn công, quân Nháºt đã tìm cách Ä‘Æ°a vị vua bù nhìn Phổ Nghi ra khá»i Mãn Châu. NhÆ°ng má»™t Ä‘Æ¡n vị đổ bá»™ của Hồng Quân đã kịp thá»i đánh chiếm sân bay thà nh phố, bắt giữ chiếc máy bay cùng vá»›i vị vua bù nhìn nà y và chuyển ông tá»›i Chita, sau đó là má»™t trại giam đặc biệt ở Khabarovsk.
Tại đây cho dù Phổ Nghi là má»™t tù binh, nhÆ°ng ông ta vẫn được đối xá» vá»›i má»™t chế Ä‘á»™ đặc biệt. PhÃa Liên Xô hiểu rằng, Phổ Nghi là vị hoà ng đế cuối cùng của nhà Thanh, triá»u đại đã cai trị Trung Quốc trong suốt hÆ¡n 2 thế ká»· rưỡi.
Và o đầu những năm 30 của thế ká»· trÆ°á»›c, Phổ Nghi bị phong trà o cách mạng tÆ°á»›c mất vÆ°Æ¡ng miện. NhÆ°ng đến năm 1934, quân Nháºt lại dá»±ng ông lên là m vua bù nhìn tại khu vá»±c Mãn Châu. Thá»i gian đầu ở Liên Xô, Phổ Nghi rất sợ bị trao trả lại cho Trung Quốc nên Ä‘á» nghị được sống tại đây và hợp tác vá»›i Stalin.
Ná»™i dung những lá thÆ° của Phổ Nghi gá»i Stalin cho thấy ông luôn tìm cách thanh minh vá» việc đã đồng ý là m vua bù nhìn cho quân Nháºt, cÅ©ng nhÆ° mong muốn được nghiên cứu há»c táºp những thà nh tá»±u vÄ© đại của Liên Xô: “Tôi đã không Ãt lần cố gắng đấu tranh chÃnh trị vá»›i quân Nháºt, nhÆ°ng má»i ná»— lá»±c của tôi Ä‘á»u vô Ãch. NgÆ°á»i Nháºt ngà y cà ng thể hiện sá»± lá»™ng hà nh và tà n bạo... Trong suốt hÆ¡n 10 năm qua, tôi đã phải chịu ách áp bức và giám sát ngặt nghèo của quân Nháºt, nên không có cÆ¡ há»™i nà o để tiếp thu những kiến thức khoa há»c. Tôi đặc biệt mong muốn được nghiên cứu vá» chủ nghÄ©a xã há»™i tại Liên Xô và má»™t số ngà nh khoa há»c khác... Tôi cảm thấy mang nợ Liên Xô vì cuá»™c sống má»›i của mình. Thái Ä‘á»™ biết Æ¡n đối vá»›i Liên Xô và Hồng quân Ä‘á»u không thể diá»…n tả được bằng giấy hay bằng lá»i. Vá»›i lý do nà y tôi quyết định dù thế nà o cÅ©ng xin ở lại Liên Xô, dồn hết ná»— lá»±c để nghiên cứu những thà nh tá»±u khoa há»c má»›i nhất... Tôi sẽ là m việc không ngÆ°ng nghỉ để trả Æ¡n Liên Xô vì ân huệ nà y, cÅ©ng nhÆ° vì việc đã giúp cứu vá»›t cuá»™c sống trÆ°á»›c đây của tôiâ€.
Vá» phần mình, Stalin cÅ©ng đã có ý định Ä‘Æ°a vị vua cuối cùng của Trung Quốc ra Tòa án quốc tế tại Tokyo vá»›i tÆ° cách má»™t nhân chứng buá»™c tá»™i chủ nghÄ©a quân phiệt Nháºt.
Kế hoạch nà y được nhắc tá»›i trong má»™t báo cáo của Bá»™ trưởng Ná»™i vụ Liên Xô S.Kruglov gá»i lên Stalin: “Theo chỉ thị của chÃnh phủ, đã chuẩn bị ná»™i dung phát biểu trÆ°á»›c Tòa án Tokyo của cá»±u Hoà ng đế Phổ Nghi vá»›i tÆ° cách nhân chứng buá»™c tá»™i. Trong quá trình thẩm vấn tại Khabarovsk, ông nà y đã khai rằng, quân Nháºt xâm nháºp và o Mãn Châu vá»›i mục Ä‘Ãch xây dá»±ng ách nô dịch vá» chÃnh trị, kinh tế và tôn giáo tại khu vá»±c nà y, đồng thá»i chuẩn bị bà n đạp để tấn công quân sá»± và o Liên Xô vá» sau...â€.
Má»™t thá»i gian sau, khi ra trÆ°á»›c Tòa án quốc tế, vị cá»±u hoà ng đế của Trung Hoa không chỉ khẳng định tất cả những lá»i khai trÆ°á»›c đây của mình, mà nhiá»u lần còn công khai bác bá» những lá»i xuyên tạc rằng, ông đã bị phÃa Liên Xô gây sức ép để nói ra những Ä‘iá»u trên.
Ngà y 6/9/1946, Phổ Nghi được Ä‘Æ°a trở lại Khabarovsk, trong khi phiên tòa tại Tokyo vẫn còn diá»…n ra thêm hÆ¡n 2 năm nữa. Nhá» những lá»i khai của Phổ Nghi, nhiá»u tên tá»™i phạm chiến tranh tại Nháºt đã bị kết án thÃch đáng, trong đó có 7 tên đã bị treo cổ.
Sau khi từ tòa án trở vá», Phổ Nghi cà ng có nhiá»u hà nh Ä‘á»™ng tÃch cá»±c nhằm thuyết phục chÃnh quyá»n Xôviết cho phép được ở lại đây. Vá» sau trong hồi ký của mình, Phổ Nghi thừa nháºn rằng, ông còn có ý định sẽ chuyển sang Mỹ sinh sống. Do Liên Xô là đồng minh của Mỹ trong chiến tranh, Phổ Nghi hy vá»ng có thể dá»… dà ng đạt được mục Ä‘Ãch nà y.
Cần nói thêm là trong khi chuẩn bị chạy trốn hồi năm 1945, Phổ Nghi đã kịp giấu bên trong chiếc vali hai đáy của mình má»™t số lượng báu váºt nhá» nhÆ°ng rất có giá trị của triá»u Thanh. Khi bị bắt giữ tại sân bay và o tháng 8/1945, không ai xem xét kỹ chiếc vali nà y vì những lý do tôn trá»ng và ngoại giao.
Äến khi biết được khả năng có thể bị trao trả lại cho phÃa Trung Quốc, Phổ Nghi đã viết má»™t yêu cầu gá»i lên Stalin: “Vá»›i lòng kÃnh trá»ng và chân thà nh sâu sắc nhất, cho phép tôi Ä‘á» nghị ChÃnh phủ Liên Xô nháºn má»™t số đồ châu báu để có thể sá» dụng chúng trong má»™t quỹ giúp phục hồi lại ná»n kinh tế Xôviết sau chiến tranhâ€. Kèm theo lá thÆ° trên, cá»±u hoà ng Phổ Nghi gá»i luôn theo má»™t loạt những báu váºt bằng ngá»c, và ng và bạc đặc biệt tinh xảo mà mình đã cất giữ từ bao lâu nay.
Tuy nhiên, vì mối quan hệ thân thiện vá»›i Trung Quốc, Stalin vẫn quyết định Ä‘Æ°a cá»±u hoà ng vá» quê hÆ°Æ¡ng. Ngà y 1/6/1950, Thủ tÆ°á»›ng Chu Ân Lai trong má»™t cuá»™c trò chuyện vá»›i Äại sứ Liên Xô tại Trung Quốc đã tuyên bố, nÆ°á»›c nà y sẵn sà ng nháºn lại Phổ Nghi.
Ngà y 14/7/1950, ChÃnh phủ Liên Xô đã ký quyết định trao trả lại cá»±u hoà ng cho phÃa Trung Quốc. Phổ Nghi do quá tuyệt vá»ng đã tìm cách tá»± sát nhÆ°ng bất thà nh. Ông bị giám sát chặt chẽ trên má»™t toa tà u đặc biệt, chuyển tá»›i biên giá»›i và bà n giao cho đại diện Trung Quốc.
NhÆ°ng ná»—i lo sợ bị trừng phạt của ông vua cuối cùng nà y đã không có cÆ¡ sở. Ông được bố trà và o má»™t trại cải huấn vá»›i những Ä‘iá»u kiện sinh hoạt và há»c táºp khá đầy đủ: có thể Ä‘á»c sách, báo, nghe radio, xem phim, luyện táºp thể thao, tiếp những vị khách nÆ°á»›c ngoà i hay tháºm chà được Ä‘i tham quan các xà nghiệp và nông trang v.v...
Trong thá»i gian nà y, Phổ Nghi còn viết cuốn hồi ký “Ná»a đầu tiên cuá»™c Ä‘á»i tôi†tá»± phê phán quá khứ của mình. Cá»±u hoà ng Phổ Nghi chÃnh thức được ân xá và o năm 1959 và dá»n tá»›i ở tại Bắc Kinh.
Năm 1962, ông tháºm chà còn trở thà nh đại biểu của Há»™i nghị Hiệp thÆ°Æ¡ng chÃnh trị - nhân dân toà n quốc. Tháng 10/1967, vị hoà ng đế cuối cùng của nhà Thanh qua Ä‘á»i tại má»™t bệnh viện ở Bắc Kinh
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y: