Ghi chú đến thành viên
Go Back   4vn.eu > Kiến thức > Thế Giá»›i Muôn Mầu > Sách - Tài liệu > Tủ sách Lịch sá»­ - Äịa lý > Lịch Sá»­
Gởi Ãá» Tài Má»›i Trả lá»i
 
Ãiá»u Chỉnh
  #1  
Old 18-10-2008, 03:33 PM
donkihotexuthanh's Avatar
donkihotexuthanh donkihotexuthanh is offline
Phá Quan Hạ Sơn
 
Tham gia: Apr 2008
Bài gởi: 293
Thá»i gian online: 0 giây
Xu: 0
Thanks: 0
Thanked 11 Times in 5 Posts
Khởi nghÄ©a Hai Bà TrÆ°ng (40-43 sau Công nguyên): Ngá»n cá» thức tỉnh tinh thần dân tá»™c

Trong Äại Việt sá»­ ký toàn thÆ°, sá»­ gia Lê Văn HÆ°u đã viết: “TrÆ°ng Trắc, TrÆ°ng Nhị là phụ nữ, hô má»™t tiếng mà các quận Cá»­u Chân, Nhật Nam, Hợp Phố và 65 thành ở LÄ©nh Ngoại Ä‘á»u hưởng ứng, việc dá»±ng nÆ°á»›c, xÆ°ng vÆ°Æ¡ng dá»… nhÆ° trở bàn tay. Äủ biết là hình thế đất Việt ta có thể dá»±ng được cÆ¡ nghiệp bá vÆ°Æ¡ngâ€.

Hai Bà TrÆ°ng-TrÆ°ng Trắc và TrÆ°ng Nhị là con gái Lạc tÆ°á»›ng huyện Mê Linh thuá»™c vùng đất Ba Vì, Tam Äảo, đất bản bá»™ của các vua Hùng từ khi dá»±ng nÆ°á»›c. Má»™t dòng dõi hiá»n kiệt của ngÆ°á»i Việt. Mẹ của hai Bà TrÆ°ng là Man Thiện, ngÆ°á»i làng Nam Nguyá»…n (Ba Vì, Hà Tây) nuôi dạy hai con gái chăm chỉ trồng dâu nuôi tằm, luyện tập võ nghệ, sẵn có tinh thần yêu nÆ°á»›c. Chồng TrÆ°ng Trắc là Thi Sách, con trai lạc tÆ°á»›ng huyện Chu Diên (vùng Äan Phượng-Từ Liêm, Hà Ná»™i). Hai nhà kết gia càng có uy danh rá»™ng lá»›n.

Năm 34, Thái thú Giao Chỉ là Tô Äịnh, thi hành chính sách hà khắc của nhà Äông Hán vá»›i dân tá»™c Việt. Chúng tiến hành áp đặt các thứ thuế để vÆ¡ vét sản vật của con dân và chèn ép các lạc tÆ°á»›ng địa phÆ°Æ¡ng. Äây chính là nguyên nhân thôi thúc TrÆ°ng Trắc-Thi Sách đồng lòng tụ nghÄ©a nổi dậy chống lại nhà Äông Hán. Hai chị em TrÆ°ng Trắc, TrÆ°ng Nhị ra sức chiêu binh má»™ nghÄ©a, lập căn cứ ở Mê Linh. Các thủ lÄ©nh ở khắp nÆ¡i Ä‘á»u hÆ°á»›ng vỠđại nghÄ©a. Hàng nghìn ngÆ°á»i đã được tập hợp, chuẩn bị lá»±c lượng, hÆ°á»›ng vá» Mê Linh, chá» ngày nổi dậy.

NhÆ°ng trÆ°á»›c ngày cuá»™c khởi nghÄ©a diá»…n ra thì Thi Sách là chồng TrÆ°ng Trắc ở Chu Diên đã bị thái thú Tô Äịnh giết hại. Tô Äịnh mÆ°u tính ám hại được Thi Sách thì sẽ triệt hạ lá»±c lượng của Mê Linh, không còn ý chí nổi dậy. Song, nhÆ° lá»­a đổ thêm dầu, hành Ä‘á»™ng hèn hạ của Tô Äịnh không làm cho TrÆ°ng Trắc sá»n lòng, trái lại càng làm cho bà và em gái là TrÆ°ng Nhị sục sôi ý chí trả thù nhà Ä‘á»n nợ nÆ°á»›c, tiến hành cuá»™c khởi nghÄ©a đánh đổ chính quyá»n đô há»™, dá»±ng ná»n Ä‘á»™c lập non sông.

Tháng 3 năm Canh Tý (40) bà TrÆ°ng Trắc cùng em gái là TrÆ°ng Nhị lãnh đạo quân dân đứng lên đánh đổ ách thống trị của nhà Äông Hán. Hai bà dá»±ng cá» khởi nghÄ©a ở sông Hát (tức sông Äáy, Phúc Thá», Hà Tây). Tại đây, hai bà đã lập đàn thá». TrÆ°á»›c mặt quân sÄ© và dân chúng, TrÆ°ng Trắc đã long trá»ng Ä‘á»c bốn lá»i thá»:

Một xin rửa sạch nước thù

Hai xin đem lại nghiệp xưa hỠHùng

Ba kẻo oan ức lòng chồng

Bốn xin vẹn vẹn sở công lênh này.

TrÆ°á»›c khi xuất trận, có tùy tÆ°á»›ng xin TrÆ°ng Trắc mặc tang phục để cá»­ tang lá»… Thi Sách, nhÆ°ng TrÆ°ng Trắc trả lá»i:

- Việc chiến trận phải quyá»n biến. Nếu tá»± làm tiá»u tụy thì nhuệ khí ắt tàn theo. Ta sẽ mặc giáp phục đẹp để dân trông thấy thì phấn khích, và giặc trông thấy thì kinh hoàng.

Quả nhiên, quân khởi nghÄ©a và dân chúng trông thấy nữ chủ tÆ°á»›ng TrÆ°ng Trắc và TrÆ°ng Nhị mặc giáp bá»™ lá»™ng lẫy trên bành voi thì mừng vui hò reo dậy đất. Từ cá»­a sông Hát, quân khởi nghÄ©a tiến đánh Mê Linh, Cổ Loa rồi rầm rập kéo thẳng vá» Luy Lâu (Thuận Thành, Bắc Ninh). Thủ phủ Giao Chỉ mà bá»n đô há»™ nhà Hán Ä‘ang chiếm đóng. Quân Ä‘i tá»›i đâu nhÆ° gió lÆ°á»›t tá»›i đấy:

Ngàn tây nổi áng phong trần

Ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên

(Äại Nam quốc sá»­ diá»…n ca)

Äoàn quân thủy và bá»™ vá»›i những trang bị vÅ© khí giáo, lao, cung ná», rìu, búa... vượt sông Hoàng, sông Äuống, xuôi sông Dâu đánh chiếm Luy Lâu. Äòn tấn công chiến lược của cuá»™c khởi nghÄ©a đánh ngay vào bá»n đầu sá» của chính quyá»n đô há»™. Cùng lúc đó, các đạo quân ở các địa phÆ°Æ¡ng hưởng ứng cùng kéo đến. Äó là đạo quân của bà Thánh Thiên ở phía bắc, bà Nguyệt Thai Nguyệt Äá»™, tÆ°á»›ng Nguyá»…n Tam Chinh, nàng Tía ở phía nam, bà Thiá»u Hoa ở phía tây, rồi nữ tÆ°á»›ng Lê Chân ở An Biên, Hải Phòng... cùng vây kín tòa thành và ào lên tấn công. Trong phút chốc, dinh lÅ©y thống trị tàn bạo của bá»n phong kiến phÆ°Æ¡ng Bắc đối vá»›i dân tá»™c Việt hÆ¡n 200 năm đã đổ sụp tan tành. Thái thú Tô Äịnh cắt tóc, cạo râu lẻn trốn vá» Nam Hải (Quảng Äông, Trung Quốc).

DÆ°á»›i sá»± lãnh đạo của Hai Bà TrÆ°ng, các cuá»™c khởi nghÄ©a ở địa phÆ°Æ¡ng đã hòa nhập vá»›i nhau thành má»™t phong trào nổi dậy rá»™ng lá»›n, bao gồm toàn bá»™ lãnh thổ Nam Việt và Âu Lạc cÅ©. Äây là má»™t sá»± thức tỉnh của tinh thần dân tá»™c Việt, vá» quyá»n sống cách riêng của ngÆ°á»i Việt. TrÆ°ng Trắc được tôn vinh làm vua (TrÆ°ng VÆ°Æ¡ng) đóng đô ở Mê Linh:

Äô kỳ đóng cõi Mê Linh

LÄ©nh Nam riêng má»™t triá»u đình nÆ°á»›c ta

(Äại Nam quốc sá»­ diá»…n ca)

TrÆ°ng VÆ°Æ¡ng xá thuế hai năm liá»n cho nhân dân hai quận Giao Chỉ và Cá»­u Chân. TrÆ°ng VÆ°Æ¡ng đã dá»±a vào dân và khôi phục lại sá»± nghiệp xÆ°a của vua Hùng, vua Thục sau hÆ¡n 200 năm mất nÆ°á»›c. Sau khi các triá»u đại phong kiến phÆ°Æ¡ng Bắc ráo riết thâm Ä‘á»™c thi hành chính sách đồng hóa nhằm biến Âu Lạc vÄ©nh viá»…n trở thành quận huyện của há».

Cay cú vì thất bại, năm 42 nhà Hán lại cá»­ Mã Viện Ä‘em 2 vạn quân sang xâm chiếm lại nÆ°á»›c ta. Sau má»™t năm chiến đấu dÅ©ng cảm, ngoan cÆ°á»ng vá»›i quân giặc, vì sức yếu quân ta phải lui vá» Hát Môn. Ở trận chiến đấu cuối cùng này, không chịu để sa vào tay giặc, Hai Bà TrÆ°ng đã gieo mình xuống Hát Giang tá»± vẫn để bảo toàn khí tiết (tháng 5-năm 43).

Cuá»™c khởi nghÄ©a Hai Bà TrÆ°ng đã biểu thị tinh thần bất khuất của dân tá»™c ta, biểu thị tinh thần yêu nÆ°á»›c dÅ©ng cảm, trí thông minh sáng tạo khả năng to lá»›n đặc biệt của ngÆ°á»i phụ nữ Việt Nam. Thá»i đế chế nhà Hán, tÆ° tưởng trá»ng nam khinh nữ ngá»± trị, nhÆ°ng ở Nam Việt Âu Lạc, phong trào nổi dậy đánh Ä‘uổi ngoại xâm rồi suy tôn ngÆ°á»i đứng đầu là TrÆ°ng Trắc-nữ tÆ°á»›ng lên làm nguyên thủ quốc gia, đứng đầu đất nÆ°á»›c. Äó là sá»± khẳng định riêng biệt vá» văn hóa, nếp sống, tÆ° duy của dân tá»™c Việt. Hai Bà TrÆ°ng và hàng chục, hàng trăm nữ tÆ°á»›ng, má»™t Ä‘á»™i ngÅ© đông đảo phụ nữ Việt Nam tham gia phong trào kháng chiến chống Hán được suy tôn làm thần để thá» phụng ở hÆ¡n 200 Ä‘á»n, đình khắp 4 tỉnh lá»›n đồng bằng Bắc Bá»™, Hà Ná»™i, Hà Tây, VÄ©nh Phú, Bắc Ninh ngày nay... vá»›i những tên tuổi nhÆ° mẹ Nam Thiện, Diệu Tiên, Bát Nàn, Äào Kỳ, Lê Thị Hoa, Lê Chân, Thánh Thiên Thiá»u Hoa, Xuân NÆ°Æ¡ng, Liá»…u Giáp, Việt Huy, Ả Tắc, Ả Nã, Nàng Äê... góp phần tạo dá»±ng truyá»n thống anh hùng bất khuất cho giá»›i mình và cho dân tá»™c mình. Nguyên lý mẹ và sắc thái bình quyá»n nam nữ in đậm nét trong văn hóa dân tá»™c, tô đậm cho tinh thần dân tá»™c Việt và ngÆ°á»i phụ nữ Việt Nam.
Nguyễn Hồng Hà



Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục này:

Tài sản của donkihotexuthanh

Trả Lá»i Vá»›i Trích Dẫn
Trả lá»i

Từ khóa được google tìm thấy
ãâàðäèÿ, y nghia di

Ãiá»u Chỉnh


©2008 - 2014. Bản quyá»n thuá»™c vá» hệ thống vui chÆ¡i giải trí 4vn.euâ„¢
Diễn đàn phát triển dựa trên sự đóng góp của tất cả các thành viên
Tất cả các bài viết tại 4vn.eu thuá»™c quyá»n sở hữu của ngÆ°á»i đăng bài
Vui lòng ghi rõ nguồn gốc khi các bạn sử dụng thông tin tại 4vn.eu™