|
|
29-12-2009, 05:21 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Một số truyện ngắn của Thạch Lam
Gió lạnh đầu mùa
Tác giả: Thạch Lam
Buổi sáng hôm nay, mùa đông Ä‘á»™t nhiên đến, không báo trÆ°á»›c. Vừa má»›i ngà y hôm qua giá»i hãy còn nắng ấm và hanh, cái nắng vá» cuối tháng mÆ°á»i là m nứt nẻ đất ruá»™ng, và là m ròn khô những chiếc lá rÆ¡i. SÆ¡n và chị chÆ¡i cá» gà ở ngoà i cánh đồng còn thấy nóng bứt, chảy mồ hôi.
Thế mà qua má»™t đêm mÆ°a rà o, trá»i bá»—ng đổi ra gió bấc, rồi cái lạnh ở đâu đến là m cho ngÆ°á»i ta tưởng Ä‘ang ở giữa mùa đông rét mÆ°á»›t. SÆ¡n tung chăn tỉnh dáºy, nhÆ°ng khôg bÆ°á»›c xuống giÆ°á»ng ngay nhÆ° má»i khi, còn ngồi thu tay và o trong bá»c, bên cạnh đứa em bévẫn nắm tay ngủ kỹ. Chị SÆ¡n và mẹ SÆ¡n đã trở dáºy, Ä‘ang ngồi quạt há»a lò để pha nÆ°á»›c chè uống. SÆ¡n nhìn thấy má»i ngÆ°á»i đã mặc áo rét cả rồi.
Nhìn ra ngoà i sân, SÆ¡n thấy đất khô trắng, luôn luôn cÆ¡n gió vi vu là m bốc lên những mà n bụi nhá», thổi lăn những cái lá khô lạo xạo. Trá»i không u ám, toà n má»™t mà u trắng đục. Những cây lan trông cháºu, lá rung Ä‘á»™ng và hình nhÆ° sắc lại vì rét.
SÆ¡n cÅ©ng thấy lạnh, vá»™i vÆ¡ lấy cái chăn trùm lên đầu rồi cất tiếng gá»i chị. Mẹ SÆ¡n nghe thấy, đặt chén nÆ°á»›c chè xuống, bảo chị Lan:
- Con và o buồng lấy thúng áo ra mẹ mặc cho em, đi.
Rồi quay lại bảo Sơn:
- Con sang đây mà ngồi cho ấm. Bước khéo để cho em bé ngủ.
SÆ¡n kéo chăn lên đắp cho em, ngồi xếp bằng bên khay nÆ°á»›c. Mẹ SÆ¡n rót cho má»™t chén, SÆ¡n cầm lấy chén chè nóng ấp và o mặt, và o má cho ấm, rồi để mặt và o miệng chén cho hÆ¡i bốc lên. Bà SÆ¡n thÆ°á»ng vẫn bảo là m thế cho tỉnh mắt.
NgÆ°á»i vú già xù xù cái áo bông cánh rách, xách siêu nÆ°á»›c từ dÆ°á»›i nhà lên, vừa xuýt xoa vừa nói:
- Rét quá! Múc nước cóng cả tay.
Vú giÆ¡ tay hÆ¡ trên há»a lò. Mẹ SÆ¡n há»i:
- Năm nay rét sá»›m hÆ¡n má»i năm vú nhỉ?
NgÆ°á»i vú già ra vẻ nhá»› lại, đáp:
- CÅ©ng chả bằng cái năm mợ Ä‘i cân gạo bên Sông. Gá»›m, má»›i rét là m sao! Sáng tôi dáºy, bà sai Ä‘i chợ, cứ run lên cầm cáºp.
Sơn cũng nhớ cái rét năm ấy rõ rệt lắm, như mới đây thôi. Buổi sớm hôm ấy, mẹ Sơn cũng ngồi uống nước chè như sáng hôm nay và cũng lấy áo rét ra mặc.
Chị Lan từ trong buồng Ä‘i ra, khệ nệ ôm cái thúng quần áo đặt lên đầu phản. Mẹ SÆ¡n đặt cái vỉ buồm lục đống quần áo rét. SÆ¡n nháºn ra cÅ©ng những cái áo SÆ¡n đã mặc năm ngoái, năm kia: má»™t cái áo vệ sinh mà u nâu sẫm vá»›i má»™t cái áo dạ khâu chỉ Ä‘á». SÆ¡n cầm giÆ¡ những cái áo lên, thấy mát lạnh cả tay. Từ bá»™ quần áo thoảng ra hÆ¡i mốc của vải gấp lâu trong hòm, là m SÆ¡n nhá»› lại những buổi đầu mùa rét từ bao giá», lâu lắm, ngà y SÆ¡n còn nhá».
Mẹ Sơn giơ lên một cái áo bông cánh đã cũ nhưng còn là nh lặn, nói:
- Äây là áo của cô Duyên đây.
Duyên là đứa em gái bé của SÆ¡n, chết từ năm lên bốn tuổi. Mẹ SÆ¡n nhắc đến là m SÆ¡n nhá»› em, cảm Ä‘á»™ng và thÆ°Æ¡ng em quá. Vú già là ngÆ°á»i đã nuôi Duyên từ lúc má»›i đẻ, vá»›i lấy cái áo láºt Ä‘i láºt lại ngắm nghÃa,tay mân mê các Ä‘Æ°á»ng chỉ:
- Giá bây giỠem nó có còn cũng chả mặc được.
Mẹ Sơn yên lặng không nói gì. Nhưng đến lúc nói với Sơn lại để mặc áo, Sơn thấy mẹhơi rơm rớm nước mắt.
SÆ¡n đã mặc xong áo ấm áp: cả cái áo dạ chỉ Ä‘á» lẫn áo vệ sinh, ngoà i lại mặc phủ cái áo vải thâm dà i. SÆ¡n đứng trên giÆ°á»ng trÆ°á»›c mặt mẹ, đã quay Ä‘i quay lại ba, bốn lần để mẹ SÆ¡n ngắm áo. Sau cùng, mẹ SÆ¡n vuốt các tà áo cho phẳng phiu, rồi đẩy SÆ¡n ra, bảo:
- Thôi, con đi chơi.
SÆ¡n xúng xÃnh rủ chị ra chợ chÆ¡i. Nhà SÆ¡n ở quay lÆ°ng và o chợ, cạnh má»™t dãy nhà lá của những ngÆ°á»i nghèo khổ mà SÆ¡n quen biết cả vì há» vẫn và o vay mượn ở nhà SÆ¡n. SÆ¡n biết lÅ© trẻ con các gia đình ấy chắc bây giá» Ä‘Æ°Æ¡ng đợi mình ở cuối chợ để đánh khăng, đánh đáo.
Không phải ngà y phiên, nên chợ vắng không. Mấy cái quán chÆ¡ vÆ¡ lá»™ng gió, rác bẩn rải rác lẫn vá»›i lá rụng của cây Ä‘á». Gió thổi mạnh là m SÆ¡n thấy lạnh, và cay mắt. NhÆ°ng chân trá»i trong hÆ¡n má»i hôm, những là ng ở xa SÆ¡n thấy rõ nhÆ° ở gần. Mặt đất răn lại, và nức nẻ những Ä‘Æ°á»ng nho nhá», kêu vang lên lanh tanh dÆ°á»›i nhịp guốc của hai chị em.
Äến cuối chợ đã thấy lÅ© trẻ Ä‘ang quây quần chÆ¡i nghịch. Chúng nó thấy chị em SÆ¡n đến Ä‘á»u lá»™ vẻ vui mừng, nhÆ°ng chúng vẫn đứng xa, không dám vồ váºp. chúng nhÆ° biết cái pháºn nghèo hèn của chúng váºy, tuy SÆ¡n và chị vẫn thân máºt chÆ¡i đùa vá»›i, chứ không kiêu kỳ và khinh khỉnh nhÆ° các em há» của SÆ¡n.
Thằng Cúc, con Xuân, con Tý, con Túc sán gần giÆ°Æ¡ng đôi mắt ngắm bá»™ quần áo má»›i của SÆ¡n. SÆ¡n nháºn thấy chúng ăn mặc không khác ngà y thÆ°á»ng, vẫn những bá»™ quần áo nâu bạc đã rách vá nhiá»u chá»—. NhÆ°ng hôm nay, môi chúng nó tÃm lại, và qua những chá»— áo rách, da thịt thâm Ä‘i. Má»—i cÆ¡n gió đến, chúng lại run lên, hà m răng Ä‘áºp và o nhau.
Thằng Xuân đến mó và o chiếc áo của SÆ¡n, nó chÆ°a thấy cái áo nhÆ° thế bao giá». SÆ¡n láºt vạt áo thâm, chìa áo vệ sinh và áo dạ cho cả bá»n xem. Má»™t đứa tắc lưỡi, nói:
- Cái áo nà y mặc thì nóng lắm. Chắc mua phải đến má»™t đồng bạc chứ không Ãt, chúng mà y nhỉ.
Äứa khác nói:
- Ngà y trước thầy tao cũng có một cái áo như thế, vỠsau bán cho ông lý mất.
Con Túc ngây ngô giÆ°Æ¡ng đôi mắt lên há»i SÆ¡n:
- Cái nà y cáºu mua táºn Hà Ná»™i phải không?
Sơn ưỡn ngực đáp:
- Ở Hà Ná»™i, chứ ở đây là m gì có. Mẹ tôi còn hẹn mua cho tôi má»™t cái áo len nhiá»u tiá»n hÆ¡n nữa kia.
Chị Lan bá»—ng giÆ¡ tay vẫy má»™t con bé, từ nãy vẫn đứng dá»±a và o cá»™t quán, gá»i:
- Sao không lại đây, Hiên? Lại đây chơi với tôi.
Hiên là đứa con gái bên hà ng xóm, bạn vá»›i Lan và Duyên. SÆ¡n thấy chị gá»i nó không lại, bÆ°á»›c gần đến trông thấy con bé co ro đứng bên cá»™t quán, chỉ mặc có manh áo rách tả tÆ¡i, hở cả lÆ°ng và tay. Chị Lan cÅ©ng đến há»i:
- Sao áo của mà y rách thế Hiên, áo là nh đâu không mặc? Con bé bịu xịu nói:
Hết áo rồi, chỉ còn cái nà y.
- Sao không bảo u mà y may cho?
SÆ¡n bây giá» má»›i chợt nhá»› ra là mẹ cái Hiên rất nghèo, chỉ có nghá» Ä‘i mò cua bắt ốc thì còn lấy đâu ra tiá»n mà sắm áo cho con nữa. SÆ¡n thấy Ä‘á»™ng lòng thÆ°Æ¡ng, cÅ©ng nhÆ° ban sáng SÆ¡n đã nhá»› thÆ°Æ¡ng đến em Duyên ngà y trÆ°á»›c vẫn cùng nói vá»›i Hiên đùa nghịch ở vÆ°á»n nhà . Má»™t ý nghÄ© tốt bá»—ng thoáng qua trong trÃ, SÆ¡n lại gần chị thì thầm:
- Hay là chúng ta đem cho nó cái áo bông cũ, chị ạ.
- Ừ, phải đấy. Äể chị vá» lấy.
Với lòng ngây thơ của tuổi trẻ, chị Lan hăm hở chạy vỠnhà lấy áo. Sơn đứng lặng yên đợi, trong lòng tự nhiên thấy ấm áp vui vui.
NhÆ°ng cái vui của SÆ¡n không được bao lâu. Bữa cÆ¡m vá» tá»›i nhà , SÆ¡n không thấy mẹ đâu cả, há»i vú già :
- Mợ tôi đi đâu hở vú?
- Chị Lan và cáºu cứ ăn cÆ¡m trÆ°á»›c Ä‘i. Mợ còn Ä‘i ăn giá»— đến trÆ°a má»›i vá».
Rồi vú già nhìn rõ và o mặt SÆ¡n, há»i:
- Có phải cáºu Ä‘em cho con Hiên cái áo bông cÅ© phải không?
Sơn ngạc nhiên đáp:
- Phải. Nhưng sao vú biết?
- Con Sinh nó nói vá»›i tôi đấy Sinh là đứa em há» của SÆ¡n, vẫn hay nói há»—n vá»›i vú già , nên vú ấy ghét. Nó lại còn bảo há»… mợ vá» nó sẽ sang mách vá»›i mợ cho cáºu phải đòn.
SÆ¡n lo quá, sắp ăn, bá» Ä‘Å©a đứng dáºy, van:
- Thế bây giỠlà m thế nà o, hở vú? Mợ tôi biết thì chết.
- Ai bảo cáºu dại dá»™t Ä‘em cho áo nó? Bây giá» cáºu sang bảo cái Hiên trả lại thì không việc gì.
SÆ¡n vá»™i và ng ra chợ tìm cái Hiên nhÆ°ng không thấy con bé ở đó. Äến nhà cÅ©ng không thấy ai, mẹ nó cÅ©ng không có nhà . Hai chị em lo sợ, Ä‘i ra cánh đồng tìm cÅ©ng không gặp. Gần đến buổi chiá»u, SÆ¡n và chị chÆ°a đòi được áo. Lan trách em:
- Sao em lại nghĩ đem cho nó cái áo ấy, có phải bây giỠme mắng chết không.
- Ai bảo chị vỠlấy? Nếu chị không vỠlấy thì em biết đâu.
Chị Lan đấu dịu:
- Thôi, bây giá» phải vá» nhà váºy chứ biết là m thế nà o.
- Nhưng mà em sợ lắm.
Chị Lan thở dà i, nắm chặt lấy tay em, an ủi:
- Äằng nà o cÅ©ng phải vá» cÆ¡ mà . May r a có lẽ me không mắng đâu.
Hai chị em lo lắng dắt nhau lẻn vá» nhà . Äến cá»a, SÆ¡n nghe thấy tiếng mẹ nói ở trong vá»›i tiếng má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà khác nữa, nghe quen quen. Lan dắt tay SÆ¡n khép nép bÆ°á»›c và o, hai chị em ngạc nhiên đứng sững ra khi thấy mẹ con Hiên Ä‘ang ngồi ở cái ghế con trên đất trÆ°á»›c mặt mẹ, tay cầm cái áo bông cÅ©.
Thấy hai con vá», mẹ SÆ¡n ngá»ng lên nhìn rồi nghiêm nghị bảo:
- Kìa, hai cô cáºu đã vá» kia. Thế áo bông của tôi đâu mà tá»± tiện Ä‘em cho đấy?
SÆ¡n sợ hãi, cúi đầu lặng im, nép và o sau lÆ°ng chị. Bác Hiên vừa cÆ°á»i vừa nói:
- Tôi vá» thấy cháu nó mặc cái áo bông tôi há»i ngay. Nó bảo của cáºu SÆ¡n cho nó. Tôi biết cáºu ở đây đùa, nên tôi phải vá»™i và ng Ä‘em lại đây trả mợ. Thôi, bây giá», xin phép mợ tôi vá».
Mẹ SÆ¡n há»i:
- Con Hiên không có cái áo à ?
- Bẩm nhà cháu độ nà y khổ lắm, Chẳng để dà nh được đồng nà o may áo cho con cả. Thà nh thỠvẫn cái áo từ năm ngoái nó mặc mãi.
Mẹ SÆ¡n vá»›i cái âu đồng, lấy tiá»n Ä‘Æ°a cho bác Hiên:
- Äây, tôi cho mượn năm hà o cầm vá» mà may áo cho con.
Khi bác Hiên bÆ°á»›c ra khá»i cá»a, mẹ SÆ¡n vẫy hai con lại gần, rồi âu yếm ôm và o lòng mà bảo :
- Hai con tôi quý quá, dám tá»± do lấy áo Ä‘em cho ngÆ°á»i ta không sợ mẹ mắng Æ°?
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
|
29-12-2009, 05:25 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Bên Kia Sông
Tác giả: Thạch Lam
Huyện lỵ nÆ¡i quê tôi là má»™t huyện miá»n hạ du, cÅ©ng giống những huyện lỵ khác của nÆ°á»›c ta, không có gì là đặc biệt. Huyện không to lắm, nhÆ°ng rất sầm uất và đông đúc. Nhá» có con Ä‘Æ°á»ng xe há»a Ä‘i qua, và má»™t con sông nhá», nhánh của sông Nhị hà , nên sá»± buôn bán đâm ra thịnh vượng. Phố huyện có má»™t giẫy - bên nà y là đưá»ng xe há»a, má»™t giẫy nhà lá trát vách hay tÆ°á»ng gá»—, những cá»a hà ng nho nhá» của ngÆ°á»i trong là ng mở bán các thức lặt vặt. Trừ hai cái nhà gạch hai tầng và khá rá»™ng: hai hiệu của ngÆ°á»i khách đến láºp nghiệp ở đây không biết từ bao giá», hai hiệu buôn to nắm hết cả quyá»n lợi buôn bán ở trong huyện. Sau quầy hà ng bằng gá»—, lúc nà o cÅ©ng thấy má»™t hai chú Khách ngồi gảy bà n tÃnh, và ông chủ hiệu, ngÆ°á»i béo tốt, hồng hà o, đầu bóng nhÆ° hòn bi, ngồi bệ vệ trong ghế bà nh, luôn tay châm mồi lá»a và o cái Ä‘iếu thuốc là o. Những ngÆ°á»i khách chú ấy, và cái cá»a hà ng đồ sá»™ của há», là những ngÆ°á»i váºt lần đầu gây cho tôi hình ảnh của sá»± già u có, bởi là m cho tôi Ä‘oán thấy má»™t nÆ°á»›c lạ ở đâu đâu, nÆ°á»›c kỳ dị mà hỠở đấy đến đây; thÆ°á»ng ngà y, có khi hà ng giá», tôi dừng lại đứng ngắm há», nhìn nháºn các cá» chỉ của há», và nghe tiếng há» nói lÃu lo, khiến tôi nghÄ© đến má»™t thế giá»›i khác lạ lùng.
Hồi ấy, tôi má»›i mÆ°á»i ba tuổi. Thầy mẹ tôi ở Hà Ná»™i vì buôn bán thua lá»— nên má»›i dá»n hà ng vá» huyện nà y - chá»— quê của thầy tôi - đã được hai năm. Chúng tôi ở má»™t căn nhà nhá» ba gian ngay giữa phố, mặt trÆ°á»›c nhìn ra Ä‘Æ°á»ng xe há»a, mặt sau trông ra cảnh đồng ruá»™ng. Mẹ tôi dá»n má»™t cá»a hà ng tạp hóa nhỠđể bán cho những ngÆ°á»i nhà quê quanh vùng đấy há» lên huyện những ngà y phiên. Vì chợ há»p ngay ở giữa phố, những hà ng quà bánh, hà ng gạo, hà ng cà , quang gánh ngổn ngang và thúng mủng xếp hà ng hai dẫy đối diện nhau. DÆ°á»›i trá»i, tiếng ồn à o của ngÆ°á»i há»p chợ, má»™t tiếng ồn à o đặc biệt, vang Ä‘á»™ng và sang sảng, từ đám đông ấy bốc lên nhÆ° ngá»n lá»a, bao trùm lấy cả huyện; má»™t đám đông hoạt Ä‘á»™ng, và vui vẻ, rá»±c rỡ nhiá»u mà u, đầy ánh sáng và tiếng cÆ°á»i, lẫn những câu chá»i rủa lanh lảnh nhÆ° kim qua không khÃ.
Äó là tất cả nÆ¡i quê tôi, tất cả quang cảnh cái huyện Văn DÆ°Æ¡ng miá»n hạ du, mà má»™t ngÆ°á»i trong há» tôi sÃnh là m thÆ¡ đã vịnh trong bốn câu tuyệt tác nà y:
Văn Dương xuân sắc cớ sao buồn,
Äủ mặt ta, tà u khắp bán buôn.
DÆ°á»›i bến thuyá»n buôn chen chúc Ä‘áºu.
Trên Ä‘Æ°á»ng xe há»a lại qua luôn!
Tôi qua ở đấy tất cả cái tuổi niên thiếu của tôi, sung sÆ°á»›ng và nhảy nhót nhÆ° má»™t con chim giữa cuá»™c sống hoạt Ä‘á»™ng kia bao bá»c lấy tôi, để hết cả mắt mà trông, cả tai mà nghe, cả mÅ©i mà ngá»i cái mùi cát, mùi đất, lẫn mùi khói rác ngÆ°á»i ta đốt ở đầu là ng buổi chiá»u, theo gió vá»›i sÆ°Æ¡ng mà trà n và o trong phố.
Tất cả chợ huyện, những kẽ ngách hay bãi không, đối vá»›i tôi Ä‘á»u quen thuá»™c, thân máºt nhÆ° má»™t váºt cÅ© trong nhà . NhÆ°ng, bên kia sông, ở vá» phÃa huyện nha, cách chợ Ä‘á»™ ná»a cây số, có má»™t nÆ¡i đối vá»›i tôi nhÆ° má»™t xứ bà máºt, xa lạ. NÆ¡i ấy, ngÆ°á»i trong phố vẫn gá»i là bến Sen, và con sông Ä‘i qua chá»— ấy được gá»i tên là sông Sen. Bến Sen là má»™t túm nhà độ hÆ¡n mÆ°á»i nóc, lấp và o cây cối xanh um, ở hai bên vệ má»™t con Ä‘Æ°á»ng giải đá Ä‘i tăm tắp không biết vỠđâu. PhÃa sau, là má»™t cánh đồng hoang, đầy bãi tha ma và bụi dứa; bên nà y, má»™t con đê nhá» và má»™t rặng cây; bên kia, má»™t cái quán cá»™t đá, đứng cạnh con Ä‘Æ°á»ng nhá» ngoằn ngoèo Ä‘i và o là ng có cây Ä‘a tiên, má»™t cây Ä‘a cổ không biết mấy trăm năm, rá»… thẳng xuống đất to mấy ngÆ°á»i ôm, khiến không ai có thể phân biệt được đâu là gốc, đâu là rá»…. Gần đấy, có má»™t cái phần má»™ xây đá bá» hoang, má»™t và i tượng đá mốc rêu lẫn trong cá» ráºm, dÆ°á»›i hai gốc thông cao vút, chá»™i lên cả má»™t vùng.
Má»™t cái cầu gá»— lung lay sắp đổ, má»™t cái cầu nhà nÆ°á»›c đã bá», bắc qua sông, nối liá»n bến Sen vá»›i chợ huyện bên nà y. Trong những dịp rất hiếm mà tôi được sang bên ấy, không lần nà o tôi Ä‘i qua chiếc cầu đó mà không ghê sợ; các ván cầu cÅ© đã má»t rung Ä‘á»™ng dÆ°á»›i bÆ°á»›c Ä‘i, và qua khe hở, tôi trông thấy dòng sông thăm thẳm chảy. NhÆ°ng những dịp sang chÆ¡i bến Sen rất Ãt, vì ngÆ°á»i ở bên nà y không hay giao thiệp vá»›i ngÆ°á»i bên ấy. Bến Sen ăn vá» tỉnh khác, tỉnh Bắc; những bá»n cÆ°á»›p nhiá»u lần và o cÆ°á»›p ở phố huyện rồi lùi sang đó để trốn tránh sá»± tầm nã, lại cà ng là m cho vùng đó đối vá»›i dân huyện, đối vá»›i tôi, thà nh má»™t vùng hay nhá»™n và đáng sợ. NgÆ°á»i trong phố thÆ°á»ng thì thầm kể vá»›i nhau những chuyện xảy ra bên ấy; và má»—i khi có ngÆ°á»i ở bến Sen sang, ai ai cÅ©ng chăm chú nhìn nhÆ° má»™t ngÆ°á»i ở chốn xa lạ nà o đến.
Có lần, má»™t ông cụ già râu bạc đến chÆ¡i nhà tôi, cùng thầy tôi uống rượu và ngâm thÆ¡ phú. Khi biết ông ta ở bên Sen, tôi nhìn ông ta khâm phục lắm, mẹ tôi lại bảo ông ta là má»™t ông đồ rất hay chữ, ở cái là ng ven sông phÃa bên kia, má»™t là ng nổi tiếng vì ngà y xÆ°a, đã có má»™t thá»i mÆ°á»i tám ông tiến sÄ©. Khi ông cụ ra vá», tôi Ä‘Æ°a ra đến đầu cầu, tôi dừng lại nhìn ông giÆ°Æ¡ng ô Ä‘i qua cánh đồng, đến khi ông nhá» lấp ở chân trá»i.
Vùng bên Sen cứ luôn luôn ám ảnh trà tưởng tượng non ná»›t của tôi. Nhiá»u lần, tôi lẻn ra đằng sau nhà , đứng lên má»™t mô đất nhìn sang bên kia sông, nhìn khu nhà nấp bên cây cối, cái quán trÆ¡ vÆ¡ và rặng cây trên bỠđê, bên con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i không biết vỠđâu, vá» những chốn xa xăm nà o táºn bên kia giải đồi núi lá» má» xanh ở chân trá»i; vá»›i tôi, sinh trưởng ở chốn đồng bằng bùn lầy nÆ°á»›c Ä‘á»ng, đồi núi quyến rÅ© nhÆ° má»™t tiếng gá»i lạ lùng. Trong giải núi ấy, có má»™t quả đồi mà những buổi chiá»u nắng trong, tôi thấy nổi Ä‘á» lên trá»i xanh. Trên đỉnh đồi, ngÆ°á»i ta thấy rõ má»™t chùm cây, mẹ tôi bảo đó là chùa Thiên Thai. Thiên Thai! cái tên huyá»n ảo thần tiên ấy khiến tôi nghÄ© đến những chốn bồng lai xinh đẹp, chốn vui chÆ¡i của những tiên ông mà thầy tôi vẫn Ä‘á»c đến tên trong các truyện và kể cho tôi nghe. Rồi tôi thÆ¡ thẩn cho đến buổi chiá»u, đến lúc mặt trá»i thấp xuống, để được trông cả vùng bên kia sông chói lòa, rá»±c rỡ tia ánh nắng; rồi tối hÆ¡n nữa, lúc chỉ còn ráng chiá»u chiếu các ná»n mây, được trông dẫy nhà má» Ä‘i và thấp xuống, lẫn và o mặt đất, và hai gốc thông cao lên, nổi Ä‘en trên da trá»i.
*
* *
Dần dần, tôi được có nhiá»u dịp sang chÆ¡i bên Sen. Sá»± đó là nhỠở anh Tiến, bạn tôi. Tôi Ä‘ang há»c ở lá»›p ba trong trÆ°á»ng, gần hết năm, thì Tiến xin và o há»c. Tôi yêu mến anh ta ngay; Tiến là má»™t đứa trẻ mảnh dẻ và xinh xắn, mắt to và da trắng, tóc má»m nhÆ° sợi tÆ¡. Tôi yêu Tiến nhÆ° yêu má»™t cô con gái, Tiến thùy mị, hiá»n là nh và hết lòng vá»›i bạn. NhÆ°ng ngoà i những nết tốt ấy, Tiến khiến tôi gần gụi và quyến rÅ© tôi là vì anh ở bên kia sông. Má»™t cái đó đã khiến cho anh ta đối vá»›i tôi trở nên má»™t đứa trẻ kỳ dị khác thÆ°á»ng. Tôi kết bạn vá»›i Tiến rất là thân thiết, và chiá»u nà o tan há»c, tôi cÅ©ng tiá»…n anh ta đến táºn đầu cầu rồi má»›i trở vá».
Má»™t hôm chủ nháºt, Tiến rủ tôi sang chÆ¡i nhà . Tôi sung sÆ°á»›ng nhÆ° má»™t ngÆ°á»i sắp được Ä‘i phiêu lÆ°u mạo hiểm, vì lần ấy là lần đầu tôi được sang bên kia sông. Tôi vá»›i Tiến cùng Ä‘i qua cầu; chúng tôi dừng lại tá»±a và o thà nh cầu nhìn xuống sông; mấy con thuyá»n của các ngÆ°á»i buôn bán chen nhau Ä‘áºu bên bá», trên có mấy đứa trẻ chÆ¡i đùa và con chó nằm cuá»™n tròn trên mui thuyá»n ngủ. Äó chÃnh là những chiếc thuyá»n từ tỉnh Bắc vá», chở những thứ hà ng lạ. Tiến giÆ¡ tay chỉ và o đám thuyá»n bảo tôi:
- Ngà y trên Bắc vỠđây, chúng tôi cÅ©ng Ä‘i má»™t chiếc thuyá»n nhÆ° thế nà y.
Tôi nhìn Tiến muốn há»i anh ta vá» tỉnh Bắc xa xôi ấy, nhÆ°ng lại thôi. Tiến đã giắt tay tôi qua cầu Ä‘i đến phố Sen. Nhà Tiến ở cuối phố, sát ngay cánh đồng. Tôi thấy má»™t cá»a hà ng tạp hóa cÅ©ng giống nhÆ° cá»a hà ng của mẹ tôi, nhÆ°ng nhá» hÆ¡n. Trên tấm phản, sau mấy ngăn hà ng, má»™t bà cụ già tóc bạc phÆ¡, vẻ mặt nhân từ, Ä‘ang ngồi tÃnh tiá»n. Thấy tôi và Tiến bÆ°á»›c và o, bà cụ tÆ°Æ¡i nét mặt há»i:
- Cháu đi đâu vỠthế?
Tiến vừa lấy vạt áo lau mồ hôi, vừa đáp:
- Thưa bà , con sang chợ chơi ạ.
Bà cụ nhìn và o tôi, đứng nấp sau lưng Tiến, bảo:
- Cháu vá» mà uống nÆ°á»›c. Cả cáºu nữa, cáºu và o chÆ¡i. Trá»i nắng thế nà y mà đi có nhá»c không?
Tiếng bà cụ êm dịu và ngá»t ngà o, khiến tôi thấy dá»… chịu và vui vẻ.
Tiến má»i tôi và o trong nhà , bầy biện rất sÆ¡ sà i, những đồ đạc rẻ tiá»n và cÅ© kỹ. Chúng tôi vừa ngồi thì bá»—ng trong nhà bÆ°á»›c ra má»™t ngÆ°á»i con gái Ä‘á»™ mÆ°á»i lăm tuổi. Tôi biết ngay là chị Tiến, vì giống Tiến nhÆ° hệt, cÅ©ng nÆ°á»›c da trắng, hai mắt to. Trông thấy em, chị Thúy nở má»™t nụ cÆ°á»i trên đôi môi thắm, má»™t nụ cÆ°á»i tÆ°Æ¡i và duyên sắc nhÆ° trong Ä‘á»i tôi chÆ°a từng thấy bao giá».
- Em đã vỠđấy à ?
Tiếng nói cÅ©ng êm dịu nhÆ° tiếng bà cụ, nhÆ°ng trong hÆ¡n. Thúy lại gần chúng tôi, săn sóc há»i em. Tôi ngây ngÆ°á»i trÆ°á»›c cái sắc đẹp của nà ng, trong lòng tá»± nhiên cảm Ä‘á»™ng; tuy còn trẻ nhÆ°ng tôi cÅ©ng biết là tôi Ä‘Æ°Æ¡ng đứng bên má»™t sá»± gì quý báu và hiếm có, má»™t sá»± gì mong manh rồi sẽ không còn nữa.
Khi Thúy để tay lên vai tôi, tôi thấy rung Ä‘á»™ng cả ngÆ°á»i, tôi cảm thấy tôi bắt đầu yêu nà ng.
- Em cùng há»c má»™t lá»›p vá»›i Tiến à ?
- Vâng ạ.
Thúy vuốt sẽ qua tóc tôi, bảo:
- Em ngoan ngoãn quá.
Nà ng tiếp:
- ở đây chơi với em Tiến rồi ăn bánh nhé. Tiến, chị có để phần bánh trên bà n kia kìa.
Thúy không ăn, chỉ ngồi nhìn chúng tôi; tôi thấy nà ng nhìn Tiến rất thÆ°Æ¡ng yêu khiến tôi ghen vá»›i bạn đã có ngÆ°á»i chị xinh đẹp và ân cần nhÆ° thế. NhÆ°ng nà ng cÅ©ng há»i chuyện tôi luôn, tôi trả lá»i hoạt bát và vui vẻ, không phải cốt nói, nhÆ°ng cốt được nghe cái tiếng trong trẻo và êm ái của nà ng.
Ä‚n xong, Tiến rủ tôi ra chÆ¡i ngoà i bãi tha ma đằng sau nhà . Lần đầu, tôi được đứng giữa cái vùng bà máºt, được nhìn gần hai gốc thông vá»›i mấy tượng đá giấu trong cá». Tiếng thông reo rì rà o nhÆ° má»™t tiếng Ä‘Ã n xa lạ, trầm nhÆ° ở má»™t cõi khác nà o Ä‘Æ°a lại, và cái quán cá»™t đá lá»™ng gió giữa cánh đồng hình nhÆ° Ä‘ang đợi chá» những ngÆ°á»i ở thá»i nà o, lâu lắm, đến nghỉ chân.
Từ hôm ấy, thÆ°á»ng thÆ°á»ng tôi vẫn sang bên Sen luôn. Tôi muốn gần gụi cây cá» bên vùng ấy, đối vá»›i tôi vẫn có má»™t vẻ riêng khác hẳn cây cối bên nà y. Tôi muốn được luôn luôn trông thấy Thúy, được nghe tiếng nói của nà ng, được nhìn cái miệng xinh tÆ°Æ¡i của nà ng hé trên hà m răng Ä‘en nhánh. Cả bà cụ cÅ©ng khiến tôi yêu mến. Tôi không biết rõ gì vá» gia đình của Tiến, nhÆ°ng trên mặt các ngÆ°á»i trong nhà ấy, lúc nà o tôi cÅ©ng thấy phảng phất má»™t vẻ trầm mặc, má»™t nét thoáng buồn, cà ng khiến hỠđáng yêu. Tôi Ä‘oán trÆ°á»›c khi đến buôn bán ở đây, hỠđã có má»™t cuá»™c Ä‘á»i lạ lùng và phong phú, mà vết tÃch còn lại là những đồ váºt kỳ dị, nhÆ° thanh gÆ°Æ¡m, cái khánh đồng, con rùa ngá»c, để trong má»™t cái tủ kÃnh mà gá»— đã long sÆ¡n. Vá»›i lại há» khác những ngÆ°á»i vui vẻ, thô sÆ¡ bên nà y thế; chị Thúy và Tiến Ä‘á»u có nÆ°á»›c da trắng xanh, chân tay nhá» nhắn, những dáng Ä‘iệu thanh nhã, tiếng nói nhẹ, không nhÆ° các ngÆ°á»i hồng hà o vì cục mịch ở trÆ°á»›c nhà tôi. Hồi ấy, tôi cho là vì hỠở cái vùng bà máºt ấy, hay là vì há» là những ngÆ°á»i khác thÆ°á»ng nên má»›i dám đến ở đó.
Tôi chÆ¡i vá»›i Tiến cà ng ngà y cà ng thân máºt; tôi được coi nhÆ° má»™t ngÆ°á»i con của gia đình ấy. Chị Thúy coi tôi nhÆ° em, cÅ©ng săn sóc và âu yếm tôi nhÆ° Tiến. Nhiá»u khi chị để tôi ngả đầu xuống bên lòng, xoa tóc tôi, há»i những câu chuyện ân cần. Äến bây giá» trải qua bao nhiêu lâu, tôi vẫn còn nhá»›, lúc nhìn lên, đôi mắt trong và cái miệng xinh thắm của nà ng cúi xuống tôi, bà n tay nhá» nhắn của nà ng đặt trên trán tôi nóng vì chạy nhảy ngoà i cánh đồng. Tôi còn nhá»› mãi hình ảnh ngÆ°á»i con gái yểu Ä‘iệu và tÆ°Æ¡i đẹp ấy, nổi lên trong thá»i niên thiếu của tôi nhÆ° má»™t nà ng tiên hiá»n háºu, giữa má»™t vùng cây cá» lạ.
NhÆ°ng không bao lâu, tôi phải từ giã ngÆ°á»i bạn nhá» của tôi; thầy mẹ tôi dá»n nhà lên Hà Ná»™i, tôi cÅ©ng phải Ä‘i theo. Buổi cuối cùng của tôi vá»›i Tiến bên sông Sen và o má»™t ngà y mùa đông u ám và rét lạnh. Chúng tôi cùng nhau Ä‘i thăm má»™t lần cuối cùng mấy ông tượng đá vẫn ngồi yên trong cá»; giá» xa nhau gần đến, có lẽ không bao giá» còn gặp nhau nữa, song chúng tôi còn trẻ quá không biết buồn. Äến lúc Thúy đặt tay lên vai tôi, êm ái bảo:
- Bao giỠchị mới lại được gặp em?
Tôi bá»—ng thổn thức cả ngÆ°á»i, nÆ°á»›c mắt trà n ra khóe mắt, tôi gục đầu và o vai Thúy khóc.
*
* *
Câu chuyện phải có lúc hết. MÆ°á»i năm sau tôi má»›i lại có dịp trở vá» Văn DÆ°Æ¡ng. Quang cảnh khác xÆ°a, phố chợ bây giá» sầm uất hÆ¡n, nhà ngói san sát. Những ngÆ°á»i cÅ© ngồi bán hà ng Ä‘á»u già , râu tóc bạc, và những trẻ cùng há»c vá»›i tôi trÆ°á»›c kia bây giỠđã ngồi thay và o đấy, thà nh những ngÆ°á»i lá»›n trông lạ hẳn Ä‘i.
Tôi sang bên kia sông; cái cầu sắt không còn nữa: má»™t đêm gió to, cầu bị sáºp và ngÆ°á»i ta cÅ©ng không sá»a chữa vì con Ä‘Æ°á»ng sang Bắc Ãt ngÆ°á»i qua lại. Bây giá» qua sông phải dùng đò. Tôi qua đò lúc buổi chiá»u, lúc sÆ°Æ¡ng đã bắt đầu xuống lẫn vá»›i khói trong mấy chiếc thuyá»n chà i Ä‘áºu ở bến Ä‘Æ°a ra. Má»™t cảnh hoang tà n đợi tôi: bên kia sông, giá» chỉ còn là miếng đất bá» hoang, cá» má»c trên những thá»m ná»n nhà cÅ©. Má»™t cái quán nÆ°á»›c siêu vẹo trống không bên má»™t gốc Ä‘a cằn. Cả má»™t dẫy phố đã mất Ä‘i, những cây cối lÆ¡ thÆ¡ và xÆ¡ xác dÆ°á»›i gió chiá»u: chỉ giặng cây bên đê vẫn còn, vẫn nhÆ° cÅ©, bên con Ä‘Æ°á»ng xa thẳm không biết vỠđâu, con Ä‘Æ°á»ng sắp đầy ánh tối mênh mông, táºn chân trá»i không có má»™t bóng ngÆ°á»i nà o.
Tôi không dám Ä‘i xa nữa; buồn rầu, tôi trở lại đò, qua dòng sông đã xám dÆ°á»›i sÆ°Æ¡ng mù. Tôi không há»i ngÆ°á»i lái đò xem những ngÆ°á»i trÆ°á»›c ở đây bây giỠđâu, tôi chắc anh ta cÅ©ng không biết. Thấy chân cầu gạch Ä‘en rêu phủ, tôi nhá»› lại ngÆ°á»i bạn nhá» của tôi, nhá»› đến Thúy, dáng Ä‘iệu thùy mị đáng yêu của nà ng, cái vẻ buồn lúc nà o cÅ©ng phảng phất trên mặt nà ng, bây giá» tôi Ä‘oán biết đã che kÃn bao nhiêu sá»± đổi thay Ä‘au Ä‘á»›n. Äôi mắt nà ng nhÆ° vừng trá»i trong thẳm tôi đã được soi thấy cái dÆ° vị của cuá»™c Ä‘á»i.
Lên bá», tôi còn quay lại lần cuối nữa, nhìn rặng cây, cái quán, vá»›i là ng mạc xa xa dÆ°á»›i chân giải núi táºn đâu kia; vùng bên kia sông đối vá»›i tôi không còn bà máºt nữa, chỉ còn cho tôi trông thấy cái buồn thảm của đất nghèo.
Báo Ngà y nay số 100, 6 tháng 3-1938.
|
29-12-2009, 05:27 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Bóng NgÆ°á»i XÆ°a
Tác giả: Thạch Lam
Trong lò xưởi, trên má»™t đám than hồng; ngá»n lá»a nhẩy múa reo cái vui lách tách của củi khô, mặc bên ngoà i gió lạnh và mÆ°a bụi của mùa đông. Má»™t hÆ¡i nóng toả ra, thấm dần và o má»i váºt trong căn phòng nhá». ấm cúng quá! Không còn gì thú hÆ¡n được ngồi bên lò sưởi mà nghÄ© những chuyện vẩn vÆ¡.
Vân vừa xoa tay tren ngá»n lá»a vừa hưởng thong thả nhÆ° thấm thÃa cái thú ssÆ¡n sÆ¡ ấy. Chà ng để ngÆ°á»i lá»t sâu và o chiếc ghế bà nh; ngoảnh đầu ra nhìn Mai ngồi trên phản gần đấy, bên ngá»n đèn, Ä‘ang thái mấy thứ rau trên thá»›t. Nà ng là m việc chăm chú và cẩn tháºn, nhÆ° xÆ°a nay nà ng vẫn là m. Ngà y mai là ngà y sinh nháºt đứa bé con đầy tuổi; hai vợ chồng Vân đã bà n định là m má»™t bữa tiệc nhỠđể mừng, nên tối nay vợ chà ng sá»a soạn sẵn các thức ăn.
Thấy lò sưởi ấm cứng, Vân cất tiếng bảo vợ:
- Ra đây mà ngồi cho đỡ lạnh.
Vợ Vân không ngừng tay đáp:
- Ãể em thái nốt chổ nà y đã.
- Thì mang lại đây mà là m có hơn không, ngồi đấy rét chết.
Chiá»u ý chồng, nà ng đứng lên lấy má»™t cái chiếu giải trÆ°á»›c lò sưởi, rồi mang chiếc đèn đến.
Vân rụt chân lại để nhÆ°á»ng chổ. Mai thu xếp đồ là m, bá» giầy bÆ°á»›c và o chiếu rồi vén áo cúi quỳ xuống bên chồng, vừa nhìn chà ng há»i:
- Em ngồi đây nhé?
Vân gáºt đầu, rồi chà ng vá»™i bảo vì thấy nà ng sắp sá»a đổi dáng ngồi để quay vá» phÃa đèn:
- Không, không cứ ngồi yên như thế...
Nà ng nhìn Vân ngạc nhiên há»i:
- LÃ m sao?
Vâm mỉm cÆ°á»i, trả lá»i thong thả:
- Không là m sao cả, anh bải em cứ ngồi như thế.
Mai ngồi trÆ°á»›c ngá»n đèn chiếu qua mái tóc, là m nổi má»™t vùng ánh sáng chung quanh khuôn mặt Ä‘á»u đặn của nà ng. DÆ°á»›i ánh lá»a yếu của than hồng trong lò sưởi, trong bóng tối má», Mai trông khác hẳng; Vân không thấy trÆ°á»›c mắt mình nét mặt hà ng ngà y của vợ nữa, chà ng chỉ thấy má»™t ngÆ°á»i vợ trẻ hÆ¡n, đẹp hÆ¡n. Những vết răn của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà luống tuổi đã mất Ä‘i trong bóng tối; khuôn mặt trở nên Ä‘á»u đặn, cái miệng hÆ¡i trá» trên hà m răng nhá» muốt, đôi mắt loan thấy long lanh sáng. Hình ảnh đó là m Vân nhá»› lại Mai lúc trÆ°á»›c, Mai ngà y má»›i gặp chà ng, ngà y là má»™t thiếu nữ mà vẻ xinh đẹp đã là m chà ng cảm Ä‘á»™ng.
Vân lặng yên cả ngÆ°á»i, nhìn vợ vẩn thản nhiên nhÆ° thÆ°á»ng, chăm chú và o công việc trong trà chà ng, cả má»™t dÄ© vãng nổi lên vá»›i rõ rệt má»™t hình ảnh xinh tÆ°Æ¡i của Mai còn trẻ; ấy là tất cả cái lịch sá» tình yêu của chà ng. trá»i, chà ng đã yêu mến biết bao nhiêu ngÆ°á»i thiếu nữ ấy? Dáng Ä‘iệu và vẻ đẹp của Mai lúc bấy giỠđã khiến cho lòng chà ng bao lần rung Ä‘á»™ng; chà ng đã yêu đắm Ä‘uối thiết tha, mà Mai cÅ©ng yêu chà ng nhÆ° thế. NhÆ°ng vì sá»± nghiêm khắc của gia đình, mai không lấy được chà ng mà vá» tay ngÆ°á»i khác. Vân bá» ra Ä‘i, và sá»± Ä‘au Ä‘á»›n của chà ng sâu xa đến nổi bây giá» nghÄ© lại Vân còn thấy ná»—i Ä‘au giẫy giụa trong lòng.
Năm năm sau chà ng trở vá» thì Mai đã goá chồng. Hôm gặp nhau, hai ngÆ°á»i cùng khóc; nhÆ°ng Mai bây giá» không còn đâu vẻ xinh tÆ°Æ¡i nữa, năm năm héo hon bên ngÆ°á»i chồng ác nghiệt đã đổi thay nà ng. Những sá»± Ä‘au khổ đã in vết răn trên trán, hai mắt nà ng mất vẻ sáng tÆ°Æ¡i, và đôi môi chỉ còn nở má»™t nụ cÆ°á»i an pháºn và buồn rầu, hình bóng của nét cÆ°á»i duyên thắm mà chà ng đã yêu mến ngà y xÆ°a.
Lòng thÆ°Æ¡ng Mai đến khiến Vân lại lấy nà ng. Hai vợ chồng bây giỠđược má»™t đứa con. NhÆ°ng trÆ°á»›c kia, má»™t và i tháng sau khi lấy nhau, Vân thà nh ra hối háºn đã lấy Mai. Má»™t sá»± chua chát thấm và o tâm hồn chà ng. Vân trở nên lãnh đạm, rồi ghen ghét. Chà ng thà nh ra tà n ác đối vá»›i vợ; nhiá»u khi, trong lúc giáºn dữ, chà ng đã thốt ra những lá»i cay đắng mỉa mai, chà ng hưởng cái thú lạ lùng là m Ä‘au xót ngÆ°á»i công còn gì chống đở được cho mình. Có lần chà ng đã bảo:
- Mà y tưởng mà y còn quý hoá lắm đấy. Tao lấy mà y nghĩ mà dại, lấy cái của thừa!
Mai chỉ khóc Vân nhìn mà không thÆ°Æ¡ng; chà ng để cho cái giáºn chiếm lấy lòng, cho rằng lấy Mai là đã là m Æ¡n huệ cho nà ng lắm rồi.
Mai chịu hết những tủi nhục nhÆ° thế; nà ng không há» oán trách chà ng. Dần dần Mai nhẫn nại sống bên cạnh chồng, sợ hãi và trung thà nh nhÆ° má»™t đứa ở, sẵn sà ng cúi đầu trÆ°á»›c những lá»i chá»i mắng. Ãứa con ra Ä‘á»i là m Vân trở nên dịu dà ng và tá» tế hÆ¡n đối vá»›i nà ng, nhÆ°ng lòng chà ng thì vẫn há» hững dá»ng dÆ°ng.
***
Nhá»› lại những việc đã qua, lần nà y Vân thấy xúc Ä‘á»™ng trong lòng. Chà ng cúi xuống nhìn Mai, nhìn nét mặt hiá»n từ và hÆ¡i buồn bã trÆ°á»›c ánh lá»a. Chà ng bá»—ng thấy nhÆ° vẻ buồn ấy là má»™t sá»± trách móc cái tà n ác của chà ng bấy lâu nay. Má»™t tấm tình thÆ°Æ¡ng rung Ä‘á»™ng và nẩy nở trong thâm tâm chà ng. Vân dịu dà ng đặt tay lên vai vợ, nói khẽ. Tiếng chà ng run, và lạ hẳn Ä‘i đối vá»›i tai chà ng:
- Khuya rồi đấy, thôi em đi nghỉ đi, để mai là m.
Lần thứ hai, Mai trả lá»i:
- Ãể em thái nốt chá»— nầy đã cho xong má»™t thể.
- Không, em cứ cất đi. Lúc nà o là m chả được vội gì.
Mai ngừng tay, thu dá»n. Nà ng thôi vì quen nghe lá»i chồng xÆ°a nay, và không dám trái ý. NhÆ°ng đến khi ngá»ng lên nhìn Vân, nà ng thấy trong mắt chà ng má»™t vẻ âu yếm khác thÆ°á»ng. Má»™t nụ cÆ°á»i nở trên môi, nà ng vui vẻ nói:
- Ừ nhỉ, thôi em cất đi nhé.
Vân cho thêm củi và o lò sưởi, khá»i cho ngá»n lá»a sáng lên. Chà ng bảo:
- Xong em và o ngồi đây cho ấm.
Mai ngồi xÃch lại bên chân chồng, tá»±a và o thà nh ghế. Hai ngÆ°á»i yên lặng ngồi nhìn ngá»n lá»a reo; ánh hồng trong lò toả ra là m xinh đẹp khuôn mặt của nà ng.
- Em bé bây giỠchắc đương ngũ kỹ đây.
- Mai nó dáºy thấy ngá»±a anh mua chắc nó sung sÆ°á»›ng lắm anh nhỉ?
Vân gáºt đầu, yên lặng – DÄ© vãng lại xâm chiếm ý nghÄ© của chà ng. Vân nhá»› đến Mai ngà y còn xinh và trẻ tuổi, đến cái tình yêu mến của lòng chà ng. Nếu không có sá»± ngáo trở sẩy ra chà ng đã lấy cô thiếu nữ thÆ¡ ngây và trong sáng là Mai, trÆ°á»›c khi nà ng biết nững sá»± Ä‘au khổ vì chồng. Chà ng sẽ âu yếm giắt nà ng cùng Ä‘i trong cuá»™c Ä‘á»i... Lòng nhá»› tiếc những ngà y sung sÆ°á»›ng có thể có ấy rồn đến chà ng nhÆ° má»™t lá»›p sống và o bá». Nhá»ng ká»· niệm cứ hiện lên trong trà nhá»› của chà ng rõ rệ. Vân ngáºp ngừng cuà xuống Mai:
- Em còn nhá»› trÆ°á»›c ngà y em vá» hà chồng không? CÅ©ng rét nhÆ° hôm nay, chả khác gì. Có phải hôm ấy em báºn chiếc áo nhung Ä‘en không?
Mai khẽ lắc đầu:
- Lâu nay em cũng không còn nhớ nữa.
Nà ng ngạc nhiên: từ khi lấy nhau, nà ng không thấy chồng nhắc đến những chuyện cÅ© vá» trÆ°á»›c bao giá».
- Thấm thoát thế mà đã bẩy, tám năm rồi, chóng quá em nhỉ. Ãá»™ ấy, chúng ta khá» biết bao nhiêu; anh trông em khóc anh buồn quá. Có phải thế không, em Mai.
Mai yên lặng nhìn ngá»n lá»a cháºp chá»n, nà ng thấy hiện dần ra trong ấy những hình ảnh nà ng tưởng đã má». Tiếng nói âu yếm của Vân xúc Ä‘á»™ng đến những mối Ä‘au khổ của nà ng... dần dần, những ngà y qua sống lại, đè nén trên tâm can. Nà ng thấy bà n tay Vân lần xuống nắm chặt lấy tay nà ng; âu yếm, Mai ngả ngÆ°á»i dá»±a hẳn và o chân chồng. Vân tưởng nhÆ° sống lại bao nhiêu năm vá» trÆ°á»›c, chà ng tưởng ngồi dÆ°á»›i chân chà ng chÃnh là Mai khi xÆ°a, lòng chà ng lại thiết tha yêu mến.
Cái ká»· niệm êm Ä‘á»m ấy đến lần vá»›i những buổi Ä‘au khổ của Mai, những lúc chà ng hà nh hạ, tà n ác vá»›i chà ng. Vân thấy mủi lòng, nÆ°á»›c mắt bá»—ng nhiên ứa lên cổ khiến chà ng nghẹn ngà o thÆ°Æ¡ng xót. Chà ng kéo Mai và o lòng thổn thức:
- Em tha lỗi cho anh nhé.
Mai lặng lẽ ngước mắt nhìn chồng. Khoé mắt nà ng đẫm lệ; bao nhiêu nỗi buồn trong lòng nà ng tan đi, chìm đắm trong tình yêu mến.
Nà ng giỠtay quà ng lên vai Vân, gục đầu và o ngực chồng, Vân sẽ hôn trên vừng trán đã răn của nà ng, nhưng chà ng tưởng ôm Mai khi xưa.
Hai ngÆ°á»i Ä‘á»u yên lặng không nói, cùng nhìn ngá»n lá»a reo hồng trong bóng tối, Vân thấy sung sÆ°á»›ng nhÆ° vừa má»›i yêu, và từ dÄ© vãng xa xăm bóng ngÆ°á»i xÆ°a lại trở lại bên chà ng, tÆ°Æ¡i tắn và xinh đẹp nhÆ° buổi gặp gỡ ban đầu.
Chà ng bá»—ng thấy má»™t ý muốn khêu gợi tro tà n, cái quá vãng của Mai từ khi Ä‘i lấy chồng, chÆ°a bao giá» Vân há»i đến. Hai ngÆ°á»i cùng lặng lẽ và đồng ý mà không nhắc đến chuyện cÅ©. NhÆ°ng tối nay Vân muốn biết. Chà ng bắt Mai kể lại cuá»™c Ä‘á»i của nà ng bên ngÆ°á»i chồng trÆ°á»›c, những ná»—i Ä‘au khổ, lo nghÄ© nà ng đã trải qua, Mai vâng lá»i, thuáºt lại vá»›i má»™t giá»ng nói trầm buồn bã, má»™t giá»ng nói khẽ, nhÆ° nà ng sợ là m trở dáºy trong thâm tâm những vang Ä‘á»™ng đã lặng yên.
Vân thấy má»™t cảm giác lạ. Chà ng tưởng nhÆ° có mÅ©i lạnh trÃch và o tim má»—i khi Mai kể đến má»™t hà nh vi tá» tế hay âu yếm của ngÆ°á»i chồng cÅ©; không xót thượng, chà ng đợi nghe những cái tỉ mỉ, rõ rệt vẽ lại trong trà dáng Ä‘iệu thân ái của hai ngÆ°á»i. Lòng chà ng Ä‘au Ä‘á»›n nhÆ° chảy máu; chà ng nắm chặt lấy Mai ghì nà ng sát và o ngÆ°á»i. Mai kể những nổi tủi nhục, những lúc bị đánh Ä‘áºp, Vân thấy khổ sở nhÆ° chÃnh chà ng bị hà nh hạ; Vân lại nghÄ© đến những lúc, chÃnh chà ng đã hà nh hạ, tà n ác vá»›i Mai. Chà ng rùng mình cho sá»± tà n ác ấy, tá»± giáºn mình đã Ãch ká»· và tá»± ái nhiá»u.
Khi Mai đứng nói, Vân ôm đầu nà ng quay lại trước mắt mình, chà ng nhìn vợ qua nước mắt, hôn và o má nà ng:
- Anh thương em quá.
Rồi muốn ghi nhớ một sự thay đổi từ đây, Vân âu yếm nhắc:
- Ngà y mai em bé được đúng một tuổi rồi.
Mai không đáp, tin cẩn nép và o ngÆ°á»i chồng. Ngá»n lá»a trong lò bừng sáng và rởn múa trên thân hồng, củi khô lách tách nổ nhÆ° vui cùng vá»›i cái vui của vợ chồng.
|
29-12-2009, 05:30 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Buổi Sớm
Tác giả: Thạch Lam
Cả đêm BÃnh trằn trá»c không ngủ được, tuy chà ng Ä‘i chÆ¡i vá» khuya. Trên tấm gối đẫm mồ hôi, BÃnh áp má nằm nghiêng cổ nhắm mắt. NhÆ°ng hể cháºp chá»n má»™t Ãt lâu, những mÆ¡ má»™ng kỳ dị, không liên lạc, lại đến ám ảnh chà ng. BÃnh mở mắt, ngÆ¡ ngác nhìn lên đỉnh mà n rồi lại nhìn nếp mà n lặng rÅ© yên trong bóng sáng lá» má» của ngá»n đèn con vặn nhá». Chà ng nghe chiếc đồng hồ treo trên tÆ°á»ng buồn bã đánh hết giá» ná» sang giá» kia, và cái tiếng tÃch tắc Ä‘á»u Ä‘á»u kêu se sẽ cái sống ban đêm của giây cót thép. BÃnh thấy mệt mõi vô cùng hÆ¡n bao giá» hết, đè nặng trên đầu các tay chân và thấm và o thá»› thịt rá»i ra: tất cả những cuá»™c chÆ¡i trác táng từ trÆ°á»›c đến nay nhÆ° cùng rồn cái mệt đến ngÆ°á»i bÃnh trong lúc nà y.
Má»™t tiếng gà gáy đầu tiên êm từ xa Ä‘Æ°a lại. Ãêm tà n, buổi sá»›m bắt đầu; ánh sáng má» và yếu á»›t len và o khe cá»a và khe hở của lá gói lợp nhà mà cái nóng ban ngà y đã là m hé tách ra. - Má»™t thứ ánh sáng lạnh và biêng biếc nhÆ° thiếc má»›i.
BÃnh tung mà n ngồi dáºy. Không khà trong căn nhà tranh ẩm Æ°á»›t qua má»™t đêm đã trở nên u uất và nặng ná», đè nén trên mà mắt chà ng. BÃnh toan nằm lại, nhÆ° má»i khi; nhÆ°ng vá» sau, không hiểu tại sao, chà ng bÆ°á»›c xuống đứng dáºy hẳn. Ãất lạnh dÆ°á»›i bà n chân cho chà ng má»™t cảm giác mát và dá»… chịu; chà ng để chân Ä‘i đến mở cá»a buồng, và má»™t lát sau, chà ng đã ở ngoà i sân.
BÃnh ngồi trên thểm gạch, bên gốc cau. Tháºt là lạ lùng, ban sá»›m yên tÄ©nh mà mát quá, má»™t cái yên tÄ©nh mát hay má»™t cái mát yên tÄ©nh chà ng cÅ©ng không biết nữa. NÆ°á»›c trong bá»… nhá» lắng trong và mát lạnh, sÆ°Æ¡ng ở trong bể nhá» lắng trong và mát mát, đất sân cÅ©ng mát khô và sạch sẽ. (NÆ°á»›c giữ cái mát của đêm trên mặt, và cây hồng giữ cái mát của đêm trong kẽ lá) BÃnh bắt đầu thấy cái mệt mõi trong ngÆ°á»i tan dân, máu bắt đầu chảy mạnh nhÆ° xô nhau Ä‘i đón khà trá»i trong.
Ãã lâu lắm, chà ng không dáºy sá»›m. Chà ng đã quên không biết buổi sáng thế nà o. Bao nhiêu năm nay miệt mà i trong những cuá»™c hà nh lạc của đêm, chà ng trở vá» nhà trong đêm khuya khi ngÆ°á»i ta bắt đầu Ä‘i bán hà ng. Nhiá»u lần nằm mệt má»i trên chiếc xe, mắt dÃu vì buồn ngủ, chà ng gặp những ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà gánh hà ng rau lên chợ bán; những gánh rau má»›i hái, tÆ°Æ¡i xanh và ướt nÆ°á»›c, khác hẳn cái thân hình rá»i rã và khan ráo của chà ng lúc ấy. ba, bốn giỠđêm! Giá» Hà Ná»™i Ä‘ang ngủ yên trong các căn nhà đóng kÃn, giá» mà ở ngoà i, giẫy Ä‘Ã n Ä‘iện chiếu sáng những con Ä‘Æ°á»ng dà i vắng, yên lặng và trống trải, chỉ có lá khô rÆ¡i. Lúc ấy chà ngmá»›i ở nhữngngõ hẻm tối tăm Ä‘i ra, mÅ© Ä‘á»™i sụp,hai bay bá» túi và bÆ°á»›c chân nặng trên hè gạch. Cái chấm Ä‘á» thắm nhÆ° mà u mệt, của má»™t ngá»n đèn lục lá»™ treo giữa lối, lặng chiếu từ đầu xa, táºn đầu Ä‘Ã ng phố kia.
Chà ng đã sống nhÆ° thế, bao nhiêu lâu nay rồi? BÃnh cÅ©ng không nhá»› nữa. Lâu lắm, trÆ°á»›c ngà y vì hết tiá»n, mất việc, chà ng phải vỠở căn nhà cÅ© nà y, cái dinh cÆ¡ nghèo nà n Ä‘á»™c nhất còn lại của nhà chà ng.
BÃnh Ä‘Æ°a mắt nhìn mảnh vÆ°á»n nhá» trÆ°á»›c mắt, cái sân đất khô hãy còn vết chổi quét của mẹ chà ng chiá»u hôm trÆ°á»›c. Cảnh váºt quen thuá»™c nà y đối vá»›i chà ng thà nh lạ, vì đã lâu chà ng không nhìn thấy trong buổi sá»›m bao giá». Cái núi non bá»™ nhá» mà thầy chà ng, khi còn sống,v ẫn hay đứng lặng ngắm hà ng giá»; cái bể con rêu phủ,hai thân cau mốc trắng, luống rau mà mẹ chà ng vui sá»›i, cây hồng nhung nãy hoa cùng buổi sá»›m, tất cả những váºt đó bây giá» trở lại dần thân máºt nhÆ° ngà y xÆ°a.
Cái mát và rá»™ng thoáng của buổi mai khiến BÃnh nhá»› lại ngà y tuổi trẻ. Ãá»™ ấy, chà ng dáºy sá»›m cÅ©ng nhÆ° má»i ngÆ°á»i, khoẻ mạnh và tỉnh táonhÆ° má»i ngÆ°á»i. Chà ng lấy thau múc nÆ°á»›c trong bẻ ra rá»a mặt, nÆ°á»›c mÆ°a lạnh thấm mát và o da. Buổi sá»›m bấy giá» chà ng thÃch lắm. Chà ng Æ°a nhìn trá»i cao và trong xanh, những lá cây ngoà i vÆ°á»n tÆ°Æ¡i và mÆ°á»›t vá»›i má»™t vẻ riêng, hình nhÆ° chúng cÅ©ng má»›i tỉnh dáºy nhÆ° ngÆ°á»i. Qua giáºu thÆ°a, thấp thoáng những ngÆ°á»i Ä‘i chợ sá»›m, tiếng cÆ°á»i nói vang lần vá»›i tiếng đòn gánh kÄ©u kịt vì những bì gạo nặng. Rồi vùa há»c ôn lại bà i nhà trÆ°á»ng bên chiếc án thÆ° đầu nhà , chà ng vừa lặng nghe những tiếng gù gù của bầy chim bồ câu trong chuồng bên xóm.
Không bao giá» BÃnh nhá»› lại những ngà y tÆ°Æ¡i trẻ ấy. Chà ng vẫn quên Ä‘i, và đêm tối sau mệt má»i là m mất cái quá vãng đã xa xăm ấy. Giấc ngủ nặng ná» không để chá»— cho những nhá»› lại mong manh, còn lúc tỉnh chà ng đắm Ä‘uối dẫn mình và o những cuá»™c vui chÆ¡i chán nản.
BÃnh không muốn nghÄ© đến cái cá»› tại sao chà ng truỵ lạc. Từ khi thầy chà ng mất Ä‘i BÃnh đâm ra ăn chÆ¡i mà mệt. Ãêm quyến rÅ© chà ng nhÆ° ngá»n lá»a quyến rÅ© con thiêu thân. Ãêm và ánh sáng rá»±c của đèn, ánh sáng là m đẹp mịn má hồng và là m thắm cặp môi của những gái Ä‘Ã ng Ä‘iếm lẳng lÆ¡: rượu sánh trong cốc, vá»›i gói thuốc phiện thÆ¡m cà ng là m trà chà ng say sÆ°a. Bao nhiêu lần chà ng đã giằng tay mẹ già nÃu giữ con trÆ°á»›c cá»a, bÆ°á»›c vá»™i ra để không nghe tiếng nức nở ở lại trong bóng tối. Chà ng chÆ¡i mãi cho của cải hết, nhà cá»a bán dần, và sức khoẻ của chà ng ngà y má»™t mất Ä‘i. Má»™t sá»± chua chát thấm và o tâm hồn chà ng, má»™t sá»± chán nản cho mình và cho ngÆ°á»i khác. Có lẽ mối thất vá»ng trÆ°á»›c sá»± tan vỡ của những má»™ng tưởng cao quý và đẹp đẽ trong Ä‘á»i chà ng đã đẩy BÃnh xuống vá»±c sâu. Trong thâm tâm, chà ng mÆ¡ hồ cảm thấy nhÆ° má»™t bóng lá»a sáng chiếu ngoà i đêm tối, đáng lẽ chà ng theo mà chà ng đã không theo.
NhÆ°ng hôm nay, cái mát của buổi mai là m tÆ°Æ¡i lại những cảm giác trong sạch, thanh cao ngà y nhá». Tiếng gù gù của chim bồ câu bên hà ng xóm không còn nữa, nhÆ°ng tiếng cÆ°á»i nói của những ngÆ°á»i Ä‘i chợ sá»›m vẫn vang lên bên giáºu thÆ°a. NÆ°á»›c mÆ°a trong bể vẫn mát nhÆ° ngà y còn trẻ; trên cao, trá»i xanh thẵm không má»™t gỡn mây, trá»i lát nữa sẽ rá»±c rỡ những ánh hồng của nắng.
BÃnh đứng dáºy bÆ°á»›c đến bên bụi hồng nhung cạnh bể. Chà ng cúi xuống ngắt má»™t bông hoa. NhÆ° ngà y xÆ°a, chà ng ngắt để trên Ä‘Ä©a xứ sá»›m mai; bông hoa vừa hé nở, cánh nhá» còn khép giữ má»™t giá»t sÆ°Æ¡ng long lanh trong nhÆ° ngá»c. Tá»± Ä‘oá hoa bốc lên má»™t mùi hÆ°Æ¡ng quen mến, mùi hÆ°Æ¡ng má»™c mạc và đầm ấm của hồng nhà ; BÃnh tưởng mùi hÆ°Æ¡ng dịu dà ng và cao quý cÅ©ng nhÆ° tình yêu của mẹ chà ng đối vá»›i chà ng.
Lòng thÆ°Æ¡ng mẹ rung Ä‘á»™ng khẽ trong tâm BÃnh. Chà ng muốn sá»›m nay, khi trở dáºy, bà mẹ già đã nhiá»u lần khóc vì con lại thấy trene Ä‘Ä©a xứ mấy bông hoa hái trong sÆ°Æ¡ng sá»›m nhÆ° ngà y xÆ°a. Ãây là thức dâng của buổi sá»›m mai, của cái mát thanh cao giữ trong khe lá và trên mặt nÆ°á»›c mÆ°a. BÃnh thấy tâm hồn cÅ©ng trở nên mát rợi và yên tÄ©nh. Chà ng thấy mình, lại nhÆ° ngà y trẻ, Ä‘ang cúi ngÆ°á»i nhìn sÆ°Æ¡ng Ä‘á»ng trên chùm lá tÆ°Æ¡i non. Và tiếng buổi sá»›m, tiếng gù của đôi chim bồ câu đôi bên hà ng xóm từ những ngà y đã qua trá»ng thá»i niên thiếu, lại hình nhÆ° vang vang ở đây.
Chà ng đứng dáºy; gió mát từ ngoà i đồng rá»™ng quanh nhà nhẹ nhà ng Ä‘Æ°a lại mùi cá» Æ°á»›t. Trá»i đã đổi mầu xanh ra mầu hồng phÆ¡i phá»›i, trên cao. Bình minh của ngà y rá»±c rỡ bắt đầu tÆ°Æ¡i sáng ở phÃa xa.
Trong nhà , bà mẹ đã trở dáºy, vén mà n, ngồi lần trà ng hạt, cụ niệm trăm câu kinh pháºt. Tiếng mẹ chà ng còn trong và nhẹ nhÆ° xÆ°a.
BÃnh rón rén Ä‘i và o; không dám Ä‘á»™ng mạnh. Chà ng đến bên bà n thỠđặt hoa trên Ä‘Ä©a, thay nÆ°á»›c mÆ°a trong chiếc bát cổ. Và khi đặt trà ng hạt xuống, mẹ chà ng há»i nhÆ° ngà y xÆ°a, dịu dà ng và âu yếm, nhÆ° khi chà ng còn nhá»:
- Sao dáºy sá»›m thế, con?...
|
29-12-2009, 05:32 PM
|
|
|
Tham gia: Aug 2009
Bà i gởi: 588
Thá»i gian online: 4 ngà y 2 giá» 30 phút
Thanks: 520
Thanked 225 Times in 138 Posts
|
|
Cái Chân Què
Tác giả: Thạch Lam
Cuá»™c Ä‘á»i có nhiá»u cái chế riá»…u đắng cay và đau Ä‘á»›n là m cho chúng ta Ä‘á»™t nhiên hiểu cái ý nghÄ©a chua chát và sâu xa. Tôi sẽ kể câu chuyện dÆ°á»›i đây là m chứng cho sá»± ấy.
Tôi có má»™t ngÆ°á»i bạn tên là Minh. Anh ta là má»™t thiếu niên linh lợi, đảm Ä‘ang và rất có nghị lá»±c. Nhà anh vốn nghèo. CÅ©ng vì cái nghèo ấy, mà từ thuở nhá», anh Minh đã phải chịu bao nhiêu ná»—i khổ sở, thiếu thốn, không kể những ná»—i bị ức hiếp mà những ngÆ°á»i nghèo ở thá»i nà o cÅ©ng phải chịu. Vì váºy, khi lá»›n lên, Minh chỉ có má»™t chủ Ä‘Ãch: là m già u. Anh ta vẫn thÆ°á»ng nói vá»›i tôi: "Äá»i bây giá», chỉ có má»™t sức mạnh, là đồng tiá»n. Nếu anh có tiá»n, anh là m gì cÅ©ng được". Tôi mỉm cÆ°á»i hoà i nghi trả lá»i rằng sá»± đó không chắc lắm, rằng tuy đồng tiá»n là má»™t sức mạnh đáng quý tháºt vì ai dám chê bai nó? NhÆ°ng không phải là mục Ä‘Ãch cốt yếu ở Ä‘á»i vì đồng tiá»n không Ä‘em lại cho ta sá»± sung sÆ°á»›ng bao giá» cả. Minh nhún vai, cho tôi là má»™t anh thi sÄ© viển vông, chỉ biết mÆ¡ mà ng hão mà không biết đến những sá»± thiết thá»±c khác cần hÆ¡n nữa.
NhÆ°ng anh Minh hình nhÆ° bị cái không may nó ám ảnh. Những công việc anh hăng hái là m Ä‘á»u bị thất bại cả. Những lúc anh tưởng được thà nh công, tưởng sẽ nắm trong tay được món tiá»n, thì lại là những lúc anh sắp được tin công việc há»ng. Cái không may ấy là m cho anh trở nên má»™t ngÆ°á»i tấm tức, và ngà y cà ng đồng tiá»n lại cà ng là cái ám ảnh Ä‘á»™c nhất của trà não anh, cho đến má»™t ngà y cái không may lá»›n lên nữa đến là m anh khổ sở.
Hôm ấy, anh ta Ä‘Æ°Æ¡ng Ä‘i trong phố thì bị má»™t cái ô tô tá»± nhiên bá» Ä‘Æ°á»ng nhảy lên hè cán phải. Minh chỉ kịp thoáng nghÄ© đến cái sá»± không may ấy nữa, rồi anh ta Ä‘au quá ngất Ä‘i.
Khi tỉnh dáºy, Minh thấy mình nằm trên má»™t chiếc giÆ°á»ng trong nhà thÆ°Æ¡ng. Anh chỉ mang máng nhá»› lại hình nhÆ° sau tai nạn, há» có mang anh lên bà n mổ, vì lúc bấy giá» anh thoáng ngá»i thấy mùi thuốc mê. NhÆ°ng rồi sau Minh mê Ä‘i không biết gì nữa.
Anh khe khẽ cá» Ä‘á»™ng chân tay, thì biết chân bên phải nhÆ° bị tê liệt. Chợt nghÄ© đến sá»± cÆ°a chân, Minh toát mồ hôi trán, quả tim Ä‘áºp mạnh.
Vừa lúc ấy, má»™t ngÆ°á»i khán há»™ bÆ°á»›c và o phòng, tay cầm má»™t chai thuốc. Cái câu Minh muốn há»i ngÆ°á»i nà y, không ra khá»i được miệng anh ta. Minh sợ sá»± thá»±c, sợ cái đã rồi, không bao giá» chữa được... NhÆ°ng anh muốn biết.
NgÆ°á»i khán há»™ đặt chai thuốc lên bà n, nói vÆ¡i Minh:
- Cứ hai giỠông lại uống má»™t thìa. Äây là thuốc cầm máu.
Minh há»i lảng:
- Tôi ngất đi có lâu không, ông?
- Lúc mang và o đây thì ông mê man không biết gì cả. Có lúc lên bà n mổ thì ông hÆ¡i tỉnh lại má»™t chút. NhÆ°ng mà lại bị đánh thuốc mê ngay. Minh hồi há»™p Ä‘Æ°a lưỡi liếm đôi môi khô ráo, ấp úng há»i:
- Thế... thế... mổ có... lâu không?
Thầy khán há»™ không phải là ngÆ°á»i biết tâm lý. Thầy ta đáng lẽ phải trông thấy đôi mắt của Minh sáng lên, và cái vẻ lo sợ của Minh hiện ra trên nét mặt. Thầy ta trả lá»i:
- Chỉ Ä‘á»™ mÆ°á»i phút. CÆ°a soẹt má»™t cái là xong.
Và thầy ta đưa ngón tay trỠvụt qua bà n tay trái, với một dáng điệu rất rõ rệt. Minh ngất đi.
Minh sống những ngà y chán nản ghê gá»›m trên giÆ°á»ng bệnh. Cụt chân! Bây giá» anh đã cụt chân thì còn là m gì được nữa. NghÄ© đến lúc phải lê cái chân gá»— nhÆ° những ngÆ°á»i què anh thÆ°á»ng vẫn gặp, Minh thấy rùng mình lạnh giá. Má»™t ngÆ°á»i tà n táºt nhÆ° anh thì còn bao giá» mong đạt được cái chủ Ä‘Ãch anh vẫn Ä‘eo Ä‘uổi xÆ°a nay nữa. Còn mong gì có tiá»n! Äến mong cái chân lại là nh nhÆ° cÅ© không thể nà o được rồi. Minh chỉ muốn tá»± tá».
NhÆ°ng bốn tháng sau, khi ra khá»i nhà thÆ°Æ¡ng, Minh cÅ©ng quen dần vá»›i số pháºn của mình. Anh Ä‘Ã nh chịu váºy vá»›i má»™t chân què. Äấy là má»™t sá»± an pháºn buồn rầu và khổ não, trà n lấp hết cả những hy vá»ng, những sở Æ°á»›c của Ä‘á»i anh.
NhÆ°ng, đó là má»™t cái may hay cái không may? Minh lại hy vá»ng khi ngÆ°á»i thầy kiện của anh đến bảo cho anh biết có thể kiện hãng ô tô để xin má»™t số tiá»n bồi thÆ°á»ng rất lá»›n được. Anh ta, từ đấy, hồi há»™p mong đợi từng ngà y cái kết quả của vụ kiện trên tòa án. Anh nghÄ© đến số tiá»n mà anh sẽ có, nghÄ© đến cái sức mạnh mà tiá»n sẽ mang đến cho anh. Tôi thấy anh ta lại vui vẻ, huýt sáo miệng, và toan tÃnh thá»±c hà nh những cái má»™ng tưởng mà anh ta theo Ä‘uổi bấy lâu nay.
Quả nhiên anh được kiện. Ngà y lÄ©nh tiá»n, Minh rủ tôi cùng Ä‘i. Anh mân mê những tá» giấy bạc má»™t vạn bạc má»™t cách thiết tha và khoan khoái. Mắt anh sáng lên, nhÆ°ng lần nà y vì vui mừng, anh giữ chặt và o ngá»±c táºp giấy bạc yêu quý, nhÆ° ôm má»™t ngÆ°á»i tình nhân.
Tuy váºy, lúc cùng Ä‘i xe trở vá» nhà , má»™t mối buồn lại đến ám ánh ảnh anh. Minh buồn rầu,chỉ và o cái thân gá»— của anh, nói:
- Giá không què chân mà được số bạc nà y có phải sướng biết bao không!
Rồi anh tấm tức thở dà i, mắt đăm đăm nhìn thẳng ra xa như đang suy nghĩ lung lắm.
Äược Ãt lâu, tôi gặp Minh luôn luôn ở những chốn ăn chÆ¡i trong thà nh phố. Äồng tiá»n là m cho anh đạt được má»i ý muốn. Anh lấy tiá»n bù đắp và o cái chá»— chân què của anh, cái sức mạnh đồng tiá»n là m cho anh say sÆ°a. Muốn táºn hưởng những cái khoái lạc cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i khác, Minh vun tiá»n ra không tiếc.
Tôi đã có lần khuyên anh nên dè dặt, thì Minh có vẻ tấm tức trả lá»i:
- Anh bảo tá»™i gì mà không tiêu cho sÆ°á»›ng? mà tôi còn giữ tiá»n là m gì cÆ¡ chứ?
Anh trầm ngâm một lát rồi nói tiếp:
- Anh không biết, tôi chÆ¡i bá»i để khuây khá»a ná»—i buồn và để quên Ä‘i.
Tôi Ä‘Æ°a mắt nhìn cái chân gá»— của anh không trả lá»i.
Mà thá»±c, trong những hà nh Ä‘á»™ng của Minh, ngÆ°á»i ta nháºn thấy nhÆ° má»™t cái chua chát, má»™t ná»—i căm há»n... Có lẽ anh Minh không tha thứ cho số mệnh đã oái oăm vá»›i anh nhÆ° thế, cho anh có tiá»n sau khi anh đã cụt má»™t chân. Những cuá»™c chÆ¡i bá»i của anh kịch liệt nhÆ° má»™t sá»± phản Ä‘á»™ng, mà chán nản nhÆ° má»™t vụ tá»± tá».
Hai năm sau. Äiá»u mà ngÆ°á»i ta có thể Ä‘oán trÆ°á»›c được đã đến. Phung phà trong hai năm, số tiá»n má»™t vạn của anh Minh không còn má»™t xu nhá». Anh lại trở lại vá»›i cái nghèo nà n nhÆ° cÅ©, vá»›i những cái thiếu thốn của kẻ không tiá»n. NhÆ°ng tâm anh đã rÆ°á»›m máu bị thÆ°Æ¡ng, lòng anh bây giá» không nhÆ° trÆ°á»›c nữa. Bây giá» trong lòng anh đầy những sá»± chua chát và chán nản. Cái chán nản sau những cuá»™c chÆ¡i bá»i, cái chua chát khi nháºn thấy sá»± thay đổi của lòng ngÆ°á»i đối vá»›i kẻ có tiá»n và không có tiá»n.
Tôi đến tìm anh Minh trong má»™t căn nhà ở ngoại ô. Ôn lại chuyện cÅ©, tôi há»i anh má»™t cách thân máºt:
- Thế mà , bây giỠanh đã quên chưa?
Minh buồn rầu, giÆ¡ cái chân cụt ra ánh sáng, thong thả trả lá»i:
- Không, nó ở đây, không quên được.
Anh nói cả vết thương ở ngoà i hình thể và trong tâm hồn.
|
|
|
Từ khóa được google tìm thấy
|
1 so tac pham thach lam, 3 tac pham cua thach lam, 4vn.eu, áèëàí, Ä‘oc tac pham thach lam, bach luyen thanh tien, cac sach cua thach lam, cac tac pham thạh lam, cac truyen cua thach lam, cactacpham cua thach lam, cactpcuathachlam, chuyen cua thach lam, chuyen cua thach lam., chuyen ngan thach lam, chuyen thach lam, doc chuyen cua thach lam, doc truyen cua thach lam, doc truyen thach lam, doc truywn thach lam, ïèùåâûõ, ìèýëü, îòåëè, nhà mẹ lê, tac pham cua thach lam, tac pham cua thach lam., tac pham cuathach lam, tac pham thach lam, tacc pham cua thach lam, tai truyen cua thach lam, taÌc pham cua thach lam, tap truyen cua thach lam, tác pham cua thach lam, tác phẩm thạch lam, thac lam, thach lam, thạch lam, tieuthuyetthachlam, tp cua thach lam, truen ngan cua tahch lam, truen ngan cua thach lam, trujen cua thach lam, truyên của thach lam, truyên ngăn thach lam, truyện thạch lam, truyện thạch lam pdf, truyen của thạch lam, truyen cua thach lam, truyen cuathach lam, truyen gan cua thach lam, truyen hay cua thac lam, truyen hay cua thach lam, truyen hay thach lam, truyen ngan cua thachlam, truyen ngan thach lam, truyen ngan thanh lam, truyen ngan thạch lam, truyen nhan thạch lam, truyen thach lam, truyen.ngan.thach.lam., truyencuathachlam, truyenngancuathachlam, truyennganthachlam, truywn ngan, tryen ngan thach lam, tu luc van doan, vu dong can khon, www.truyen thach lam, xem truyen cua thach lam |
| |