Mẹ con tôi đến Vũng Tầu thấm thoắt đã gần mười lăm năm. Ngày mới đến, tôi còn phải ẵm ngửa và căn nhà của chúng tôi mới chỉ là một mái nhà tranh, vách đất, lúp xúp, nghèo nàn. Mười bốn năm dư, quãng thời gian mà đứng ở hiện tại nhìn về tương lai, thấy thật lâu, nhưng nhìn về dĩ vãng lại thật chóng đó đã biến đổi đứa bé còn ẵm ngửa thành tôi, một học sinh cấp II vừa tròn mười lăm, và căn nhà tranh vách đất thành một căn nhà gạch lợp ngói, có một khoảng sân nhỏ bày biện ít chậu kiểng, có căn gác lửng với hàng lan can mà chiều chiều, mẹ con tôi hay ra ngồi hóng mát.
Mẹ tôi hay nhìn tôi rất lâu với ánh mắt thật thiết tha, trìu mến. Mẹ thường chép miệng nói: “Mới đó mà đã mười lăm năm!” Nói xong, đôi mắt mẹ trở nên mơ màng. Chừng như trong trí tưởng, dĩ vãng xa xưa tìm về. Tôi cảm thấy mình thật đầy đủ hạnh phúc và lấy làm sung sướng vô ngần. Những lần như thế, tôi ngồi thật im lặng để nghe niềm vui len nhẹ vào hồn và tưởng chừng còn lan truyền khắp châu thân, đến tận buồng tim, đến từng thớ thịt.
Vâng, tôi cho là tôi thật đầy đủ hạnh phúc. Có một người mẹ đã là một điều hạnh phúc. Lại là một người mẹ thương yêu mình, hạnh phúc như tăng gấp bội. Phần tôi, một chuyện vừa xảy ra cách đây ít tháng làm thay đổi hằn tính tình của tôi - và thay đổi cả nếp sống của mẹ con tôi nữa - cũng đã tô điểm thêm cho bóng hạnh thúc của mẹ con tôi.
Từ thuở ấu thơ, tôi đã là một đứa trẻ khá gan góc, liều lĩnh, bướng bỉnh và tệ hơn nữa, khó dạy. Những lần hai mẹ con ngồi nói chuyện, mẹ tôi thường nhắc lại những trận đòn chí tử mà mẹ tôi thường dùng để trị cái tội ngỗ nghịch của tôi. Lớn lên, nết khó dạy dần bớt đi trong tôi nhưng tôi vẫn còn đầy tính bướng bỉnh, ngang tàng. Được một cái, dù tính nết như thế, tôi vẫn học khá. Hết cấp I, tôi thi đậu ngay vào trường công. Những năm cấp II tiếp đó, tuy không đứng hạng cao trong lớp tôi cũng vẫn được lên lớp đều đặn.
Mẹ tôi rất nuông chiều tôi. Tôi đòi món gì, mẹ cũng mua cho, không bao giờ để tôi phải xin đến lần thứ hai. Có lẽ một phần vì việc học của tôi - việc học tiến triển đều đặn, tốt đẹp - phần nữa, do sự sung túc trong gia đình.
Mẹ tôi kiếm tiền thật dễ dàng. Đúng ra, mẹ tôi chẳng phải làm gì khó nhọc mà vẫn có tiền. Thỉnh thoảng, có những người đàn ông ghé lại nhà tôi, - tôi chỉ quen vài ba người như chú Nhơn, chú Tám..., còn thì đều lạ mặt -, dẫn theo những đứa trẻ lạ. Mẹ tôi mua những đứa trẻ ấy và nuôi trong nhà. Trước kia, mẹ tôi dạy chúng một trong những việc như đánh giày, bán báo, bán bánh kẹo... rồi mẹ tôi xuất vốn cho chúng, thu về số tiền lời chúng kiếm được. Thu tất cả. Điều này đã khiến chúng bất mãn nhưng không dám phản đối gì cả. Chúng hiểu rõ số phận hơn ai hết. Bị bắt cóc từ những tỉnh xa đem đến nhà tôi, lạ chốn, lạ người, lại bị mẹ tôi đe dọa thường xuyên. Làm sao dám phản đối? Muốn có tiền tiêu riêng, một đứa đã lén vào chợ, chen lấn nơi đông người móc túi. Vài đứa khác bắt chước theo. Rồi đến cả bọn. Mẹ tôi biết được, lúc đầu còn ngăn cấm. Nhưng sau, mẹ cũng thấy rằng trị giá của những món đồ, tiền bạc... bọn trẻ ăn cắp được nhiều gấp bội số tiền lời do chúng kiếm được bởi những nghề lương thiện. Mẹ tôi làm ngơ cho chúng được tự do hành động với điều kiện: chúng phải chia phần lớn cho mẹ tôi, chỉ được giữ chút ít làm của riêng! Bọn trẻ miễn cưỡng bằng lòng. Dù sao, bằng lòng vẫn hơn từ chối để phải tiếp tục làm việc khó nhọc, tuy lương thiện, mà không được giữ tiền riêng. Thêm nữa, đối với chúng, mẹ tôi lúc nào cũng như một hung thần.
Mãi đến khi có trí khôn tôi mới ý thức được rằng việc làm của mẹ tôi là một việc không lương thiện. Mua những đứa trẻ bị bắt cóc nuôi trong nhà, dạy chúng làm những việc lương thiện, cũng đã là một hành vi đồng lõa và khuyến khích bọn bắt cóc trẻ rồi. Chấp nhận cho bọn trẻ móc túi, ăn cắp... việc đó quả mờ ám. Tôi thấy có một chút gì đó không ổn trong tâm hồn. Tuy nhiên, tôi vẫn lặng thinh không dám bày tỏ ý nghĩ đó cho mẹ tôi biết.
Cho đến một hôm, tôi có chuyện xích mích với một anh bạn. Chúng tôi cãi nhau trước sự chứng kiến của một số bạn học cùng lớp. Tôi đuối lý bị thua. Tôi cho là mình bị hạ nhục, lập tâm trả thù. Tôi đón đường anh bạn vào một buổi trưa về học. Sau những lời gây sự, tôi xông vào đánh anh ta một trận khá nên thân. Đánh xong, thấy đã hả giận, tôi mới nghĩ đến hậu quả. Tôi hăm dọa để anh bạn không dám đi thưa gởi. Nhưng anh ta không sợ, trình với thầy hiệu trưởng tự sự. Thế là tôi bị đưa ra Hội Đồng Kỷ Luật và bị xử đuổi học một tuần lễ. Mẹ tôi nhận được thư thông báo của nhà trường, trong thư có câu :
“Nếu em Hòa còn tái phạm, nhà trường buộc lòng phải áp dụng kỷ luật đuổi học vĩnh viễn”.
Những lời cảnh cáo đó làm tôi nổi nóng. Tôi giằng lấy lá thư từ trên tay mẹ và xé nát. Tôi gầm lên: “Đuổi học thì nghỉ! Sợ gì”. Rồi tôi hung hăng lấy xe định đến tận nhà anh bạn gây sự lần nữa, sau đó muốn ra sao thì ra. Nhưng mẹ tôi đã giữ tôi lại. Mẹ nắm tay tôi không cho đi. Chưa lần nào tôi nổi nóng như lần đó, tôi vùng thoát khỏi tay mẹ, nhất định ra đi trả thù. Trong trí tôi lúc ấy chỉ còn hình ảnh anh bạn thật đáng ghét.
Mẹ tôi bỗng bật khóc. Tôi quay nhìn mẹ. Bỗng nhiên, tôi thấy lòng dịu hẳn, ý nghĩ thù hằn tan biến. Tôi dựng xe, lặng nhìn mẹ tôi một chút rồi bỏ chạy thẳng vào trong phòng. Không dằn cảm xúc được, tôi ngồi ôm mặt nức nở khóc như trẻ nít.
Buổi chiều hôm ấy, mẹ tôi gọi tôi lên gác, ra lan can ngồi nghe mẹ nói vài điều quan trọng. Câu đầu tiên là câu hỏi :
- Con có biết là mẹ thương con lắm không, Hòa?
Tôi gật đầu nhưng im lặng không đáp. Mẹ tôi nói tiếp, những lời nói trong nước mắt, rằng mẹ thương tôi, thương đến độ có thể hy sinh tất cả để chỉ đánh đổi lấy một tương lai tốt đẹp cho tôi. Mẹ không muốn tôi bị đuổi, việc học dang dở, tương lai mù mịt. Mẹ muốn tôi phải ăn học đến nơi đến chốn, muốn tôi nên người. Mẹ cho tôi biết một quyết định của mẹ, quyết định mà không bao giờ tôi ngờ tới :
- Mẹ nghĩ rằng chính việc làm mờ ám của mẹ và sự tiếp xúc hàng ngày với đám trẻ mẹ nuôi trong nhà đã ảnh hưởng đến tính tình của con. Mẹ muốn con nên người. Mẹ thương con. Mẹ thấy đã đến lúc mẹ phải quyết định chọn lựa giữa tiền bạc và tương lai của con. Mẹ chọn điều sau. Mẹ sẽ trả những đứa trẻ mẹ nuôi bấy lâu nay về với gia đình chúng. Mẹ con ta sẽ mở một cửa tiệm tạp hóa để sống lương thiện...
Sống lương thiện! Đó là điều tôi vẫn hằng ao ước. Mẹ tôi đã nói với tôi rồi đó. Mẹ sẽ dứt khoát với dĩ vãng không đẹp, chúng tôi sẽ sống những ngày mới rực rỡ hơn. Tôi chợt thấy lòng dâng trào niềm sung sướng. Thốt nhiên, nước mắt tôi lăn dài.
* * * * *
Mẹ tôi đã làm theo lời hứa. Tối hôm ấy, mẹ gọi tất cả bọn trẻ đến bên, nói rõ cho chúng biết quyết định của mẹ. Cả bọn vui mừng reo ầm lên, cười nói tíu tít. Tôi nghĩ, trong tâm trí chúng lúc đó mẹ tôi không còn là một hung thần nữa, mà là một bà tiên hiền dịu. Mẹ tôi hỏi gia cảnh từng đứa để liệu bề đưa chúng về nhà. Tất cả cùng hứa sẽ không tiết lộ điều gì về chúng tôi để tránh phiền phức. Một đứa con gái nói mồ côi cha mẹ, lại không muốn về sống với chú thím, xin mẹ tôi cho ở lại. Mẹ tôi bằng lòng ngay.
Một tháng sau, khi nhà tôi chỉ còn mẹ con tôi và con Lộc - đứa con gái xin ở lại - chúng tôi khai trương một cửa tiệm tạp hóa. Mẹ tôi lấy bảng hiệu là “An Hòa”, phần vì tên tôi là Hòa, phần vì mẹ ao ước chúng tôi sẽ sống những ngày mới thật “an hòa”. Trước cổng, mẹ tôi cho con Lộc trông coi một chiếc xe sinh tố. Tiền lời kiếm được, mẹ tôi giữ hẳn phân nửa để riêng cho con bé làm vốn sau này. Nhờ trời, cửa tiệm và xe sinh tố của chúng tôi khá đắt khách. Du khách đến thăm bãi Dâu đều chiếu cố, mua bánh kẹo cho con em hoặc ghé lại uống nước giải khát.
Mẹ tôi đối xử với con Lộc rất mực tử tế. Mẹ may cho nó một loạt quần áo mới, cho đi uốn tóc để làm dáng. Tôi cũng bỏ công dạy nó tập đọc, tập viết. Con bé thông minh không ngờ, chỉ ít lâu đã đọc được báo.
Chúng tôi đang sống những ngày hạnh phúc hoàn toàn. Tôi an tâm học nốt chương trình lớp 9. Mẹ tôi trông coi cửa tiệm tạp hóa. Con Lộc ngồi bán sinh tố, những lúc không có khách thường lấy những cuốn sách có hình tôi mua cho ra đọc giải trí. Dĩ vãng dần xóa nhòa trong tâm hồn chúng tôi.
Trời bắt đầu vào đông. Đã có những cơn gió lạnh se da từ ngoài biển thổi vào. Sáng thật sớm, mặt biển bị che phủ bởi một màn sương dày đặc, ranh giới giữa biển và trời không còn nữa, thay vào đó một nền xanh mờ ảo.
Mẹ tôi phải khoác áo ấm ngồi trông hàng buổi sáng. Con Lộc mặc chiếc áo len mới mua. Phần tôi, mẹ tôi mua cho tôi một chiếc áo ấm thật đẹp, bên trong là lông cừu rất dễ thương. Mẹ tôi nói :
- Kỷ niệm những ngày “an hòa” của mẹ con mình đó!
Tôi chớp mắt thoáng thấy hình ảnh những ngày đen tối vừa qua. Những ngày đó được thay bằng những ngày mới, thật an hòa, khởi đầu từ khi trời chớm sang mùa lạnh, mặt biển giăng mờ sương.
Tôi ngạc nhiên thấy trước nhà vắng ngắt. Cửa hàng không người trông coi, chiếc xe sinh tố nằm chơ vơ. Giờ này chắc mẹ tôi đi chợ chưa về, nhưng còn con Lộc?
Tôi nhìn chiếc xe honda. Tôi đã nhờ con Lộc lau hộ từ lúc sáng khi tôi xin phép mẹ đến nhà một người bạn gần đây, giờ vẫn còn đầy dấu vết của vũng nước bùn mà lúc sáng sớm đi lên chợ lấy bánh mì về, xe tôi cán phải. Cọng cỏ dính trong căm bánh xe sau, nước bùn đọng vết nơi vành bánh thành những hình bán nguyệt, chùm chìa khóa tôi bỏ quên; tất cả còn y nguyên.
Thế này thì quá lắm rồi. Không lau xe cho tôi thì còn có thể tha thứ được chứ còn bỏ cửa hàng, bỏ xe sinh tố thì quả là con bé lớn mật. May là vào lúc này, tuy đã hơn mười giờ mà trời còn lạnh nên bãi Dâu vắng người, chứ không kẻ gian muốn hành động chẳng mấy khó. Nhất là chiếc honda của tôi với chùm chìa khóa còn nằm trong ổ khóa sẵn sàng.
Tôi vào nhà trong tìm con Lộc. Nhưng phòng khách, phòng ngủ rồi nhà bếp đều không thấy nó. Tôi đi lên gác, cố ý bước nhẹ để hy vọng bắt gặp tại trận xem con bé đang làm gì?
Con Lộc đứng quay mặt vào kẹt tủ quần áo kê sát tường đang làm gì đó. Tôi bước mạnh chân. Con bé giật nẩy mình quay lại.
Tôi hỏi ngay :
- Mày giấu cái gì trong đó vậy? Lộc!
Lộc ấp úng :
- Đâu... đâu có gì... anh Hai!
- Vậy chứ mày làm gì trên này?
- Em...
Tôi quát :
- Giấu gì trong đó? Đưa tao xem mau!
Con bé vẫn chối dài :
- Đâu có...
- Mầy lì hả? Được! Tránh ra để tao lục soát thử...
Lộc bậm môi nhìn tôi. Chừng như nó đang suy tính lợi hại. Tôi nói thêm :
- Mầy có biết tội của mày nặng lắm không? Bỏ cửa hàng không trông coi, quên lau xe cho tao, giờ tao hỏi lại không chịu khai... Ba tội đó tao mách mẹ thì mày có mà nhừ đòn...
Rồi tôi tiến tới phía con bé. Biết không thể giấu được nữa, con bé đành nói :
- Anh Hai... em xin lỗi anh Hai... để em đưa...
Giọng của nó thật thảm hại. Tôi nói :
- Biết điều vậy thì tao châm chế cho...
Con Lộc nhìn tôi một lần nữa trước khi quay vào trong kẹt tủ lấy ra một vật. Tôi hồi hộp nhìn: một cái xắc tay phụ nữ. Lộc trao cái xắc cho tôi, nó nói :
- Anh Hai tha cho em một lần nghe anh Hai... Anh Hai đừng mách mẹ...
Tôi đáp :
- Để xem đã!
Rồi đón lấy cái xắc tay, tôi mở ra. Cái xắc bằng da đen bóng loại đắt tiền này chứa những món trị giá không ngờ. Tôi tròn mắt ngạc nhiên. Bên trong cái xắc có một xấp giấy năm trăm mới tinh, một xâu chìa khóa, một tấm căn cước, một tấm danh thiếp và một lọ nước hoa bé tí xíu.
Tôi trừng mắt nhìn con Lộc. Trong trí tôi lại nhớ những ngày trước kia khi trong nhà tôi còn những đứa trẻ hành nghề ăn cắp, móc túi... Tôi gằn giọng :
- Thế này thì mày quá lắm rồi! Muốn trở về đường cũ phải không? Mau khai thật! Giật cái xắc này của ai? Ở đâu? Hồi nào?
Con Lộc xanh mặt đáp :
- Không phải vậy đâu anh Hai... anh Hai nghi oan cho em rồi, em đâu dám giật của ai...
Tôi quát :
- Chứ làm sao mày có được?
- ... Của một bà khách vừa ghé lại uống nước bỏ quên...
- Của một bà khách?
Tôi không để ý đến tiếng “Vâng” của con Lộc, liếc xem tấm căn cước. Tôi lẩm nhẩm :
- Nguyễn Tuyết Hồng.
Bà khách tên Hồng, năm nay ba mươi tám, có một vẻ mặt thật quý phái. Tôi chú ý đặc biệt đến đôi mắt của bà ta. Đôi mắt buồn mà đẹp lạ lùng và có vẻ như rất quen thuộc.
Con Lộc vừa ghé bên tôi để nhìn, vừa nói :
- Bà ấy ghé uống nước rồi lúc ra đi, bỏ quên lại. Em vừa đem lên đây định mở ra xem có những gì thì anh Hai bắt gặp... anh Hai tha cho em một lần nghe anh Hai... anh Hai mà mách mẹ thì mẹ đánh em chết...
- Sao thấy người ta bỏ quên mầy không kêu lại trả?
- Em có thấy liền đâu mà kêu lại! Lúc bà ấy lên xe đi rồi, em ra lấy ly đem rửa mới thấy.
- Bà ấy đi xe hơi à?
- Vâng. Bà ấy lái xe lấy. Bà ấy đeo đôi găng tay bằng nhung đen thật đẹp đó anh Hai... chắc nhà giàu...
Nghe con Lộc nói, tự nhiên tôi lại đưa mắt nhìn vào hình bà Hồng trên tấm căn cước. Tôi hình dung ra bà ta đang ngồi trên xe hơi với đôi găng tay bằng nhung đen như con Lộc mô tả.
Có tiếng một đứa bé gọi mua hàng. Tôi nói :
- Mày xuống bán hàng đi. Rồi tao tính cho.
Lộc còn chần chừ. Nó nói :
- Anh Hai đừng mách mẹ chuyện này nghe anh Hai...
Tôi gật đầu. Bấy giờ, con bé mới yên tâm xuống bán hàng. Còn lại, tôi đem chiếc xắc tay lên bàn, lấy xấp giấy năm trăm ra đếm thử. Quả là một số tiên lớn: Một trăm ngàn đồng!
Ánh mắt tôi chạm phải tấm danh thiếp, tôi lẩm nhẩm đọc :
- Bà quả phụ Võ Hữu Danh, nhũ danh Nguyễn Tuyết Hồng. Địa chỉ...
Tôi ngạc nhiên trước địa chỉ của bà Hồng. Tôi có đứa bạn ở cùng đường với nhà bà nên những nhà gần đấy, tôi biết cũng khá rõ. Nếu tôi nhớ không lầm thì nhà bà là một căn biệt thự dành làm nơi nghỉ mát của một thương gia người Trung Hoa ở Sài Gòn. Bà Hồng là người nhà của thương gia này hay bà mua lại căn biệt thự?
Có tiếng xe hơi phía trước nhà tôi. Tôi bước ra cửa sổ nhìn xuống. Tay tôi chợt run lên, buông rơi tấm danh thiếp, sững sờ nhìn người thiếu phụ đang từ trên chiếc xe du lịch bước xuống. Nhờ đã xem tấm hình trong căn cước, tôi biết thiếu phụ đang tiến lại phía con Lộc chính là bà ta.
Bà Hồng với vẻ mặt đầy lo âu đang hỏi con Lộc :
- Cháu à, cháu cho bác hỏi thăm điều này nhé! Lúc nãy bác có ghé đây uống nước và bỏ quên cái xắc tay, cháu có giữ thì cho bác xin lại... Bác hứa sẽ thưởng cháu ít tiền ăn quà...
Tôi thầm lo cho con Lộc. Tim tôi nhẩy thình thịch, hồi hộp theo dõi câu trả lời của nó. Con bé đáp :
- Thưa bà... con không thấy gì cả... Có lẽ bà bỏ quên ở nơi nào khác rồi.
Bà Hồng đầy vẻ thất vọng :
- Bác nhớ rõ ràng sau khi rời nhà hàng Hoàng Mạnh ở bãi Sau, bác chỉ ghé lại đây uống nước... Chẳng lẽ bác lại bỏ quên ở đằng ấy...
Con Lộc :
- Thưa bà... Hay là bà trở lại nhà hàng Hoàng Mạnh tìm xem sao?
Bà Hồng nhìn con Lộc như muốn tìm ở nó một biểu lộ giả dối. Có lẽ bà nghi ngờ con bé.
Nhưng rồi cuối cùng, và cũng đành nói :
- Thôi, cảm ơn cháu nhé. Bác trở lại bãi Sau xem sao...
Con Lộc cất tiếng chào bà Hồng rồi lặng nhìn theo bà ta đang lên xe, mở máy. Đợi bà Hồng đi khuất hẳn, con bé mới nhún vai, le lưỡi. Nó liếc lên và thấy tôi. Nó nói :
- Bà khách đó anh Hai!
Tôi xuống dưới nhà đến bên Lộc. Con bé lại le lưỡi nói :
- Bà ấy hỏi em có thấy cái xắc tay không? Em sợ quá... May mà trả lời được... Em nói không thấy.
- Bà ấy đi tìm đằng nhà hàng Hoàng Mạnh rồi phải không?
- Dạ.
Tôi chép miệng :
- Tội nghiệp bà ta!
Con Lộc ngập ngừng :
- Anh Hai... rồi cái xắc, anh Hai tính sao?
- Cái xắc tay à? Tao tính... sẽ đem trả lại cho bà ta.
Lộc có vẻ sợ :
- Rồi bà ta biết là em... thì sao?
Tôi cười :
- Mày yên tâm đi. Tao sẽ nói là tao thấy cái xắc tay này ở đằng nhà hàng Hoàng Mạnh...
- Có vậy em mới yên tâm được... còn...
- Gì nữa?
- Anh Hai có... cho mẹ biết không?
- Chắc có?
- Rồi anh Hai nói thế nào?
Tôi biết con bé sợ tôi mách mẹ chuyện nó bỏ cửa hàng lén lên gác xem cái xắc tay của bà Hồng một mình. Tôi nói cho nó yên tâm :
- Tao chỉ nói rằng bà ta bỏ quên, mày thấy và đưa lại cho tao thôi. Được không?
Lộc lí nhí đáp :
- Dạ được!
Tôi bật cười vu vơ. Tôi dặn Lộc :
- Ở đấy bán hàng đi, chiều nay tao đem trả người ta cho.
Rồi chỉ chiếc honda, tôi nói :
- Lau hộ tao chiếc xe nữa nghe!
Lộc cất tiếng dạ rồi đi tìm giẻ lau xe. Tôi trở lên gác, bỏ tất cả những món đồ của bà Hồng vào xắc cho bà ta. Vừa xong thì mẹ tôi về. Tôi tần ngần suy tính một chút rồi đem chiếc xắc tay xuống dưới nhà gặp mẹ tôi.
Mẹ tôi ngạc nhiên hỏi :
- Cái xắc của ai vậy con?
Tôi không đáp mà trao cho mẹ. Tôi nói :
- Mẹ mở ra xem thử đi!
Mẹ tôi đón lấy, vừa cười vừa bảo tôi :
- Hôm nay sao con có vẻ bí mật thế? Nào! Xem có gì nào?
Mẹ tôi mở cái xắc ra. Mẹ kêu lên ngạc nhiên :
- Trời ơi! Tiền ở đâu mà nhiều thế này?
Tôi trả lời :
- Có một bà khách ghé lại uống nước rồi bỏ quên, con Lộc trông thấy thì bà ta đã đi xa, nó đưa lại cho con... Con... Con định sẽ đem trả lại cho người ta... Mẹ thấy có nên không?
Tôi hồi hộp đợi phản ứng của mẹ tôi. Mẹ nói :
- Nên chứ! Con tính vậy là phải. Nhưng làm sao con biết bà ta ở đâu mà đem trả?
Tôi thở phào nhẹ nhõm, giải thích :
- Bà ta có tấm danh thiếp trong đó, con đã xem địa chỉ rồi, cũng gần nhà một thằng bạn của con...
Mẹ tôi nói: “Thế à” rồi lấy tấm danh thiếp của bà Hồng ra, tò mò xem.
Bỗng nhiên, tôi thấy mặt mẹ tôi biến sắc. Bờ môi mẹ run run đọc :
- Bà quả phụ... Võ... Hữu... Danh...
Tôi ngạc nhiên hỏi :
- Sao vậy mẹ?
Như không nghe tôi hỏi, mẹ tôi lẩm nhẩm đọc một mình :
- Bà quả phụ Võ Hữu Danh, nhũ danh Nguyễn Tuyết Hồng...
Rồi sau đó, mẹ lấy tấm căn cước của bà Hồng ra xem. Mẹ bật thốt lên :
- Thôi đúng rồi!
Tôi đến bên mẹ :
- Chuyện gì vậy mẹ?
Mẹ tôi bỗng nhìn tôi thật lâu. Tôi ngạc nhiên quá sức, không hiểu vì sao mẹ tôi lại có thái độ kỳ lạ như thế? Một lúc lâu, mẹ tôi mới nói :
- Hòa ạ! Mẹ xin con một lần này nhé!
- Sao mẹ lại nói thế? Có gì mẹ cứ dạy con, con xin nghe.
- Không! Mẹ xin con thật đó. Mẹ xin con hãy để mẹ tìm cách trả cái xắc tay lại cho người này chứ con đừng nên đem trả...
- Sao thế mẹ.
- Mẹ chưa tiện giải thích ngay bây giờ... Điều cần nói là mẹ không muốn con gặp mặt bà Danh... Bà Nguyễn Tuyết Hồng...
Tôi nắm tay mẹ nài nỉ :
- Con hứa sẽ nghe theo lời mẹ, nhưng mẹ cũng nên cho con biết nguyên do chứ.
Mẹ tôi hỏi lại :
- Con hứa chắc là con nghe theo lời mẹ yêu cầu?
- Vâng, con hứa chắc. Mẹ cho con biết chuyện đi mẹ.
Mẹ tôi im lặng. Tôi hồi hộp chờ. Thời gian như bị trì kéo lại, trôi nặng nề. Cuối cùng, mẹ tôi nói :
- Con theo mẹ lên gác, mẹ sẽ kể cho con nghe tất cả.
* * * * *
Không bao giờ tôi có thể ngờ rằng thuở nhỏ, tôi đã từng bị bắt cóc! Theo lời mẹ tôi cho biết thì trước kia gia đình ông Danh ở trên Sài Gòn và mẹ tôi là người giúp việc cho gia đình ấy. Bà Hồng kết hôn với ông Danh từ năm mười tám đến năm hăm ba vẫn chưa có một mụn con. Năm ấy thì mẹ tôi mang thai tôi. Ba tôi làm phu xích lô, cực nhọc, nắng mưa đã khiến ba tôi lâm bịnh và từ trần trước ngày mẹ tôi sinh tôi hơn hai tháng. Trong cơn túng quẫn, khó khăn của mẹ tôi, ông bà Danh đứng ra lo lắng mọi việc. Ông bà lo ma chay cho ba tôi, sau đó, lo việc sanh nở cho mẹ tôi nữa. Mẹ tôi cho là mình có phước lắm mới gặp được ông bà chủ tốt bụng như thế.
Chẳng ngờ khi tôi được hơn tháng, ông bà Danh mới để lộ manh tâm, ông bà ngỏ ý với mẹ tôi rằng ông bà muốn mẹ tôi bán con cho ông bà. Ông bà hứa sẽ nuôi nấng tôi tử tế với điều kiện mẹ tôi được một số tiền lớn để đi xa làm ăn, cấm không được trở về nhìn con nữa! Lòng nào mẹ tôi ưng chịu. Ông bà Danh dụ dỗ mãi không được, bày kế sai người bắt tôi đem dấu đi một nơi. Ông bà nói rằng đằng nào mẹ tôi cũng mất con. Nếu bằng lòng theo điều kiện của ông bà thì tôi được nuôi nấng nên người, bằng ngược lại số phận tôi sẽ không một chút bảo đảm. Mẹ tôi thương con, sợ tôi bị khổ, đành nhẫn nhịn, vờ nhận lời. Ông bà Danh mừng rỡ cho đem tôi trở về. Ngay tối hôm ấy, mẹ tôi lén trộm một số tiền lớn rồi bỏ trốn ra Vũng Tàu.
Nhờ số tiền lấy được của ông bà Danh, mẹ tôi mua được một căn nhà để ở. Mẹ mở quán nước tạm sống qua ngày. Năm tôi lên hai, tình cờ một hôm có một người quen ghé lại nhà tôi. Người ấy mẹ tôi gọi là chú Tám. Chú Tám có đem theo một đứa trẻ lên mười. Mẹ tôi gặng hỏi, lúc đầu chú nói dối đó là đứa cháu họ theo chú đi chơi, nhưng mẹ tôi nghi ngờ, gặng hỏi mãi, cuối cùng chú đành thú thật đó là đứa trẻ chú đã bắt cóc định đem ra đây tìm chỗ bán lấy một số tiền! Mẹ tôi nhớ đến chuyện tôi bị bắt cóc và bỗng nảy ra ý định trả thù đời. Mẹ tôi nhận mua đứa trẻ và bắt nó đi ở mướn. Mẹ tôi tính mẹ sẽ lấy lại vốn và không mấy chốc sau đó, tiền lời ngày một sẽ tăng nhưng chỉ được nửa năm, đứa trẻ bỏ trốn mất. Bị lỗ vốn, mẹ tôi quyết tìm cách lấy lại. Mẹ tìm cách liên lạc với chú Tám để nhờ chú tìm cho một đứa trẻ khác. Từ đó, mẹ tôi đi dần vào việc làm không mấy lương thiện như tôi đã kể.
Chuyện cái xắc tay của bà Hồng làm mẹ tôi lo lắng. Mẹ sợ tôi non dạ, không biết ăn nói khiến bà Hồng biết được chỗ ở rồi phát giác ra mẹ. Chừng đó, thế nào mẹ tôi cũng bị lôi thôi vì chuyện mẹ đã lấy trộm của bà Hồng một số tiền lớn xưa kia. Cho nên, mẹ tôi định sẽ nhờ một người quen đem trả cái xắc tay cho bà Hồng để tránh rắc rối...
Tôi biết, mẹ tôi thương tôi lắm. Mẹ không muốn tôi phải chịu khổ sở nếu chẳng may mẹ lâm cảnh tù tội.
Nhưng tôi không đồng ý với việc mẹ tôi định nhờ một người quen đem trả cái xắc tay cho bà Hồng chút nào. Tôi nghĩ rất nhiều về câu chuyện vừa được biết. Lúc kể xong, mẹ tôi hỏi tôi :
- Con đã hiểu rõ vì sao mẹ ngăn cản con gặp bà Danh chưa?
Tôi đáp :
- Con hiểu, nhưng sao bấy lâu nay mẹ cứ giấu, không cho con biết chuyện này?
- Mẹ sợ con biết sẽ khiến con bận tâm lo lắng mà xao lãng việc học hành... Lại nữa, mẹ tưởng không bao giờ mẹ còn gặp lại bà Danh nữa chứ... Chẳng ngờ...
Mẹ tôi thương tôi quá. Thời gian phải xa tôi, ắt mẹ buồn khổ lắm. Tôi thấy căm tức và oán giận bà Hồng vô cùng. Đôi mắt đẹp của bà ta đang vụt hiện ra. Dáng dấp quý phái của bà ta đang vụt hiện ra. Có thể như lời mẹ tôi kể được sao? Bà Hồng có thể tàn ác như thế được sao? Những cảm tình lúc đầu tiên tôi dành cho bà Hồng nhiều bao nhiêu, tốt đẹp bao nhiêu thì giờ này trở nên vơi cạn, tàn úa bấy nhiêu.
Mẹ tôi đã lấy của bà Hồng một món tiền lớn, đồng thời, giữ được tôi đến ngày nay tôi cho đó là một sự trả thù đích đáng đối với người đã lập tâm chia rẽ mẹ con tôi. Nhưng tôi còn muốn góp phần trong việc trả thù đó nữa. Tôi chưa biết mình phải làm cách nào, nhưng tôi đinh ninh rằng sẽ có dịp, tôi làm cho bà Hồng biết thế nào là sự đau khổ của một người mẹ phải xa con.
Trong khi chờ đợi cơ hội, trước tiên là tôi phải gặp mặt bà Hồng một lần đã. Tôi đành cãi lời mẹ tôi.
Tôi đã không giữ lời hứa với mẹ. Tôi lén lấy cái xắc tay của bà Hồng và ngay chiều hôm ấy, tôi lấy xe đi tìm nhà bà theo địa chỉ trên tấm danh thiếp.
Đó là căn biệt thự nằm trong một khu đất khá rộng, phía trước có một vườn hoa nho nhỏ. Hai cánh cổng sắt với những hàng chấn song nhọn hoắt khép chặt, khóa bởi một sợi xích khá lớn và ổ khóa bóng loáng.
Tôi với tay nhấn chuông rồi đứng đợi. Một người đàn bà mà tôi đoán là người giúp việc ra trước cổng. Bà ta hỏi tôi :
- Cậu hỏi ai?
Tôi đáp :
- Tôi muốn gặp bà Hồng...
Nét ngạc nhiên trên đôi mắt người đàn bà khiến tôi nhận ra sự sơ hở của mình. Tôi nói :
- Thưa bà, tôi muốn gặp bà Danh. Bà Võ Hữu Danh.
Bà kia nhìn tôi đầy vẻ xoi mói :
- Cậu muốn gặp bà chủ tôi? Có chuyện gì vậy? Cần không?
Tôi bất mãn với những câu hỏi dồn dập đầy vẻ nghi ngờ. Tôi gằn giọng :
- Bà cứ cho tôi gặp bà chủ của bà rồi khắc rõ.
Bà kia trừng mắt với tôi, giọng hách dịch trả miếng :
- Bà chủ đang ngủ! Cậu không cho tôi biết rõ lý do gặp bà chủ tôi thì xin lỗi cậu, lúc khác cậu trở lại cho.
Tôi giận lắm nhưng kịp dằn được. Tôi ra xe lấy cái xắc tay của bà Hồng giơ ra trước mặt người đàn bà giúp việc kia và hỏi :
- Chắc bà biết vật này chứ?
Mắt bà ta bỗng sáng lên. Bà ta lúng túng nói :
- Chết! Cậu tìm được cái xắc của bà chủ tôi đó hở? Sao không chịu nói ngay... Cậu đứng đợi một chút nhé!
Rồi bà ta chạy vội vào trong nhà gọi chủ rối rít :
- Bà chủ ơi! May quá! Có người nhặt được cái xắc tay rồi...
Tôi quay ra ngoài đường, lơ đãng nhìn xe cộ qua lại. Tôi tưởng còn phải đợi khá lâu vì bà giúp việc có nói bà Hồng còn ngủ. Tôi bỗng bĩu môi, khinh thường những người nhà giàu quá lẽ. Giờ này mà họ còn ngủ được!
Chợt một giọng nói thật êm, ngọt ngào vang lên bên tai tôi :
- Chào cậu! Mời cậu vào nhà chơi!
Cổng đã mở, bà Hồng ra tự lúc nào. Tôi không thấy một dấu vết nào chứng tỏ rằng bà ta vừa ngủ dậy cả. Có lẽ lúc nãy bà giúp việc bực mình với tôi nên nói bịa. Tôi bỗng chớp mắt nhìn bà Hồng. Đôi mắt bà ta nhìn tôi khiến tôi thấy lúng túng. Nỗi căm thù người đã khiến mẹ con tôi phải xa nhau một thời gian ngày xưa tự nhiên biến đâu mất. Tôi nhớ lại ý nghĩ lúc sáng này. Đôi mắt của bà Hồng đầy nét quen thuộc.
Tôi ấp úng :
- Chào bà...
Bà Hồng vui vẻ nói :
- Cậu đem xe vào trong này để bà Tư khóa cổng lại nhé. Ấy! Xe cộ thời buổi này thì phải giữ gìn cẩn thận thế mới yên lòng được. Sơ sảy một chút là mất ngay...
Tôi theo lời bà đem xe vào trong sân. Bà Tư - Bà Hồng vừa gọi bà giúp việc như vậy - kéo cổng lại, khóa lách cách. Bà Hồng đứng đợi tôi dựng xe đâu đấy rồi mới mời tôi cùng vào nhà.
Căn phòng khách của nhà bà thật sang trọng, trang trí hoàn toàn theo lối tân thời. Bà mời tôi ngồi trên chiếc ghế nệm dài và bà ngồi trên một chiếc ghế khác đối diện. Bà nói với bà Tư :
- Bà pha cho tôi hai ly nước cam tươi nhé!
Tôi đưa mắt nhìn quanh căn phòng. Đồ đạc đều mới tinh và thật sang trọng. Có lẽ bà Hồng mới dọn về? Trên bức tường đối diện với tôi có ba bức hình lớn treo thành một hình tam giác, đó là hình một người đàn ông, hình bà Hồng và hình một đứa bé trai chừng mười hai, mười ba.
Bà Hồng giới thiệu :
- Đó là hình của ông nhà tôi, của tôi và của em Thiện, con trai chúng tôi.
Tôi hỏi một câu xã giao :
- Thưa bà, ông nhà mất đã lâu chưa ạ?
Bà Hồng có vẻ buồn :
- Nhà tôi mới mất vì tai nạn xe cộ cách nay hơn một năm. Tôi buồn quá mới rời Sài Gòn về đây mong quên lãng phần nào...
Tôi đi thẳng vào vấn đề :
- Thưa bà, sáng nay cháu tình cờ thấy cái xắc tay của bà ở nhà hàng Hoàng Mạnh, cháu mạn phép giữ đến trưa đợi mẹ cháu về để hỏi ý kiến. Mẹ cháu dạy cháu đem đến trả lại cho bà...
Bà Hồng xoa hai tay vào nhau, nói :
- Thật phúc đức cho tôi... Tôi không biết nói gì để cảm ơn mẹ con cậu... Cậu trông thấy, giữ hộ rồi lại đem đến tận nhà trả cho tôi quả là quý hóa...
- Thưa bà, bà quá lời...
Tôi với tay lấy cái xắc, mở ra và đặt từng món lên bàn :
- Thưa bà, cháu thấy có ngần này thứ trong cái xắc: Một trăm ngàn, xâu chìa khóa, lọ nước hoa, tấm căn cước và tấm danh thiếp... Thưa bà... Có thiếu món gì không ạ?
Bà Hồng chớp mắt, giọng cảm động :
- Không thiếu gì cả... Cậu thật là một người tốt bụng...
Bà Tư đem nước cam tươi ra. Bà Hồng nâng một ly trao tận tay tôi mời uống :
- Cậu đi đường chắc mệt? Cậu dùng tạm ly nước này nhé!
Giọng của bà Hồng ngọt lịm như ngụm nước cam tôi vừa nhấp. Bà Hồng ngồi im lặng nhìn tôi uống. Mãi đến khi tôi đặt ly nước xuống, bà mới kể :
- Cậu biết không, tôi tưởng đã bị mất cho nên đã đi báo rồi đó... Tiền bạc thì chẳng nói, sợ là sợ giấy tờ, gì chứ phải làm lại thì thật phiền phức.
- Thưa bà, mẹ cháu cũng nghĩ như bà nên đã bắt cháu phải đem trả ngay cho bà.
- Cậu cho tôi gửi lời cảm ơn bà nhà nhé! Thời buổi này thật hiếm có người tốt bụng như bà nhà...
- Cháu sẽ chuyển lời đến mẹ cháu.
Bà Hồng lân la hỏi chuyện tôi :
- Cậu còn đi học chứ?
- Thưa bà, cháu học lớp chín.
- Cậu bao nhiêu tuổi rồi nhỉ?
- Thưa bà cháu mười lăm.
- Hơn thằng Thiện nhà tôi hai tuổi. Năm nay nó học lớp bảy.
- ... Trường công hay trường tư ạ?
- Công.
Tôi kêu lên :
- Vậy ra em Thiện học cùng trường với cháu.
- Thế à? Em nó lúc trước học trên Sài Gòn đó cậu, mới đổi xuống đây nên mong có bạn lắm. Gặp cậu chắc nó mừng lắm.
- Thưa bà, em Thiện đi đâu rồi ạ?
- Em nó đi tắm biển với mấy người bạn mới. Có lẽ cũng sắp về rồi. Hay thế này nhé: Cậu ở lại dùng cơm với mẹ con tôi tối nay, luôn tiện để hai anh em làm quen với nhau...
Tôi thấy việc gặp Thiện không cần lắm. Ở lại dùng cơm là một việc cần đáng tránh hơn. Mục đích của tôi chỉ muốn gặp bà Hồng để giáp mặt với con người đã từng bắt cóc tôi xem sao chứ không phải để làm thân với bà. Tôi đứng đậy :
- Thưa bà, cháu phải về vì đã đến giờ cơm, xin phép bà.
Bà Hồng mời mọc :
- Cậu không ở lại đợi em Thiện à?
- Thưa bà, xin bà thứ lỗi cho. Cháu xin hẹn dịp khác, vả lại thế nào cháu với em Thiện lại không có lúc gặp nhau trong trường.
Bà Hồng đành đứng dậy tiễn khách :
- Vậy thì thôi... Cậu về... à nhưng mà... Cậu vui lòng nhận giúp tôi chút quà này đã nhé!
Vừa nói, bà vừa lấy cả xấp giấy năm trăm ra, ấn vào tay tôi. Tôi lắc đầu từ chối.
- Thưa bà, cháu không dám...
Bà Hồng nhất định ấn tiền vào tay, tôi miễn cưỡng đón lấy, nhưng ngay sau đó, tôi đặt tất cả xuống mặt bàn. Bà Hồng cầm lên, ép tôi phải nhận :
- Cậu nhận cho tôi vui mà...
Tôi bỗng nổi nóng :
- Thưa bà, không phải cháu đem trả cái xắc lại cho bà để mong được bà cho tiền. Nếu muốn, cháu đã giữ luôn cái xắc...
Bà Hồng hơi cau mày. Tôi chợt thấy áy náy.
Tôi nhỏ giọng :
- Thưa bà, xin bà thứ lỗi cho cháu... cháu hơi nóng nên đã hỗn với bà...
Bà Hồng đặt một bàn tay lên vai tôi, nói :
- Không, cậu không có lỗi gì hết. Cậu ngoan lắm...
Tôi tưởng chừng tiếng mẹ tôi nói bên tai. Tôi chợt nghĩ đến chuyện ngày xưa. Bà Hồng đáng mến trước mặt tôi kia mà ngày xưa có thể là người đã chia rẽ mẹ con tôi sao?
Bà Hồng nói :
- Thôi, cậu về đi kẻo trễ giờ cơm, bà nhà mong.
Tôi chào :
- Xin phép bà cháu về.
Bà Hồng gọi bà Tư ra mở cổng. Bà tiễn tôi đến tận đường phố. Tôi chào bà lần chót rồi lên xe, đạp máy. Bà Hồng bỗng hỏi :
- À này cậu! Tôi vô ý quá, nãy giờ quên khuấy cả việc hỏi tên cậu. Cậu tên gì nhỉ?
Tôi đáp :
- Thưa bà, cháu tên Hòa.
Rồi rồ mạnh tay ga, đồng thời, liếc về phía bà Hồng. Chừng như bà ta đang có gì xúc động thì phải, bà ta lẩm nhẩm tên tôi :
- Hòa... Hòa...
Tôi chẳng thiết tò mò, cho xe chạy thẳng. Gió ngược chiều hất tung mái tóc bồng của tôi. Trong trí tôi lúc này có đến hai hình ảnh bà Hồng: một bà Hồng quí phái đáng mến và một bà Hồng thuở xưa kia thật đáng ghét!
* * * * *
Tôi cúi đầu lặng nghe những lời trách móc của mẹ tôi. Mẹ tôi hỏi: “Tại sao con cãi lời mẹ?” Tôi không trả lời được. Bỗng dưng trong tôi đầy những ý tưởng mâu thuẫn. Sự bướng bỉnh, gan góc ngày trước, cộng thêm lòng căm tức trước hành động của bà Hồng ngày xưa khiến tôi có ý định phải làm một việc gì đó quấy phá bà ta, đồng thời cho bà ta biết thế nào là nỗi khổ của một người mẹ xa con. Nhưng, tâm hồn bình lặng và những ngày hạnh phúc mấy tháng qua lại muốn tôi nghe lời mẹ, tránh tiếp xúc với bà Hồng.
Mẹ tôi lại hỏi :
- Có phải con định trả thù bà Hồng không?
Tôi im lặng. Mẹ tôi :
- Con dám bắt cóc con bà ta không? Con dám đứng trước mặt bà ta mà kể chuyện ngày xưa rồi quy tội không?
Tôi vẫn im lặng. Mẹ tôi im lặng theo. Một lúc khá lâu, tôi mới nói được :
- Con chưa dự định gì cả... Nhưng con... con nghĩ là con phải làm cho ra lẽ chuyện bà ấy bắt con phải xa mẹ... Con ức quá mẹ à...
Mẹ tôi, với một giọng đầy thương yêu, phân bày hơn thiệt cho tôi rõ :
- Mẹ biết con oán hờn bà Hồng lắm. Con biết nghĩ vậy, mẹ thấy sung sướng lắm rồi. Mẹ biết, con thương mẹ lắm. Nhưng con phải biết rằng mỗi hành động đều kèm theo một hậu quả. Và hậu quả của việc con làm, con có biết thế nào không? Con còn nhớ chứ! Mẹ đã trốn đi với một số tiền lớn của bà Hồng. Nếu muốn, bà ta có thể làm lôi thôi cho mẹ... Bấy giờ...
Tôi bừng tỉnh. Tôi níu lấy tay mẹ :
- Con hiểu rồi... Con xin lỗi mẹ đã quá nông nổi...
Mẹ tôi mừng rỡ :
- Con biết nói vậy là đủ cho mẹ mừng rồi, mẹ không bắt lỗi con đâu.
Tôi nhìn mẹ tôi. Tôi đọc được sự sung sướng trong ánh mắt, trên gương mặt, nơi bờ môi hé nụ của mẹ. Tôi nói :
- Con xin hứa chắc với mẹ từ nay về sau, sẽ không bao giờ gặp lại bà Hồng nữa...
Mẹ tôi ôm tôi trong tay. Tôi đứng tựa sát người mẹ nghe hơi ấm giang trải chở che. Tôi thấy tình thương yêu tràn ngập...
* * * * *
Tôi có dịp phải đến người bạn cùng đường với nhà bà Hồng. Tôl ngại gặp bà ta nên việc vừa xong thì tôi lấy xe về ngay. Nhưng thật khổ tâm cho tôi, vừa đạp xe, tôi nhác thấy bà ta từ phía đối diện đang rảo bước.
Bà Hồng lên tiếng :
- Chào cậu Hòa? Cậu vẫn mạnh chứ?
Tôi buộc lòng phải đáp lại :
- Cảm ơn bà, cháu vẫn bình thường. Bà mới đi phố về?
- À! Tôi đến nhà một bà bạn. Cậu ghé lại nhà tôi chơi nhé! Có em Thiện ở nhà đấy!
Tôi nhớ đến lời hứa với mẹ tôi. Tôi nói :
- Xin bà thứ lỗi cho cháu... Cháu xin phép mẹ cháu đi có một chút nên không dám về trễ...
- Cậu ngoan lắm, giữ lời về nhà đúng giờ là tốt...
Tôi ngắt lời bà Hồng :
- Xin phép bà cháu về...
- ... Nhưng cậu cho tôi hỏi thăm một điều này đã chứ!
Tôi thoáng lo ngại bà Hồng đã nhận được nét gì quen thuộc nơi tôi, dò hỏi để biết tông tích mẹ tôi.
- Cậu bỏ lỗi cho tôi nhé! Tôi hỏi câu này có hơi tò mò một chút. Ông nhà còn chứ cậu?
Tôi tần ngần chưa dám trả lời ngay. Bà Hồng vội nói :
- Tại tôi thấy trong lúc nói chuyện cậu chỉ nhắc đến mẹ mà không hề nhắc đến ba nên mới tò mò muốn biết vậy đó mà...
Hơi yên lòng, tôi đáp :
- Thưa bà, ba cháu đã mất từ ngày cháu còn trong bụng mẹ...
- Tôi quả có lỗi quá! Nhắc lại chuyện này hẳn làm cậu buồn. Cậu đừng phiền tôi nhé!
- Thưa bà, cháu không dám...
- Thôi, cậu về đi kẻo trễ. Cho tôi gởi lời thăm bà nhà.
Tôi đáp vâng rồi sửa soạn cho xe chạy. Bà Hồng bỗng nói :
- Hay là cậu cho tôi địa chỉ để lúc nào rảnh, tôi đến chơi.
Tôi nào dám cho bà Hồng biết nhà. Lời mẹ tôi còn văng vẳng: “Nếu bà Hồng nhận ra mẹ rồi lôi thôi...”. Tôi đáp :
- Thưa bà, nhà cháu ở trong hẻm nên có cho địa chỉ chắc bà cũng khó tìm ra. Bà cho cháu hẹn dịp nào thuận tiện, cháu xin đưa bà đến tận nhà...
Bà Hồng không còn cách nào hỏi tôi thêm được nữa, đành để tôi về. Tôi rồ ga, chiếc honda vọt đi. Lòng tôi thấy như nhẹ nhõm hẳn. Lần gặp này đã khiến tôi càng thấy ân hận hơn nữa. Tôi có lỗi với mẹ tôi quá. Phải chi tôi đừng đi trả cái xắc tay cho bà Hồng...
* * * * *
Tôi đi thơ thẩn trên bãi biển. Chiều thứ bảy, cũng như các bãi khác, bãi Dâu tương đối đông du khách. Dù đang ở mùa lạnh, du khách từ các vùng lân cận vẫn ra đây chơi. Buổi sáng còn sương thì họ đi ngắm cảnh. Trưa và chiều dành thì giờ tắm. Tôi để ý và tự hỏi có phải tắm biển là một cái thú mà có người lặn lội từ Sài Gòn ra đây chỉ để dầm mình dưới biển ít tiếng đồng hồ rồi về?
Chiều dần tàn, du khách cũng lũ lượt về. Các hàng quán, các nơi cho thuê ghế ở bãi Dâu cũng vừa dẹp xong. Trên bãi biển chỉ còn một đám trẻ đang đùa giỡn và tôi.
Tôi tìm một ghộp đá ngồi chơi, dõi mắt ra biển. Cảnh vật thật vắng lặng khiến tâm hồn tôi lắng dịu hẳn.
Đã hơn một tuần lễ kể từ ngày tôi đến nhà bà Hồng, tôi cố tránh không để gặp bà ta nữa. Bà ta cũng không thấy đi ngang bãi Dâu và ghé quán sinh tố của con Lộc. Mẹ tôi có vững bụng đôi chút. Tôi cũng thấy mừng và tin rằng dĩ vãng có thể tránh bị khơi lại. Hàng đêm, tôi đều thầm cầu xin các đấng linh thiêng khuất mặt phù hộ mẹ con tôi, ban cho chúng tôi hạnh phúc trọn vẹn.
Bỗng nhiên, tôi giật mình vì tiếng kêu :
- Cứu tôi với! Cứu tôi với!
Tôi hướng về phía có tiếng kêu. Đám trẻ chơi đùa trên bãi biển đang xúm nhau lại một chỗ. Một đứa gọi tôi :
- Anh ơi! Cứu giùm bạn em đi anh! Nó bị rắn cắn!
Tôi chạy vội lại. Đám trẻ nhường chỗ cho tôi đến gần đứa trẻ bị nạn đang ôm chân quằn quại trên cát. Thằng bé ngước nhìn tôi, miệng rên rỉ. Tôi bỗng tròn mắt nhìn nó. Nó có gương mặt giống hệt gương mặt của thằng Thiện, con bà Hồng mà tôi đã thấy trên hình.
Những đứa bạn của thằng bé bị rắn cắn nhao nhao với tôi :
- Anh! Nó bị con rắn lớn bằng ngón tay em cắn vào chân đó anh!
- Tụi em đuổi được con rắn đi rồi!
- Nó bị nặng lắm không anh?
- Anh cứu giùm nó đi anh?
Tôi chần chừ nửa muốn nhận lời, nửa muốn từ chối. Nếu thằng bé đúng là thằng Thiện?
Ngay lúc ấy, một đứa bạn của thằng bé bị nạn chạm vào chỗ đau của nó, nó kêu thét lên.
Tôi hết còn suy nghĩ gì nữa. Tôi nói nhanh :
- Mấy em phụ với anh đưa em này về nhà anh nhé! Gần đây thôi, tiệm An Hòa đó! Mấy em biết không?
Đám trẻ xúm lại cùng tôi khiêng thằng bé bị nạn về nhà tôi. Con Lộc trông thấy, chạy vội vào gọi mẹ tôi. Mẹ tôi chạy ra tiếp tay đem thằng bé vào nhà, đặt nằm lên giường tử tế rồi, mẹ bảo tôi :
- Con đi gọi bác y tá qua ngay đi! Để mẹ lo lấy nọc độc ra cho...
Tôi quay đi và khi trở về với bác y tá, thằng bé đã được mẹ tôi băng bó sơ. Bác y tá xem lại vết thương và sau đó, chích cho nó một mũi thuốc. Mẹ tôi trả tiền và tiễn bác ra về. Xong xuôi, mẹ quay ra hỏi đám trẻ bạn thằng bé :
- Mấy cháu biết nhà cháu này ở đâu không?
Một đứa đáp :
- Nhà nó ở đường...
Mẹ tôi biến sắc trong lúc tôi cũng tái mặt khi nghe đứa bé nói địa chỉ của thằng bé bị nạn. Địa chỉ là nhà bà Hồng! Nghĩa là thằng bé đúng là thằng Thiện! Mẹ tôi đưa mắt nhìn tôi lo ngại. Tôi thấy mình có lỗi với mẹ quá, lòng bồn chồn, lo sợ, nhưng không biết phải suy tính ra sao?
Mẹ tôi hỏi đứa bạn thằng Thiện :
- Mấy cháu đến đây bằng gì vậy?
- Dạ, xe đạp.
- Cháu này có đi xe đạp không?
Mẹ tôi chỉ Thiện. Đứa bạn nó lắc đầu :
- Dạ không, tụi cháu đi hai đứa một xe. Nó đi chung xe với thằng Cường.
Vừa nói, nó vừa chỉ thằng Cường đứng gần đó. Tôi nói với Cường :
- Vậy bây giờ em chở em này về nhé?
Cường lắc đầu :
- Em không dám đâu. Em sợ má nó la...
- Vậy em khác đi?
Đám trẻ nhìn nhau rồi cùng lắc đầu. Một đứa nói :
- Tụi em sợ má nó la lắm... Anh giúp dùm tụi em nghe anh... Tụi em nhờ anh đưa nó về...
Rồi không đợi tôi nói gì, đám trẻ lục tục rút ra khỏi nhà tôi. Tôi nhìn mẹ tôi, mẹ tôi lắc đầu, giọng đầy chán nản :
- Thôi đành vậy, con chở nó về đi.
Tôi lẳng lặng ra lấy xe. Mẹ tôi đỡ Thiện lên ngồi sau xe và căn dặn tôi :
- Đưa nó về con nhớ trở lại ngay nghe.
Tôi hiểu ý mẹ, gật đầu rồi cho xe lăn bánh.
Nhà bà Hồng đã lên đèn. Bà Hồng đứng đợi con sẵn ngoài cổng. Thấy tôi chở Thiện về, bà chạy vội lại. Bà nhìn chân Thiện bị băng bó và kêu lên :
- Khổ thân con tôi, làm sao thế này?
Tôi phụ bà đỡ Thiện xuống xe vừa nói vắn tắt cho bà biết :
- Em nó bị rắn cắn, mẹ cháu băng bó và đã gọi y tá lại chích rồi...
Bà Hồng bảo Thiện :
- Khổ chưa? Sao để bị rắn cắn vậy con?
Rồi bà quay vào nhà gọi lớn :
- Bà Tư đâu! Mau lên! Mau lên! Ra phụ tôi đem cậu Thiện vào nhà này...
Bà Tư chạy vội ra cùng bà Hồng đỡ Thiện vào nhà. Bà Hồng bảo tôi :
- Cậu vào chơi với chúng tôi một chút nhé! Cứ dắt xe vào trong sân mà dựng. Tôi đỡ em nó vào nhà rồi tôi ra ngay.
Tôi đáp vâng. Nhưng lúc bà Hồng khuất hẳn vào nhà, tôi lên xe phóng thẳng về. Tôi về như một người chạy trốn.
Vâng. Tôi trốn đó. Tôi trốn bà Hồng, một người của dĩ vãng mười lăm năm trước...
* * * * *
Sự việc xảy ra làm mẹ tôi lo âu không ít. Tôi cũng vậy, tâm trí như rối loạn hẳn. Mẹ tôi nói thế nào khi khỏi hẳn, Thiện cũng dẫn bà Hồng đến nhà tôi để cám ơn. Rồi chuyện gì sẽ xảy ra sau đó khi bà nhận ra mẹ tôi?
Tôi thấy hối hơn bao giờ hết. Tất cả chỉ do tôi. Nhiều lần, tôi bắt gặp mẹ tôi ngồi bưng mặt khóc. Tôi không dám lên tiếng, lẳng lặng bỏ đi chỗ khác. Nhưng rồi đứng một mình, tôi cũng không cầm được nước mắt, mặc cho bờ mi ướt lệ.
Tôi nghĩ đến hai chữ hạnh phúc. Có phải lúc nào hạnh phúc cũng mỏng manh?
Tôi quanh quẩn gần nhà bà Hồng đợi lúc bà Tư đi chợ để thăm tin tức của Thiện. Thấy tôi, bà Tư nói ngay :
- Bà chủ tôi mong cậu lắm đấy! Sao hôm ấy cậu không vào?
Tôi đáp :
- ... Hôm ấy... tại... tại có chuyện gấp ở nhà...
- Gấp thì cậu cũng phải vào một chút chớ! Cậu tệ lắm đó nghe! Rồi sao hai bữa nay cậu cũng không lại?
- ... Tôi bận việc...
- Thế còn bây giờ! Có bận không?
Bà Tư vừa hỏi vừa tủm tỉm cười. Có lẽ bà cũng đoán biết cái cớ tôi vừa nêu ra để trả lời những câu hỏi của bà chỉ là bịa đặt. Tôi nói :
- Tôi sắp phải... đi học. Tại nghỉ giờ đầu đến nhà thằng bạn chép bài vừa ra về thì gặp bà...
Rồi không để bà Tư nắm phần chủ động nữa, tôi hỏi :
- Em Thiện đã đỡ chưa bà?
- Khá rồi. Bác sĩ nói con rắn không phải là rắn độc nhưng vẫn bắt em phải ở nhà đến hết tuần này mới cho đi học lại.
Tôi chỉ cần biết bấy nhiêu đó. Tôi chào bà Tư để đi. Bà Tư lắc đầu nói một mình :
- Cậu này khó tính đến thế thì thôi. Mời vào thăm em Thiện một chút cũng không chịu. Có lẽ nghĩ ngợi? Cũng được! Con trai cũng cần khí khái một chút...
Tôi chẳng để ý lắm, cứ đi thẳng. Tâm trí tôi rối bời. Thiện sắp khỏi, hết tuần này nó sẽ đi học lại. Thế nào rồi bà Hồng cũng cùng con đến nhà tôi. Chuyện sau đó? Trời ơi! Bà Hồng sẽ làm gì mẹ tôi? Bà ta sẽ đem nội vụ ra trước tòa? Mẹ tôi sẽ lâm vào vòng tù tội? Tôi sẽ ra sao sau đó?
Có lẽ tôi đành phải dẹp tự ái. Tôi nghĩ, chỉ còn cách đó mới mong cứu vãn tình cảnh khó khăn cho mẹ tôi. Tôi tưởng tượng đến lúc tôi rươm rướm nước mắt lên tiếng van xin bà Hồng bỏ qua chuyện cũ cho mẹ tôi. Tôi thấy vô lý quá. Rõ ràng mọi chuyện khởi đầu từ việc làm không đẹp của bà Hồng, vậy mà đến giờ này, bà ta lại có quyền làm tình làm tội mẹ con tôi.
Tôi lại thấy đôi mắt của bà Hồng hiện ra. Đôi mắt đã chiếm của tôi biết bao tình cảm. Nhưng liệu cũng đôi mắt ấy sẽ sáng quắc dữ tợn hay âu yếm hiền từ khi tôi nói những lời van xin thống thiết?
* * * * *
Mẹ tôi đánh điện gọi một người quen - chú Tám - từ trên Sài Gòn xuống không hiểu có việc gì đó. Tôi để ý thấy mẹ tôi hay bàn tán với chú Tám nhưng vì mãi lo vụ mẹ con bà Hồng, tôi không có tâm trí đâu mà tìm hiểu.
Đôi lúc, tôi thấy mẹ tôi thật buồn. Mẹ hay ra trước cửa nhìn ngắm căn nhà, ánh mắt chừng như luyến tiếc! Một lần, tôi đang ngồi học, tình cờ quay lại bắt gặp mẹ tôi đang đứng gần đó nhìn tôi chăm chăm và nước mắt lưng tròng. Tôi hỏi nhưng mẹ tôi không nói gì cả.
Tôi cảm thấy không khí hạnh phúc trong gia đình tôi chừng như sắp tan vỡ đến nơi. Tôi lo sợ quá...
* * * * *
Những lời của Thiện làm tôi lo lắng và hồi hộp quá. Thiện đã đi học lại và giờ ra chơi hôm qua, Thiện tìm tôi để báo tin rằng chiều nay, nó sẽ dẫn bà Hồng đến nhà tôi để cảm ơn mẹ con tôi chuyện tôi đem trả cái xắc tay và chuyện giúp nó lúc bị nạn.
Tôi kể lại cho mẹ tôi biết rồi nói đến những nỗi lo lắng của mình. Mẹ tôi im lặng chẳng nói gì. Tôi trình bày luôn ý định của mình, rằng sẽ van xin bà Hồng mong bà ta bỏ qua chuyện cũ. Mẹ tôi nói :
- Con muốn làm gì thì làm!
Sáng nay, suốt buổi học tôi không thu thập được gì cả. Trong trí tôi đầy ắp những lời tôi sắp đặt sẵn để nói với bà Hồng. Tôi định chút nữa khi tan học tôi sẽ tìm Thiện và dò ý nó xem sao, biết đâu chừng khi sự việc xảy đến, Thiện lại không giúp ích cho mẹ con tôi bằng những lời xin với mẹ nó.
Chuông tan học reo một hồi. Tôi hối hả ra khỏi lớp, đi lấy xe ra cổng thật nhanh để gặp Thiện. Thiện dắt xe đạp hướng về phía tôi miệng mỉm cười.
Tôi cho xe chạy thật chậm để đi song song với Thiện. Tôi hỏi Thiện :
- Chiều nay má em đến nhà anh khoảng mấy giờ Thiện nhỉ?
- Má em tính khoảng năm sáu giờ gì đó. Anh thấy có tiện không?
- Ơ... Giờ đó cũng được...
- Má em định ăn cơm tối đằng nhà anh đấy, anh chịu không?
- ... Sao lại không...
Thiện cười :
- Nói vậy chứ má em có dặn em nói lại với anh rằng chiều nay, sau khi đến chơi nhà anh, má em sẽ mời mẹ con anh cùng đi nhà hàng ăn tối đấy. Anh liệu mà để bụng...
Tôi cười gượng, vừa suy tính xem phải nói với Thiện thế nào để nó bằng lòng giúp ít câu nói. Tôi nói :
- Thiện này... anh hỏi điều này em nói thật cho anh biết nghe.
- Gì đó anh?
- Em thấy... em thấy má em đối với anh... đối với anh thế nào?
Thiện giơ một ngón tay ra trước mặt :
- Số một! Anh biết không, má em cưng anh lắm đó. Anh có biết vì sao không? Vì trước kia má em còn có một người con trai, anh của em đó, anh ấy cũng tên Hòa như anh vậy đó...
Tôi chợt hiểu cử chỉ của bà Hồng lần đầu gặp gỡ, lúc nghe tôi nói tên, bà đã lẩm nhẩm tên tôi mãi. Thì ra, bà nhớ đến người con trai. Tôi hỏi Thiện :
- Thế anh của em đâu rồi?
- Má em nói anh ấy... chết rồi!
- Tội nghiệp quá! Có lẽ vì thấy anh cũng tên Hòa nên má em dành cho anh nhiều cảm tình?
- Đúng một phần thôi. Má em nói má mến anh còn vì tính tình của anh nữa. Má khen anh ghê lắm, nhất là cái vụ anh đưa em về nhà rồi bỏ về... Má nói anh khí khái lắm...
Tôi vào đề :
- Má em mến anh như vậy chắc nếu... nếu anh có chuyện gì cần nhờ... không biết...
- ... Nhất định là má em sẵn sàng giúp anh rồi.
- Thật chứ em?
- Chứ sao không! Lại nữa, còn em nữa chi! Bộ em không nói giúp anh ít câu được sao. Em mà xin thì thế nào má em cũng chịu...
Tôi mừng quá :
- Cám ơn Thiện lắm... Thiện tốt quá...
Thiện ngơ ngác hỏi tôi :
- Ủa! Mà anh có nhờ em điều gì đâu nào?
Tôi cười giả lả.
Bỗng nhiên ngay lúc ấy tôi nghe tiếng gọi :
- Cậu Hòa.
Tôi và Thiện cùng dừng xe, quay lại. Tôi nhận ra người gọi tôi là chú Tám. Chú Tám hớt ha hớt hải chạy tới nói :
- Cậu về mau lên, nguy lắm rồi...
Tôi hỏi dồn :
- Chuyện gì vậy chú Tám?
- Chị Chín bị đụng xe!
Tôi kêu lên :
- Trời ơi!
Thiện hỏi chú Tám :
- Có nặng lắm không ông?
Chú Tám nhìn Thiện rồi nhìn tôi có ý hỏi. Tôi nói :
- Em ấy tên Thiện, bạn tôi.
Chú Tám nói :
- Cậu về mau mau một chút mới được... Chị Chín bị khá nặng đó.
Thiện nói với tôi :
- Em theo anh đến thăm bác luôn nhé!
Tôi gật đầu :
- Nhưng làm sao em theo kịp anh? Anh đi xe Honda còn em đi xe đạp.
Chú Tám dàn xếp :
- Cậu Thiện lên xe với cậu Hòa đi, chiếc xe đạp để tôi đem đến nhà cậu Thiện rồi nhân tiện, xin phép má cậu cho.
Thiện mừng rỡ :
- Ông tính phải đấy... nhưng... ông biết nhà tôi chưa?
- Ơ... có... Cậu Hòa có cho tôi biết... Cậu cứ yên trí đi với cậu Hòa đi.
Thiện lên ngồi sau xe tôi. Tôi phóng một mách về nhà.
Trước cửa nhà tôi, con Lộc đang ngồi xem truyện tranh nơi quán sinh tố. Tôi thầm trách con bé sao nỡ vô tình, mẹ tôi bị nạn mà nó có thể dửng dưng ngồi xem sách.
Tôi dựng xe rồi bước nhanh vào nhà. Tôi hình dung ra mẹ tôi đang nằm trên giường, mình mẩy đầy những chỗ băng bó.
Nhưng nhà dưới không có mẹ tôi. Tôi bảo Thiện :
- Em đứng dưới này đợi anh một chút nghe. Chắc mẹ anh ở trên gác.
Rồi tôi lên gác.
Nỗi ngạc nhiên vừa chớm hiện trong trí tôi khi tôi thấy trên gác trống trơn, mẹ tôi không có nơi này, thì từ dưới nhà vọng lên tiếng của Thiện :
- Buông tôi ra! Sao lại bắt nhốt tôi?
Tiếng kêu nhỏ dần theo tiếng cửa đóng ập mạnh và tiếng khóa lách cách. Tôi bước nhanh xuống thang gác. Mẹ tôi đang đứng trước cửa phòng nhỏ nơi trước kia vẫn dùng làm chỗ giam giữ những đứa trẻ mẹ mua mới tới.
Tôi chạy lại cạnh mẹ, hỏi dồn trong tiếng đập cửa ầm ầm của Thiện :
- Mẹ? Sao mẹ lại nhốt thằng Thiện? Sao chú Tám lại dám nói với con rằng mẹ bị đụng xe?
Chú Tám cũng vừa về tới. Mẹ tôi không trả lời những câu hỏi của tôi mà quay ra hỏi chú Tám :
- Sao về trễ vậy?
- Em còn phải lo thủ tiêu chiếc xe đạp của thằng nhỏ...
Tôi nắm tay chú Tám lắc mạnh hỏi :
- Sao chú lại làm vậy? Sao chú không đem về nhà và xin phép mẹ nó như chú đã hứa?
Chú Tám ấp úng :
- Cậu Hòa... cậu nóng quá... cậu chưa hiểu gì hết...
Mẹ tôi gỡ tay tôi khỏi tay chú Tám :
- Buông chú Tám ra đi con.
Tôi nói mà muốn khóc :
- Tại sao mẹ lại để chú Tám làm như vậy?
Mẹ tôi :
- Mẹ nhờ chú ấy tìm cách đưa thằng Thiện về đây mà.
- Để mẹ bắt nó? Mẹ định làm gì nó?
Mẹ tôi không trả lời câu tôi hỏi mà nói :
- Con lên gác sửa soạn ít đồ đạc cho vào va li đi. Mình sẽ rời khỏi nơi đây ngay bằng chuyến xe lúc hai giờ...
Tôi ngạc nhiên vô cùng :
- Mình sẽ rời nơi đây?
- Phải. Mình phải lên Sài Gòn gấp, không thể chần chờ được.
- ...?
- Sáng nay, bà Hồng đã ghé lại nhà mình. Mẹ trông thấy bà ta từ đằng xa nên đã kịp lánh mặt sau khi căn dặn con Lộc những gì nó phải giấu. Con Lộc cho biết thằng Thiện đã nói với mẹ nó rằng: “Mẹ con bà chủ tiệm An Hòa đã cứu nó” nên bà ta mới biết mà tìm đến. Bà ta định gặp mẹ trước để dặn chiều nay đừng ăn cơm, bà ta mời đi ăn nhà hàng...
- Nếu chỉ có vậy thì mẹ bắt thằng Thiện làm gì?
Mặt mẹ tôi chợt quắc lên ánh căm hờn :
- Con quên là đã có lần con ngỏ ý với mẹ rằng con muốn làm cho bà Hồng hiểu rõ thế nào là sự đau khổ của một người mẹ phải xa con hay sao? Mẹ giúp con thực hiện ý định ấy đó!
- Mẹ...
- Mẹ chỉ giữ thằng Thiện một vài ngày thôi. Khi cho nó về, mẹ sẽ kể cho nó nghe tất cả để nó về thuật lại cho bà Hồng biết.
- Nhưng mẹ đã khuyên con từ bỏ ý định trả thù này mà? Mẹ không sợ hậu quả sao?
Mẹ tôi lắc đầu :
- Trước kia khác, bây giờ khác con ạ. Bây giờ thì mẹ lại thấy con có lý...
- Còn căn nhà này?
- Đành bỏ lại thôi.
- Bỏ?
Mẹ tôi gật đầu. Những cử chỉ lúc trước của mẹ tôi như nhìn ngắm căn nhà đầy luyến tiếc giờ được giải thích. Thì ra mẹ tôi đã có dự đinh này từ mấy ngày nay sau khi đã bàn bạc với chú Tám. Mẹ đã phân vân chọn lựa và cuối cùng, hy sinh căn nhà để tránh những việc lôi thôi có thể xảy ra. Đồng thời làm tôi vừa lòng, trả thù bà Hồng một cách đích đáng.
Mẹ tôi nói :
- Thôi, lo đi thu xếp đồ đạc đi con. Sắp đến giờ rồi.
Thiện đã thôi đập cửa. Tôi lên gác với cõi hồn trống rỗng. Chuyện đã đến nước này thì tôi có phản kháng với mẹ tôi cũng vô ích, có khi còn gieo nhiều bất lợi cho mẹ nữa. Tôi đành phó mặc mọi chuyện cho số mệnh.
Không hiểu rồi còn những chuyện gì sẽ xảy ra?
Chúng tôi ra đi ngay sau đó. Mẹ tôi cố gắng nhặt nhạnh những món đồ đáng giá, nhiều chừng nào hay chừng nấy, để chung vào một cái rương lớn rồi thuê xe chở đến bến xe Sài Gòn.
Chú Tám được giao nhiệm vụ canh chừng Thiện. Trước khi rời khỏi nhà, chú đã không quên chìa ra trước mặt Thiện một con dao bấm sáng loáng và nói những lời đe dọa. Thiện có vẻ sợ, líu ríu nghe theo lời chú thay quần áo nó đang mặc bằng một bộ quần áo của tôi. Tôi lớn hơn Thiện nên quần áo của tôi Thiện mặc trông thật buồn cười. Nhất là cái mũ, rộng và lớn trùm gần hết trán. Tiếc rằng lúc này không phải là lúc đùa giỡn chứ không, thế nào tôi cũng trêu Thiện ít câu.
Lên xe, chúng tôi ngồi ở băng sau cùng. Đợi mẹ tôi xác định không có người quen nào ở Vũng Tàu cùng đáp chuyến xe này cả, chú Tám mới cho Thiện bỏ mũ ra. Dù vậy, chú vẫn cấm không cho Thiện nói một lời nào suốt dọc đường. Thiện nhìn tôi với ánh mắt thật đau khổ. Tôi khổ tâm hết sức, muốn nói chuyện với Thiện nhưng lần nào vừa mở lời cũng bị chú Tám gợi chuyện và nói lảng đi. Tôi hiểu ý, đành im lặng theo Thiện.
Chiều đến, chúng tôi có mặt ở Sài Gòn.
Chú Tám dẫn chúng tôi về nhà chú trong một ngõ hẻm, đường đi khá quắt quéo. Nhà tuy nhỏ nhưng chỉ có hai vợ chồng chú nên cũng đủ chỗ cho chúng tôi tạm tá túc.
Sau một ngày dập dồn bao biến cố, tôi mệt nhoài. Cơm nước vừa xong, tôi lên giường đánh một giấc dài.
Sáng hôm sau, lúc tôi thức dậy, không thấy mẹ tôi trong nhà, tôi chạy đi hỏi thím Tám. Thím Tám trao cho tôi một mảnh giấy trên có vài dòng mẹ tôi viết để lại :
“Mẹ về Vũng Tàu để xem tình hình ra sao, chiều sẽ trở lại. Con cứ yên tâm, muốn đi chơi hay cần gì cứ bảo chú thím Tám. Mẹ đã dặn chú thím ấy rồi”.
Tôi hỏi chăm chú Tám và Thiện. Thím Tám nói :
- Nhà tôi đưa thằng nhỏ đi... chơi.
Tôi đâu phải là người dễ tin. Tôi hỏi :
- Đi chơi? Bộ thím tưởng tôi còn là con nít lên năm chắc?
Thấy khó giấu được, thím Tám đành nói thật :
- Chị Chín nhờ nhà tôi đem gởi thằng nhỏ ở một chỗ khác ít ngày vì ở đây không tiện, chật chội quá...
- Chú Tám gởi Thiện ở đâu?
- Điều này thì tôi không biết... Nhưng cậu cứ yên tâm đi, không ai làm gì thằng nhỏ đâu...
Tôi im lặng. Thím Tám hỏi :
- Cậu có cần gì không?
Tôi muốn được đi chơi một chút. Tôi nói :
- Nhờ thím đưa tôi ra đầu ngõ để tôi đi ăn sáng một chút.
Thím Tám nói :
- Ăn rồi về nhà liền nhe! Đừng có đi xa lỡ lạc đường thì khổ cho chúng tôi đó.
Tôi đáp để thím yên lòng :
- Tôi hứa.
Thím Tám dẫn tôi ra đầu ngõ và chỉ cho tôi thấy một tiệm mì ở bên kia đường. Tôi nói cám ơn rồi tiến lại tiệm mì, gọi một tô. Thím Tám thấy tôi ngồi ăn, có lẽ yên dạ, quay vào trong ngõ.
Vừa ăn, tôi vừa nghĩ ngợi nọ kia. Những chuyện vừa xảy ra là những chuyện không bao giờ tôi ngờ tới. Trong trí tôi, khúc phim thời gian quay lại từng diễn tiến. Tôi cãi lời mẹ đến gặp bà Hồng để trả cái xắc tay cho người ta. Mẹ lo ngại bà ta biết nhà, tìm đến và nhận ra mẹ, rồi câu chuyện mẹ lấy trộm tiền của bà ta ngày xưa đổ bể, nên mẹ khuyên tôi tránh gặp bà ta. Tôi nghe lời. Nhưng rồi định mệnh lại xui khiến tôi giúp Thiện khi nó bi rắn cắn ngoài bãi Dâu. Thiện khỏi hẳn vết thương, đi học lại, hẹn sẽ đưa mẹ đến nhà tôi để cám ơn. Tôi đã định sẽ van xin bà Hồng bỏ qua chuyện cũ và hy vọng Thiện sẽ giúp được đôi lời. Chúng tôi đang trên đường học về thì chú Tám đến báo tin mẹ tôi bị đụng xe. Thiện theo tôi về nhà thì bị mẹ tôi bắt nhốt lại. Mẹ tôi cho tôi hay vì nhà tôi đã bị bà Hồng biết, muốn tránh chuyện lôi thôi và muốn giúp tôi thực hiện được ý định trả thù bà Hồng ngày nào, mẹ tôi đành hy sinh căn nhà để đưa tôi lên Sài Gòn. Thiện bị giữ ít lâu để bà Hồng thấm thía nỗi khổ đau của một người mẹ mất con, rồi sẽ được thả về. Chúng tôi đến ngụ ở nhà chú Tám và sáng nay mẹ tôi đi Vũng Tàu để nghe ngóng tình hình. Chú Tám nghe theo lời mẹ, đem Thiện đi một nơi khác.
Tôi thấy lo lắng cho Thiện quá. Không biết nó có được đối xử tử tế như thím Tám đã nói với tôi không? Nó nghĩ gì về việc nó bị bắt cóc? Nghĩ gì về mẹ tôi? Nghĩ gì về tôi? Nó có cho là tôi có dự phần vào việc này?
Bà Hồng nữa... Có lẽ buổi trưa hôm qua, bà bỏ ăn để đi tìm Thiện. Có lẽ bà lấy xe đến trường trước tiên. Sau đó, bà đi tìm khắp nơi trong thị xã. Bà sẽ đến các bãi biển, bà sẽ lên Thích Ca Phật Đài, bà sẽ tìm Thiện trên núi bãi Dâu. Không thấy con, thế nào bà cũng đi trình nhà chức trách... Đôi mắt đẹp của bà không hiểu có trũng sâu vì lo lắng và thương nhớ con không? Bà có đến tìm Thiện ở nhà tôi không? Thấy nhà đóng cửa, bà sẽ nghĩ gì?
Rồi còn công an nữa!
Tôi đâm ra lo lắng cho mẹ tôi. Nếu công an nghi ngờ, mẹ tôi về Vũng Tàu sáng nay mà không đề phòng, thế nào cũng bị họ giữ để điều tra.
Tôi không dám nghĩ tiếp nữa. Tôi vội trả tiền ra đứng lên định đi chơi một vòng cho tinh thần bớt căng thẳng.
Tôi lang thang hết dãy phố này đến dãy phố khác, quên cả lời dặn của thím Tám, quên cả mình đang ở Sài Gòn chứ không phải ở Vũng Tàu và chưa từng biết gì về đường xá trên này.
Cảnh nhộn nhịp của đường phố, những tiếng ồn ào, tiếng động cơ đã dắt díu tôi đi xa hơn. Để đến khi nhớ ra rằng mình đã đi quá xa, tôi mới bàng hoàng lo sợ vì không biết mình đứng nơi nào và đường nào là đường về nhà chú Tám?
Tôi bước ngược lại con đường vừa đi qua và đến một ngã tư. Tôi bâng khuâng không biết phải rẽ đường nào? Có một chú công an đứng gần chỗ đèn xanh đèn đỏ, khiến tôi nảy ra ý định hỏi thăm đường. Nhưng tôi kịp dừng lại vì sực nhớ ra mình đã sơ ý đến nỗi không biết cả tên con đường rẽ vào ngõ nhà chú Tám!
Đột nhiên, sau lưng tôi có tiếng hỏi :
- Em ơi! Cho anh hỏi thăm...
Tôi quay lại. Một người thanh niên lạ chưa tới ba mươi có hàm râu quai nón, tuy đã cạo sạch nhưng chân râu vẫn làm thành một vệt xanh rì bao quanh mặt. Anh ta hỏi tôi :
- Em làm ơn chỉ cho anh đường Cao Thắng.
- Xin lỗi... em... em... cũng đang tìm đường như anh vậy. Em mới ở dưới Vũng Tàu lên đây...
Người kia mừng rỡ :
- Thế à? Anh cũng vừa từ Vũng Tàu lên đây xong....
- Anh vừa xuống xe?
- Ừ, anh theo lời dặn của người bạn rằng đường Cao Thắng cũng không xa bến xe lắm nên đánh liều đi bộ tìm đường thử xem sao. Chẳng người tài mọn, tìm mãi không ra... Còn em... em tìm đường gì?
Tôi lắc đầu nói :
- Em... em cũng không biết nữa... Em không để ý tên đường mới khổ...
- Chết chưa! Nếu vậy thì làm sao em về nhà được? À, em ở nhà người quen chứ?
Tôi bịa đặt :
- Vâng, em lên đây trọ học ở nhà một người quen...
Người đàn ông đưa ý kiến :
- Hay là thế này nhé. Bây giờ, hai anh em mình cùng đi tìm đường với nhau. Được chứ?
Tôi gật đầu.
Thế là chúng tôi vừa đi vừa trò chuyện. Tôi tự giới thiệu mình tên Long - Tôi sợ nói tên thật sẽ có thể gặp chuyện không lành - Người đàn ông nọ cũng giới thiệu :
- Anh tên là Lê Phong!
Tôi cười :
- Tên của anh nghe có vẻ thám tử quá nhỉ!
Lê Phong cười theo :
- Nếu thám tử thì đã phước! Đã không đến nỗi phải lạc đường!
Chúng tôi cùng cười vui vẻ. Tôi đưa mắt tìm trên đường phố những dấu vết quen thuộc, nhất là tiệm mì ở đầu ngõ nhà chú Tám. Anh Lê Phong chỉ tay về phía trước hỏi tôi :
- Phải tiệm mì kia không?
Tôi mừng rỡ kêu lên :
- Đúng rồi!
- Thế là em tìm được đường về rồi nhé! Số anh còn phải lận đận một chút nữa...
Tôi góp ý :
- Hay là mình ghé lại hỏi thăm đường Cao Thắng?
Lê Phong :
- Đành vậy thôi. Anh muốn tự mình tìm ra vẫn thích hơn nhưng thôi vậy, anh chịu thua chính anh rồi.
Ngay lúc ấy, tôi nghe tiếng chú Tám :
- Cậu Hòa!
Tôi thấy chú Tám chạy lại phía tôi, vẻ mặt đầy lo lắng. Chú vừa thở hổn hển vừa nói :
- Cậu làm tôi tìm muốn chết luôn vậy đó! Đi đâu vậy?
Hỏi xong, chú mới nhận ra anh Lê Phong đứng cạnh tôi. Chú đưa mắt nhìn tôi có ý dò hỏi. Tôi nói: Đây là anh Lê Phong tôi mới quen... Anh ấy tìm đường Cao Thắng.
- Tưởng gì chứ đường Cao Thắng thì tôi rành lắm... cứ đi theo hướng này là tới liền.
Vừa nói, chú vừa chỉ lối cho Lê Phong. Anh cảm ơn rồi từ giã tôi và chú Tám đi về phía đường Cao Thắng. Anh đi xa rồi, chú Tám mới nói với tôi :
- Cậu làm tôi lo quá... Cậu đi đâu vậy?
- Tôi... Tôi xin lỗi chú... tại tôi mải ngắm cảnh nên...
- Lần sau thì đừng có đi chơi một mình như vậy nữa nghe. Đường trên này mà còn lạ, lạc như chơi vậy đó. Thôi, mình về.
Tôi bước theo chú Tám vào con ngõ. Nắng đã lên khá cao. Hai cái bóng của tôi và chú Tám đổ dài trên mặt đường.
