Sá»± TÃch Chú Cuá»™i
Sá»± TÃch Chú Cuá»™i
Thằng Cuội ngồi gốc Cây đa
Thả trâu ăn lúa gá»i cha ồi ồi
Cha còn cắt cá» trên trá»i
Mẹ còn cỡi ngá»±a Ä‘i má»i quan viên
Ông thá»i cầm bút cầm nghiên
Bà thá»i cầm tiá»n Ä‘i chuá»™c lá Ä‘a.
Ca Dao
Ngà y xưa ở má»™t miá»n ná» có má»™t ngưá»i tiá»u phu tên là Cuá»™i. Má»™t hôm, như lệ thưá»ng, Cuá»™i vác rìu và o rừng sâu tìm cây mà chặt. Khi đến gần má»™t con suối nhá», Cuá»™i bá»—ng giáºt mình trông thấy má»™t cái hang cá»p. Nhìn trước nhìn sau anh chỉ thấy có bốn con cá»p con Ä‘ang vá»n nhau. Cuá»™i liá»n xông đến vung rìu bổ cho má»—i con má»™t nhát lăn quay trên mặt đất. Nhưng vừa lúc đó, cá»p mẹ cÅ©ng vá» tá»›i nÆ¡i. Nghe tiếng gầm kinh hồn ở sau lưng, Cuá»™i chỉ kịp quẳng rìu leo thoắt lên ngá»n má»™t cây cao. Từ trên nhìn xuống, Cuá»™i thấy cá»p mẹ lồng lá»™n trước đà n con đã chết. Nhưng chỉ má»™t lát, cá»p mẹ lẳng lặng Ä‘i đến má»™t gốc cây gần chá»— Cuá»™i ẩn, đớp lấy má»™t Ãt lá rồi trở vá» nhai và má»›m cho con. Chưa đầy ăn giáºp miếng trầu, bốn con cá»p con đã vẫy Ä‘uôi sống lại, khiến cho Cuá»™i vô cùng sá»ng sốt. Chá» cho cá»p mẹ tha con Ä‘i nÆ¡i khác, Cuá»™i má»›i lần xuống tìm đến cây lạ kia đà o gốc vác vá».
Dá»c đưá»ng gặp má»™t ông lão ăn mà y nằm chết váºt trên bãi cá», Cuá»™i liá»n đặt gánh xuống, không ngần ngại, bứt ngay mấy lá nhai và má»›m cho ông già ! Mầu nhiệm là m sao, má»›m vừa xong, ông lão đã mở mắt ngồi dáºy. Thấy có cây lạ, ông lão liá»n há»i chuyện. Cuá»™i thá»±c tình kể lại đầu Ä‘uôi. Nghe xong ông lão kêu lên:
- Trá»i Æ¡i! Cây nà y chÃnh là cây có phép "cải tá» hoà n sinh" đây. Tháºt là trá»i cho con để cứu giúp thiên hạ. Con hãy chăm sóc cho cây nhưng nhá»› đừng tưới bằng nước bẩn mà cây bay lên trá»i đó!
Nói rồi ông lão chống gáºy Ä‘i. Còn Cuá»™i thì gánh cây vá» nhà trồng ở góc vưá»n phÃa đông, luôn luôn nhá»› lá»i ông lão dặn, ngà y nà o cÅ©ng tưới bằng nước giếng trong.
Từ ngà y có cây thuốc quý, Cuá»™i cứu sống được rất nhiá»u ngưá»i. Há»… nghe nói có ai nhắm mắt tắt hÆ¡i là Cuá»™i vui lòng mang lá cây đến táºn nÆ¡i cứu chữa. Tiếng đồn Cuá»™i có phép lạ lan Ä‘i khắp nÆ¡i.
Má»™t hôm, Cuá»™i lá»™i qua sông gặp xác má»™t con chó chết trôi. Cuá»™i vá»›t lên rồi giở lá trong mình ra cứu chữa cho chó sống lại. Con chó quấn quÃt theo Cuá»™i, tá» lòng biết Æ¡n. Từ đấy, Cuá»™i có thêm má»™t con váºt tinh khôn là m bạn.
Má»™t lần khác, có lão nhà già u ở là ng bên há»›t hải chạy đến tìm Cuá»™i, váºt nà i xin Cuá»™i cứu cho con gái mình vừa sẩy chân chết Ä‘uối. Cuá»™i vui lòng theo vá» nhà , lấy lá chữa cho. Chỉ má»™t lát sau, mặt cô gái Ä‘ang tái nhợt bá»—ng hồng hà o hẳn lên, rồi sống lại. Thấy Cuá»™i là ngưá»i cứu sống mình, cô gái xin là m vợ chà ng. Lão nhà già u cÅ©ng vui lòng gả con cho Cuá»™i.
Vợ chồng Cuá»™i sống vá»›i nhau thuáºn hòa, êm ấm thì thốt nhiên má»™t hôm, trong khi Cuá»™i Ä‘i vắng, có bá»n giặc Ä‘i qua nhà Cuá»™i. Biết Cuá»™i có phép cải tá» hoà n sinh, chúng quyết tâm chÆ¡i ác. Chúng bèn giết vợ Cuá»™i, cố ý moi ruá»™t ngưá»i đà n bà vứt xuống sông, rồi má»›i kéo nhau Ä‘i. Khi Cuá»™i trở vá» thì vợ đã chết từ bao giá», má»›m bao nhiêu lá vẫn không công hiệu, vì không có ruá»™t thì là m sao mà sống được.
Thấy chá»§ khóc thảm thiết, con chó lại gần xin hiến ruá»™t mình thay và o ruá»™t vợ chá»§. Cuá»™i chưa từng là m thế bao giá», nhưng cÅ©ng liá»u mượn ruá»™t chó thay ruá»™t ngưá»i xem sao. Quả nhiên ngưá»i vợ sống lại và vẫn trẻ đẹp như xưa. Thương con chó có nghÄ©a, Cuá»™i bèn nặn thá» má»™t bá»™ ruá»™t bằng đất, rồi đặt và o bụng chó, chó cÅ©ng sống lại. Vợ vá»›i chồng, ngưá»i vá»›i váºt lại cà ng quấn quÃt vá»›i nhau hÆ¡n xưa.
Nhưng cÅ©ng từ đấy, tÃnh nết vợ Cuá»™i tá»± nhiên thay đổi hẳn. Há»… nói đâu là quên đó, là m cho Cuá»™i lắm lúc bá»±c mình. Ãã không biết mấy lần, chồng dặn vợ: "Có đái thì đái bên Tây, chá»› đái bên Ãông, cây dông lên trá»i!". Nhưng vợ Cuá»™i hình như lú ruá»™t, lú gan, vừa nghe dặn xong đã quên biến ngay.
Má»™t buổi chiá»u, chồng còn Ä‘i rừng kiếm cá»§i chưa vá», vợ ra vưá»n sau, không còn nhá»› lá»i chồng dặn, cứ nhằm và o gốc cây quý mà đái. Không ngá» chị ta vừa đái xong thì mặt đất chuyển động, cây đảo mạnh, gió thổi à o à o. Cây Ä‘a tá»± nhiên báºt gốc, lững thững bay lên trá»i.
Vừa lúc đó thì Cuá»™i vỠđến nhà . Thấy thế, Cuá»™i hốt hoảng vứt gánh cá»§i, nhảy bổ đến, toan nÃu cây lại. Nhưng cây lúc ấy đã rá»i khá»i mặt đất lên quá đầu ngưá»i. Cuá»™i chỉ kịp móc rìu và o rá»… cây, định lôi cây xuống, nhưng cây vẫn cứ bốc lên, không má»™t sức nà o cản nổi. Cuá»™i cÅ©ng nhất định không chịu buông, thà nh thá» cây kéo cả Cuá»™i bay vút lên đến cung trăng.
Từ đấy Cuá»™i ở luôn cung trăng vá»›i cả cái cây quý cá»§a mình. Má»—i năm cây chỉ rụng xuống biển có má»™t lá. Bá»n cá heo đã chá»±c sẵn, khi lá xuống đến mặt nước là chúng tranh nhau đớp lấy, coi như món thuốc quý để cứu chữa cho tá»™c loại chúng. Nhìn lên mặt trăng, ngưá»i ta thấy má»™t vết Ä‘en rõ hình má»™t cây cổ thụ có ngưá»i ngồi dưới gốc, ngưá»i ta gá»i cái hình ấy là hình chú Cuá»™i ngồi gốc cây Ä‘a....
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
|