Ghi chú đến thành viên
Gởi Ãá» Tài Má»›i Trả lá»i
 
Ãiá»u Chỉnh
  #1  
Old 16-05-2008, 01:27 PM
donkihotexuthanh's Avatar
donkihotexuthanh donkihotexuthanh is offline
Phá Quan Hạ Sơn
 
Tham gia: Apr 2008
Bài gởi: 293
Thá»i gian online: 0 giây
Xu: 0
Thanks: 0
Thanked 11 Times in 5 Posts
Huyá»n thoại cụm tình báo H63 anh hùng

Kỳ 3: Äồng Ä‘á»™i, duyên phận và những ám ảnh cuá»™c Ä‘á»i
08:18' 19/08/2007 (GMT+7)
(VietNamNet) - Rá»i chiến khu, Mỹ Nhung vá» Sài Gòn, vừa giúp cha mẹ khôi phục cá»­a hàng, vừa làm căn cứ cho cách mạng. Tại đây, cô được chỉ huy giá»›i thiệu vá»›i nhà tình báo Phạm Xuân Ẩn (Hai Trung), trở thành há»c trò của ông, để rồi từ đó, khi ông má»›i từ Mỹ vá», cô lại là ngÆ°á»i Ä‘Æ°a ông trở lại vá»›i tổ chức. Tham gia vào lÆ°á»›i, Mỹ Nhung đổi tên thành Tám Thảo. Tình bạn, tình đồng Ä‘á»™i gắn bó đã giúp cô vượt qua nhiá»u hiểm nguy để làm giao liên an toàn cho lÆ°á»›i H63, ngay giữa ná»™i thành Sài Gòn.

Hai mối duyên không thành
Gia đình Tám Thảo và Hai Trung quen nhau từ sá»›m. Biết nhau từ thuở ngoài 20 nên chị em cô gắn bó vá»›i Hai Trung rất sâu sắc. Ông vừa là chỉ huy của chị em Mỹ Nhung - Mỹ Linh, vừa là thầy dạy Anh văn, lại vừa là ngÆ°á»i anh lá»›n.

Mỹ Nhung vá» Sài Gòn, cô được chỉ huy giá»›i thiệu vá»›i nhà tình báo Phạm Xuân Ẩn (Hai Trung), trở thành há»c trò của ông, để rồi từ đó, khi ông má»›i từ Mỹ vá», cô lại là ngÆ°á»i Ä‘Æ°a ông trở lại vá»›i tổ chức - Ảnh: TÆ° liệu
Sau má»™t thá»i gian “thầy Hai Trung†hÆ°á»›ng dẫn, chị em cô nói tiếng Anh rất khá, đặc biệt là cô em Mỹ Linh. Chính vì thế, để phục vụ cho cách mạng lâu dài, tổ chức từng định Ä‘Æ°a Mỹ Linh Ä‘i há»c ở Anh, còn Hai Trung Ä‘i há»c ở Mỹ. NhÆ°ng thá»i gian xa cách 4-5 năm khiến Hai Trung hÆ¡i ngại ngần.

Năm 1957, trÆ°á»›c khi quyết định sang Mỹ, Hai Trung còn tìm đến nhà Mỹ Nhung để xin ý kiến ba cô, bởi ba cô cÅ©ng là ngÆ°á»i rất có ảnh hưởng tá»›i Hai Trung. Chẳng rõ ông đến có phải để mong chá» má»™t ánh mắt nào không, chỉ biết rằng đã có thá»i, sá»± thân thiết của ông vá»›i gia đình đã khiến cho ngÆ°á»i chỉ huy MÆ°á»i HÆ°Æ¡ng phải gợi ý: Nếu được thì cứ làm... rể gia đình luôn.
“Tôi biết anh Ẩn thÆ°Æ¡ng em Mỹ Linh lắm, nhÆ°ng Mỹ Linh không chịuâ€, cô nhá»› lại. Cô bé kế sau của cô muốn được vào chiến khu, tá»± mình đóng góp cho cách mạng chứ không muốn trở thành cái bóng của bất kỳ ai.

Sau này, khi đã trở thành ký giả nổi tiếng, ông Ẩn vẫn thÆ°á»ng xuyên đến thăm gia đình Mỹ Nhung dÆ°á»›i vá» bá»c là Ä‘i... tán các tiểu thÆ° trong nhà, vừa để giao tài liệu, vừa có thêm bạn chuyện trò.

Thế nên duyên chị chÆ°a trá»n thì lại kéo theo duyên em không thành. Kế sau Mỹ Linh là cô Lan. “Bé Lan thì thÆ°Æ¡ng anh Ẩn dữ, vì anh là ngÆ°á»i tốt, lịch thiệp mà lại giản dị, chẳng bao giá» tính toán tiá»n nongâ€. NhÆ°ng ngày đó Lan còn quá nhá», Hai Trung chỉ thÆ°Æ¡ng nhÆ° em gái mà thôi.

Năm 1962, Mỹ Linh vào rừng, trá»±c tiếp làm ngÆ°á»i dịch tài liệu cho căn cứ miá»n. Cô được đổi tên thành Chín Chi, bởi chị cô - Mỹ Nhung - đã được đổi tên thành Tám Thảo.
CÅ©ng trong năm đó, Hai Trung lập gia đình. Lan buồn lắm, nhÆ°ng dẫu má»—i ngÆ°á»i má»—i nÆ¡i thì tình cảm của ông vá»›i gia đình vẫn còn nguyên vẹn.
NgÆ°á»i đẹp trên tuyến lá»­a
Năm 1960, trÆ°á»›c khi phong trào Äồng khởi bắt đầu, trung Æ°Æ¡ng yêu cầu cục tình báo tìm hiểu các chiến lược đối phó của địch để Ä‘á» phòng bất trắc. Lệnh được truyá»n Ä‘i, ở trong ná»™i thành, Hai Trung nhanh chóng tìm ra tài liệu và chụp thành 20 cuá»™n phim, giao cho Tám Thảo.

Tha thÆ°á»›t trong tà áo dài, Tám Thảo bắt xe ra ngoại thành chuyển tài liệu. Ở đó, cô liên lạc được vá»›i bà Bảy Huê – cÅ©ng là con má»™t nhà tÆ° sản nổi tiếng. Hành trình của cô không quá dài, nhÆ°ng để vượt được quãng Ä‘Æ°á»ng nhá» từ ná»™i thành ra ngoại ô thì thá»±c sá»± khủng khiếp.
Lần nào, Ä‘i đâu, cô cÅ©ng Ä‘á»u phải vượt qua chá»— bót canh của lính. “Tôi rất sợ cái chá»— đó, vì đã Ä‘i qua thì chết là chuyện bình thÆ°á»ngâ€.
Ná»—i nguy hiểm để có thể chết chính là ở chá»—, nÆ¡i cô tá»›i toàn những nhà nông dân, mà theo lệ thÆ°á»ng thì nông dân chỉ mặc áo bà ba. Má»™t mình cô, áo dài tóc vấn, ra giữa chốn đồng không mông quạnh, hẳn phải có vấn Ä‘á». Cô cÅ©ng có thể mặc áo bà ba, nhÆ°ng dáng vẻ của cô thì lại đài các quá, dùng không hợp.

HÆ¡n thế nữa, nếu mặc bà ba ra khá»i thành thì khi vá» cô sẽ khó trở lại, bởi tiểu thÆ° Sài Gòn trở vá» từ ngoại ô trong chiếc áo bà ba thì có nghÄ©a là sao? Vậy nên má»—i lần Ä‘i liên lạc, cô lại trở thành tâm Ä‘iểm dò xét của tụi lính. “Nếu mất bình tÄ©nh là chết nhÆ° chÆ¡iâ€. NhÆ°ng trí thông mình và khuôn mặt thánh thiện đã giúp cô nhiá»u lần thoát chết.

Suốt từ năm 1960 đến năm 1966, cô Ä‘i lại nhÆ° con thoi từ Sài Gòn xuống Củ Chi, Hoóc Môn, Phú Hòa Äông, Tây Ninh rồi lại vá» thành phố. Những tài liệu mà cô chuyển ra Ä‘á»u do Hai Trung khéo léo lấy từ trong lòng địch, nhÆ° tài liệu vá» những kế hoạch đối phó trÆ°á»›c các cuá»™c tấn công của ta, tài liệu của Mỹ hÆ°á»›ng dẫn cho quân Ä‘á»™i Cá»™ng hoà vá» kỹ thuật và thủ thuật chống nổi loạn, tài liệu liên quan đến Chiến tranh Cục bá»™ năm 1965...

Có lần, trên chuyến xe đò Ä‘i ra cứ, cô cùng tất cả hành khách bị chặn lại ngay tại bót canh. Nhanh trí, Tám Thảo tá»± tách khá»i Ä‘oàn ngÆ°á»i Ä‘ang phải khám xét tùm lum, chạy ra đứng nói chuyện vá»›i viên chỉ huy cao nhất.

Chuyện trên trá»i dÆ°á»›i biển, chuyện văn chÆ°Æ¡ng thi phú, chuyện vỠ“ngÆ°á»i dì tÆ° sản†ở ngoài mà cô phải đến thăm khiến cho viên chỉ huy cứ phải cÆ°á»i ngoác miệng. Thế là, trong khi cả chiếc xe bị lục soát tứ tung thì cô cùng chiếc giá» tài liệu lủng lẳng trên tay lại an toàn tuyệt đối, ngay bên cạnh... viên chỉ huy tít mắt cÆ°á»i. Äến khi lục soát xong xuôi, tụi lính cho xe lên Ä‘Æ°á»ng, cô cÅ©ng nói lá»i tạm biệt.

NhÆ°ng chÆ°a hết, bá»—ng nhiên ngay lúc ấy, má»™t tên lính gá»i giật lại: “Ủa, cô kia, xét chÆ°a?†Cô mỉm cÆ°á»i rất tÆ°Æ¡i, quay sang viên chỉ huy bảo: “ChÆ°a, nói chuyện vá»›i anh vui làm tôi quên khuấy mất. Anh xét Ä‘i!†Nói rồi, cô thẳng tay chìa cái giá» hàng “chết ngÆ°á»i†vá» phía chúng. Viên chỉ huy vá»™i xua tay lắp bắp: “Thôi, cô lên xe Ä‘i. Cô Ä‘i Ä‘Æ°á»ng cẩn thận đóâ€.

Vẫn bình tÄ©nh nở thêm má»™t nụ cÆ°á»i tạm biệt, cô nhẹ nhàng bÆ°á»›c lên xe, tiếp tục cuá»™c hành trình ngàn cân treo sợi tóc. Cô biết, đằng sau cô là rất nhiá»u chiếc xe Ä‘ang chá» xét. Nếu cứ lục soát kỹ, tụi lính cÅ©ng oải vì lấy đâu ra thá»i gian. HÆ¡n nữa, làm cái nghỠ“cú vá»â€ này, bà con trên xe ai chẳng ghét. Cô hiểu Ä‘iá»u đó nên căn giỠ“buôn chuyện†chính xác và tỉnh táo đến mức không để lại chút nghi ngá».
Biết mình thông minh nhÆ°ng cô cÅ©ng không dám đùa vá»›i “lá»­aâ€, bởi trong tay cô không chỉ là tính mạng của mình mà còn là số phận của cả gia đình, của “anh Ẩn†và của những ngÆ°á»i khác. Vì thế, những lần sau đó, cô đã rút kinh nghiệm hÆ¡n.

Má»—i khi lên xe “thăm bà dìâ€, theo lá»i khuyên của chỉ huy và cả... ông chủ xe đò, cô không bao giá» chá»n ngồi ghế đầu nữa. Äến khi qua trạm gác, cô cÅ©ng Ä‘á»u ý tứ... quay mặt Ä‘i, nếu không, theo lá»i các ông, “thấy cô đẹp quá, tụi lính bắt dừng xe lại để... há»i han thì phiá»nâ€.
Ãm ảnh má»™t ánh mắt
Má»™t lần, đích thân ông Ẩn lái xe Ä‘Æ°a cô ra ngoài Củ Chi. TrÆ°á»›c khi chuyển sang chiếc xe khác để vá» căn cứ, cô ngoái lại chào tạm biệt ngÆ°á»i đồng Ä‘á»™i chu đáo ấy. Bất ngá», lần đầu tiên trong Ä‘á»i, cô bắt gặp cái nhìn của ông đầy day dứt. Ná»—i băn khoăn vỠđôi mắt khó tả đó vẫn ám ảnh cô cho đến tận bây giá».

Vá»›i ông, có những Ä‘iá»u cô không bao giá» há»i, và vá»›i cô, có những Ä‘iá»u ông cÅ©ng không ba o giá» nói. Nguyên tắc nghá» nghiệp khiến cho những ngÆ°á»i bạn, ngÆ°á»i đồng chí chỉ có thể giao tiếp vá»›i nhau bằng linh cảm.
Hôm nay đây, khi ông đã qua Ä‘á»i, mang theo cả bí mật của đôi mắt để trở vá» vá»›i đất, nhÆ°ng mấy ai biết rằng, trong cả cuá»™c Ä‘á»i làm nên những kỳ tích nhÆ° huyá»n thoại, đã bao lần ông phải đối mặt vá»›i phút giây ân hận vá»›i chính mình. Äồng Ä‘á»™i của ông – Tám Thảo, TÆ° Cang, Ba Già, Hai ThÆ°Æ¡ng... – chÆ°a bao giá» sợ bÆ°á»›c chân vào cõi chết, há» hiên ngang đối mặt vá»›i há»ng súng thù để giữ gìn mạng sống cho ông và cho dân tá»™c.

Trong những dòng tá»± thuật vỠ“khuyết Ä‘iểm†của mình sau này, ông cÅ©ng đã tá»± “sỉ vả†mình không ngá»›t: chỉ vì không tính toán nên Hai Trung cứ để nguyên phim chÆ°a tráng cồng ká»nh, hay Ä‘Æ°a hàng chục trang tài liệu cồm cá»™m không xá»­ lý ra chiến khu, gây biết bao nguy hiểm cho anh chị em giao thông.

Äi giữa hai làn sống chết mong manh, chỉ má»™t chút sÆ¡ suất thôi là má»™t con ngÆ°á»i, thậm chí là má»™t gia đình, phải đổ máu.

Vì lẽ đó, má»—i khi đứng trÆ°á»›c những đồng Ä‘á»™i của mình, ngÆ°á»i anh hùng vÄ© đại luôn thấy mình quá bé nhá». Ông hiểu, chính những dáng ngÆ°á»i mảnh mai Ä‘ang Ä‘i vá» tuyến lá»­a kia má»›i là những ngÆ°á»i làm nên chữ “anh hùng†trên ngá»±c áo của con ngÆ°á»i được phong là “huyá»n thoạiâ€.
Kỳ 4: Mỹ nhân của cố vấn Hải quân Mỹ!
Äi vào “cá»­a tá»­â€

Vá»›i vẻ đẹp sang trá»ng, thông minh và vá» bá»c gia đình giàu có, cô lần lượt vượt qua những vòng thá»­ thách khó khăn, thậm chí cả “chạy tiá»n†cho sÄ© quan cấp dÆ°á»›i, để lá»t được vào vị trí phiên dịch cho thiếu tá Tình báo Hải quân Mỹ, cố vấn của Bá»™ TÆ° lệnh Hải quân Việt Nam Cá»™ng hoà.

Trong mắt lính Cộng hoà, Mỹ Nhung là kiểu con nhà giàu đi làm để kiếm chồng quan to
Lúc này, nhiệm vụ của cô đã bắt đầu chuyển sang giai Ä‘oạn khác. Hàng ngày, cô đến sở, dịch tài liệu ngược xuôi vá» tin tức tình báo hải quân cho “sếpâ€. Äến khi Äảng yêu cầu lấy tài liệu ra, để tránh nghi ngá», nếu tài liệu bằng tiếng Việt thì cô lại dịch sang tiếng Anh rồi mang vá» nhà cho ông TÆ° Cang... dịch lại.

Thỉnh thoảng, thá»i gian cần kíp, cô “cầm tạm†luôn tài liệu vá» nhà vào đúng giá» nghỉ trÆ°a để cho anh TÆ° trên lầu chụp. Äến khi phiên làm việc chiá»u bắt đầu thì tài liệu cÅ©ng đã nằm gá»n gàng trở lại. Nhiá»u lúc, gặp những tài liệu không thể mang vá», cô buá»™c phải tá»± nhá»› trong đầu rồi vá» tóm lược cho chỉ huy lÆ°á»›i.

Cô hoạt Ä‘á»™ng trong suốt thá»i gian dài mà không để lại má»™t mảy may nghi ngá» nào. Thậm chí, có lần mải nói chuyện say sÆ°a, cô còn sÆ¡ ý há»i viên chỉ huy: “ủa, sao đồng chí nói vậy?â€. CÅ©ng may, anh chàng tưởng cô nhại “giá»ng Việt Cá»™ng†để bông lÆ¡n nên không thèm để ý.

Nhiá»u lần, thấy cô giải thích vanh vách thế nào là “ở trong R†(ở trong rừng, cách gá»i của trung Æ°Æ¡ng đầu não), tụi Mỹ rất ngạc nhiên, há»i “sao cô nhÆ° Việt Cá»™ng vậyâ€? Cô thản nhiên trả lá»i: “Các ông coi kẻ thù là Việt Cá»™ng, tôi làm việc cho các ông thì tôi phải nghiên cứu giùm các ông chứâ€.
Tuy nhiên, bên cạnh cái vẻ phá»›t Ä‚ng-lê nhÆ° thế, cô vẫn luôn phải thận trá»ng để giữ kín bình phong. Thỉnh thoảng, cô còn Ä‘i du lịch trong và ngoài nÆ°á»›c, khi thật khi giả, để tránh sá»± nghi ngá» của địch má»—i lúc có chuyện phải vào rừng Ä‘á»™t xuất.

Thậm chí, cô còn được ngưỡng má»™ là ngÆ°á»i... chịu chÆ¡i, bởi lÆ°Æ¡ng tháng có 800 đồng mà dám chi vài ngàn chỉ để Ä‘i nghỉ ở Pháp.

Vì lẽ đó, trong mắt lính Cộng hoà, cô là kiểu con nhà giàu đi làm để kiếm chồng quan to, còn trong mắt bà con hàng xóm, cô là kiểu phụ nữ ôm chân Mỹ mơ giấc mộng nhà lầu. Cô biết vậy mà chẳng cần thanh minh, thậm chí còn tỠra rất “chảnh†để giữ an toàn.

Chỉ đến khi nào còn lại má»™t mình vá»›i ba, cô má»›i thoả lòng khóc và kể cho ba nghe những gì còn ấm ức, bởi chỉ có ba cô là ngÆ°á»i thÆ°Æ¡ng và hiểu cô nhất.

Quyá»n năng của ngÆ°á»i đẹp

Làm việc ngay trong lòng địch, sÆ¡ hở má»™t phút là chết liá»n, thế nên nguyên tắc đầu tiên của cô là phải sống thật. “Nếu không sống thật thì mình sẽ chết thậtâ€. Chính vì thế, không ít lần cô đập bàn, nổi nóng, thậm chí giang tay tát thẳng vào mặt tên sÄ© quan chỉ vì dám nói năng sàm sỡ.

Trong mắt bà con hàng xóm, cô là kiểu phụ nữ ôm chân Mỹ mơ giấc mộng nhà lầu

Cô kể, hồi sau Mậu Thân, có viên sÄ© quan Mỹ má»›i sang nên sợ Việt Cá»™ng lắm. Anh ta dò há»i ông trung tá trưởng phòng là sao cô giống Việt Cá»™ng vậy, bởi thấy cô nói năng chẳng ra vẻ sợ gì? Ông trung tá gạt phắt ngay: “Trá»i, tính cô vậy đó, nào có sợ ai. Gia đình cô ấy giàu lắm, đâu cần tiá»nâ€. Thế rồi, ông ta tuôn ngay má»™t ká»· niệm “kinh hoàng†vá» ngÆ°á»i đẹp.

Bữa đó, ông ta kêu cô làm thêm giá», nhÆ°ng cô không làm. Cô bảo: “Tôi phải vá» chÆ¡i, nghỉ ngÆ¡i vá»›i gia đìnhâ€. Nói kiểu gì cô cÅ©ng không nghe, ông trung tá giận lắm, vá»— bàn đánh đốp má»™t cái, quát lên: “Äi làm có thêm tiá»n, tại sao cô không Ä‘i?â€.

CÅ©ng không vừa, cô đứng phắt dậy, đập bàn đánh đốp thêm cái nữa, rắn rá»i trả lá»i: “Ông có ngày chủ nhật của ông, tôi cÅ©ng có ngày chủ nhật của tôi. Tôi không cần tiá»n thêm giá» của ông, tôi cần thá»i gian ở vá»›i ba mẹâ€.

Sợ quá, ông trung tá im liá»n. “Bà chằn này chịu chÆ¡i nhÆ° vậy, không bao giá» có thể là Việt Cá»™ng đâuâ€.

Bận khác, má»™t viên trung sÄ© coi bảng lÆ°Æ¡ng vốn ghen ghét cô vì thấy ngÆ°á»i đẹp cứ Ä‘i chÆ¡i hoài mà vẫn được sếp cÆ°ng, thậm chí có hôm 9 giá» cô má»›i tá»›i. Hôm nào mà cá»­a hàng đông khách, cô còn nghỉ tít luôn ở nhà để giúp mẹ.

Phải chấm công nên anh chàng ức lắm, má»™t hôm chỠđến buổi giao ban má»›i hất hàm há»i: “Nè, giá» giấc của cô thế nào đó? Tại sao 9 giá» chÆ°a có mặt, 12 giỠđã thấy mất tiêu. 3 giá» chiá»u má»›i thèm tá»›i sở?â€.

Cô thản nhiên trả lá»i: “Sao anh há»i tôi? Tôi Ä‘i thông dịch cho sếp, anh muốn biết thì há»i sếp tôi đóâ€. Nói rồi cô quay Ä‘i, biết chắc rằng viên trung sÄ© chẳng bao giá» dám mở miệng há»i quan thầy Mỹ. Mà cho dù hắn có há»i thì cô cÅ©ng chắc chắn sếp sẽ bênh cô, bởi cô biết tính ông ta, chỉ cần làm hiệu quả chứ đâu ngồi tính thá»i gian.

Dần dần, cô càng củng cố hình ảnh vá» mình: má»™t tiểu thÆ° nhà giàu, Ä‘i làm chỉ vì mê Mỹ và thích khoe sắc khoe tài mà thôi. Ai biết đâu rằng, những ngày nghỉ cô không thèm làm thêm là để dành thá»i gian ra căn cứ, còn những lúc Ä‘i muá»™n vá» sá»›m là khi cô phải làm nhiệm vụ Ä‘á»™t xuất, hoặc chá» cho ngÆ°á»i chỉ huy TÆ° Cang sao chép hết tài liệu để gá»­i Ä‘i cho kịp giá».

Còn viên trung sÄ©, nuôi cÆ¡n ấm ức trong thá»i gian dài, có bữa má»›i quyết định “trả Ä‘Å©aâ€. Má»™t hôm, cô phải chuyển má»™t lá thÆ° của sếp sang cho anh chàng. Thấy bàn anh ta để tùm lum bừa bá»™n, cô há»i đặt đâu bây giá».

Anh chàng má»›i há»c được non ná»­a “ngón nghá»â€ của cô nên cÅ©ng ra bá»™ kênh lắm, đáp thá»t lá»n “để thùng rác đóâ€. Lập tức, cô xé toẹt cái bao thÆ¡ ra rồi ném thẳng vào thùng rác, nói ngắn gá»n: “Tui bỠđó đó†rồi đóng cá»­a cái rầm.
Vá» phòng há»p, cô tá»›i gặp thẳng sếp, kể lại chuyện rồi nhẹ nhàng: “Tui xin lá»—i, ông vừa ký chÆ°a ráo má»±c mà tôi đã làm vậy là khiếm nhãâ€. Viên thiếu tá Mỹ vá»™i xua tay: “Không sao đâu, cô làm vậy là rất đúngâ€.

Ở bàn bên kia, cô thÆ° ký ngÆ°á»i Việt kéo vá»™i cô ra góc, thì thầm: “Thôi chị Æ¡i, em làm cho chị cái khác nha, lúc đó chị Ä‘iên cái đầu hay sao?â€. Cô trả lá»i: “Nó Ä‘iên cái đầu chứ tao Ä‘iên à?â€. Viên thiếu tá biết cô vẫn Ä‘ang giận nên xuống giá»ng: “Cô đừng bá»±c, để đó tôi ký lại choâ€.

Xong xuôi, cô lại Ä‘em thÆ¡ xuống, há»i: “Bây giá» tôi để đâu?â€. Anh ta chỉ tay lên bàn rồi thẽ thá»t: “Cô để đâu cÅ©ng đượcâ€.
Kỳ 5: Cứu đồng đội bằng cách... chia lửa vỠnhà

Sáng tình báo Việt cá»™ng Ä‘Æ°a Ä‘i, chiá»u tình báo Mỹ rÆ°á»›c vá»

TrÆ°á»›c ngày cô Tám Thảo xin cho TÆ° Cang vá» nhà, ba cô cÅ©ng nghÄ© ngợi ghê lắm. Trong nhà vốn toàn các cô chÆ°a lập gia đình, tiêu tiá»n kiểu tÆ° sản, nay tá»± nhiên lại xuất hiện má»™t anh lính ở rừng vá», chÆ°a biết hoạ phúc ra sao.

Tám Thảo, ngÆ°á»i phụ nữ nổi tiếng vá»›i việc sáng tình báo Việt cá»™ng Ä‘Æ°a Ä‘i, chiá»u tình báo Hải quân Mỹ rÆ°á»›c vá»

Ông cụ vẫn còn nhá»›, gần hai chục năm trÆ°á»›c đó, ngày cô xin Ä‘i vào chiến khu làm cách mạng, sợ ba gặp khó khăn, cô liá»u bảo: “Con Ä‘i vào rừng không có nhà. Nếu ai làm khó dá»… ba, ba cứ bảo là con mê thằng nào rồi theo nó bá» Ä‘i Nha Trang, Äà Lạt nha. Vậy nên ba tức chuyện, ba từ con luôn, nói thế cho an toànâ€
Khác vá»›i má»i khi luôn gật đầu vì cÆ°ng chiá»u con gái, lần này, ông nhất định không chịu: “Äâu có được, con gái của ba, không bao giá» ba bêu tiếng xấu nhÆ° vậy. Con cứ Ä‘i, để ba ở nhà tuỳ cÆ¡ ứng biếnâ€.

NhÆ°ng lần này, câu chuyện lại hoàn toàn ngược lại. Tám Thảo vẫn ở trong nhà, chỉ có Ä‘iá»u, thêm má»™t ngÆ°á»i đàn ông đến tá túc. Ngẫm ra, chuyện đó chẳng có vấn Ä‘á» gì, tình thÆ°Æ¡ng của ông đối vá»›i cán bá»™ đã giúp ông gạt phăng hết ngại ngần.

VỠở vá»›i gia đình ông, “thằng Tư†sẽ bá»›t Ä‘i nhá»c nhằn, nguy hiểm. Trong khi chiến tranh Ä‘ang leo thang, tài liệu mật càng nhiá»u, nếu cứ Ä‘i Ä‘i vá» vá» thì sẽ còn nguy hiểm nữa.

Vậy nên không cần đợi cô thuyết phục, ông gật đầu đồng ý. Vá»›i vá» bá»c “anh rể thứ tư†má»›i trở vá», từ hôm đó, cứ sáng ra, “anh Tư†đưa Tám Thảo Ä‘i làm. Chiá»u vá», viên thiếu tá Mỹ lại chở cô vá» tận cá»­a. Bà con hàng xóm cÅ©ng có ngÆ°á»i tò mò, nhÆ°ng tiểu thÆ° Mỹ Nhung nổi tiếng vừa Ä‘oan trang vừa kiêu kỳ nên chẳng ai dám lá»i ong tiếng ve.

Tiểu thÆ° Mỹ Nhung từng nổi tiếng vừa Ä‘oan trang vừa kiêu kỳ đất Sài Gòn là vá» bá»c tốt cho Tám Thảo hoạt Ä‘á»™ng trong lòng địch.

Má»™t bữa, trên Ä‘Æ°á»ng tá»›i sở, tá»± nhiên nghÄ© ra Ä‘iá»u hay, cô ká»u tay nói giỡn vá»›i TÆ° Cang: “Anh TÆ° nè, em nghÄ© Ä‘á»i mình cÅ©ng hay thiệt nghe. Sáng thì thiếu tá tình báo Việt cá»™ng chở honda Ä‘i làm, chiá»u thì thiếu tá tình báo Mỹ xách bá» lên xe jeep chở vá». Anh bảo có ai được nhÆ° vậy không?â€.

Nghe cô cÆ°á»i khanh khách, ông thiếu tá Việt cá»™ng cứ nghÄ© mà xót xa. Khi ấy, cô đã gần 40 nhÆ°ng vẫn quyến rÅ© đến chết ngÆ°á»i. Bao nÆ¡i muốn mối lái, vậy mà cô cứ mải mê Ä‘i “làm Việt cá»™ngâ€, chẳng há» tính đến hạnh phúc trăm năm.

Thá»i đó, có những lúc cÅ©ng có ngÆ°á»i gợi ý, sao hai ngÆ°á»i ở gần mà không cÆ°á»›i nhau Ä‘i, tạo luôn cái vá» bá»c hợp pháp cho an toàn? NhÆ°ng cô chỉ Ä‘iá»m tÄ©nh bảo: Anh đã có vợ, còn chúng tôi lại chỉ là đồng chí, làm sao có thể yêu nhau theo cái kiểu lá»­a gần rÆ¡m lâu ngày cÅ©ng bén được vậy?

Cứ nhÆ° thế, suốt từ năm 1966, trong ngôi nhà tÆ° sản toàn tiểu thÆ° xinh đẹp, có má»™t ông nông dân chính hiệu ra vào. Vá»›i gia đình cô, chÆ°a bao giỠông là ngÆ°á»i lạ, dù cho lối sống đã quen kham khổ của ông rất khác xa vá»›i gia đình.

Tình quân dân, tình đồng chí lúc này là trên hết, vì có gì lạ đâu: cô và ông Ä‘á»u là ngÆ°á»i Việt, Ä‘á»u Ä‘ang chiến đấu cho Nam Bắc má»™t nhà!
Hai phát súng sinh tử

Äêm 31/1/1968, cuá»™c tổng tiến công Mậu Thân bắt đầu. Äã biết qua từ trÆ°á»›c nên cả gia đình Ä‘á»u sẵn sàng chuẩn bị tinh thần.

Trước đó, theo yêu cầu của cấp trên, cô đã kịp chuyển tài liệu bố phòng quân sự tại Bộ Tư lệnh Hải quân ra ngoài căn cứ để làm sơ đồ cho biệt động Sài Gòn tấn công.

Äêm vá», trong ngôi nhà bá» thế nằm giữa trung tâm thành đô, cô có thể nghe tiếng súng nổ và quan sát những nhánh quân Ä‘ang di chuyển vá» phía dinh Äá»™c Lập. Lá»±c lượng má»ng, gặp phải trục trặc ban đầu, Ä‘á»™i biệt Ä‘á»™ng Sài Gòn ngay khi vừa tấn công đã gặp phải sá»± kháng cá»± quyết liệt.

"Tình quân dân, tình đồng chí lúc này là trên hết, vì có gì lạ đâu: cô và ông Ä‘á»u là ngÆ°á»i Việt, Ä‘á»u Ä‘ang chiến đấu cho Nam Bắc má»™t nhà!" - hÆ¡n 30 năm trÆ°á»›c, Tám Thảo đã nghÄ© nhÆ° vậy vá» thủ trưởng TÆ° Cang của mình

Rạng sáng ngày mồng 1 Tết, địch được chi viện thêm lá»±c lượng. Các chiến sÄ© biệt Ä‘á»™ng phải mở Ä‘Æ°á»ng máu thoát ra ngoài và cố thủ tại má»™t toà nhà còn Ä‘ang xây dở. Cuá»™c chiến giằng co đến vài ngày. Äá»™i biệt Ä‘á»™ng của ta rÆ¡i vào tình cảnh nguy cấp. Khắp nÆ¡i, lính Cá»™ng hoà bao vây kín cả trên trá»i dÆ°á»›i đất. Cả lính Mỹ và lính Äại Hàn tăng cÆ°á»ng vây bủa.

“Suốt 2-3 ngày liá»n, hai anh em cứ nằm bò trên gác để theo dõi mà không thấy chiến sÄ© nào thoát raâ€. Tiếng súng trong toà nhà thì cứ ngày má»™t thÆ°a dần rồi yếu hẳn. Linh cảm thấy đồng Ä‘á»™i Ä‘ang gặp nguy hiểm, cô quyết định: chia lá»­a cùng anh em.

Nhìn quanh trong số những tên lính Ä‘ang vây ráp, thấy có cả toán lính đánh thuê Äại Hàn, Tám Thảo giục anh TÆ°: Bắn!

Nhưng Tư Cang là chỉ huy lưới khi đó. Nhiệm vụ của ông là nằm vùng để chỉ huy và giúp đỡ nhà báo Phạm Xuân Ẩn chứ không phải chiến đấu trực tiếp. Hơn nữa, nếu bị lộ, không chỉ mình ông mà cả gia đình cô sẽ vào vòng tù tội, không chỉ cách mạng mất đi một cơ sở mà công sức gây dựng một lưới tình báo chui sâu leo cao trong lòng địch cả chục năm qua sẽ đổ sụp.

Ông băn khoăn ghê gá»›m. NhÆ°ng Tám Thảo má»™t má»±c giục ông: “Sao anh nỡ nhìn đồng Ä‘á»™i mình chết? Má»i chuyện em sẽ lo, anh cứ bắn Ä‘iâ€.

Thế rồi, trÆ°á»›c máu của đồng Ä‘á»™i và nÆ°á»›c mắt của cô, ngÆ°á»i anh hùng có tài bắn hai tay hai súng giÆ°Æ¡ng cao khẩu K54. “Äoàng, Ä‘oàng!†Hai phát đầu tiên, má»™t tên chỉ huy Mỹ, má»™t tên chỉ huy Äại Hàn ngã gục.

Phản xạ nhÆ° chá»›p, Tám Thảo chạy nhanh xuống dÆ°á»›i tầng, chôn luôn mấy viên đạn còn lại cùng 2 vỠđạn vào đống rác để Ä‘á» phòng lính kéo đến lục lá»i. Xong xuôi, cô cÅ©ng kéo luôn ông xuống nhà, giấu ông vào phía sau căn gác xép chứa đầy vải vóc, nÆ¡i để tài sản buôn bán của gia đình.

Còn tụi lính, ngay khi nghe tiếng súng nổ, đã hô lên ầm Ä© “có Việt cá»™ngâ€. Chúng chia ngÆ°á»i bủa vây khắp nÆ¡i, đập cá»­a nhà cô ầm ầm. Trá»i tối, cô vừa giả bá»™ tìm chìa khoá để kéo dài thá»i gian, vừa nghÄ© nhanh cách ứng phó vá»›i tụi lính.

Tá»›i khi chúng xá»™c vào trong thì ba cô cÅ©ng đã gá»i tất cả 8 ngÆ°á»i dậy, lấy nÆ°á»›c má»i chúng uống. Nhìn phong cách gia đình lịch thiệp, lại thêm các cô gái trẻ đẹp, tên chỉ huy bắt đầu hạ giá»ng. NhÆ°ng chúng vẫn toả Ä‘i sục sạo khắp góc nhà. Vừa tìm, chúng vừa quát há»i để “nắn gân†má»i ngÆ°á»i.


Nhìn thấy mẹ cô, tên chỉ huy quát lá»›n: “Bà già, sao lại mặc đồ trắng thế kia?†(vì ngày đó các cụ hay mặc đồ Ä‘en). Mẹ cô - do đã chuẩn bị tinh thần từ trÆ°á»›c - nên từ tốn trả lá»i: “Tôi không biết nữa, thích thì mặc t hôiâ€. Nghe câu trả lá»i không chút bối rối, tên chỉ huy cÆ°á»i bảo: “Tôi giỡn bà già đó†rồi lại tiếp tục ngó nghiêng.

Chỉ đến khi nhìn thấy ảnh ông thiếu tá Mỹ rất đẹp trai mà cô treo đầu giÆ°á»ng, hắn má»›i thật sá»± hạ nhiệt: “Ủa, ai đây vậy cô?â€. “Sếp tôi đóâ€. Chỉ trong má»™t giây, cô thoáng thấy vẻ bối rối ngại ngần của hắn. Nhìn quanh quất lấy lệ cho xong, tên chỉ huy xin lá»—i rồi rút quân vá».

Suốt từ năm 1966, trong ngôi nhà tÆ° sản toàn tiểu thÆ° xinh đẹp, có má»™t ông nông dân chính hiệu ra vào. Vá»›i gia đình cô, chÆ°a bao giá» TÆ° Cang là ngÆ°á»i lạ, dù cho lối sống đã quen kham khổ của ông rất khác xa vá»›i gia đình
Chỉ đến khi toán lính rút đi, cô mới nhận ra rằng, mình vừa đi qua cõi chết. Sau một hồi im ắng, ông Tư Cang từ trong nơi ẩn nấp bước ra, nghẹn ngào cảm ơn cô cứu mạng. Cô cầm tay ông rồi cứ thế oà khóc.

Bây giá» cô má»›i thá»±c sá»± hiểu: Làm tình báo đâu phải bÆ°á»›c Ä‘i trên nhung hoa, đâu giống nhÆ° tiểu thuyết mà cô Ä‘á»c đầu Ä‘á»i. Làm tình báo không bao giỠđược mắc lá»—i. NhÆ°ng sẽ bi kịch thế nào khi phải nhìn đồng Ä‘á»™i chết trÆ°á»›c mắt mà không được nổ súng, nhìn đồng bào bị tra tấn dã man mà không được rÆ¡i lệ? Trong phút lâm nguy nhất, bản năng sống và tá»± vệ đã giúp cô đối đầu được cả toán biệt kích lăm lăm súng đạn.

Mấy ngày sau, cô Ä‘Æ°a ông TÆ° Cang vá» căn cứ. Äối diện vá»›i nhà cô là nhà má»™t tên chỉ Ä‘iểm. Những ngày TÆ° Cang tá túc tại đây, hắn biết thừa cái “anh rể Tư†chỉ là vá» bá»c. NhÆ°ng kỳ lạ ở chá»—, biết gia đình cô che chở cho cán bá»™ cách mạng, hắn cÅ©ng không tố cáo bao giá». Có thá»i nhà hắn khó khăn chật vật nhất, gia đình cô vẫn thÆ°Æ¡ng tình giúp đỡ, cho mượn 100.000 để giúp vợ chồng làm ăn.

Sau này, khi đã dÆ° dả, sống thêm bằng lÆ°Æ¡ng chỉ Ä‘iểm, nhÆ°ng hắn vẫn luôn tôn trá»ng gia đình. Má»™t ngÆ°á»i hàng xóm của cô có con rể làm đại úy cảnh sát, sau ngày giải phóng, cÅ©ng nói lại: “Tao biết hết việc làm của tụi bay nghe. Äứa này Ä‘i Nam, đứa kia vá» Bắc, nhÆ°ng tao có nói gì hết đâuâ€.

Má»—i lần nghe vậy, cô Ä‘á»u xúc Ä‘á»™ng.

Trong chiến tranh nhân dân, nếu không có những ngÆ°á»i đồng bào thÆ°Æ¡ng yêu và kính nể mình thật sá»±, liệu cô có còn sống sót? Liệu ông TÆ° Cang có hoàn thành nhiệm vụ? Liệu Phạm Xuân Ẩn có trở thành anh hùng? Và liệu dân tá»™c này có thể giành chiến thắng?
Kỳ 6: Giữa lòng địch để tang Bác Hồ
Äầu tháng 9 năm 1969, tin dữ bay vá»: Bác Hồ mất. Nữ chiến sÄ© tình báo đã hÆ¡n 10 năm cận ká» giữa sá»± sống và cái chết vẫn không thể tin rằng, trong Ä‘á»i mình cô lại từng khóc dữ đến thế. Bất chấp Ä‘ang ở ngay trong lòng địch, cô vẫn hiên ngang mặc áo trắng để để tang NgÆ°á»i.


>> Kỳ 5: Cứu đồng đội bằng cách... chia lửa vỠnhà
>> Kỳ 4: Mỹ nhân của cố vấn Hải quân Mỹ!
>> Kỳ 3: Äồng Ä‘á»™i, duyên phận và những ám ảnh cuá»™c Ä‘á»i
>> Kỳ 2: Tiểu thư Thành đô sống như... tiểu thuyết
>> Kỳ 1: "Hoa trong tuyến lửa"


Äó là má»™t ngày cô không thể nào quên. Buổi sáng cô đến sở làm. Vừa ngồi không bao lâu thì viên thiếu tá Mỹ Dave má»›i từ Mỹ đến Sài Gòn xông vào thông báo: “Ông Hồ đã mấtâ€.

Tình yêu và niá»m kính trá»ng Bác không thể không khiến Tám Thảo nghÄ© ra cách để tang cho phù hợp vá»›i mình.

Dù đã quá quen vá»›i các kiểu tin sốc bất ngá», nhÆ°ng chính trong khoảnh khắc đó, cô vẫn cảm thấy tim mình đứng sững lại.

NhÆ°ng chỉ trong tích tắc sau, bản năng mách bảo cô phải giữ ngay lại bình tÄ©nh, bởi lúc xúc Ä‘á»™ng là giây phút sÆ¡ hở nhất trong nghá». Quay mặt ngó lÆ¡, cô đáp lại rất há» hững: “Vậy hả?†rồi tiếp tục làm việc. Viên thiếu tá nhìn cô dò xét má»™t lúc rồi cÅ©ng quay Ä‘i.
Mãi đến buổi trÆ°a trở vá», chỉ tá»›i khi nhìn thấy ba và dắt xe vào hẳn trong nhà, cô má»›i dám oà lên nức nở: “Ba Æ¡i, Bác mất rồiâ€.

Trong cả tháng trá»i sau đó, bất chấp sá»± theo dõi cảnh báo gắt gao, khắp nÆ¡i trong thành phố, đồng bào đã tổ chức truy Ä‘iệu Bác, bằng cả hình thức công khai lẫn bí mật.
Ở nhà lao Chí Hoà, 600 anh chị em tù chính trị sáng nào cũng hát Quốc ca và làm lễ tưởng niệm Bác.

Tám Thảo kể, suốt mấy tháng trá»i sau ngày Bác mất, ngày nào cô cÅ©ng bận áo dài trắng Ä‘i làm.

Tại Ngã Bảy, anh chị em công nhân và các nghiệp Ä‘oàn quanh vùng đã chiếm trụ sở Tổng Liên Ä‘oàn Lao Ä‘á»™ng để làm lá»… tiá»…n Ä‘Æ°a NgÆ°á»i, còn giá»›i công nhân xe buýt thì dành cả ngày và đêm mồng 9 tháng 9 để làm lá»… truy Ä‘iệu Bác.

Hàng loạt thanh niên, sinh viên Sài Gòn kính cẩn mặc niệm Bác trong tiếng hát trang nghiêm của bài "Hồn tử sĩ".


Tại vùng Hòa HÆ°ng, 200 phật tá»­, nhân sÄ© trí thức tập trung vá» chùa Khánh HÆ°ng ngay sau giá» Hà Ná»™i bắt đầu truy Ä‘iệu. Bốn ngày sau, Thượng tá»a Thích Pháp Lan - ngÆ°á»i Ä‘á»c Ä‘iếu văn trong buổi lá»… - bị Tổng nha Cảnh sát gá»­i giấy má»i lên thẩm vấn suốt 9 tiếng đồng hồ.

Nhiá»u nÆ¡i, cảnh sát Cá»™ng hoà cÅ©ng biết các hoạt Ä‘á»™ng tưởng nhá»› Bác nhÆ°ng cÅ©ng đành phải làm lÆ¡ vì không dám xúc phạm đến tình cảm thiêng liêng của nhân dân (*).

Còn vá»›i Tám Thảo, ở vị trí của cô, buồn là... không được phép. NhÆ°ng tình yêu và niá»m kính trá»ng Bác không thể không khiến cô nghÄ© ra cách để tang cho phù hợp vá»›i mình.

Cuối cùng, bằng trí thông minh và sự khéo léo, cô đã “qua mặt†được cả viên sĩ quan tình báo Mỹ đầy kinh nghiệm.


Tám Thảo lần vỠthăm quê tại Bắc Ninh (2007)

Cô kể, suốt mấy tháng trá»i sau đó, ngày nào cô cÅ©ng bận áo dài trắng Ä‘i làm. Dave thấy thế sinh nghi, liá»n vặn há»i: “Sao dạo này cô hay mặc đồ trắng vậy?â€.

Äã tính kỹ nên cô trả lá»i không chút đắn Ä‘o: “Nhà tôi bán vải lụa, mẹ tôi may cho tôi hàng trăm cái áo. Tôi muốn thá»­ hết những chiếc màu trắng này rồi chuyển sang những chiếc màu khác xem saoâ€.

Dave nghe vậy tin ngay, bởi từ trÆ°á»›c đến giá», ai chẳng biết tiểu thÆ° Mỹ Nhung Ä‘i làm chỉ để khoe giàu khoe sắc. Thậm chí, đã có thá»i cô là chủ Ä‘á» bàn tán của không ít sÄ© quan, bởi trong suốt cả năm Ä‘i làm vá»›i mức lÆ°Æ¡ng loại xoàng, cô chÆ°a há» mặc... trùng má»™t chiếc áo.
Sau này, khi đất nước đã giải phóng, trong những ngày đầu tiên ra lại Hà Nội, điểm đến của cô bao giỠcũng là vào Lăng Bác.

Má»™t lần, hai lần... nhiá»u lần quá đến mức không thể nhá»›, nhÆ°ng má»—i lần được viếng Lăng lại là má»™t lần cô nhá»› vá» chuyện chiếc áo trắng ngày xÆ°a.
“Thá»±c ra trong nghỠđâu có được liá»u lÄ©nh làm nhÆ° vậy, nhÆ°ng lúc đó mình thá»±c lòng thấy Ä‘au khi Bác mất. Kẻ thù nó phải sợ ngÆ°á»i Việt mình vì mình có những ngÆ°á»i nhÆ° Bác chá»›? Lúc đó, dù không nói ra đâu, nhÆ°ng tụi lính chá»— cô cÅ©ng không dám chống lại đồng bào để tang. Tụi nó cÅ©ng buồn, nhÆ°ng không dám lá»™ ra vì sợ Tây nghi là Việt Cá»™ng. Cứ nghÄ© xem, ngÆ°á»i nhÆ° ông Cụ mà mất, ai không khóc thÆ°Æ¡ng?â€, đến giữa tháng 4/2007, Tám Thảo vẫn còn nhá»› nhÆ° in câu chuyện đó.
Tháng 5/2007, có dịp gặp lại cô ở Hà Ná»™i, trên Ä‘Æ°á»ng trở vá» thăm quê. Suốt câu chuyện dài ở Hồ Tây vẫn thấy cô rÆ°ng rÆ°ng nÆ°á»›c mắt khi nhắc tá»›i những ngày tháng trắng màu tang năm 1969.

Äứng ở quảng trÆ°á»ng Ba Äình, đôi mắt cô sâu hun hút hÆ°á»›ng vào Lăng Bác. Ở đó, ngÆ°á»i Cha già của dân tá»™c Ä‘ang nằm, mà má»—i khi có dịp ra Hà Ná»™i, cô không thể không dành thá»i gian ghé lại, chào NgÆ°á»i.

Thế Vinh - Hà TrÆ°á»ng - Việt Hà
Kỳ 7: Sống giữa lằn ranh
07:27' 23/08/2007 (GMT+7)
(VietNamNet) - Nghá» tình báo có những Ä‘iá»u rất đặc biệt. Sống vá»›i mÆ°a, anh phải là hạt mÆ°a. Sống trong nắng, anh lại là giá»t nắng. NhÆ°ng dù bão táp có quật dữ đến đâu thì cá»™i rá»… nguyên sÆ¡ trong má»—i giá»t mÆ°a nắng ấy vẫn còn. Giữa bủa vây súng ống trên đất Sài Gòn nhiá»u cạm bẫy, tại sao những con ngÆ°á»i nhÆ° Phạm Xuân Ẩn, Nguyá»…n Thị Mỹ Nhung vẫn có thể sống an toàn? ÄÆ¡n giản, bởi há» luôn giữ cái cá»™i rá»… nguyên sÆ¡ nhất: tính ngÆ°á»i và chất ngÆ°á»i Việt Nam.


>> Kỳ 6: Giữa lòng địch để tang Bác Hồ
>> Kỳ 5: Cứu đồng đội bằng cách... chia lửa vỠnhà
>> Kỳ 4: Mỹ nhân của cố vấn Hải quân Mỹ!
>> Kỳ 3: Äồng Ä‘á»™i, duyên phận và những ám ảnh cuá»™c Ä‘á»i
>> Kỳ 2: Tiểu thư Thành đô sống như... tiểu thuyết
>> Kỳ 1: "Hoa trong tuyến lửa"

Thế nào Việt Cộng?

Những ngày sống trong lòng địch, Tám Thảo luôn được các Ä‘á»i thiếu tá tình báo Mỹ yêu mến. Dù mang dáng vẻ rất “chảnh†của má»™t tiểu thÆ° con nhà giàu, nhÆ°ng chÆ°a bao giá» cô tỠý đành hanh, ăn hiếp bất kỳ ai trÆ°á»›c.

Sống giữa lằn ranh mong mang, Mỹ Nhung vẫn giữ được an tòan vì luôn giữ được cái cá»™i rá»… nguyên sÆ¡ nhất: tính ngÆ°á»i và chất ngÆ°á»i Việt Nam!

Những cú đập bàn, bạt tai cô chỉ “tung ra†khi biết có thể rơi vào vòng nguy hiểm, bởi trong mắt chúng, Việt Cộng là... cái gì đó... rất bí hiểm. Nếu cô lập luận sắc sảo - thế nào cũng bị nghi là Việt Cộng. Nếu cô chăm chỉ làm việc - Việt Cộng đây. Còn nếu cô tuân lệnh làm tròn nhiệm vụ - không ai khác ngoài Việt Cộng.

Hồi Phạm Xuân Ẩn Ä‘i há»c ở Mỹ, chỉ vì... há»c giá»i quá mà có lần bà giáo Mỹ phải soi mục kỉnh lên: “Mày là Việt Cá»™ng hay sao mà há»c giá»i thế?â€. Dẫu chỉ là câu há»i chÆ¡i chÆ¡i, nhÆ°ng kể từ đó, Phạm Xuân Ẩn... dừng ngay chuyện chăm chỉ há»c hành.

Ông hiểu ngay, vá»›i ngÆ°á»i Mỹ, ông cần ứng xá»­ nhÆ° ông là chính há»: thích nói dóc, hay bông đùa, nói ngắn gá»n nhÆ°ng luôn luôn thá»±c dụng nhất.

Kết thân má»™t thá»i gian, má»™t hôm, Tám Thảo há»i thẳng “sếp†Mỹ: “Này, ông có biết tại sao các ông sẽ thua không?â€. Trố mắt ra nhìn, viên thiếu tá Mỹ ngạc nhiên há»i: “Sao cô nói vậy?â€.

Cô lạnh lùng trả lá»i: “Các ông thua vì các ông là ngÆ°á»i ngoại quốc. Các ông đến đây, không dành thá»i gian nghiên cứu, chỉ đến, ra lệnh, rồi vá». Trong khi Việt Cá»™ng là con đẻ ở đây. Há» sống chết ở đây, há» giành Ä‘á»™c lập cho há» chứ há» không có xâm lăng ai. Do vậy, há» có cÆ¡m ăn cÆ¡m, có cháo căn cháo, có súng đánh bằng súng, có cuốc đánh bằng cuốc. Há» có thể chiến đấu từ Ä‘á»i này sang Ä‘á»i kia, ông, cha, con, cháu, miá»…n khi nào các ông rá»i khá»i hẳn quê hÆ°Æ¡ng há». Còn các ông chỉ sang đây 18 tháng, 6 tháng đầu má»›i tìm hiểu việc, 6 tháng sau má»›i bắt đầu làm, 6 tháng cuối thì Ä‘i nghỉ vá»›i vợ, hết HongKong rồi lại Hawaii... Trong khi đó, Việt Cá»™ng thì chỉ có má»—i má»™t mục đích là làm sao có được Ä‘á»™c lập. Tôi há»i, nếu phải vậy thì ai sẽ thua?â€
Viên thiếu tá nghe xong, vã mồ hôi há»™t, nhÆ°ng vẫn không quên chất vấn “sao cô nói giống giá»ng Việt Cá»™ng thế?†Cô lại trả lá»i: “Tôi cÅ©ng là ngÆ°á»i Việt Nam nên tôi hiểu há» nghÄ© gì. Äã làm việc cho các ông thì tôi phải tìm hiểu kỹ vá» Việt Cá»™ng. NhÆ°ng các ông không bao giá» nghe cả, các ông lúc nào cÅ©ng tá»± đắc là ông lá»›n mà thôi...â€

Má»™t lúc sau, viên thiếu tá gật gù, bởi chính bản thân cậu chàng cÅ©ng đâu quan tâm tá»›i cuá»™c chiến. Ở bên Mỹ, cha cậu là giảng viên đại há»c, mẹ dạy đàn piano nên cậu chàng cÅ©ng có máu mê văn chÆ°Æ¡ng, nghệ thuật lắm.
Vì phải sang Việt Nam làm nghÄ©a vụ nên suốt thá»i gian ở đây, cậu chàng không bao giá» dám ra ngoài má»™t mình, chỉ thích ngồi đàm đạo văn chÆ°Æ¡ng vá»›i Tám Thảo. Có việc gì cần Ä‘i đâu, cậu chàng Ä‘á»u nhá» Tám Thảo giúp, vì cô nói năng, lập luận vững vàng, đến sÄ© quan ở đây còn phải kiá»ng nể.

Sau này, trong tài liệu Những thất bại của tình báo Mỹ trong chiến tranh Việt Nam do CIA công bố, một trong những lý do thất bại mà Mỹ phải công nhận chính là vì Mỹ đã quá chủ quan và tự kiêu vỠuy lực của mình.

Rất nhiá»u sÄ© quan tình báo Mỹ được cá»­ sang chiến trÆ°á»ng Việt Nam mà không thèm há»c tiếng Việt. Há» thậm chí không cần biết ngÆ°á»i Việt là ai, văn hoá Việt Nam là thế nào, bởi Mỹ luôn số má»™t.

Trong khi đó, ngay từ lúc ngÆ°á»i Pháp còn chÆ°a chịu chấp nhận là Mỹ sẽ thế chân tại Äông DÆ°Æ¡ng, những nhà lãnh đạo của Việt Nam đã nhanh chóng gá»­i Hai Trung sang Mỹ há»c tập.

HỠđã nhìn thấy rõ kẻ thù của đất nước ngay khi đối phương chưa hoàn toàn xuất đầu lộ diện.

Những giá» tá»± há»c

Sống thẳng thắn, không sợ bất kỳ dèm pha nào, nhÆ°ng nhiá»u lần Tám Thảo vẫn phải nếm những cái bẫy Ä‘iá»u tra, thậm chí còn bị công khai thẩm vấn qua máy phát hiện nói dối. Song bản lÄ©nh và trí tuệ luôn giúp cô giành chiến thắng trÆ°á»›c cặp mắt cú vá» và những cá»— máy tâm lý hàng đầu.


"Tiểu thư" Tám Thảo hồn nhiên nhớ lại những kỷ niệm với viên thiếu tá hải quân mê văn chương

Thậm chí sau này, má»™t vài ngÆ°á»i má»›i đến còn tỠý ngá» cô là Việt Cá»™ng, nhÆ°ng chính những ngÆ°á»i làm việc lâu năm vá»›i cô lại... gạt phắt ngay: “Cô mà là Việt Cá»™ng thì cả cái Bá»™ TÆ° lệnh Hải quân này cÅ©ng là… Việt Cá»™ng hếtâ€.

Làm việc má»™t thá»i gian dài, Tám Thảo cÅ©ng cảm mến viên thiếu tá mê văn chÆ°Æ¡ng ná». Kém cô gần 8 tuổi nên có chuyện gì khó khăn trong cuá»™c sống riêng, cậu lại tìm đến Tám Thảo. Äôi khi, chỉ vì má»™t câu thÆ¡ hay, má»™t thoáng tiết trá»i đẹp, cậu thiếu tá lại má»i cô Ä‘i uống cà phê, nói chuyện vá» gia đình, vá» cuá»™c sống.

Trong chiến tranh, là đối thủ, nhÆ°ng ở má»—i bên chiến tuyến, há» lại Ä‘á»u là những con ngÆ°á»i. “Anh là ngÆ°á»i Mỹ, tôi là ngÆ°á»i Việt, tại sao anh có quyá»n mang súng bom đến đất nÆ°á»›c này để nói rằng nÆ°á»›c Mỹ Ä‘ang Ä‘em lại... tá»± do? Tôi phải cầm súng lên chính là vì lẽ đó. NhÆ°ng khi thay bá» quân phục, anh cÅ©ng là con ngÆ°á»i. Anh có cha, có mẹ, có những giấc mÆ¡ vá» má»™t gia đình hạnh phúc. Nào ai muốn chính gia đình mình phải ly tán, đổ máu, tù đày? Chỉ khi phải trá»±c diện vá»›i ná»—i Ä‘au nào đó, ngÆ°á»i ta má»›i hiểu được giá trị của lÆ°Æ¡ng tri con ngÆ°á»i hay sao? Nếu anh là ngÆ°á»i tốt, anh có thể trở thành bạn tôi. NhÆ°ng nhìn những chuyến hàng chở đạn mà anh ký nhận hằng ngày, nhìn những ngÆ°á»i đồng Ä‘á»™i của tôi bị tra tấn trong hầm tối, bị thủ tiêu, tôi không thể không nói anh là kẻ thù được†- Tám Thảo lý giải vá»›i lòng mình, trong những lần Ä‘i cùng thiếu tá Mỹ mê văn chÆ°Æ¡ng.

Äược huấn luyện tinh thần cách mạng từ khi 16 tuổi, thế nhÆ°ng không biết bao lần Tám Thảo cÅ©ng phải trăn trở đấu tranh vá»›i chính mình nhÆ° thế. Có những lúc căng thẳng quá, cô phải tìm đến sá»± che chở của ba. Cô hạnh phúc vì có ba bên cạnh, nhÆ°ng càng hạnh phúc bao nhiêu thì cô càng hiểu rằng Ä‘ang có những gia đình bất hạnh bấy nhiêu, bởi chỉ vì chiến tranh mà má»—i ngÆ°á»i má»—i ngả.

Năm 1968, Tảm Thảo kể, có má»™t viên sÄ© quan Mỹ cao lá»›n, đẹp trai đến Bá»™ TÆ° lệnh. Vừa chân Æ°á»›t chân ráo vá», cậu chàng dính ngay phải trận đánh khốc liệt Mậu Thân. Cô vẫo nhá»› nhÆ° in cảnh cậu chàng to cao lừng lững, ngồi sụp xuống ôm quả B40, núp bên chậu kiểng.

Bà Tám Thảo hồi tưởng lại những tháng ngày sống giữa lằn ranh giữa bạn và thù, chỉ một mình và chưa một lần vấp ngã

Nhìn thấy cô, nó kể chuyện nó có cái ảnh Việt Cá»™ng, nhÆ°ng bảo “Cô đừng coi. Cô coi đêm vá» không ngủ đượcâ€. Nghe vậy, Tám Thảo hiểu ngay tấm ảnh đó là gì.

Suốt mấy hôm sau, những lá»i bàn tán vá» nhiá»u “tên Việt Cá»™ng†bị đánh, bị tra xét dã man càng chà xát lên lòng cô ná»—i Ä‘au mất nÆ°á»›c. Cô ngồi nghe, ức muốn rá»›t nÆ°á»›c mắt mà vẫn phải yên lặng, không hé răng má»™t lá»i.

Thấy cô căng thẳng quá, tụi lính liá»n bảo: “Thôi cô vá» Ä‘i, đừng ngồi nghe làm gì cho tá»™i thânâ€. Tám Thảo đứng dậy, xách túi ra vá». Vào đến nhà, cô má»›i dám khóc.

“Chục năm theo nghá» cÅ©ng giúp mình biết được ai tốt ai xấu, ai bạn ai thù. Vá» con ngÆ°á»i, ai cÅ©ng có những Ä‘iá»u đáng quý. NhÆ°ng vá» công việc, nếu đấy lại là kẻ thù thì mình phải chiến đấu, phải Ä‘uổi ra khá»i đất nÆ°á»›c thôiâ€, cô nói.

Cái biên giá»›i giữa bạn và thù cứ mong manh nhÆ° thế, vậy mà Tám Thảo cứ Ä‘i suốt cả chục năm ròng: Ä‘i má»™t mình mà vẫn thẳng ngÆ°á»i, không má»™t lần vấp ngã.
Kỳ 8: Hạnh phúc của chiến sĩ tình báo?
08:25' 24/08/2007 (GMT+7)
(VietNamNet) - Mải lo làm cách mạng, đến khi gần 40 tuổi mà vẫn chÆ°a lấy chồng, mẹ cô sốt ruá»™t lắm. Bà cụ suốt ngày làu bàu: “Không lo mà lấy chồng Ä‘i, mày chỉ giá»i thá» mấy thằng Việt Cá»™ng thôi sao?â€. Tụi sinh viên Sài Gòn tán tỉnh cô hoài không đổ, ức quá bèn dá»±ng chuyện cô là “con gái nhà giàu làm cao, sống mà trái tim không cóâ€. Cô cÆ°á»i, hai mắt ngấn lệ. Trá»i Æ¡i, nếu không có trái tim, chẳng bao giỠđồng Ä‘á»™i của cô có thể sống sót.

Năm 1970, Ä‘ang trong giai Ä‘oạn tạo được niá»m tin vững chắc tại Bá»™ TÆ° lệnh Hải quân Việt Nam Cá»™ng hoà, cô nhận lệnh phải rút vá» chiến khu, để đảm bảo an toàn cho Phạm Xuân Ẩn. HÆ¡n 15 năm đào tạo và ná»— lá»±c, đến giá» Phạm Xuân Ẩn đã trở thành ký giả nổi danh, đã chui sâu leo cao vào lòng địch.

Lúc này, má»i mối quan hệ của Phạm Xuân Ẩn phải được giữ gìn cẩn thận, bởi ông đã là má»™t trong những nhà tình báo chiến lược của miá»n Bắc Việt Nam. HÆ¡n nữa, bây giỠđã chuyển sang giai Ä‘oạn căng thẳng, sau Tết Mậu Thân, bất kể ai cÅ©ng có thể chết nếu để sÆ¡ hở dù nhá» nhất.

Những lúc cảm thấy cô Ä‘Æ¡n trong trận tuyến má»™t mình, Phạm Xuân Ẩn đã nhiá»u lần tá»± ý đến thăm gia đình Tám Thảo, để tìm ở đấy chút cảm giác bình yên. NhÆ°ng hành Ä‘á»™ng tưởng nhỠđó lại vô cùng nguy hiểm.

Không thể để má»™t sÆ¡ suất nào nguy hại đến ông và đến hàng chục giao liên Ä‘ang ngày đêm làm việc trong im lặng, Tám Thảo lập tức tuân lệnh. NhÆ°ng nếu Ä‘i có nghÄ©a là cô phải chia tay vá»›i gia đình, xa rá»i cuá»™c sống sung túc trong ná»™i thành, ra chiến khu sẽ khổ...

Song cái đó thì có nghÄ©a lý gì? Tổ chức đã quyết, và hạnh phúc của ngÆ°á»i lính không có gì hÆ¡n: cô rút lui để giúp cho cách mạng tiến lên thêm bÆ°á»›c má»›i.

Thiếu tÆ°á»›ng Sáu Trí, lãnh đạo Phòng tình báo Miá»n, (VietNamNet sẽ viết tiếp vỠông trong loạt bài sau) trong cuốn hồi ký tổng kết Ä‘á»i hoạt Ä‘á»™ng tình báo của mình cÅ©ng dành những dòng ghi Æ¡n trang trá»ng nhất khi viết vá» Tám Thảo: “Äể bảo vệ lÆ°á»›i tình báo đặc biệt 2T, xoá nhiệm vụ cÆ¡ cán Ä‘i sâu của chị Tám Thảo Ä‘ang làm phiên dịch cho cố vấn Mỹ trong Bá»™ TÆ° lệnh Hải quân nguỵ… Chúng tôi tiếc phải rút chị ra cứ vì chị Tám Ä‘ang phát huy tác dụng cao.

Chị là má»™t nữ Ä‘iệp viên duy nhất của Phòng tình báo Miá»n. Chúng tôi có ý định nhân Ä‘iển hình của chị Tám để khai thác khả năng phong phú và quý giá của phụ nữ miá»n Nam trong công tác tình báoâ€.

Mệnh lệnh này được đưa ra trong hội nghị tình báo tháng 9/1969.

Hạnh phúc trong nửa vòng tay

Sau khi rút ra ngoài rừng, cô được gặp ngÆ°á»i em trai của “bà tÆ° sản Bảy Huê†- ngÆ°á»i phụ nữ từng giúp cô suốt cái thá»i làm giao liên cho ông Ẩn.


Trong nhà cô, ngoài bàn thá» ra, ở tất cả các vị trí trang trá»ng khác Ä‘á»u treo ảnh ông, nhÆ° má»™t cách để giữ lại hạnh phúc cuối Ä‘á»i.

Thuở má»›i quen ông, cô cÅ©ng chÆ°a có tình yêu ngay. “Äám cÆ°á»›i của tôi là do... Äảng gợi ýâ€, bởi cô đã quá tuổi thanh xuân rồi. Những ngÆ°á»i chỉ huy của cô, ông Sáu Trí, ông Tám Mỹ lo lắm, tìm cách mai mối giúp cô. “Äảng lo cho em nên giá»›i thiệu em vá»›i đồng chí đó. Ba em kén cho em cÅ©ng không bằng Äảng kén cho em đâu, vì Äảng biết Äảng viên nào xứng đáng vá»›i em màâ€.


Nghe vậy, Tám Thảo đồng ý gặp mặt, rồi 7-8 tháng sau, hai ngÆ°á»i nên duyên. Ngày cÆ°á»›i, cô tiểu thÆ° vốn quen được chiá»u chuá»™ng chỉ băn khoăn má»—i má»™t Ä‘iá»u: không hiểu ông có “kẹo kéo†hay không, bởi tính cô giống ba, vốn quen rá»™ng rãi, đại lượng vá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i.


Lấy nhau rồi, cô má»›i bắt đầu mở lòng mình sau suốt gần 40 năm khép kín. Cô kể cho chồng nghe vá» mối tình đầu thuở đôi mÆ°Æ¡i không thành. Nghe xong, ông cảm Ä‘á»™ng lắm. NgÆ°á»i chiến sÄ© tình báo ná»­a Ä‘á»i phải sống trong câm lặng và những lá»i đồn cay nghiệt, nay đã có thêm má»™t cái tôi để chia sẻ.

Tuy nhiên, kết hôn năm 39 tuổi, cá»™ng vá»›i sá»± căng thẳng thá»i sống trong ná»™i thành và sá»± gian khổ khi ra ngoài căn cứ, Tám Thảo chÆ°a bao giỠđược làm mẹ. Äiá»u duy nhất an ủi cô chính là niá»m hạnh phúc có được má»™t ngÆ°á»i chồng thÆ°Æ¡ng yêu, tin tưởng cô hết má»±c.

Ngay cạnh phòng của cô là má»™t khu vÆ°á»n nhá», đầy hoa và đầy nắng. Ở đây không có dòng sông, không có xuồng nhá», nhÆ°ng những bông hoa tá»± tay cô trồng luôn nhắc cô nhá»› vá» những ngày đầu tiên của chuá»—i hành trình cuá»™c Ä‘á»i: giỠđã đẹp hÆ¡n cả tiểu thuyết!

Äầu năm 1973, khi vòng đàm phán 4 bên bắt đầu vào hồi kết, cô tình cá» gặp lại... mối tình đầu tiên. Ông là thành viên tham gia phái Ä‘oàn đàm phán. Äược trở lại Nam sau 20 năm xa cách, ông bắt đầu tìm cô.

NhÆ°ng làm sao tìm được khi đến chính tên cô cÅ©ng thay đổi bao lần: từ Mỹ Nhung cho đến Mỹ, Tuyết chị (Sáu Tuyết), rồi Yên Thảo (Tám Thảo)... ChÆ°a kể đến chuyện lòng ngÆ°á»i, biết ai còn nhá»› tá»›i ai. NhÆ°ng ông vẫn quyết tâm dò tìm cho bằng được.

“Ngày gặp nhau, cÅ©ng cảm Ä‘á»™ng dữ lắm. Hai chục năm rồi còn gìâ€. ThÆ°Æ¡ng nhau, nhÆ°ng giỠđã má»—i ngÆ°á»i má»—i phận. Ông có gia đình, cô có hạnh phúc. TrÆ°á»›c giây phút gặp nhau, không biết có khi nào ông băn khoăn rằng liệu cô tiểu thÆ° Sài Gòn năm xÆ°a có thể kiên cÆ°á»ng vượt qua má»i thá»­ thách cam go để theo Ä‘uổi tình yêu lá»›n nhất trong Ä‘á»i: yêu Tổ quốc, hay không? Hay tình yêu vá»›i cuá»™c sống nhung lụa của mình sẽ làm cô gục ngã?. Hai mÆ°Æ¡i năm gặp lại, hẳn ông đã rất tá»± hào. NgÆ°á»i con gái ông yêu đã thá»±c sá»± viết nên những trang tiểu thuyết đẹp vá» chính cuá»™c Ä‘á»i mình.


Kính thÆ°a quý Ä‘á»™c giả, "Hạnh phúc của chiến sỹ tình báo?" đã khép lại những câu chuyện Ä‘á»i và chuyện nghá» của nữ Ä‘iệp viên Mỹ Nhung (Tám Thảo) trong loạt bài vá» Cụm tình báo H63 anh hùng. Sau Tám Thảo, VietNamNet sẽ lần lượt giá»›i thiệu đến quý Ä‘á»™c giả những nhân vật huyá»n thoại khác của lÆ°á»›i H63 nói riêng và thuá»™c lá»±c lượng tình báo quân Ä‘á»™i nói chung trong cuá»™c đấu tranh giải phóng miá»n Nam, thống nhất đất nÆ°á»›c.
Sau này, cô cÅ©ng kể lại buổi gặp gỡ cho chồng nghe. Thậm chí, cô còn không quên chuyện vào má»™t ngày nắng đẹp, cô từng nhận liá»n lúc 2 lá thÆ¡ gá»­i vá»: má»™t của chồng và má»™t của ông. Nghe xong, chồng cô lại càng thấy thÆ°Æ¡ng và kính trá»ng vợ mình hÆ¡n nữa.


Äến bây giá», ở tuổi 75, cô Tám Thảo sống má»™t mình. Vào đúng Ä‘á»™ con ngÆ°á»i thá»±c sá»± cần hÆ¡i ấm má»—i khi chiá»u buông thì cô lại lẻ bóng. Trong nhà cô, ngoài bàn thá» ra, ở tất cả các vị trí trang trá»ng khác Ä‘á»u treo ảnh ông, nhÆ° má»™t cách để giữ lại hạnh phúc cuối Ä‘á»i.

Sống má»™t mình, nhÆ°ng trái tim cô vẫn luôn biết yêu thÆ°Æ¡ng nhÆ° thuở nào, yêu từ những bông hoa nhá», những ká»· vật xÆ°a cÅ© cho tá»›i thÆ°Æ¡ng những ngÆ°á»i bạn già, những đứa cháu láu lỉnh mãi ngoài Hà Ná»™i.


Phòng ngủ của cô giá» không có dáng vẻ khuê phòng thuở xÆ°a, nhÆ°ng nét sang trá»ng thì vẫn ẩn trong từng chi tiết, từ chiếc gối phảng phất hÆ°Æ¡ng thÆ¡m cho đến bức hình gia đình ấm cúng. Cô đã Ä‘i gần hết cuá»™c Ä‘á»i, đủ thấy cái hiểm nguy mà không còn sợ hãi, đủ kinh qua chuyện lá»›n mà coi nhÆ° chuyện nhá», đủ thấy sá»± cao cả trong những con ngÆ°á»i thầm lặng, và đủ yêu những con ngÆ°á»i vÄ© đại mà giản dị vô cùng. Thế nên, cuá»™c sống của cô giỠđã nhẹ nhàng lắm.


Ngay cạnh phòng của cô là má»™t khu vÆ°á»n nhá», đầy hoa và đầy nắng. Ở đây không có dòng sông, không có xuồng nhá», nhÆ°ng những bông hoa tá»± tay cô trồng luôn nhắc cô nhá»› vá» những ngày đầu tiên của chuá»—i hành trình cuá»™c Ä‘á»i: giỠđã đẹp hÆ¡n cả tiểu thuyết!

* *
… Mùa thu năm 1960, Hai Trung thông qua Tám Thảo để móc nối liên lạc vá»›i tổ chức, vá»›i yêu cầu “chỉ tiếp xúc vá»›i má»™t ngÆ°á»i mà Trung đã từng biếtâ€. Cuối năm 1960, trá»±c tiếp Hai Trung lái xe, Tám Thảo dẫn Ä‘Æ°á»ng ra căn cứ, để Hai Trung gặp lại ngÆ°á»i đã từng ăn vá»›i ông bữa cÆ¡m chiá»u muá»™n khi giao nhiệm vụ từ 8 năm vá» trÆ°á»›c: ông Cao Äăng Chiếm.

Bắt đầu từ đây, “câu chuyện tuyệt vá»i vá» má»™t Ä‘iệp viên đã thách thức nÆ°á»›c Mỹ" nhÆ° cách mà nhà báo kỳ cá»±u của tá» Le Monde (Pháp) Jean Claude Pomonti nói vá» Trần Văn Trung, được viết nên, nhÆ° má»™t huyá»n thoại.

VietNamNet) - "Ai cũng biết khoác áo báo chí là một bình phong tốt nên bất kỳ cơ quan tình báo hay phản gián nào cũng muốn xây dựng bình phong này cho nhân viên của mình. Cũng vì thế mà một điệp viên khoác áo báo chí vào thì anh ta hôi sặc mùi điệp báo từ xa mà nhân viên an ninh cứ thế mà đánh hơi theo dõi" - Hai Trung (Trần Văn Trung) tổng kết.

>> Huyá»n thoại vá» Cụm tình báo H.63 anh hùng - Phần 1
>> NgÆ°á»i giữ khoá bí mật ở Bá»™ Tổng tham mÆ°u VNCH

Nhưng ông đã ẩn mình và đi suốt hơn 20 năm trong cuộc chiến tranh ở Việt Nam, cung cấp vỠHà Nội những thông tin quý giá đến mức các nhà lãnh đạo Hà Nội phải thốt lên tán thưởng: "Chúng ta đang có cái đầu ngồi ngay phòng chỉ huy chiến lược của cỗ máy chiến tranh Mỹ - ngụy".


Ông Phạm Xuân Ẩn và tấm thẻ nhà báo của mình từ năm 1965 - Ảnh do Hãng AP chụp năm 2000.


Vậy cái đầu chiến lược và chuyến hành trình của con sói cô Ä‘á»™c (Alone Wolf, thuật ngữ mà ngÆ°á»i phÆ°Æ¡ng Tây thÆ°á»ng ví các Ä‘iệp viên) trong hang hùm đã diá»…n ra nhÆ° thế nào?

Chá»n má»™t ngÆ°á»i để cứu trăm ngÆ°á»i

Từng tham gia phong trào há»c sinh - sinh viên năm 1945, Trung được anh Äá»— Ngá»c Thạnh (tức Ba há»c sinh) lá»±a chá»n là gÆ°Æ¡ng mặt sáng giá để giá»›i thiệu vá»›i Äặc khu uá»· Sài Gòn - Chợ Lá»›n - Gia Äịnh nhằm huấn luyện thành má»™t thành viên cốt cán.

Tuy nhiên, cuá»™c gặp giữa Trung vá»›i anh MÆ°á»i Cúc (tức Tổng Bí thÆ° Nguyá»…n Văn Linh sau này, lúc bấy giá» là Bí thÆ° Äặc khu uá»· - NV) đã không thể thá»±c hiện bởi anh Ba há»c sinh sá»›m bị Pháp phát hiện, bắt và thủ tiêu. Mất liên lạc, Trung tìm cách thi đậu vào làm công chức Hải quan cho Pháp ở cảng Sài Gòn.

Mãi tá»›i năm 1952, khi Cục tình báo Miá»n thành lập, Äặc khu uá»· Sài Gòn - Chợ Lá»›n - Gia Äịnh quyết định "nhÆ°á»ng" Trung lại cho ngành tình báo. Liên lạc giữa Trung vá»›i tổ chức má»›i được bắt trở lại.

Khi hay tin mình được tổ chức giao cho làm tình báo chiến lược, Hai Trung... thất vá»ng lắm. Chàng thanh niên má»›i ngoài 20 tuổi muốn được tá»± tay cầm súng chiến đấu, chứ Ä‘i làm tình báo thì hoá ra là làm... thằng chỉ Ä‘iểm à?

Lúc ấy, bác sÄ© Phạm Ngá»c Thạch (Chủ tịch Uá»· ban kháng chiến Äặc khu), là ngÆ°á»i chỉ huy trá»±c tiếp của Hai Trung, phải giải thích kỹ, rằng tình báo chiến lược không phải là Ä‘iểm chỉ viên, rằng đã Ä‘i chiến đấu thì ở vị trí nào cÅ©ng có ích, chá»› không phải cứ cầm súng lên má»›i là yêu nÆ°á»›c.

Bác sÄ© Thạch còn nhấn mạnh, làm tình báo chiến lược sẽ rất gian khổ vì phải sống trong lòng địch, không được đồng Ä‘á»™i trá»±c tiếp chia sẻ nhÆ° anh em trong rừng, nguy hiểm khó khăn hÆ¡n nhÆ°ng sẽ lại cứu được hàng trăm anh em đồng Ä‘á»™i khá»i cái chết, giúp cho máu của đồng bào bá»›t đổ, giúp cho cuá»™c cách mạng mau tá»›i thành công.


Phạm Xuân Ẩn tại Mỹ (1957-1959). Ảnh tư liệu.
Hai Trung nghe ra, nhÆ°ng vẫn chÆ°a hoàn toàn chịu. Cậu tá»± nhận mình “thật thà, ngá»› ngẩn, hay tin ngÆ°á»i lắm, làm sao làm đượcâ€, song bác sÄ© Thạch vẫn khẳng định: Äảng đã nhìn ra khả năng của Hai Trung rồi, cứ nhận việc Ä‘i, vừa làm vừa há»c.

Thế là, trong bữa cÆ¡m chiá»u ở chiến khu D giữa mùa xuân, tháng 2/1952, Hai Trung chính thức nhận nhiệm vụ thiêng liêng: trở thành chiến sÄ© tình báo.

Lá»i dặn dò kỹ lưỡng của bác sÄ© Thạch hôm đó "Äảng và dân ta còn nghèo lắm. Phải giữ vững tinh thần cách mạng thì má»i khó khăn sẽ lần hồi được giải quyết... Chú cứ yên tâm công tác, Äảng và nhân dân sẽ công bằng chấm công khi hy sinh" đã theo sát Trung suốt 23 năm nằm sâu trong lòng địch, trở thành má»™t Ä‘iệp viên chiến lược huyá»n thoại của ngành tình báo Việt Nam.

Nhiệm vụ đầu tiên: Sao chẳng giống xi nê?

Những ngày má»›i bắt đầu vào nghá», Hai Trung dùng công việc ở hải quan làm bình phong. Trung phụ trách bá»™ phận kiểm hoá, được tổ chức giao cho việc phải theo dõi hoạt Ä‘á»™ng của quân Ä‘á»™i Pháp, tìm hiểu vá» phÆ°Æ¡ng tiện, vÅ© khí chiến tranh, lập biểu đồ di chuyển của quân Ä‘á»™i Pháp từ Marseille qua Äông DÆ°Æ¡ng và ngược lại.

Nghe lệnh từ trên, Hai Trung vá»™i trả lá»i ngay: “Tưởng làm tình báo thì phải nhÆ° trong xi nê, làm những việc kinh thiên Ä‘á»™ng địa, chứ kiểu này thì dá»… nhÆ° ăn cÆ¡m bữa và chẳng có gì giá»±t gân cảâ€.


Mỹ Nhung vá» Sài Gòn, cô được chỉ huy giá»›i thiệu vá»›i nhà tình báo Phạm Xuân Ẩn (Hai Trung), trở thành há»c trò của ông, để rồi từ đó, khi ông má»›i từ Mỹ vá», cô lại là ngÆ°á»i Ä‘Æ°a ông trở lại vá»›i tổ chức - Ảnh: TÆ° liệu
Bác sÄ© Thạch nghe Hai Trung láu táu vậy vá»™i vàng ngăn ngay: “Dá»…, nhÆ°ng nếu để địch biết thì số phận chắc chắn sẽ nhÆ° anh Ba Há»c sinh. Äây là công việc mật, chú không được chủ quanâ€.

Nói rồi, ông dạy cho Hai Trung những bài há»c đầu tiên vá» cách liên lạc, cách viết tin, dặn Hai Trung phải cắt những liên lạc không cần thiết, không tham gia phong trào, không Ä‘i ào ào hô khẩu hiệu nhÆ° ngày xÆ°a, cÅ©ng không được cầm súng chiến đấu trá»±c tiếp. Làm công việc mật gian khổ hÆ¡n nhiá»u, chá»› không dá»… nhÆ° ăn cÆ¡m đâu.

Hai Trung nghe rồi má»›i bắt đầu chú tâm tìm hiểu công việc mà cậu chàng tưởng dá»… nhÆ° xi nê. Äến khi thá»±c sá»± nhập vai, Hai Trung má»›i kinh hoàng tỉnh giấc, trá»i Æ¡i, chiến tranh Ä‘ang hiện ra mồn má»™t trên những con số mà Trung phải xuất nhập hàng ngày.

Theo đó, ngay từ những ngày đầu năm 1952, không chỉ có tàu chiến của Pháp mà ngay cả tàu chiến của Mỹ cÅ©ng đã xuất hiện ngay giữa cảng Sài Gòn, vá»›i những đợt chuyển quân và vÅ© khí chiến tranh tối tân, di chuyển nhÆ° con thoi từ Sài Gòn ra Äà Nẵng, Hải Phòng. Bàn tay của Mỹ đã thá»c vào Việt Nam ngay từ khi Pháp vẫn còn chá»…m trệ giữ quyá»n lá»±c ở Äông DÆ°Æ¡ng và ào ạt đổ quân vào cứ Ä‘iểm bất khả xâm phạm trên Äiện Biên Phủ.

Äến lúc này, Hai Trung má»›i hiểu rằng tại sao mình được lá»±a chá»n, bởi Äảng và các anh chỉ huy đã nhìn thấy những Ä‘iá»u rất xa: cuá»™c chiến khốc liệt Ä‘ang thá»±c sá»± bắt đầu, và Äảng cần chá»n đúng ngÆ°á»i để giao trá»ng trách.

BÆ°á»›c chân vào nghá» tình báo những năm đầu tiên nghe cứ... nhÆ° chuyện đùa. Thậm chí, những ngày đầu kháng Mỹ non sÆ¡, chính bác sÄ© Phạm Ngá»c Thạch - ngÆ°á»i thầy đầu tiên của Trung - cÅ©ng phạm phải lá»—i cÆ¡ bản đến chết ngÆ°á»i: đó là nhận được tin tức tài liệu của Hai Trung xong, bác sÄ© còn gá»­i Ä‘i phát sóng trên đài “Tiếng nói Nam bộ†nhằm tố cáo quân Pháp, rồi tá»›i quan Mỹ trong việc cố tình tăng cÆ°á»ng viện trợ vÅ© khí chiến tranh, nhân lá»±c quân sá»±, đào tạo để ủng há»™ Diệm phá hiệp định Geneve.

Ngay lập tức, hai chiến sÄ© tình báo đầu tiên được Ä‘iá»u vào Nam là anh Nguyá»…n VÅ© và anh DÆ°Æ¡ng Minh SÆ¡n nhằm tăng cÆ°á»ng cho bác sÄ© Phạm Ngá»c Thạch. Äích thân anh Nguyá»…n VÅ© còn phải tìm má»i cách để chặn lại những bản tin trên để bảo đảm an toàn cho Hai Trung.

Những bài há»c vỡ lòng đó khiến cho Hai Trung và những ngÆ°á»i chỉ huy, những ngÆ°á»i đồng Ä‘á»™i chÆ°a bao giá» dám đùa hay lÆ¡ là công việc.

Nhiệm vụ đầu Ä‘á»i vá»›i Hai Trung xem ra chả giống gì vá»›i xi nê, thế nhÆ°ng hoá ra, cuối cùng cả cuá»™c Ä‘á»i ông dẫu có hàng chục bá»™ phim cÅ©ng chÆ°a chắc đã dá»±ng nổi.

- Hai Trung đã tá»± "cắt Ä‘uôi con tiểu tÆ° sản" theo cách của mình và chẳng há» giống ai. Cắt Ä‘i rồi, lại lòi cái Ä‘uôi khác, còn sÆ¡ hở hÆ¡n. Thế nên sau này ngồi nhìn lại, ông thừa nhận "buổi đầu làm tình báo, áp dụng các bài há»c vào thá»±c tế Ä‘á»u... sai be bét". Sai đến... "bốc cả mùi"...

Cái đuôi con tiểu tư sản…

Xuất thân của Trần Văn Trung là con má»™t gia đình trung lÆ°u ở thành thị, được giáo dục theo gia phong nhà nho. Ngày còn bé, Trung được cha dạy theo quan Ä‘iểm “thÆ°Æ¡ng cho roi vá»t, ghét cho ngá»t ngàoâ€. ChÆ¡i bá»i lêu lổng, há»c hành không ra nÆ¡i ra chốn, quên ná»—i nhục mất nÆ°á»›c là những Ä‘iá»u không được phép có ở cậu Hai Trung. Vậy nên cứ những lần nghịch ngợm, láu táu là Trung lại rất được ba... “thÆ°Æ¡ngâ€.


Nhà tình báo Phạm Xuân Ẩn- Ảnh: QÄND
Nhưng lạ cái, nghiêm khắc với con là vậy, song gia đình ông lại sẵn lòng nuôi giấu cán bộ Thành uỷ từ những ngày cách mạng sục sôi kháng Pháp. Năm 1947, cha của Trung còn bị tên mật thám Lơ Bét-xơn - Trưởng ty Công an Rạch Giá - hành hạ khi ông đang cố tìm cách bắt liên lạc với cách mạng.

Xét vá» thành phần gia đình nhÆ° vậy là quá cÆ¡ bản, ấy thế mà những Ä‘iá»u đó cÅ©ng không được các anh chỉ huy "tha", từ anh Sáu (Nguyá»…n VÅ©) cho tá»›i anh TÆ° Tùng (anh Hai, DÆ°Æ¡ng Minh SÆ¡n) đến anh Ba (MÆ°á»i HÆ°Æ¡ng) trong những bài giảng đầu tiên vá» chính trị và nghiệp vụ: "Cậu là má»™t thằng tiểu tÆ° sản, mà thằng tiểu tÆ° sản có máu thích làm anh hùng, mê xi nê nên dá»… há»ng việc. HÆ¡n nữa, con tiểu tÆ° sản lại còn có má»™t cái Ä‘uôi. Cái Ä‘uôi đó là lối sống trưởng giả, là cách ăn nói, đối xá»­ hợm hÄ©nh vá»›i con ngÆ°á»i, đặc biệt là ngÆ°á»i dân nghèo, mà há» gá»i là tầng lá»›p dÆ°á»›i. Dù cậu có khéo giấu đến đâu thì sá»›m muá»™n cái Ä‘uôi đó cÅ©ng lòi ra, kinh tởm bá» mẹ. Phải tìm cách cắt cái Ä‘uôi đó Ä‘i. NhÆ°ng cái Ä‘uôi của con tiểu tÆ° sản không phải nhÆ° Ä‘uôi chồn, Ä‘uôi cáo, cầm dao cắt phéng má»™t lần là xong. Vậy nên phải thÆ°á»ng xuyên kiểm tra, kiểm Ä‘iểm, nghiêm khắc vá»›i bản thân mình. Phải thÆ°á»ng xuyên xem lại bản thân mình, hằng ngày, hằng giá»".

Lối giảng bài đậm chất dân dã, tục nhưng dễ nhớ đó đã in sâu vào trí nhớ của Trung, trở thành châm ngôn sống và hoạt động mãi vỠsau của chàng điệp viên trẻ này: "Phải luôn nghiêm khắc với chính bản thân mình".

Tuy nhiên, cái khó của nghá» tình báo thì chẳng sách vở đâu dạy đầy đủ, ngoài chính cuá»™c Ä‘á»i và chính tá»± mình. Hai Trung nghe giảng bài, thá»±c hành nghiêm túc lắm. Cứ má»—i giá» nghỉ trÆ°a, Hai Trung lại chạy tuốt xuống ăn cÆ¡m, ba cùng "cùng ăn, cùng làm, cùng nghỉ" vá»›i anh em phu khuân vác ở Khánh Há»™i. Tính Trung vốn dân dã nên được nói chuyện vá»›i đồng bào nghèo khổ, Trung thấy hợp lắm. Cậu còn mê chÆ¡i vá»›i công nhân đến Ä‘á»™ ghét ra mặt vá»›i những tên ngÆ°á»i Việt hay ngÆ°á»i Hoa kết hợp vá»›i ngÆ°á»i Pháp buôn lậu.

Có lần, má»™t thằng Pháp làm cho hãng bốc xếp Rondon bắt nạt nhân viên của Hai Trung, làm Trung nóng mặt, chụp cổ đánh ngay tại văn phòng. Biết chuyện, tên trưởng phòng Stenou gá»i vào, cho nghỉ việc 3 ngày để Trung... nguôi cÆ¡n giận, xong xuôi sẽ kêu tên Pháp kia đến tận nÆ¡i xin lá»—i.

Hai Trung nghe vậy hài lòng lắm, phải thế chứ, cho tụi bây biết tay, đâu có thể cho nó bắt nạt đồng bào mình được. Thế rồi Hai Trung nằm thẳng cằng, nghỉ một lèo ở nhà 3 ngày cho hả giận.

Biết chuyện, anh TÆ° Tùng hoảng quá, vá»™i vàng dập ngay “cÆ¡n sĩ†của Hai Trung lại. Trá»i đất, làm thế là bị... “lòi Ä‘uôi†rồi còn gì? Äuôi nào cÆ¡? Nghe lá»i chỉ huy, Hai Trung đã chặt phăng cái Ä‘uôi tÆ° sản rồi còn gì?

Vậy đấy, nguy hiểm ở chá»—, cái Ä‘uôi đó lại không phải là “đuôi tÆ° sảnâ€, mà là “đuôi... yêu nÆ°á»›câ€. Làm tình báo thì không được nóng nảy, tá»± ái cá nhân. Muốn tá» ra là sếp bênh đàn em thì đâu có được? Äã được giao việc mật ngay trong lòng địch mà lại không thèm chÆ¡i vá»›i “đồng nghiệpâ€, không nhận đút lót, từ chối nhậu nhẹt, không chịu Ä‘i... tán gái thì còn làm ăn nÆ°á»›c mẹ gì? Rõ là chỉ có thằng cá»™ng sản thì má»›i nghiêm túc, kiên định vậy. “Lòi Ä‘uôi†thế thì còn chiến đấu ra sao?

Hai Trung nghe giảng mới à lên. Hoá ra làm tình báo không phải dễ như ăn cơm, càng không bóng lộn như trên phim ảnh. Làm chiến sĩ tình báo, nếu không tự hiểu mình là ai và vận dụng trí tuệ đúng lúc thì đôi khi sẽ phải trả giá bằng mạng sống.

Sau thá»i bình, trong lần thá»­ phân tích vá» chính mình, chính Thiếu tÆ°á»›ng Trần Văn Trung đã nhìn nhận: "Äiệp viên phải có tính ká»· luật cao, nhất là ká»· luật tá»± giác vì anh ta hoạt Ä‘á»™ng Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c, không có ai bên cạnh kiểm tra cả. Thiếu ká»· luật thì dá»… chủ quan dá»… buông lá»ng nguyên tắc, dá»… mất cảnh giác và cuối cùng là dá»… bị bắt".

Mà nếu đã bị bắt, Ä‘iệp viên chỉ còn nÆ°á»›c chá»n: hoặc chết, hoặc khai. Bởi trong má»i đòn tra tấn, đòn tra tấn dành cho Ä‘iệp viên tình báo bị bắt là khủng khiếp nhất: đánh cho khai, khai ít đánh cho khai nhiá»u, khai nhiá»u đánh cho khai hết. Thậm chí, kẻ thù không từ bất cứ thủ Ä‘oạn nào, thậm chí dùng thuốc Ä‘á»™c khiến Ä‘iệp viên khi ra khá»i nhà tù trở nên thần trí bất thÆ°á»ng. Việc thoát khá»i nhà tù do may mắn hay được tổ chức đào thoát là cá»±c kỳ hãn hữu.

Kinh nghiệm đó, ông đúc kết trong hàng chục năm nằm sâu trong lòng địch, tiếp xúc với đủ loại nguồn tin lẫn chứng kiến những trận đòn thù tra tấn của đối phương đối với các chiến sỹ Việt cộng bị bắt.

Trung đã tá»± "cắt Ä‘uôi con tiểu tÆ° sản" nhÆ° thế, theo kiểu chẳng há» giống ai. Cắt Ä‘i rồi mà lại lòi cái Ä‘uôi khác, còn sÆ¡ hở hÆ¡n, thế nên sau này ngồi nhìn lại, ông thừa nhận là "buổi đầu làm tình báo, áp dụng các bài há»c vào thá»±c tế Ä‘á»u... sai be bét".

... Sai đến bốc cả mùi

Làm ở Hải quan được hÆ¡n 1 năm, đến hết mùa mÆ°a năm 1952, Hai Trung đã bắt đầu được khen ngợi vì tiến bá»™ rõ rệt. Tuy nhiên, tình hình lúc này bắt đầu ngày càng căng thẳng. Lo ngại Hai Trung có thể bị bắt Ä‘i lính, các đồng chí chỉ huy đã ra lệnh cho Hai Trung phải tìm má»i cách để tránh bị bắt lính, đồng thá»i phải tìm ngÆ°á»i thay thế trong việc lấy tin tức quân sá»± ở Hải quan, Ä‘á» phòng bất trắc.


Hai Trung- Ảnh: Tuổi trẻ
Cuối cùng, thông qua việc vận Ä‘á»™ng được ngÆ°á»i anh há» là Phạm Xuân Giai - Trưởng phòng 5 (phòng tâm lý chiến) Bá»™ Tổng tham mÆ°u, cánh tay đắc lá»±c của Trung tÆ°á»›ng Nguyá»…n Xuân Hinh (Tổng tham mÆ°u trưởng), Hai Trung vào làm bí thÆ° cho Giai vá»›i mục đích trốn lính.

Vào cÆ¡ quan đầu não của quân Ä‘á»™i rồi mà Trung vẫn sống ngoan ngoãn, “sạch sẽ†tá»›i mức những sÄ© quan cùng phòng đã phải ngao ngán vì rủ rê Trung chÆ¡i bá»i mãi không được: "Thằng anh thì cái gì cÅ©ng sắc bén, cái gì cÅ©ng biết không ai qua mặt được, chÆ¡i bá»i không thiếu thứ gì. Còn thằng em thì thật thà nhÆ° đếm... không biết trá»i sinh ra để làm gì mà sống khổ sở thế".

Có lần, ná»­a đêm cuối tháng 3/1955, Bình Xuyên pháo kích vào Dinh Äá»™c Lập. Ná»™i bá»™ chính quyá»n Diệm lục đục, phe thân Pháp và phe thân Mỹ muốn thôn tính lẫn nhau, các sÄ© quan đánh hÆ¡i thấy nguy hiểm, trốn chui lủi ở nhà hết. Có má»—i Hai Trung là “ngây thÆ¡ chạy đến†xem tình hình, thậm chí còn há»›n hở tuyên truyá»n để lung lạc tinh thần sÄ© quan: tình hình cứ thế này thì đến bầu cá»­ 1956, Bắc sẽ thắng Nam.

Ngày đó, Hai Trung má»›i vào nghá», đã được dạy gì đâu? Cậu chÆ°a đủ kinh nghiệm để hiểu rằng, dù có choảng nhau thì cÅ©ng chẳng bao giá» Pháp và Mỹ muốn rút lui để trả đất nÆ°á»›c này vá» cho dân tá»™c Việt, bởi dù thua hay thắng thì bản chất đế quốc vẫn luôn là xâm lược.

Tuy nhiên, trong cái rủi lại có cái may. Sá»± hồn nhiên, thật thà đó lại khiến cho nhiá»u sÄ© quan Pháp, Mỹ, Việt cảm mến, giúp cậu vượt qua nhiá»u cái bẫy má»™t cách rất tình cá». Chính há» cÅ©ng chẳng hiểu nổi tại sao lại có thể yêu quý má»™t cậu nhóc gầy ốm, hiá»n lành mà lại rất chân thật, hài hÆ°á»›c đến thế được. Bởi có thể chính hỠđã không chịu hiểu, đứng trÆ°á»›c sức mạnh quá lá»›n của sá»± lÆ°Æ¡ng thiện, ai cÅ©ng sẽ tìm cách tá»± làm trong sạch chính mình. Yêu quý, giúp đỡ má»™t chàng thanh niên tốt bụng có phải là cách giúp há» tẩy bá»›t ná»—i tủi hổ sau những chuá»—i việc ác chăng?

Äến tận năm 1957, khi đã qua Mỹ há»c, Hai Trung vẫn còn chÆ°a cắt được cái “đuôi yêu nÆ°á»›c†của mình. Äứng trên đất Mỹ, há»c nghiệp vụ Mỹ, thế mà trong những buổi thuyết trình, Trung vẫn cứ hồn nhiên chêm vào nào là "áp bức, bóc lá»™tâ€, nào là “cách mạng, đế quốc" - những khái niệm mà ngÆ°á»i Mỹ lúc bấy giỠđặc biệt dị ứng.

Hai Trung thật đến ná»—i bị giáo sÆ° giảng dạy đánh Ä‘iểm kém cho những bài luận luôn xuất sắc, chỉ vì cậu không nghÄ© được rằng, trong số rất nhiá»u giáo sÆ°, cÅ©ng có những ngÆ°á»i Ä‘ang làm công việc y nhÆ° cậu. Há» muốn dò tìm manh mối cá»™ng sản trong những con ngÆ°á»i do chính hỠđào tạo nên. Äi há»c trên đất Mỹ đâu chỉ là há»c thêm kiến thức, đó thá»±c sá»± còn là má»™t cuá»™c cân não lá»›n.

Hai Trung phát hiện ra Ä‘iá»u đó sau má»™t thá»i gian dài luôn đứng đầu lá»›p. Ấy là lần má»™t bà giáo vốn là nhân viên phòng tình báo Hải quân Mỹ giÆ°Æ¡ng mục kỉnh lên thắc mắc: "Há»c kiểu nhÆ° mày, chỉ có là cá»™ng sản". Chá»™t dạ, từ đó Hai Trung bá» luôn thói miệt mài đèn sách để giành Ä‘iểm cao.

Ngẫm nghÄ© lại, Trung má»›i ngá»™ ra rằng, hoá ra yêu nÆ°á»›c không thôi là chÆ°a đủ. Nếu không dùng cái đầu để đấu trí lại thì chắc chắn mình sẽ thua. Trong khi biết bao sÄ© quan miá»n Nam Việt Nam qua Mỹ há»c má»™t ít, còn đâu dành thá»i gian ăn chÆ¡i, tiêu xài, mua sắm, nhảy đầm, cặp gái... thì Trung chỉ nhÆ° má»™t thầy tu, suốt ngày cắm đầu vào há»c và nghiên cứu.

Thực tế, Hai Trung chỉ có thể làm thế khi được sống trong sự che chở an toàn của đồng bào. Còn ở đây, một mình giữa hang sói, nếu bê nguyên những nguyên tắc đạo đức vào thì chỉ có thể đổ máu, mất xác mà thôi.
Nắm rõ từng bước đi đầu tiên của Mỹ - Diệm

Những năm chui vào phòng 5 Bộ Tổng tham mưu, là bí thư của Phạm Xuân Giai, cấp bậc thượng sỹ đồng hoá (dân sự chuyển ngạch - NV), Trung làm điệp viên như một... cái máy, cứ thấy có tài liệu nào ghi chữ "phổ biến hạn chế", "mật", "tuyệt mật" là "vồ lấy vồ để", vồ như vồ gà, rồi đem tất cả vỠcho "anh Ba".

Äặc biệt, Trung khoái tìm các tài liệu chiêu hồi, tài liệu chiến tranh tâm lý.


Phạm Xuân Ẩn hồi mới từ Mỹ trở vỠSài Gòn- Ảnh: Tư liệu
Trong cái cảnh tranh tối tranh sáng của buổi "giao ban" giữa hai đế quốc Mỹ - Pháp vá» quyá»n và vai trò ảnh hưởng đối vá»›i mảnh đất Nam Việt Nam thì những kẻ làm thuê luôn tìm má»i cách bảo vệ quyá»n ảnh hưởng cÅ©ng nhÆ° vai trò của "ông chủ". Tất nhiên, bảo vệ “ông chủ†cÅ©ng chính là bảo vệ quyá»n lợi cho bản thân há».

Cuối năm 1954, Phạm Xuân Giai và Tổng tham mÆ°u trưởng Nguyá»…n Văn Hinh dá»± tính làm cuá»™c đảo chính Diệm - ngÆ°á»i Ä‘ang được ông chủ Mỹ hậu thuẫn ghê gá»›m trong việc xây dá»±ng lá»±c lượng.

Cuá»™c đảo chính thất bại. Hinh và Giai "té" ra nÆ°á»›c ngoài. Trung khốn đốn vì bị đám tÆ°á»›ng lÄ©nh của Diệm nghi ngá», Ä‘iá»u tra. NhÆ°ng cái vẻ lành lành, cá»™ng thêm má»™t chuyện may mắn tình cá» vào đúng thá»i gian đảo chính đã giúp Trung có được hai chữ "vô can".

Mỹ bắt đầu thế chân Pháp, nhÆ°ng má»i chuyện không dá»… dàng vì trong hàng ngÅ© sÄ© quan còn rất nhiá»u ngÆ°á»i theo Pháp. Hai Trung do biết cả tiếng Anh, tiếng Pháp nên được chuyển qua làm ngÆ°á»i liên lạc cho phái bá»™ Mỹ và đám sÄ© quan Việt Nam Cá»™ng hoà – những ngÆ°á»i Ä‘ang được Mỹ lôi kéo và gấp rút đào tạo.

Có mặt tại quân trÆ°á»ng Thủ Äức trong khoảng thá»i gian này vá»›i vai trò ngÆ°á»i phiên dịch, Hai Trung có thá»i gian tiếp cận, giúp đỡ những sÄ© quan cốt cán từ những ngày đầu trong chế Ä‘á»™ Diệm, khi 6 sÆ° Ä‘oàn khinh quân đầu tiên được ngÆ°á»i Mỹ thành lập và huấn luyện.

Tất nhiên, khi hoàn thành xong công việc bình phong, Hai Trung không bao giá» trở vá» tay không. Toàn bá»™ tÆ° liệu, tài liệu giảng dạy Ä‘á»u được Trung "cuá»—m sạch" mang vá» cho anh Ba.

Dấn thân vá»›i đủ loại ngÆ°á»i

Những thành công bÆ°á»›c đầu khiến chàng trai trẻ mạnh dạn hÆ¡n trong việc Ä‘á» xuất vá»›i cấp chỉ huy: Xin tiếp cận vá»›i các trùm an ninh Pháp nhÆ° Cousseau, Savanni, thông qua sá»± giá»›i thiệu của Äàm Quang Thiện và Äái Äức Tuấn (Tchya).

Tính bộp chộp của tuổi trẻ ở Trung khiến anh Ba phải nhanh chóng ngăn lại: "tích cực thế là tốt, nhưng phải biết mục tiêu mà đánh, phải so sánh lực lượng, không phải đụng chỗ nào cũng tấn công cả".

Äể dạy thêm cho Trung, anh Ba bảo Trung má»i má»™t ngÆ°á»i đến nhà nói chuyện vá» thá»i cuá»™c, ông sẽ xuất hiện vô tình để xem cách Trung khai thác thông tin nhÆ° thế nào. Nhân vật được chá»n là Cao Hoài Phong, con trai Cao Hoài Sang - lúc bấy giá» là Ä‘Æ°Æ¡ng kim quyá»n Äức há»™ pháp Cao Äài. Bài há»c vá» cách khai thác thông tin sau buổi nói chuyện giúp Trung hiểu thêm vá» "tầm cỡ" của má»™t Ä‘iệp viên phải nhÆ° thế nào.

Vì vậy, suốt quãng thá»i gian năm 1955-1956, Trung vừa "vồ" tài liệu, vừa tiếp tục thắt chặt các mối quan hệ vá»›i giá»›i sÄ© quan trong việc giúp đỡ há» phá»ng vấn, xin visa, Ä‘Æ°a tiá»…n sang Mỹ, theo dõi làm báo cáo vá» há»c viên, thông báo cho gia đình ra đón khi há»c viên vá» nÆ°á»›c.

Thậm chí, Hai Trung còn chẳng ngại giúp há» xách đồ khi ngÆ°á»i nhà sÄ© quan từ Mỹ vá» Ä‘ang lo mừng tủi ôm nhau. Äôi khi, nhiá»u viên sÄ© quan “vô ý†xách vá» vài kiện hàng quá tiêu chuẩn, Hai Trung lại tá»± mình Ä‘i “xin†giúp bên hải quan, bởi ông đã có mối giao hảo từ trÆ°á»›c.

CÅ©ng từ đó, Trung dần lặn sâu vào giá»›i sÄ© quan quân sá»± ngÆ°á»i Việt - lá»›p "Mỹ con" được Mỹ đào tạo để thay thế sÄ© quan thân Pháp, đồng thá»i tiếp tục phát triển mối quan hệ tin cậy vá»›i những nhân viên CIA Ä‘ang có mặt tại Nam Việt Nam nhÆ° Äại tá Lansdale - Trưởng phái bá»™ quân sá»± đặc biệt của Mỹ (SMM), tiến sÄ© Parker – Giám đốc cÆ¡ quan Văn hoá à châu (The Asia Foundation)... để từng tháng, từng năm tích luỹ kinh nghiệm, để cuối cùng trở thành "má»™t Ä‘iệp viên đã thách thức nÆ°á»›c Mỹ", nhÆ° lá»i mà Jean Claude Pomonti đã viết vỠông.

Trở thành “đạo diá»…n†ngÆ°á»i Việt trầm lặng

Kinh nghiệm tích luỹ dần, cho đến năm 1956, Hai Trung biết tin ngÆ°á»i Mỹ muốn lập má»™t lá»±c lượng đặc biệt (biệt kích) cho quân Ä‘á»™i Việt Nam Cá»™ng hoà, tÆ°Æ¡ng tá»± lá»±c lượng đặc biệt của Mỹ, chuyên thá»c sâu vào hậu phÆ°Æ¡ng đối phÆ°Æ¡ng, đánh nhanh rút gá»n nhằm mục đích phá hoại.


Phạm Xuân Ẩn trên Ä‘Æ°á»ng phố Sài Gòn- Ảnh: TÆ° liệu/TT
Kế hoạch này do Cơ quan huấn luyện lục quân hỗn hợp (CATO) tiến hành, được sự đồng ý của cấp cao nhất ở phái đoàn Mỹ là Thượng tướng Samuel William.

Tuy nhiên, sự hục hặc giữa phòng Quân huấn của Bộ Tổng Tham mưu và các sỹ quan CATO khiến kế hoạch này bị xếp xó.

Nắm rõ được ná»™i tình, Trung khéo léo đến gặp thẳng Thiếu tÆ°á»›ng Trần Văn Äôn - Tổng Tham mÆ°u trưởng, Ä‘á» nghị tÆ°á»›ng Äôn nên "chấp nhận kế hoạch của há» nhÆ°ng triển khai là việc của ta". Nghe Hai Trung lý giải, tÆ°á»›ng Äôn đồng ý ngay vá»›i chiêu thức này để không làm mất mặt ngÆ°á»i Mỹ.

Còn vá» phía Mỹ, trÆ°á»›c đó Hai Trung đã nhận lá»i giúp đỡ nên việc được chuẩn y kế hoạch khiến Trung tá George Melvin - Trưởng phòng Huấn luyện quân sá»± Mỹ, ngÆ°á»i trá»±c tiếp soạn thảo kế hoạch - hứng khởi ra mặt. Melvin còn má»i Trung vào ăn trÆ°a ở nhà ăn của cố vấn Mỹ, vá»›i đủ khuôn mặt các nhân vật CIA đình đám: Edward Lansdale, Rufus Philipps...

Tất nhiên, kế hoạch đậm chất cao bồi kiểu Mỹ đó đã thất bại. Mãi tá»›i năm 1973, khi gặp lại Trung ở Sài Gòn, Melvin vẫn liên mồm chá»­i Bá»™ Tổng tham mÆ°u Cá»™ng hoà là "bá»n ngu", trong khi ông ta không há» biết rằng, ngÆ°á»i đạo diá»…n vụ “tranh ăn†đó là má»™t đại tá tình báo của Hà Ná»™i.

Rút vào thầm lặng, phân tích và thiết lập quan hệ, tá»± tạo dá»±ng bình phong và gây dá»±ng lòng tin, cuối năm 1957, sau đám tang cha, Trần Văn Trung rá»i Sài Gòn qua Mỹ theo yêu cầu "há»c Mỹ để đánh Mỹ" của tổ chức.

Anh mang theo nhiệt huyết, hoài bão, và kiến thức vá» nhiệm vụ đã được dạy dá»— qua 5 ngÆ°á»i thầy mà mãi tá»›i sau năm 1975, Äại tá Trần Văn Trung má»›i có Ä‘iá»u kiện biết được tên thật của há».

Gần đây nhất, trong phần kết của cuốn sách viết vá» Thiếu tÆ°á»›ng Phạm Xuân Ẩn vá»›i tá»±a Ä‘á» "Má»™t ngÆ°á»i Việt Nam thầm lặng - Câu chuyện tuyệt vá»i vá» má»™t Ä‘iệp viên đã thách thức nÆ°á»›c Mỹ", nhà báo kỳ cá»±u của tá» Le Monde (Pháp) Jean Claude Pomonti đã bá»™c lá»™ những nghi ngá» rằng cuá»™c sống của Ä‘iệp viên huyá»n thoại này sau năm 1975 đã có nhiá»u khó khăn, thậm chí có sá»± cấm Ä‘oán trong việc tiếp xúc vá»›i các mối quan hệ của mình.

NhÆ°ng chắc rằng, trÆ°á»›c khi viết ra những lá»i nhận xét đó, nhà báo này chÆ°a bao giỠđược biết tá»›i những bí mật từ thuở còn trẻ của Hai Trung: từ những câu chuyện vá» tình anh em đồng chí, những ká»· niệm Ä‘i biểu tình ngoài Ä‘Æ°á»ng của cậu thanh niên Việt Minh Hai Trung cho tá»›i những kinh nghiệm xÆ°Æ¡ng máu phải ẩn mình thật kỹ để bảo vệ cách mạng, những bài há»c vá» cái Ä‘uôi ngá»™ nghÄ©nh...

Äó là những Ä‘iá»u mà chỉ những ngÆ°á»i có chung má»™t dòng máu, má»™t nghá» nghiệp má»›i thấu hiểu được nhau.
Trong suốt cuá»™c Ä‘á»i mình, không ít lần trái tim kiên cÆ°á»ng của nhà tình báo Hai Trung đã phải rung lên đầy xúc Ä‘á»™ng, chỉ bởi má»™t cái hôn vào má tạm biệt của ngÆ°á»i chỉ huy trÆ°á»›c khi lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i Mỹ, má»™t dáng giao liên mảnh mai Ä‘i vá» tuyến lá»­a hay má»™t lá»i căn dặn ấm áp nghÄ©a tình: Äảng và nhân dân sẽ không bao giá» quên Æ¡n.
Lý tưởng – "viên gạch" đầu tiên cho chiến thắng

Sống trong lòng địch hÆ¡n 20 năm, tiếp xúc vá»›i đủ má»i loại ngÆ°á»i, Hai Trung quá hiểu những ngÆ°á»i mà ông Ä‘ang âm thầm chiến đấu. Ông hiểu tại sao nhiá»u ngÆ°á»i trong số há» cứ Ä‘iên cuồng cầm súng theo Mỹ để tàn sát đồng bào. Có ngÆ°á»i vì bị ép, có ngÆ°á»i vì túng bấn, có ngÆ°á»i vì muốn nhanh chóng nắm quyá»n lá»±c nhá» núp bóng quan thầy...


Phạm Xuân Ẩn là bậc thầy trong làm báo-Ảnh: Tư liệu
Tiá»n, tình, địa vị, cuá»™c sống giàu sang theo tiêu chuẩn Mỹ là những cạm bẫy khôn lÆ°á»ng. Chính vì thế, ngÆ°á»i chiến sÄ© tình báo luôn tá»± mình phải há»c.

Khi đã chui sâu leo cao rồi, ông không thể trá»±c tiếp nghe giảng những bài há»c dá»… thÆ°Æ¡ng nhÆ° cái "Ä‘uôi con" tiểu tÆ° sản thuở nào. Thay vào đó, ông tìm cách há»c lại từ chính những tài liệu của kẻ địch. Thế nên, không phải ngẫu nhiên mà sau khi giải phóng, ông vẫn còn lÆ°u giữ cẩn thận má»™t tài liệu nghiên cứu có ghi "Tam giác thắng", được viết vào năm 1968, không Ä‘á» tên tác giả.

Vá»›i luận Ä‘iểm "Tất cả má»i phÆ°Æ¡ng pháp để thắng cá»™ng sản", ngÆ°á»i viết vạch ra những nguyên nhân khiến cho chế Ä‘á»™ miá»n Nam Việt Nam không bao giỠđược nhân dân ủng há»™, từ đó chỉ ra Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, nÆ°á»›c bÆ°á»›c để lên dây cót tinh thần cho binh sÄ©, nhằm củng cố vị trí chính trị trong mắt ngÆ°á»i dân. Tuy nhiên, lập luận vòng vo, cuối cùng chính tác giả đó cÅ©ng phải thừa nhận rằng, cái chính thể VNCH thua cá»™ng sản vì má»™t lý do lá»›n nhất: Thiếu má»™t chủ thuyết lý tưởng để Ä‘i tá»›i cái đích cuối cùng.

Tháng 6/2007, khi Chủ tịch nÆ°á»›c Cá»™ng hoà Xã há»™i Chủ nghÄ©a Việt Nam Nguyá»…n Minh Triết gặp mặt đông đảo Việt kiá»u và báo giá»›i tại quận Cam (Mỹ), Nguyá»…n Cao Kỳ (cá»±u Phó Tổng thống Việt Nam Cá»™ng hoà, viên tÆ°á»›ng râu kẽm má»™t thá»i dẫn đầu phi Ä‘á»™i máy bay của miá»n Nam Việt Nam ném bom Quảng Trị) đã phải tâm phục khẩu phục: "Tôi cÅ©ng từng tham vá»ng thống nhất đất nÆ°á»›c. NhÆ°ng hôm nay phải ngả mÅ© vá»›i những ngÆ°á»i đã làm được Ä‘iá»u đó".

Còn Hai Trung – ngÆ°á»i anh hùng tình báo của Quân Ä‘á»™i Nhân dân Việt Nam – đã khiến cả thế giá»›i phải ngả mÅ© nhÆ° thế nào?

Bậc thầy trong nghiệp: làm báo và tình báo

Sau khi chiến tranh kết thúc, Hà Ná»™i công bố: Nhà báo lừng danh Phạm Xuân Ẩn là má»™t Ä‘iệp viên hạng nhất trong thá»i kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Ngay lập tức, Murray Gart, thông tín viên trưởng của Time trong thá»i gian chiến tranh đã gào lên "Ông Ẩn là má»™t kẻ đáng ghét. Tôi muốn giết ông ta!". Trong khi đó, nhiá»u đồng nghiệp khác của ông thì bàng hoàng. Lý trí bảo há» phải tin vì Phạm Xuân Ẩn thừa tài năng để làm được Ä‘iá»u đó. NhÆ°ng trong lòng há» lại muốn nghi, bởi há» không dám nghÄ© rằng má»™t chiến sÄ© cá»™ng sản lại sống có trái tim vá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i nhÆ° vậy.

Äã quá nhiá»u ngÆ°á»i biết và viết vỠông vá»›i khả năng hài hÆ°á»›c, luôn là trung tâm của má»i cuá»™c tranh luận nảy lá»­a vá» tin tức, vá» nghá» nghiệp. Thú vị hÆ¡n nữa, má»—i khi kết thúc cuá»™c nói chuyện vá»›i ông, phóng viên nào cÅ©ng có má»™t món quà tá»± mang vá» cho chính mình: khi thì là má»™t bản tin chính xác nhất cho hãng, khi thì là khám phá má»›i vá» văn hoá Việt Nam, đôi khi lại còn là má»™t bài há»c vá» cách làm ngÆ°á»i - sống để đức cho con cháu.

NhỠđó, cánh phóng viên tuyệt đối tôn trá»ng ông. Ngay cả chính những phóng viên chiến trÆ°á»ng lúc bấy giỠở Việt Nam cÅ©ng đã nghiêng mình gá»i ông là "nguồn cung cấp tin tốt nhất tại Sài Gòn" (Thomas A.Bass) khi cùng bàn luận tại quán cà phê Givral, nÆ¡i lần đầu tiên ông được phong "tÆ°á»›ng" bởi những đồng nghiệp đủ má»i quốc tịch: "TÆ°á»›ng Givral"!

H.D.S Greenway (thÆ°á»ng được biết đến vá»›i cái tên David) là phóng viên có mặt ở Khe Sanh năm 1971, sau này cÅ©ng nhá»› lại: "Tôi chứng kiến nhiá»u ngÆ°á»i lính bị thÆ°Æ¡ng được Ä‘Æ°a từ Lào vá». Tôi mô tả há» nhÆ° những ngÆ°á»i sống sót từ các Ä‘Æ¡n vị dẫn đầu cuá»™c tấn công", nhÆ°ng ông Ẩn nói không phải, "Ä‘Æ¡n vị dẫn đầu đã bị xoá sổ. Những gì anh Ä‘ang chứng kiến là những ngÆ°á»i sống sót khi Ä‘ang cố gắng há»— trợ nhÆ°ng cÅ©ng bị thất bại. Tôi nghÄ© lại vá» chuyện này: Có vẻ nhÆ° ông Ẩn được thông tin khá chi tiết. Äó chính là sá»± đánh giá mà bạn chỉ có thể có được khi biết rõ cả 2 bên Ä‘ang làm gì trong chiến đấu".

Trên thá»±c tế, chiến dịch Lam SÆ¡n 719 thất bại thảm hại, khi quân Ä‘á»™i Việt Nam Cá»™ng hoà mở cuá»™c tiến công Lào vá»›i quy mô lá»›n năm 1971 thì Phạm Xuân Ẩn Ä‘ang ở Sài Gòn. Chính ông là ngÆ°á»i đã Ä‘á»c và chuyển vá» Hà Ná»™i ná»™i dung của chiến dịch Hạ Lào trÆ°á»›c khi nó được thi hành. Ông giữ bí mật tuyệt đối cho nghá» tình báo mà ông theo Ä‘uổi hai thập ká»· qua.


Thá»i Phạm Xuân Ẩn còn làm cho báo Time- Ảnh: TÆ° liệu
Còn vá»›i tÆ° cách đồng nghiệp má»™t ngÆ°á»i làm báo, ông đã cho Greenway má»™t lá»i khuyên chính xác vá» bản chất của sá»± kiện. Lá»i khuyên có giá trị giữ gìn danh tiếng cho Greenway (ngÆ°á»i mà năm 1973 đã rá»i khá»i tá» Time và sau này trở thành biên tập viên của tá» Boston Globe), bởi cÅ©ng trong thá»i gian này, chính Jean Claude Pomonti cÅ©ng bị đánh lừa bởi "những thành công của chiến dịch" trong những bản tin mà phóng viên này chuyển vá» Pháp.

Äó chỉ má»›i là khúc gút của câu chuyện vá» nghá» làm báo của Phạm Xuân Ẩn trong việc tôn trá»ng đồng nghiệp và tinh thần tÆ°Æ¡ng há»— của những phóng viên, thông tín viên của các hãng lá»›n ở Sài Gòn Ä‘ang có sá»± cạnh tranh khốc liệt vá» tin tức. Ông nói rằng, ông tuyệt đối tuân thủ "tinh thần thể thao" trong nghá» nghiệp mà báo chí Mỹ đã dạy cho ông.

Chính vì vậy, những đồng nghiệp của ông thá»i bấy giỠđã phải kính trá»ng nhà tình báo - nhà báo cá»™ng sản này, dẫu cho nhiá»u tác phẩm mà há» viết vỠông, dù muốn hay không, cÅ©ng cố áp đặt góc nhìn có hÆ¡i hÆ°á»›ng chính trị lên những sá»± kiện liên quan đến cuá»™c Ä‘á»i vị thiếu tÆ°á»›ng tình báo đầy giai thoại và huyá»n thoại này.

Bí mật sau những bản tin

Tháng 7/1964, tất cả các nhà báo ở Sài Gòn cố gắng tìm kiếm nguồn xác minh thông tin "Mỹ có đổ quân và bao giá» Mỹ đổ quân vào Nam Việt Nam?". Câu trả lá»i liên quan đến thượng tầng chóp bu của chính giá»›i Mỹ. Tất nhiên, chóp bu của Mỹ tại Sài Gòn là toà đại sứ.

Một buổi tối, tại quán bar La Cigale, viên bí thư của đại sứ Cabot Lodge ngật ngưỡng bước vào với bộ quần áo chim cò, khoác vai một cô gái đẹp. Không phải những lần "tung tin để nhận tin", trao đổi tin tức như trước, viên bí thư chỉ mong một đêm ăn chơi tới bến vì "một tuần nữa tôi vỠnước rồi".


Sau mỗi bản tin của nhà báo Phạm Xuân Ẩn là một bí mật
Trong đêm đó, bản tin của Reuters đánh Ä‘i từ Sài Gòn: "Má»™t tuần nữa, Mỹ thay đại sứ ở Nam Việt Nam". Sá»± nhanh nhạy nghá» nghiệp của Phạm Xuân Ẩn giúp cho Reuters có bản tin Ä‘á»™c quyá»n trÆ°á»›c các hãng, dù sau đó chính ông đã phải mất thá»i gian bị an ninh Việt Nam Cá»™ng hoà thẩm vấn để tìm hiểu nguồn tin, được ông kiên quyết bảo vệ vì "chính ngÆ°á»i Mỹ dạy tôi nhÆ° vậy".

NhÆ°ng có má»™t câu chuyện chÆ°a bao giỠđược kể: Sau khi bản tin của Reuters đánh Ä‘i, Phạm Xuân Ẩn đã nhấc máy gá»i cho đồng nghiệp "có cái tin nhÆ° vậy, coi thá»­ sao", không phải để tìm kiếm ngÆ°á»i "chia lá»­a" những rắc rối phát sinh, mà bởi nguyên tắc "thi đấu thể thao" giữa những ngÆ°á»i làm cùng nghá», mà ông đã thấm nhuần. TrÆ°á»›c và sau câu chuyện này, ông vẫn thÆ°á»ng xuyên làm nhÆ° vậy.

Äúng 1 tuần sau khi bản tin được phát Ä‘i, Maxell Taylor sang Nam Việt Nam thay cho H.C. Logde, khẳng định sá»± chính xác của bản tin mà Hai Trung đã gá»­i. Äồng thá»i khẳng định chắc chắn Mỹ sẽ tiếp tục tăng cÆ°á»ng quân số ở Nam Việt Nam.

Thá»i Ä‘iểm đó, Hai Trung nhận định: "Mỹ không đổ quân vào thì bá»n ngụy chỉ có chết mà thôi. Vì vào đầu năm 1965, cho đến khi Mỹ đổ quân thì má»—i tuần chúng bị mất má»™t quận lỵ và 1 tiểu Ä‘oàn quân chính quy". Nhận định này bắt nguồn từ vị trí của má»™t nhà báo có nhiá»u nguồn tin và đầu óc của má»™t Ä‘iệp viên chiến lược biết phân tích từ chiá»u hÆ°á»›ng chiến lược từ những nguồn tin rá»i rạc đó.

Trong má»™t trang hồ sÆ¡ tuyệt mật, Hai Trung tá»± nhìn lại quãng thá»i gian phục vụ cho Reuters: "Trong quãng thá»i gian 1960 đến 1964, Reuters luôn là hãng thông tấn có những bản tin tốt nhất, nhanh nhất gá»­i Ä‘i từ Sài Gòn".

Và tất nhiên, trong những bản tin đó Ä‘á»u có bàn tay, khối óc của Phạm Xuân Ẩn.

Ghi điểm trong đảo chính

TrÆ°á»›c vụ đảo chính năm 1963 đúng 3 năm, trong đêm 11/11/1960, lính dù của Diệm cÅ©ng đã từng đảo chính. Nguyá»…n Chánh Thi, TÆ° lệnh lá»±c lượng dù, ngÆ°á»i được tạp chí Time mệnh danh là "chuyên gia đảo chánh" và cÅ©ng là má»™t trong bốn ngÆ°á»i được Diệm “thÆ°Æ¡ng nhÆ° conâ€, được cho là cầm đầu.

Khi đó, Phạm Xuân Ẩn đã là nhân viên chính thức của Reuters, đồng thá»i ăn lÆ°Æ¡ng tại Sở nghiên cứu chính trị văn hoá xã há»™i (Phủ Tổng thống) của trùm mật vụ Trần Kim Tuyến và ở cả Việt Tấn Xã.

Thá»i Ä‘iểm đảo chính xảy ra lúc 4 giá» sáng. Ngay sau khi xác minh thông tin từ cả phe đảo chính (Nguyá»…n Chánh Thi, VÆ°Æ¡ng Văn Äông) lẫn phe Diệm - Nhu, chính Phạm Xuân Ẩn đã đến tận nhà báo Ä‘á»™ng cho Trần Kim Tuyến: "Äảo chính thật rồi. Ông không dắt vợ con trốn Ä‘i, nằm nhà chá» lính dù đến bắt hả". Vá»›i Lê Văn Thái, nhân viên của Tuyến, ông cÅ©ng đích thân đến báo Ä‘á»™ng để Thái Ä‘i trốn.

Tuy nhiên, sáng sá»›m hôm sau, sau khi tìm cách gá»­i Ä‘iện tín tin tức Ä‘i, thấy thái Ä‘á»™ chần chá» của Nguyá»…n Chánh Thi trÆ°á»›c cá»­a Phủ Tổng thống, Phạm Xuân Ẩn há»i ngay: "Lính dù vây chặt rồi, sao không tiến vào Ä‘i đại tá?". Lập tức, Thi văng miệng: "Ä.má, mày làm nhà báo mà còn nóng hÆ¡n tao làm nhà binh!". Linh tính nghá» nghiệp đã báo cho ông: "câu chuyện còn dài".

Trên thực tế, đúng là Nguyễn Chánh Thi có ý định đảo chính thật, nhưng kế hoạch của ông ta không phải vào ngày đó, chẳng qua bị đám sĩ quan gí súng ngắn vào đầu ép phải làm. Sự chần chừ của Thi trong việc chỠthương thuyết đã khiến Phạm Xuân Ẩn mạnh dạn khẳng định: cuộc đảo chính sẽ thất bại!

Rốt cuá»™c, đúng nhÆ° dá»± Ä‘oán. cuá»™c đảo chính thất bại chỉ trong vòng vài ngày ngắn ngủi nhÆ° Reuters nhận định. Ẩn chính thức "lên Ä‘iểm" trong mắt của hãng tin này, đồng thá»i trở thành ân nhân của của Tuyến lẫn Thái vì "có Æ¡n" cứu mạng.

Quan trá»ng hÆ¡n, ná»™i tình cuá»™c đảo chính của “con†đối vá»›i “cha†mà Hai Trung báo cáo đã giúp cho Hà Ná»™i cÅ©ng có những bản báo cáo chính xác vá» phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng chiến lược của Mỹ - Diệm trong thá»i gian ngắn sau này.


Vừa được chửi, vừa được việc


Như chính ông thừa nhận, "căn bệnh" thích... chửi Mỹ đã ăn sâu vào máu, nên rất khó sửa. Bằng chứng, không chỉ ám chỉ trong những bản tin vỠsự kiện binh biến ngày 11/11/1960, mà ngay trong đêm đó, Phạm Xuân Ẩn đã "nóng máu" với Thiếu tá Scheer (phụ tá tuỳ viên quân lực toà đại sứ Mỹ).



"Nghá» tình báo, hay nghá» báo, chỉ khác nhau ở má»™t chá»—: Ai là ngÆ°á»i Ä‘á»c tin tức của tôi?" - Phạm Xuân Ẩn- Ảnh: TÆ° liệu
Chuyện là, khi gá»­i tin bằng Ä‘Æ°á»ng bÆ°u Ä‘iện không xong, trong đêm, ông cùng Trưởng văn phòng Reuters mò qua toà đại sứ Mỹ nhá» Scheer đánh giùm qua Ä‘Æ°á»ng dây của sứ quán vá» hãng.

Khi trở lại, tất nhiên, ông phải tÆ°á»ng thuật thông tin lại cho Scheer để làm quà, nhÆ°ng Scheer không há» chuyển bản tin của ông Ẩn Ä‘i vá»›i lý do "ngài đại sứ không đồng ý dùng Ä‘Æ°á»ng dây của sứ quán giúp má»™t hãng thông tấn tÆ° nhân".

Nóng mặt vì mất thá»i gian, hÆ¡n nữa, tin của Reuters đã chậm hÆ¡n các hãng khác, Ẩn quát luôn vào mặt Scheer: "NgÆ°á»i Mỹ các ông cóc chÆ¡i được!", rồi hầm hầm bá» vá».

Cuá»™c đảo chính kết thúc, Phòng thông tin Mỹ (USIS) má»i phóng viên các hãng thông tấn nÆ°á»›c ngoài đến há»p báo mật vá» vụ Nguyá»…n Chánh Thi. Phạm Xuân Ẩn cÅ©ng tá»›i, nhÆ°ng bị Anspacher (Giám đốc USIS) cản lại, không cho vào.

Trung Ä‘iên tiết. Sau đó chính Reuters đã phát Ä‘i bản tin tiếp theo vá»›i ná»™i dung lật mặt bản chất: "Cuá»™c đảo chính là giả, chỉ nhằm mục đích "rung cây nhát khỉ" do ngÆ°á»i Mỹ giật dây nhằm mục đích "doạ" Diệm phải thay đổi phÆ°Æ¡ng pháp cầm đầu bá»™ máy". Bản tin từ Reuters do Trung viết đã làm Mỹ bẽ mặt trÆ°á»›c công luận.

Sau này, để chuá»™c lá»—i vá»›i ông, cả Scheer lẫn Anspacher đã nhiá»u lần nhá» ngÆ°á»i bắn tin: Há» làm thế vì không biết Ẩn làm cho Reuters, cứ nghi Ẩn là ngÆ°á»i của Trần Kim Tuyến. Mâu thuẫn đó cÅ©ng được dàn hoà vá» sau, nhÆ°ng mối ác cảm vá» sá»± phân biệt đối xá»­ của ngÆ°á»i Mỹ vá»›i thân phận kẻ làm thuê ngÆ°á»i Việt, dù là làm cho hãng tin nÆ°á»›c ngoài, đã xúc phạm đến lòng tá»± trá»ng của Phạm Xuân Ẩn.

Bởi, ông vốn đã không muốn luồn cúi làm tay sai của Mỹ, nay lại phải chÆ¡i vá»›i nhiá»u gã xấu tính.

Ãc cảm đó trong ông còn kéo dài vá» sau, kể cả khi Ẩn đã rá»i Reuters (1965), qua làm cho nhiá»u tá» báo khác, cuối cùng dừng lại lâu nhất là tạp chí Time (11 năm, từ 1965-1975).

NgÆ°á»i “biết chá»­i có đạo đứcâ€...


Sau những sá»± cố nhÆ° thế, Phạm Xuân Ẩn càng khẳng định những nhìn nhận của mình vá» bản chất quân Mỹ là đúng. Thế nên, ông chẳng sợ gì, vẫn tiếp tục giữ "căn bệnh" "thích chá»­i Mỹ, xúi ngÆ°á»i ta chá»­i Mỹ, xúi Beverly (Beverly Deepe, phóng viên của The NewYork Herarld Tribune, đồng nghiệp thân thiết - NV) viết báo chá»­i Mỹ và những tên tay sai chỉ biết bịt mắt, bịt mÅ©i, bịt tai theo Ä‘uôi Mỹ".

Tài ở chá»—, chá»­i nhiá»u thế mà ông chÆ°a bao giá» chá»­i sai, và cÅ©ng chÆ°a xúi ai chá»­i sai, chÆ°a từng viết má»™t dòng thông tin nào sai lên mặt báo, dù là vá»›i Reuters, The NewYork Herarld Tribune, The Christian Science Monitor hay Time Magazine.

Äiá»u đó đã được chính David Greenway khẳng định: "Chúng tôi nghÄ© đây là chuyện đùa... Những ngÆ°á»i biên tập viên của tá» báo Time đã không nghe chúng tôi. Không có phóng viên nào trong tá» báo Time đã thao túng tin tức. Ông ấy không có sá»± may mắn nào hÆ¡n chúng tôi", khi má»™t vài đồng nghiệp của Phạm Xuân Ẩn buá»™c tá»™i ông là đã thao túng những tin tức và những câu chuyện trên tạp chí Time vá»›i tÆ° cách là "nhân vật có ảnh hưởng", khi biết ông là Ä‘iệp viên của Hà Ná»™i.

Còn Richard Pyle, cá»±u Tổng biên tập của tá» A.P Sài Gòn thì nhìn nhận thẳng thắn: "Ông Ẩn còn cứu tá» Time khá»i sá»± khó xá»­ vì đã xuất bản những câu chuyện sai sá»± thật. Äó là sá»± tài tình của ông ấy... Không tiết lá»™ làm thế nào mà ông ấy biết hay không biết Ä‘iá»u gì, ông ấy sẽ cho anh biết anh có Ä‘i đúng Ä‘Æ°á»ng không".

Tất nhiên, không phải bất cứ ai cÅ©ng có thể thừa nhận sá»± thật rằng, đồng nghiệp mà há» ngưỡng má»™ lại là má»™t Ä‘iệp viên cao cấp của phía bên kia, đặc biệt vá»›i những ngÆ°á»i làm nghá» mà giá»›i phÆ°Æ¡ng Tây vẫn xem là Ä‘á»™c lập (tÆ°Æ¡ng đối) và thÆ°á»ng được mệnh danh là Quyá»n lá»±c thứ TÆ° này.

Peter Arnett (ngÆ°á»i được biết đến nhÆ° má»™t phóng viên chiến tranh có hạng của Thông tấn xã AP, CNN… từng Ä‘Æ°a tin vá» cuá»™c chiến tranh Việt Nam. Gần đây nhất ông có mặt ở Baghdad để Ä‘Æ°a tin vá» cuá»™c chiến vùng Vịnh, đã phá»ng vấn Saddam Hussein; sau đó qua Afghanistan, phá»ng vấn Osama Bin Laden năm 1997) đã chỉ trích ông Ẩn: "Mặc dù tôi biết ông ta nhÆ° má»™t ngÆ°á»i Việt Nam yêu nÆ°á»›c, tôi vẫn cảm thấy nhÆ° bị phản bá»™i xét vá» nghá» báo chí. Có nhiá»u lá»i cáo buá»™c trong suốt cuá»™c chiến tranh là chúng tôi đã bị những ngÆ°á»i cá»™ng sản thâm nhập... NhÆ°ng sau đó tôi biết rằng đó là công việc của ông ấy".

Còn ông Ẩn, năm 2003, xuất hiện trên Truyá»n hình Việt Nam trong chÆ°Æ¡ng trình "NgÆ°á»i Ä‘Æ°Æ¡ng thá»i", vị thiếu tÆ°á»›ng lẫy lừng vẫn mỉm cÆ°á»i rất tÆ°Æ¡i để nhắc lại quan Ä‘iểm nghá» nghiệp của ông: "nghá» tình báo, hay nghá» báo, chỉ khác nhau ở má»™t chá»—: Ai là ngÆ°á»i Ä‘á»c tin tức của tôi?"

Äó cÅ©ng nhÆ° chính Ä‘iá»u mà Thomas A. Bass, báo The New Yorker đã viết: "Ẩn là má»™t ngÆ°á»i "Việt Nam thầm lặng". Ông nói rằng ông không bao giá» dối ai, rằng ông cung cấp cho báo Time chính những bài phân tích chính trị mà ông đã gá»­i cho ông Hồ Chí Minh. Ông là con ngÆ°á»i bị xẻ đôi vá»›i lòng trung chính cao Ä‘á»™, má»™t ngÆ°á»i sống trong sá»± giả dối nhÆ°ng lại luôn nói sá»± thật."

HÆ¡n hết thảy, Frank McCulloch, Tổng biên tập tá» Time ở châu Ã, ngÆ°á»i đã thuê ông Ẩn làm việc cho tạp chí Time đã nhìn thấu suốt má»i câu chuyện: "Liệu tôi có giận dữ khi biết câu chuyện vỠông ấy? Hoàn toàn không. Tôi nghÄ© đó là Tổ quốc của ông ta. Nếu ở vào hoàn cảnh nhÆ° vậy, tôi sẽ làm Ä‘iá»u tÆ°Æ¡ng tá»±".

... Cùng hàng ngàn câu há»i tại sao?

Vá»›i những ngÆ°á»i làm báo, khi đứng trÆ°á»›c má»™t vấn Ä‘á», má»™t sá»± kiện hay má»™t nhân vật, luôn có má»™t câu há»i mà há» phải tá»± đặt ra: "Tại sao?â€. Tại sao thế này, tại sao thế kia?

NhÆ°ng muốn lý giải chỉ bằng má»™t mệnh Ä‘á» há»i nhÆ° vậy sẽ chẳng bao giỠđủ, bởi má»—i con ngÆ°á»i luôn có những lý do cho con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i của riêng mình. Vì thế, những câu há»i sẽ chỉ được giải đáp theo đúng nguyên nghÄ©a của mệnh Ä‘á» "Tại sao?" theo cách mà ngÆ°á»i được há»i muốn trả lá»i.





Thomas A. Bass, báo The New Yorker đã viết: "Ẩn là má»™t ngÆ°á»i "Việt Nam thầm lặng". Ông nói rằng ông không bao giá» dối ai, rằng ông cung cấp cho báo Time chính những bài phân tích chính trị mà ông đã gá»­i cho ông Hồ Chí Minh. Ông là con ngÆ°á»i bị xẻ đôi vá»›i lòng trung chính cao Ä‘á»™, má»™t ngÆ°á»i sống trong sá»± giả dối nhÆ°ng lại luôn nói sá»± thật." - Ảnh: Phạm Xuân Ẩn vá»›i tÆ° cách nhà báo Ä‘ang tìm hiểu thông tin (TÆ° liệu)


Muốn được giải thích nhiá»u hÆ¡n, hay muốn hiểu được nhiá»u hÆ¡n, chỉ có thể đặt mình vào chính há». NhÆ°ng sống nhÆ° há», hay ngắn ngủi hÆ¡n là cố gắng sống nhÆ° há», trong từng giai Ä‘oạn cụ thể của cuá»™c Ä‘á»i há», cÅ©ng chÆ°a chắc có thể hiểu, bởi trong từng góc sâu của má»—i ngÆ°á»i cÅ©ng có những Ä‘iá»u không thể lý giải.

Ngay từ khi ông Ẩn còn sống, rất nhiá»u nhà báo, nhà nghiên cứu từng muốn “giải mật†vỠông: Tại sao ông lại làm Ä‘iá»u đó? Tại sao ông có được sá»± hiểu biết nhÆ° vậy? Tại sao trÆ°á»›c những hấp lá»±c này, quyến rÅ© kia, ông vẫn Ä‘i trá»n vẹn con Ä‘Æ°á»ng mà ông đã chá»n, dù những ngÆ°á»i nghÄ© rằng há» là bạn ông, là đồng nghiệp vá»›i ông đã có thể có những nhận định hay lá»±a chá»n khác?

Joseph Fouché – mÆ°u sÄ© chiến lược của Napoleon, cha đẻ của ngành anh ninh chính trị - cÅ©ng từng nhận định: “Tôi có mối quan hệ vá»›i những ngÆ°á»i có ảnh hưởng đối vá»›i những luồng công luận, có ảnh hưởng vá»›i các h á»c thuyết và có ảnh hưởng vá»›i các tầng lá»›p giai cấp trong xã há»™i. Hệ thống quan hệ này đã cho tôi những kết quả sâu sắc. Thông qua sá»± thổ lá»™, tâm tÆ° và những buổi nói chuyện chân tình của há» mà tôi biết tình hình thật sá»± của nÆ°á»›c Pháp còn hÆ¡n là hàng đống báo cáo của vô số nhân viên mật báo mà tôi đã trả tiá»nâ€.

Äứng ở giữa trung tâm quyá»n lá»±c của nÆ°á»›c Pháp khi ấy, Fouché đã dõi con mắt của mình ở má»i ngóc ngách của cuá»™c sống, để rồi lý giải ra rằng: con ngÆ°á»i ở nÆ°á»›c phát triển hay thế giá»›i lạc hậu thì Ä‘á»u có những nhu cầu vật chất. Trong số những tham vá»ng cá nhân vô hạn và không thể thoả mãn được, có 2 Ä‘á»™ng cÆ¡ chính cho tham vá»ng, đó là quyá»n lá»±c và quang vinh.

Là ngÆ°á»i thông hiểu cả hệ thống tÆ° bản Anh - Mỹ - Pháp, Phạm Xuân Ẩn đã há»c lại toàn bá»™ lý luận đó để áp dụng trở lại vá»›i chính những con ngÆ°á»i trong hệ thống ấy. Ông tá»± xây cho mình mối quan hệ tốt vá»›i đủ má»i tầng lá»›p có ảnh hưởng trong xã há»™i, để rồi từ đó ông hiểu ná»™i tình chế Ä‘á»™ tay sai còn hÆ¡n chính những ngÆ°á»i luôn tá»± đắc tuyên bố muốn xây má»™t xã há»™i dân chủ dá»±a trên những đồng đôla Mỹ.

Chính vì thế, ông biết chắc rằng, sẽ chẳng có ai trong hệ thống kia sẽ hiểu được những gì chất chứa trong lòng ông. Bởi mấy ai biết rằng, năm 1957, để sang Mỹ há»c, Trung đã được đào tạo bởi 5 ngÆ°á»i thầy khác nhau, trong quãng thá»i gian dài tá»›i 5 năm.

Äến trÆ°á»›c khi lên Ä‘Æ°á»ng theo diện tá»± túc, "anh Hai" - má»™t trong những ngÆ°á»i thầy của Trung - đã phải chạy vạy, vay mượn cÆ¡ sở mấy ngàn đồng trong hoàn cảnh cá»±c kỳ túng thiếu để đóng tiá»n vé máy bay thế thân cho Trung .

Xúc Ä‘á»™ng nhất, ngay giá» phút ra Ä‘i, chính anh Ba, má»™t ngÆ°á»i anh Việt Nam thứ thiệt, đã ôm và hôn Trung vào hai bên má. Cái ôm của tình đồng chí ấm áp đến ná»—i mà Thiếu tÆ°á»›ng Phạm Xuân Ẩn khi già rồi vẫn nhá»› nhÆ° in rằng: "Từ bé đến giá», Trung toàn bị đánh. ChÆ°a từng có ai ôm Trung nhÆ° anh Ba cả. Cái ôm đó khiến Trung suýt khóc khi lên Ä‘Æ°á»ng".

Liệu những đồng nghiệp, và cả những đối thủ của Trung, đã bao giá» sống đủ ở Việt Nam để hiểu được câu nói "Má»™t chữ cÅ©ng là thầy, ná»­a chữ cÅ©ng là thầy" chÆ°a? Sau này, chính những ngÆ°á»i thầy của Trung đã nghiến răng chấp nhận hy sinh, chịu đòn roi tra tấn dã man trong nhà ngục Chín Hầm khét tiếng để không bao giỠđể lá»™ tin tức vá» ngÆ°á»i há»c trò của mình.

Äi cùng ông suốt 23 năm trá»i còn có những ngÆ°á»i đồng Ä‘á»™i đã khiến ông luôn ngưỡng má»™, kính phục nhÆ° Tám Thảo, Ba Già, Hai ThÆ°Æ¡ng, TÆ° Cang.... Những ngÆ°á»i đồng chí của Trần Văn Trung, mà trong má»™t bản đánh giá chÆ°a từng công khai, đã viết lại những nhận định của cấp cao nhất vá» lÆ°á»›i tình báo 2T (bí số của Phạm Xuân Ẩn): "Tập thể xung quanh 2T là má»™t tập thể trong sáng, anh hùng".

Phạm Xuân Ẩn – ông và đồng Ä‘á»™i – đã cùng làm nên huyá»n tích để chính những thế hệ sau của ông luôn giữ lá»i thá»: Äất nÆ°á»›c này, nếu có nguy nan thì há» sẽ là những ngÆ°á»i đầu tiên chấp nhận há»ng súng kê thẳng vào đầu mình để siết cò. Bởi, cha anh hỠđã luôn làm nhÆ° vậy.
HÆ¡n 30 năm sau, Phạm Xuân Ẩn đã nói vá»›i những ngÆ°á»i phá»ng vấn ông: "Làm tình báo, hay làm báo, chỉ khác nhau ở chá»—: Ai là ngÆ°á»i Ä‘á»c tin tức của tôi". Sá»± an toàn của ông, không há» Ä‘Æ¡n giản, nó có cả má»™t "nghệ thuật ẩn mình".

>> Kỳ 13: “TÆ°á»›ng Givral†- Äạo đức của "ngÆ°á»i biết chá»­i"
>> Kỳ 12: "Tướng Givral" –Lý tưởng và tài năng bậc thầy
>> Kỳ 11: "Äiệp viên tay mÆ¡" thành ngÆ°á»i Việt trầm lặng
>> Kỳ 10: "Mùi" của một điệp viên
>> Kỳ 9: Chuyến đi của "con sói cô độc"
>> Huyá»n thoại vá» Cụm tình báo H.63 anh hùng - Phần 1
>> NgÆ°á»i giữ khoá bí mật ở Bá»™ Tổng tham mÆ°u VNCH

Thiếu tÆ°á»›ng Trần Văn Trung (2T) phân tích rằng: "Äiệp viên Ä‘Æ¡n tuyến là ngÆ°á»i sống cô Ä‘á»™c, dù anh ta có vợ con bên cạnh cÅ©ng thế. Xung quanh anh ta là má»™t xã há»™i anh ta không chấp nhận được, nhÆ°ng bắt buá»™c phải sống ở đó. Hoạt Ä‘á»™ng của anh ta là hoạt Ä‘á»™ng của má»™t ngÆ°á»i phạm pháp trong xã há»™i đó. Bá» ngoài và công khai anh ta phải chứng minh cho các mối quan hệ của anh ta là anh ta chấp nhận và bảo vệ xã há»™i đó, nhÆ°ng thâm tâm là lật đổ chế Ä‘á»™ đó Ä‘i".


"Làm tình báo, hay làm báo, chỉ khác nhau ở chá»—: Ai là ngÆ°á»i Ä‘á»c tin tức của tôi".


Vì vậy, nếu Ä‘iệp viên bị bắt, cầm chắc cái chết, hoặc thÆ°Æ¡ng tật vÄ©nh viá»…n suốt Ä‘á»i. "TrÆ°á»ng hợp trốn thoát chỉ là hãn hữu, không nên kỳ vá»ng", Hai Trung chú dẫn.

Muốn không bị bắt, "điệp viên phải như cá nằm sâu dưới đáy biển, nổi lên là chết".

Còn Phạm Xuân Ẩn thì “nổi lá»nh bá»nh†trên mặt nÆ°á»›c, thậm chí danh tiếng còn nổi ra ngoài biên giá»›i Việt Nam, bởi ông làm nghá» phải tiếp xúc vá»›i đủ dạng ngÆ°á»i, má»—i ngày.

Trong cuốn sách Making of a Quagmire ("Má»™t thế sa lầy Ä‘ang thành hình") năm 1965 nói vá» Chiến tranh Việt Nam của David Haberstam, má»™t ngÆ°á»i bạn của Phạm Xuân Ẩn tại báo Time, Haberstam đã miêu tả Phạm Xuân Ẩn nhÆ° là "cái Ä‘inh chốt của má»™t mạng lÆ°á»›i tình báo nhá» nhÆ°ng hạng nhất" của các phóng viên.

Khi biết vá» câu chuyện của Phạm Xuân Ẩn, và trả lá»i vá» thái Ä‘á»™ cá nhân, ông nói: "Äây là má»™t câu chuyện đầy mÆ°u mô, khói và gÆ°Æ¡ng, nhÆ°ng tôi vẫn quý mến Ẩn. Tôi chÆ°a bao giá» cảm thấy bị Ẩn phản bá»™i. Anh ta đã phải sống vá»›i việc là má»™t ngÆ°á»i Việt Nam trong má»™t thá»i Ä‘iểm gian nan trong lịch sá»­ của há»...".

Ông nhận xét: "Câu chuyện của Phạm Xuân Ẩn nhắc lại tất cả những câu há»i căn bản do Graham Green từng nêu ra trong tác phẩm The Quiet American (NgÆ°á»i Mỹ trầm lặng): Thế nào là sá»± trung thành? Thế nào là lòng yêu nÆ°á»›c? Thế nào là sá»± thật? Anh là ai khi anh nói những sá»± thật ấy?".

Cuối cùng, Halberstam kết luận: "Có má»™t mâu thuẫn đối vá»›i Phạm Xuân Ẩn mà chúng ta không thể hình dung được. Nhìn lại quá khứ, tôi thấy ông là má»™t con ngÆ°á»i bị xẻ làm đôi ở giữa".

Không chỉ David Haberstam, mà còn rất nhiá»u ngÆ°á»i khác, cả những đồng nghiệp của ông lẫn những há»c giả quan tâm đến lÆ°á»›i tình báo 2T đã muốn phân tích rằng: Trong con ngÆ°á»i Thiếu tÆ°á»›ng Hai Trung là má»™t sá»± giằng xé giữa lý tưởng và hiện thá»±c, giữa đồng Ä‘á»™i và đồng nghiệp, giữa thật và giả...!

Trong khi đó, cuộc sống của 2T suốt 15 năm (1960-1975), như ông tự bạch "chỉ có giả dối bỠngoài: Thấy địch chết phải tuôn nước mắt cá sấu mà khóc. Thấy chiến sỹ ta bị sát hại phải nuốt hận để mừng thì không có gì khổ tâm cho bằng".

NhÆ°ng ông vẫn luôn sống thật, rất thật, để những ngÆ°á»i phía bên kia chiến tuyến, lẫn những ngÆ°á»i không có cùng chung má»™t góc nhìn vá» tÆ° tưởng, phải kính trá»ng ông.

Sá»± kiện "đình đám" nhất mà giá»›i báo chí phÆ°Æ¡ng Tây đổ xô vào phân tích, khi muốn dẫn tá»›i kết luận Trần Văn Trung "gặp khó khăn" vá»›i những ngÆ°á»i đồng Ä‘á»™i, là việc mà ông đã giúp đỡ Trần Kim Tuyến di tản khá»i miá»n Nam Việt Nam vào những ngày cuối cùng của tháng 4/1975.

Nhưng trước đó, từ 1960, chính Phạm Xuân Ẩn đã cứu thoát Trần Kim Tuyến trong cuộc binh biến của lính dù được xem là do Nguyễn Chánh Thi cầm đầu.


Chiếc xe này đã giúp sức cho "nghệ thuật ẩn mình" của nhà tình báo huyá»n thoại Phạm Xuân Ẩn!
Việc cứu Tuyến trong thá»i Ä‘iểm đó, nhÆ° Hai Trung nhìn nhận, Mỹ đã "ghét" Diệm tá»›i cá»±c Ä‘iểm khi Diệm tái đắc cá»­ Tổng thống vá»›i việc đạo diá»…n tá»›i 90% số phiếu ủng há»™, để tiếp tục chiêu bài "quốc gia" và "đồng minh, chiến hữu" trong khi hoàn toàn phụ thuá»™c vào tiá»n, viện trợ quân sá»± và cố vấn Mỹ, chÆ°a từng được xem xét dÆ°á»›i góc Ä‘á»™ khó khăn.

Sá»± kiện này, chính Hai Trung đã chiêm nghiệm: “Bất cứ má»™t ngành nghá» nào và bất cứ công tác nào cÅ©ng phải chú trá»ng đến mối quan hệ giữa ngÆ°á»i và ngÆ°á»i. Äối vá»›i ngành tình báo, nhất là đối vá»›i 1 Ä‘iệp viên hoạt Ä‘á»™ng ở vùng địch hậu thì quan hệ giữa ngÆ°á»i và ngÆ°á»i là rất quan trá»ng vì Ä‘iệp viên phải giao dịch hằng ngày vá»›i đủ hạng ngÆ°á»i, nhất là vá»›i địch.

Còn con ngÆ°á»i thì lúc nào cÅ©ng phức tạp. Nhất là con ngÆ°á»i mà Ä‘iệp viên phải tiếp xúc, vì há» không phải là đồng chí, cÅ©ng không phải là đồng bào tối của Ä‘iệp viên... Con ngÆ°á»i thì lại hay thay đổi hÆ¡n là môi trÆ°á»ng xung quanh của ngÆ°á»i".

CÅ©ng từ quan Ä‘iểm đó, ông chá»n chữ THẬT để sống, để tiếp xúc, thiếp lập quan hệ lẫn làm việc, khai thác thông tin. Äiá»u gì đã nói, là phải nói cho THẬT. Cả trong cách bông phèng khôi hài thì ông vẫn rất thật, bởi ông là má»™t ngÆ°á»i hài hÆ°á»›c.

Äiá»u đó, cÅ©ng chính là cách mà hÆ¡n 30 năm sau, ông đã nói vá»›i những ngÆ°á»i phá»ng vấn ông: "Làm tình báo, hay làm báo, chỉ khác nhau ở chá»—: Ai là ngÆ°á»i Ä‘á»c tin tức của tôi".
Kỳ 15: NgÆ°á»i Hà Ná»™i "ở phòng chỉ huy quân Ä‘á»™i Mỹ"
08:30' 03/09/2007 (GMT+7)
(VietNamNet) - Một chi tiết từng được Thomas A. Bass nhắc đến: Khi các bản báo cáo của Trần Văn Trung gửi ra Hà Nội, những cấp trên của ông từng vui mừng thốt lên: "Chúng ta đang ở ngay trong phòng chỉ huy cuộc chiến tranh của Mỹ".

>> Kỳ 14: "Nghệ thuật ẩn mình" của một điệp viên
>> Kỳ 13: “TÆ°á»›ng Givral†- Äạo đức của "ngÆ°á»i biết chá»­i"
>> Kỳ 12: "Tướng Givral" –Lý tưởng và tài năng bậc thầy
>> Kỳ 11: "Äiệp viên tay mÆ¡" thành ngÆ°á»i Việt trầm lặng
>> Kỳ 10: "Mùi" của một điệp viên
>> Kỳ 9: Chuyến đi của "con sói cô độc"
>> Huyá»n thoại vá» Cụm tình báo H.63 anh hùng - Phần 1
>> NgÆ°á»i giữ khoá bí mật ở Bá»™ Tổng tham mÆ°u VNCH

498 bản tin, có phân tích và nhận định của cá nhân, trên quan điểm của một điệp viên nằm sâu trong lòng địch, từ 1961 - 1975, có thể chỉ là những con số thống kê vô hồn.

NhÆ°ng lá»i nhận xét của những ngÆ°á»i có trách nhiệm đánh giá vá» giá trị tin tức do Hai Trung chuyển vá» có thể hé lá»™ má»™t phần ánh sáng của câu chuyện: "Từ năm 1961 đến tháng 4/1975, lÆ°á»›i đồng chí 2T đã phục vụ được nhiá»u tài liệu nguyên bản, những chủ trÆ°Æ¡ng chiến lược của Mỹ trong chiến tranh đặc biệt, chiến tranh cục bá»™ và Việt Nam hoá chiến tranh.

Trong má»—i thá»i kỳ chiến lược, đồng chí đã phát hiện sá»›m những ý đồ chuyển hÆ°á»›ng chiến lược của địch. Những kế hoạch quân sá»± từng thá»i kỳ và các biện pháp chiến lược của địch; những kế hoạch quân sá»± hằng năm; những ý đồ chủ trÆ°Æ¡ng lên thang xuống thang của Mỹ - ngụy Ä‘á»u được báo cáo kịp thá»i và chính xác... góp phần vào công cuá»™c giải phóng miá»n Nam thống nhất đất nÆ°á»›c".

Sẽ rất khó có lá»i đánh giá nào cao hÆ¡n vá» công lao đóng góp của Trần Văn Trung.

Nhưng ai cũng muốn biết, Hai Trung đã có những tài liệu nào và đã có như thế nào?

Cú thoát hiểm ngoạn mục

Äầu năm 1961, Hai Trung vừa bắt lại được liên lạc thông qua Tám Thảo. Ngay sau đó, Trung chuyển vào căn cứ tài liệu McGarr "Technics and Tactics of Counter Insurgency".


Tận dụng mối quan hệ rá»™ng rãi của mình, Hai Trung thÆ°á»ng xuyên thu thập tin tức và tài liệu từ các tÆ°á»›ng lÄ©nh quân Ä‘á»™i Mỹ và VNCH - Ảnh: TÆ° liệu


Bản tài liệu do tướng Mỹ Lionel McGarr, chỉ huy trưởng MANAG soạn với nội dung "tập trung chống cộng sản và du kích vỠquân sự; còn những vấn đỠchính trị, hành chính và kinh tế cũng chỉ tập trung nhằm mục đích chống cộng". Tài liệu này Hai Trung được Trần Kim Tuyến, Lê Văn Thái (Sở nghiên cứu chính trị - văn hoá - xã hội) đưa cho để nghiên cứu, góp ý, sau đó sao y bản chính gửi ra căn cứ.

Rất bất ngá», tài liệu bí mật quân sá»± của Mỹ do Hai Trung lấy vỠđược tóm tắt lại rồi Ä‘em đăng trên tạp chí Quân Ä‘á»™i giải phóng, để phổ biến rá»™ng rãi ý đồ của địch má»™t cách... nhanh nhất.

Mà tài liệu chính là điệp viên. Bởi, bất cứ cơ quan tình báo nào cũng dễ dàng truy ra tung tích của tài liệu, nguồn xuất phát, từ đó dò tìm ra điệp viên, nếu bắt được tài liệu.

Chỉ có 3 nguồn để có bản tài liệu này: Bộ tổng tham mưu, The Asia Foundation và tình báo VNCH, hoặc từ Sở nghiên cứu chính trị của Tuyến.

2T mò sang Bá»™ tổng tham mÆ°u thăm há»i, nhÆ°ng không thấy Ä‘á»™ng tÄ©nh. Chỉ thấy quan thầy lo sốt vó.

Bá» qua BTTM, chỉ còn 2 nguồn. Trung đến gặp Äặng Äức Khôi, tung tin thăm dò "chắc là tài liệu ngụy tạo ná»™i bá»™ nhằm hại nhau, hoặc do Việt Cá»™ng tung ra nhằm ly gián".

Äể phối kiểm cho chắc ăn, Trung sang Sở nghiên cứu chính trị gặp Tuyến, Thái, thấy hai ngÆ°á»i này "thở" ra giá»ng Ä‘iệu giống hệt Khôi.

Thá»i Ä‘iểm đó, Sở nghiên cứu chính trị (được Ngô Äình Nhu bảo kê) chịu sá»± "cạnh tranh" khốc liệt của Äoàn công tác đặc biệt miá»n Trung dÆ°á»›i tay Ngô Äình Cẩn nhằm "hất cẳng" sá»± ảnh hưởng của ông anh trai Ä‘ang là Cố vấn của Tổng thống Diệm.

Trong khi đó, ngÆ°á»i Mỹ cÅ©ng tá» ra không thích thú gì khi có má»™t cÆ¡ quan mật vụ có quyá»n lá»±c bao trùm cả miá»n Nam Việt Nam, vốn Ä‘ang được nuôi sống bởi đô la, vÅ© khí, viện trợ Mỹ nhÆ°ng lại không chịu tuyệt đối tuân theo sá»± chỉ huy của cố vấn Mỹ.

Mối ngá» vá»±c bao trùm lên toàn bá»™ nhữg kẻ có cùng lợi ích, theo cách này hay cách khác, trong sá»± liên quan tá»›i Mỹ. NhÆ°ng tất cả Ä‘á»u gạt Hai Trung ra ngoài bởi quan hệ thân cận hữu hảo của "ngÆ°á»i của Phủ Tổng thống", "ngÆ°á»i của ông Tuyến", "ngÆ°á»i của CIA", "ngÆ°á»i bảo vệ tuyệt đối nguồn tin do Mỹ dạy" mà Trung đã tạo dá»±ng.

Tất nhiên, không chỉ riêng Sở nghiên cứu chính trị có bản tài liệu này. NhÆ°ng sá»± việc vẫn cần má»™t đầu mối chịu trách nhiệm. Sau đó ít lâu, Trần Lệ Thích, nhân viên trá»±c tiếp dÆ°á»›i quyá»n Khôi, má»™t ngÆ°á»i từng tham dá»± Ä‘á»c tài liệu, sợ quá không chịu nổi áp lá»±c, xin thôi làm ở The Asia Foundation (cÆ¡ quan núp bóng của CIA), qua Mỹ làm cho Äài VOA (Äài tiếng nói Hoa Kỳ).

Hai Trung tự dỡ bỠlệnh "nằm im" mà cấp trên chỉ đạo, tiếp tục dấn thân vào sâu hơn để tìm kiếm những bản tài liệu tuyệt mật vỠý đồ, mục tiêu chiến lược của đối phương.

NgÆ°á»i của nhiá»u phía

Tá»›i tháng 5/1961, mâu thuẫn gay gắt giữa Diệm và ngÆ°á»i Mỹ phần nào được giải quyết, sau má»™t vài Ä‘á»™ng thái Diệm nghe lá»i Mỹ trong việc dỡ bá» dần lối cai trị "gia đình trị", tạo hình thức dân chủ giả tạo thông qua bầu cá»­, sá»­ dụng nhiá»u "Mỹ con" hÆ¡n trong bá»™ máy.

Ngay lập tức. John F. Kennedy (Tổng thống Mỹ) sai Lyndin B. Jonhson (Phó Tổng thống) và em gái Kennedy sang Việt Nam, tuyên bố công khai ra mặt ủng hộ Diệm.

Äó là hệ quả tất yếu sau sá»± kiện tháng 11/1960, Mỹ làm xong Ä‘á»™ng tác "rung cây nhát khỉ" khi dùng Nguyá»…n Chánh Thi vào cuá»™c "đảo chính giả cầy" nhằm doạ anh em Diệm.


Thomas A. Bass từng nhắc đến: Khi các bản báo cáo của Trần Văn Trung gửi ra Hà Nội, những cấp trên của ông từng vui mừng thốt lên: "Chúng ta đang ở ngay trong phòng chỉ huy cuộc chiến tranh của Mỹ!".


Sá»± vụ đình đám khiến gia đình Diệm vui mừng càng khoét sâu mâu thuẫn trong ná»™i bá»™ quan thầy VNCH, khi Tuyến nổi xung chá»­i luôn cả Mỹ: "Thằng Mỹ ngu quá, có ủng há»™ thì cÅ©ng nói vừa thôi. Nó nói thế thì mình làm sao mà khuyên ông cụ sá»­a đổi Ä‘Æ°á»ng lối gì được. Äây rồi không vừa ý Mỹ thì nó lai dở trò nữa mà xem".

Sá»± uất ức của ông thầy tu xuất Trần Kim Tuyến từ thá»i Ä‘iểm đó, đã khiến vá» sau, Tuyến mạnh dạn dám bắt tay vá»›i má»™t nhân vật khác (mà Tuyến không há» biết là nhân vật đặc biệt của Hà Ná»™i, VietNamNet sẽ tiếp tục Ä‘á» cập trong loạt bài sau - NV) để lật anh em Diệm - Nhu; rồi tá»›i cả Nguyá»…n Khánh. NhÆ°ng đó là má»™t câu chuyện khác.

Sự rối ren, lủng củng, mâu thuẫn nội bộ của một chế độ "ăn bám" giúp Trung "lặn" sâu hơn vào tầng sâu của bí mật để tìm kiếm những bí mật khác.

CÅ©ng trong năm 1961, kế hoạch Khu trù mật thất bại theo kế hoạch dinh Ä‘iá»n, buá»™c Mỹ - Diệm phải tìm cách thay đổi. Kế hoạch Ấp chiến lược ra Ä‘á»i. Hai Trung là má»™t trong sốt ít những nhà báo thân cận vá»›i chính quyá»n (tay sai và ông chủ) được má»i Ä‘i thị sát đầu tiên trại thí Ä‘iểm vỠẤp chiến lược ở Tân Hiệp, Tân An (Long An). Vá» sau, chính 2T bị phê bình đã không báo cáo ngay việc này.

Thá»i Ä‘iểm đó, kế hoạch Ấp chiến lược được Mỹ "trình" qua cho Diệm. Văn phòng Ngô Äình Nhu trá»±c tiếp tiếp nhận, soạn thảo bản đối ứng bổ sung của kế hoạch nguy hiểm này. NgÆ°á»i phụ trách phần việc là Nguyá»…n Văn Khoa, anh rể của cha Nguyá»…n Ngá»c Lan, Ä‘ang là cố vấn của Nhu. Khoa vốn há»c trÆ°á»ng mà Ngô Äình Thục, ngÆ°á»i được Diệm, Nhu đặc biệt kính nể trong gia đình, từng theo há»c.

Từ văn phòng Nhu, kế hoạch này "bay" vá» Sở nghiên cứu chính trị - văn hoá - xã há»™i vá»›i yêu cầu tìm hiểu thêm mô hình tổ chức Kiburt (ấp chiến đấu của Israel) để nghiên cứu, Ä‘á» xuất bổ sung. NgÆ°á»i trá»±c tiếp phụ trách phần việc là Lê Văn Thái.

Thái vốn tiếng Anh không tốt, kế hoạch Ấp chiến lược lại khá đầy đặn. Äể "gá»­i" lại ngÆ°á»i Mỹ phê duyệt lần cuối trÆ°á»›c khi thá»±c thi, Thái gá»i Trung lên giao lại để góp ý và nhá» dịch sang tiếng Anh. Mừng nhÆ° mở cở, Trung ôm luôn vá» Ä‘á»c qua, sao má»™t bản gá»­i ra ngay căn cứ, còn bản gốc mang sang cho Pete Robert (ngÆ° á»i của đại sứ quán Anh) nhá» "dịch giùm".

Tất nhiên, ngÆ°á»i Anh đã không thể không nhiệt tình khi nhìn thấy "món quà" bản kế hoạch chiến lược "khủng" này "rÆ¡i" từ phía ngÆ°á»i bạn Hai Trung sang, nên dốc sức dịch giúp rất nhanh chỉ trong vòng 1 tuần. Trong mối quan hệ tìm kiếm ảnh hưởng, việc Robert lÆ°u giữ bản dịch là Ä‘iá»u dá»… hiểu, còn con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tá»›i đâu thì Trung cÅ©ng không quan tâm.

Xong nhiệm vụ với Thái, Trung đem tài liệu đã dịch vỠnhà "ngâm" tới khi Thái giục cuống lên, mới đưa ra.

"Món quà" của Trung khiến ngÆ°á»i Anh rất Ä‘á»—i nhiệt tình khi sau đó tiếp tục giúp đỡ vá»›i kế hoạch Ấp chiến đấu. Lê Văn Thái tiếp tục tin tưởng vào trình Ä‘á»™ của má»™t nhân viên mẫn cán. Còn Hà Ná»™i thì đã có nguyên bản kế hoạch "dồn dân lập ấp, tát nÆ°á»›c bắt cá", lập vùng trắng tách Việt Cá»™ng vá»›i dân chúng... đặc biệt nguy hiểm do những cái đầu siêu đẳng vá» chiến lược của cả Mỹ lẫn Diệm dành thá»i gian, công sức vẽ ra.

Việc phá Ấp chiến lược những năm 1962 - 1963, sử sách đã ghi lại rất rõ.
Kỳ 16: Hấp lá»±c dá»c Ä‘Æ°á»ng Ä‘i
08:39' 04/09/2007 (GMT+7)
(VietNamNet) - Há»c xong ở Mỹ, trÆ°á»›c mặt Hai Trung có 2 sá»± lá»±a chá»n. Má»™t là trở vỠđể... vô khám hoặc chết trên xứ sở Việt Nam nghèo khó vá»›i cuá»™c chiến Ä‘ang ngày càng leo thang chÆ°a biết khi nào dừng. Hai là đàng hoàng ở lại Mỹ vá»›i lý do "chỉ huy bị bắt, đã đứt liên lạc" rồi tiếp tục há»c hành, làm báo, kết hôn, hưởng thụ cuá»™c sống giàu có không bom đạn. Trên Ä‘Æ°á»ng Hai Trung Ä‘i, đầy rẫy những hấp lá»±c...

>> Kỳ 15: NgÆ°á»i Hà Ná»™i "ở phòng chỉ huy quân Ä‘á»™i Mỹ"
>> Kỳ 14: "Nghệ thuật ẩn mình" của một điệp viên
>> Kỳ 13: “TÆ°á»›ng Givral†- Äạo đức của "ngÆ°á»i biết chá»­i"
>> Kỳ 12: "Tướng Givral" –Lý tưởng và tài năng bậc thầy
>> Kỳ 11: "Äiệp viên tay mÆ¡" thành ngÆ°á»i Việt trầm lặng
>> Kỳ 10: "Mùi" của một điệp viên
>> Kỳ 9: Chuyến đi của "con sói cô độc"
>> Huyá»n thoại vá» Cụm tình báo H.63 anh hùng - Phần 1
>> NgÆ°á»i giữ khoá bí mật ở Bá»™ Tổng tham mÆ°u VNCH

Nhìn danh sách những tài liệu mà lÆ°á»›i tình báo 2T chuyển vá», bất cứ má»™t cÆ¡ quan tình báo nào cÅ©ng phải "thèm thuồng" má»™t Ä‘iệp viên "có cỡ" nhÆ° thế:

Từ năm 1961-1965: những bản tài liệu nguyên bản vá» chiến lược chiến tranh đặc biệt nhÆ° Tài liệu McGarr; tài liệu Staley, tài liệu Taylor, tài liệu Harkins; tài liệu Ấp chiến lược...; giai Ä‘oạn 1965 - 1968: Má»i kế hoạch liên quan đến chiến lược chiến tranh Cục bá»™, phục vụ chiến thuật cho Mậu Thân 1968; giai Ä‘oạn 1969 - 1973: tuyệt đối bí mật và chuyển giao kịp thá»i những tài liệu liên quan đến chiến lược Việt Nam hoá chiến tranh, là nhân vật được chèo kéo của nhiá»u cÆ¡ quan tình báo, kể cả CIA Mỹ; giai Ä‘oạn 1973 - 1975: Thu hàng trăm bản tin nguyên bản "phục vụ trên hạ quyết tâm giải phóng miá»n Nam"...

Trong khi đó, trên chặng Ä‘Æ°á»ng Ä‘i của má»™t Ä‘iệp viên có quá nhiá»u hấp lá»±c và Ä‘iá»u kiện sa ngã. Dẫn 2T làm dẫn chứng Ä‘iển hình, bản tổng kết của Cục tình báo Trung Æ°Æ¡ng miá»n chỉ rõ: "Cán bá»™ Ä‘iệp báo hoạt Ä‘á»™ng lẻ loi, Ä‘Æ¡n tuyến, tá»± kiểm soát, nên yêu cầu "chuẩn" là không để bị sai sót và không để bị thoái hoá".

"3 cá»­a Tình, Tiá»n, Tù"

Có những Ä‘iá»u khi ngÆ°á»i ta tin là lý tưởng sống, há» sẽ theo suốt cuá»™c Ä‘á»i, bất chấp sợ hãi lẫn những hấp lá»±c dá»c Ä‘Æ°á»ng Ä‘i.


Trên Ä‘Æ°á»ng Hai Trung Ä‘i, đầy rẫy những hấp lá»±c. NhÆ°ng 23 năm trong lòng địch, chÆ°a má»™t lần ông vấp- Ảnh: TÆ° liệu


Năm 1957, Trần Văn Trung đặt chân tá»›i nÆ°á»›c Mỹ. Mất 2 năm theo há»c để hiểu ngÆ°á»i Mỹ, Trung cÅ©ng kịp để lại ấn tượng vá» má»™t cậu sinh viên hào hoa, hài hÆ°á»›c và cá»±c kỳ thông minh vá»›i kết quả há»c tập có thể Ä‘iá»u khiển theo ý mình.

NhÆ°ng há»c thôi chÆ°a đủ, cậu sinh viên Việt Nam ấy còn rất biết... chÆ¡i. Những gì văn minh nhất của nÆ°á»›c Mỹ, Hai Trung Ä‘á»u tá»± há»c và áp dụng trở lại vá»›i chính những ngÆ°á»i ngoại quốc cùng làm, cùng chÆ¡i sau này. Rất cÆ°ng chiá»u... chó và tôn trá»ng phụ nữ, Hai Trung lúc nào cÅ©ng lịch thiệp, nhã nhặn vá»›i các quý bà, quý cô, bởi “lá»i của phụ nữ là lá»i của Chúa rồiâ€.

Năm 1959, trÆ°á»›c bức thÆ° báo tin dữ từ quê nhà, Trung quyết định vá» nÆ°á»›c, mặc dù ngÆ°á»i Mỹ sẵn sàng đài thỠđể Trung theo há»c tiếp 2 năm cuối vá»›i số tiá»n há»c bổng 350 USD má»—i tháng - mÆ¡ Æ°á»›c của những du há»c sinh tại Mỹ lúc bấy giá».

Tuy nhiên, tiá»n chỉ là chuyện nhá». Có má»™t Ä‘iá»u ít ai biết rằng, cậu sinh viên hào hoa khi ấy Ä‘ang được má»™t cô gái Mỹ... Ä‘em lòng yêu thÆ°Æ¡ng và Ä‘á» nghị kết hôn. Cô là con gái của má»™t tá»· phú. NhÆ°ng đó đã vÄ©nh viá»…n là bí mật của riêng ông.

Lúc này, trÆ°á»›c mặt Hai Trung có 2 sá»± lá»±a chá»n. Má»™t là trở vỠđể... vô khám hoặc chết trên xứ sở Việt Nam nghèo khó vá»›i cuá»™c chiến Ä‘ang ngày càng leo thang chÆ°a biết khi nào dừng, hai là đàng hoàng ở lại Mỹ vá»›i lý do “chỉ huy bị bắt, đã đứt liên lạc†rồi tiếp tục há»c hành, làm báo, kết hôn, hưởng thụ cuá»™c sống giàu có không bom đạn. Ở lại đất Mỹ, tính mạng của ông sẽ được bảo đảm an toàn trÆ°á»›c sức mạnh của quyá»n lá»±c, tiá»n bạc và tình yêu.

NhÆ°ng lòng dÅ©ng cảm và trung thành của ngÆ°á»i lính trong ông đã quyết định: Trở vá»!

NgÆ°á»i hùng bị săn Ä‘uổi

Năm 1969, Phạm Xuân Ẩn chính thức là ngÆ°á»i của tạp chí Time sau má»™t thá»i gian dài cá»™ng tác. Những Æ°u đãi đặc biệt của Time dành cho thông tín viên ngÆ°á»i Việt số 1 nhÆ° Phạm Xuân Ẩn luôn có má»™t lá»±c hấp dẫn lá»›n vá» quyá»n lợi nhÆ°: cứ 2 năm làm cho tạp chí này, Ẩn cùng vợ có quyá»n nghỉ phép 1 tháng Ä‘i Mỹ chÆ¡i, báo chịu má»i phí tổn. Tuy nhiên, ông chÆ°a bao giá» nhận vá» mình quyá»n lợi đó.

Thậm chí, khi đã chắc chân ở Time, hàng loạt lá»i má»i vẫn tá»›i tấp bay tá»›i: Harper, cháu của Philip Potter (trùm CIA ở Huế) tìm tá»›i má»i Trung vá» làm việc bán thá»i gian, sẵn sàng trả lÆ°Æ¡ng cao, hoạt Ä‘á»™ng trong hàng ngÅ© Trần Quốc Bá»­u. Trung tìm hiểu, biết được thá»±c chất công việc là chống phá phong trào cách mạng nên đã kiên quyết từ chối.


Vị thiếu tÆ°á»›ng tình báo huyá»n thoại đã Ä‘i trá»n con Ä‘Æ°á»ng dài 23 năm ẩn mình trong lòng địch hậu, vá»›i lá»i dặn của anh Hai (đồng chí DÆ°Æ¡ng Minh SÆ¡n, TÆ° Tùng) khi dạy nghiệp vụ những ngày đầu: "Bác Hồ dạy chúng ta: Những ngÆ°á»i cán bá»™ tình báo phải đấu tranh cho được 3 cá»­a: Tình, Tiá»n, Tù" - Ảnh: TÆ° liệu



Từ chối ngÆ°á»i Mỹ xong, Trung lại bị “săn lùng†bởi cÆ¡ quan tình báo của Tưởng Kiến Quốc. Francis Cao, đại diện của tình báo Äài Loan thuyết phục Trung cá»™ng tác, vá»›i Ä‘á» nghị sẽ giá»›i thiệu vá»›i Wang Tchen (vá» sau là Tham mÆ°u phó hành quân ở Äài Loan), nhÆ°ng Trung thấy không có lợi cho cách mạng nên cÅ©ng không nhận lá»i.

Biết Trung là “con cá vàng†không thể để lá»t mất, ngÆ°á»i Mỹ nhất định không chịu bá» cuá»™c. Má»™t đại diện khác của CIA xuất hiện: David Huston, đệ tá»­ ruá»™t của Edward Lansdale.

Từ năm 1961, theo lá»i Ä‘á» nghị giúp đỡ của Jim Robinson (thông tín viên của hãng NBC), Trung sống và làm việc cận ká» vá»›i David Huston. Mối giao hảo thân tình trên tÆ° cách đồng nghiệp nhá» vả kèm cặp đã khiến Hai Trung không hỠđặt vấn Ä‘á» tìm hiểu vá» David Huston là ai.

Mãi vá» sau, khi David quay trở lại Việt Nam vá»›i tÆ° cách là bí thÆ° của Lansdale, Trung má»›i giật mình. Hoá ra, hai nhân vật tình báo ở hai bên chiến tuyến sống cùng nhau trong suốt thá»i gian dài mà vẫn giữ kín bình phong. Tuy nhiên, Huston “cáo già†bao nhiêu thì Hai Trung còn “cao thủ†hÆ¡n bấy nhiêu. Ông tiếp tục cuá»™c hành trình bí mật của riêng mình sau khi thận trá»ng Ä‘iá»u tra và cảnh giác để giữ an toàn tuyệt đối.

Vá» sau, ông tá»± trào nhìn lại "má»™t tên CIA nằm bên cạnh gần 1 năm trá»i mà không đặt nghi vấn gì kể cÅ©ng là quá yếu và quá sÆ¡ hở rồi. Chá»› để nó phát hiện ra thì chắc không còn ngồi đây mà tổng kết nữa".

Thá»i Ä‘iểm 1969, trở lại Việt Nam, biết Trung là ngÆ°á»i quan hệ rá»™ng, lại là ngÆ°á»i từng giúp đỡ mình, David Huston lại tiếp tục tìm đến đặt vấn Ä‘á» má»i Trung kinh doanh theo hình thức Mỹ bá» vốn, mở trang trại nuôi bò sữa ở Bình Long, còn Trung quản lý. Lá»i để nghị cá»±c kỳ hấp dẫn: "lá»i mình ăn, lá»— Mỹ chịu", chỉ kèm Ä‘iá»u kiện là ông chủ Ä‘iá»n trang nhận giùm má»™t số ngÆ°á»i Thượng và ngÆ°á»i Kinh vào làm việc.

Thấy việc đi với CIA vỠphương diện kinh tế không có lợi cho công việc phục vụ cách mạng, Trung khéo léo từ chối.

Chưa chịu thua, David Huston lại tấn công tiếp, rủ Trung mở nhà máy cá hộp xuất khẩu, Trung cũng chỉ lắc đầu quầy quậy với lý do "kinh doanh không phải là thứ Trung ham".

CIA Mỹ chào thua. Lập tức, tình báo Anh nhảy vào. Fordaz, trùm tình báo Anh lúc bấy giỠở Sài Gòn (nhân vật vá» sau nổi tiếng khi tham gia lật đổ Mossadegh ở Iran), má»i Trung đến, đặt vấn Ä‘á» trao đổi thông tin 2 chiá»u, có thù lao. Lại thêm má»™t lần lắc đầu nữa.

Hết tình báo, tá»›i lượt các tá» báo, hãng thông tấn khác vào cuá»™c... chào má»i. Merton Pery, trưởng đại diện của Newsweek ở Sài Gòn cÅ©ng tá»›i má»i Trung cá»™ng tác. Trong khi Time trả lÆ°Æ¡ng cho Trần Văn Trung 450 USD má»—i tháng, tiá»n ăn theo giá chính thức của ngân hàng 118 đồng tiá»n Sài Gòn ăn 1 USD, thì Newsweek sẵn sàng trả cho Trung 500 USD/ tháng, chấp nhận tính theo giá đô la chợ Ä‘en, quy đổi ra tiá»n Sài Gòn cao gấp nhiá»u lần.

Tính toán, thấy Newsweek là tá» báo có xu hÆ°á»›ng đối lập vá»›i chính quyá»n Mỹ, dá»… "gây thù chuốc oán" khi viết bài, Trung từ chối luôn lá»i má»i hấp dẫn này. NhÆ°ng tôn trá»ng tình đồng nghiệp, Trung giá»›i thiệu những ngÆ°á»i khác có khả năng vào vị trí đó.

Bám chặt vào bình phong báo chí, Hai Trung Ä‘ung Ä‘Æ°a "làm xiếc" trên sợi dây quyá»n lá»±c, giữa sá»± há»—n Ä‘á»™n của các phe nhóm tranh giành ảnh hưởng và mong muốn ngÆ°á»i Mỹ để mắt nhiá»u hÆ¡n tá»›i há». Từ Việt Tấn Xã, tá»›i Reuters, The New York Herarld Tribune, The Christtian Science Monitor rồi Time Magazine, Trung chấp nhận má»™t mức lÆ°Æ¡ng đủ sống, đủ để làm việc và đủ để phục vụ cho cách mạng. Vá»›i ai, vá»›i phe nhóm nào, ông cÅ©ng luôn hồ hởi đón tiếp nhÆ°ng có khoảng cách đủ để an toàn, để ngÆ°á»i khác hiểu "thằng đó chỉ khoái làm báo, khoái chuyện thá»i sá»± chính trị chứ không làm chính trị, khoái tiếu lâm, chứ hoàn toàn vô hại".

Nguồn tiá»n lÆ°Æ¡ng nhận vá», Hai Trung chia làm 3 phần: 1 phần nuôi gia đình; 1 phần để giao tiếp, thiết lập, mở rá»™ng quan hệ xã há»™i; phần còn lại để giúp đỡ tổ chức, dần tích luỹ sẵn để phòng công tác lâu dài.

CÅ©ng trong cảnh tranh tối tranh sáng các phe nhóm thi nhau lục đục giành ăn thá»i kỳ đó, Hai Trung "đã không còn sợ bá»n nguỵ nó nghi ngá» gì nữa vì chẳng có thằng nào ở lâu má»™t chá»—, thì giỠđâu mà củng cố trả thù".

Nhìn lại mình sau ngày đất nÆ°á»›c hoàn toàn thống nhất, Äại tá Trần Văn Trung tâm sá»±: "Làm cho má»™t tạp chí lá»›n (Time), Trung có thể mÆ°á»›n nhà cá»­a lá»›n, sắm xe tốt để có má»™t lối sống của giá»›i thượng lÆ°u, làm há»™i viên các há»i kỵ mã, du thuyá»n, Cercle Sportif, Lion Club, Rotary Club... để phát triển nguồn tin mạnh hÆ¡n nữa, nhÆ°ng Trung sợ mất thá»i giá», mất phẩm chất lần lần mà không biết được, không những cho bản thân mà cho cả vợ con.

Một khi ta giải phóng hoàn toàn, đi nước ngoài thì không nói gì, nếu ở lại trong nước thì không tài nào sửa chữa được thói quen, tật xấu, tâm lý của mình và gia đình mình với một nếp sống tư sản cao như thế được".

Vị thiếu tÆ°á»›ng tình báo huyá»n thoại đã Ä‘i trá»n con Ä‘Æ°á»ng dài 23 năm ẩn mình trong lòng địch hậu, vá»›i lá»i dặn của anh Hai (đồng chí DÆ°Æ¡ng Minh SÆ¡n, TÆ° Tùng) khi dạy nghiệp vụ những ngày đầu: "Bác Hồ dạy chúng ta: Những ngÆ°á»i cán bá»™ tình báo phải đấu tranh cho được 3 cá»­a: Tình, Tiá»n, Tù".



Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục này:

Tài sản của donkihotexuthanh

Trả Lá»i Vá»›i Trích Dẫn
Trả lá»i

Từ khóa được google tìm thấy
doc truyen tinh bao h63, ìîñýíåðãî, nhóm tình báo h63, nhom tinh bao h63, ó÷åáíèêè

Ãiá»u Chỉnh


©2008 - 2014. Bản quyá»n thuá»™c vá» hệ thống vui chÆ¡i giải trí 4vn.euâ„¢
Diễn đàn phát triển dựa trên sự đóng góp của tất cả các thành viên
Tất cả các bài viết tại 4vn.eu thuá»™c quyá»n sở hữu của ngÆ°á»i đăng bài
Vui lòng ghi rõ nguồn gốc khi các bạn sử dụng thông tin tại 4vn.eu™