Äau đáu Hoà ng Sa - Truyện ngắn của Phan Trang Hy
Äau đáu Hòang Sa - Truyện ngắn của Phan Trang Hy
Äau đáu Hòang Sa
KÃnh tặng các chiến sÄ© Hoà ng Sa, TrÆ°á»ng Sa…
Lệ thÆ°á»ng, ngà y nà o cÅ©ng váºy, lão Ban lại ra biển. Không nhìn thấy biển là lão cảm thấy sao sao ấy. Lão dá»… nổi cáu vá»›i vợ. Chỉ cần nhìn thấy biển, nhìn ra ngoà i khÆ¡i xa là lão má»›i dịu Ä‘i những cáu ghét của cuá»™c Ä‘á»i. Lão Ä‘i biển không phải để nhìn thiên hạ tắm, không phải táºp thể dục dưỡng sinh, cÅ©ng không phải bông lÆ¡n chá»c ghẹo những mụ hồi xuân. Lão nhìn biển nhÆ° thể cho vÆ¡i bá»›t ná»—i lòng của mình, khi chẳng biết tá» cùng ai. ThÆ°á»ng là lão Ä‘i má»™t mình. NhÆ°ng lần nà y lại khác. Lão cùng thằng cháu ná»™i ra biển chÆ¡i.
Nhìn thằng cháu Ä‘ang lượm những vỠốc, vá» sò, những con sao biển, lão thấy hồn mình nhÆ° nháºp và o sóng biển. Vẫn tiếng sóng vá»— bá», vẫn tiếng rì rà o của đại dÆ°Æ¡ng, của hồn biển Äông muôn thuở. Vẫn đâu đây từ cõi sÆ¡ khai nÆ°á»›c mặn, trá»i nồng. Bá»—ng thằng Phong - thằng cháu ná»™i của lão - lên tiếng :
- Nội ơi ! Nội coi nè ! VỠốc nà y đẹp quá, nội ơi ! - Vừa nói, nó vừa chạy tới khoe lão.
- Ừ ! Äẹp quá !- Lão khẽ nói.
Nhìn vỠốc trên tay thằng Phong, lão lại nhớ cái vỠốc mà lão đã tặng cho Vũ - ba của thằng Phong. Quá khứ ấy như hiện ra trước mắt …
Lão là m sao quên được cái ngà y lão được nghỉ phép vá» thăm gia đình ở Äà Nẵng. Äược trở vỠđất liá»n, được thăm vợ, thăm con - thăm cái thằng con trai, cái thằng con mà lão chÆ°a biết mặt, lão cảm thấy sao quá tuyệt vá»i. Nằm thao thức, nghe sóng, gió mang vị mặn trong đêm, lão không ngủ được. Ngà y mai là có tà u và o đất liá»n. Mừng tháºt ! Vui tháºt ! NghÄ© đến vợ con, lão lục tìm trong đầu nên tặng vợ, tặng con những gì ? Ở trên quần đảo nà y có gì ngoà i phân chim, cát và ng, san hô, ốc biển…Tặng gì đây cho vợ, cho con ?
Vừa vỠđến nhà , lão chà o má»i ngÆ°á»i. Vợ lão ôm chặt lão, khóc : “Sao anh không ở ngoà i đó ? Anh vá» là m gì ?â€. Lão biết vợ quá thÆ°Æ¡ng mình nên nói váºy thôi. ChÃnh vợ lão đã khuyên lão ra đảo nháºn công tác khà tượng kia mà .
Nhìn thằng VÅ© nằm trên nôi, lão giÆ¡ hai tay ra, vừa vá»— vá»— vừa kêu lên : “Ba đây con ! Cho ba bồng tà !â€. Thằng VÅ© nằm trong nôi khóc ré lên. ThÆ°Æ¡ng con, lão muốn bồng con, ôm con. NhÆ°ng má»—i lần lão bồng nó thì nó không chịu. Má»™t bữa, vợ lão lo sắm sá»a má»™t Ãt đồ dùng để lão ra lại đảo, bèn giao con cho lão. Thằng VÅ© cứ khóc, không chịu cho lão bồng. Lão lấy những thứ đồ chÆ¡i bằng nhá»±a cho nó chÆ¡i, nhÆ°ng nó vẫn không chịu nÃn. Cá»±c chẳng đã, lão bồng con và dá»—. Lão kêu kêu, cÆ°á»i cừá»i ; lão là m đủ trò ; nhÆ°ng thằng bé vẫn cứ khóc. Khóc miết rồi cÅ©ng mệt. Mệt nên nó nÃn. Rồi nó Ä‘Æ°a mắt nhìn lão, nhìn khắp phòng. Lão thấy mắt thằng bé nhìn các thứ để ở trong tủ gÆ°Æ¡ng nhÆ° muốn khám phá Ä‘iá»u gì đấy. Nhìn con, lão lấy là m lạ. Những thứ trong tủ có gì lạ đâu. Toà n san hô, ốc biển…, những thứ lão mang từ đảo vá». Lão bồng con đứng trÆ°á»›c tủ. Thằng bé cÆ°á»i - lần đầu nó nhoẽn miệng cÆ°á»i. Lão lấy mấy thứ nhá» xinh cho thằng bé chÆ¡i, nhÆ°ng nghÄ© lại, lão sợ thằng bé chÆ¡i, rồi nuốt báºy, nên lão cất. Thằng bé lại khóc. Cuối cùng, lão chá»n cho con má»™t con ốc to bằng nắm tay. Äây là con ốc lão lượm trên đảo đúng và o lúc nghe tin vợ ở nhà sinh thằng VÅ©. Thằng bé cầm con ốc, ngáºm và o miệng ra chiá»u thÃch thú.
Kể cÅ©ng lạ ! Từ khi chÆ¡i vá»›i con ốc, thằng bé lại muốn lão bồng, lão bế. Chỉ trừ lúc nó thèm sữa, còn thì nó đòi lão bồng chÆ¡i cùng con ốc cho bằng được. Nó cÅ©ng thÃch lão hát cho nó nghe, nó cÅ©ng thèm lão hôn nó…
…Lão vẫn nặng nợ vá»›i đảo. Äảo là nhà , là phần cuá»™c sống của lão. Những lúc thÆ°Æ¡ng con, nhá»› vợ, lão chỉ biết ngồi trên bãi san hô nhìn và o đất liá»n. Là m sao lão quên được những hoà ng hôn. Mà u sắc kỳ ảo và ng Ä‘á» tÃm xanh cả biển. Mặt trá»i lặn dần xuống biển nhÆ° thể thiên nhiên Ä‘ang cất giấu viên ngá»c hồng và o trong rÆ°Æ¡ng vÅ© trụ. Chỉ còn thứ ánh sáng diệu kỳ trên biển. Và trong lão sáng lên thứ ánh sáng của đêm, thứ ánh sáng gia đình, quê hÆ°Æ¡ng…Lão thèm được nhìn vợ, nhìn con, nhìn những gì thân thÆ°Æ¡ng của mình. Lão quên sao được những lần Ä‘em thÆ° của con ra Ä‘á»c. Ngó thế mà thằng VÅ© cÅ©ng đã lá»›n rồi. Há»c lá»›p 11.ThÆ° gá»i cho lão, lúc nà o nó cÅ©ng nhắc đến con ốc mà lão cho nó. CÅ©ng từng ấy câu chữ, nó cứ viết và o những lá thÆ° gá»i cho lão : “Ba biết không ? Bạn bè con, đứa nà o cÅ©ng trầm trồ vì con có con ốc đẹp. Con đã từng khoe vá»›i bá»n chúng là con ốc mang cả hình hà i của quần đảo Hoà ng Sa. Bá»n chúng không tin. NhÆ°ng con tin là thế !â€.
Lão cÅ©ng tin là thế ! Lão tin quần đảo Hoà ng Sa là máu thịt của quê hÆ°Æ¡ng. Là m sao lão quên được có lần lão đã dắt thằng VÅ© vá» quê ở táºn Quảng Ngãi. Trong lần giá»— chạp, ông tá»™c trưởng há» Äặng của lão đã từng nhắc rằng lão là kẻ háºu sinh Ä‘ang kế nghiệp tiá»n nhân. Mở gia phả, lão rÆ°ng rÆ°ng Ä‘á»c những dòng chữ ghi công tÃch của há» Äặng. Vua triá»u Nguyá»…n đã từng phái dòng tá»™c lão vượt đại dÆ°Æ¡ng trấn giữ Hoà ng Sa. Lão cảm thấy nhÆ° máu tiá»n nhân Ä‘ang chảy trong cÆ¡ thể, tăng thêm nghị lá»±c, tăng thêm tình yêu cho lão trên đảo Cát Và ng. Là m sao lão quên được lúc cúng tế, bà con tá»™c hỠđã bá» thức ăn, sau khi xong lá»…, và o má»™t chiếc thuyá»n là m bằng bẹ chuối, thả xuống biển. MÅ©i thuyá»n hÆ°á»›ng vá» Hoà ng Sa nhÆ° thể rằng Hoà ng Sa không thể quên trong hồn ngÆ°á»i đã khuất. Trong tâm tưởng lão, lúc nà o chiếc thuyá»n bẹ chuối ấy cÅ©ng lá»›n nhÆ° những chiếc thuyá»n của dòng tá»™c há» Äặng, há» Trần, há» Lê…ở quê lão vâng lệnh triá»u đình, tiến thẳng Hoà ng Sa…Trong lão nhÆ° trá»—i dáºy những bà i văn tế các thủy binh thá»i ấy. Nháºn lệnh vua, nặng nợ nÆ°á»›c nhà , buổi ra Ä‘i đâu dá»… dà ng. Sóng gió trùng khÆ¡i, thủy quái dẫy đầy, đến Hoà ng Sa đâu dá»…. Các thủy binh được tế sống lúc lên Ä‘Æ°á»ng nhÆ° thể rằng quê hÆ°Æ¡ng vẫn nặng nợ vá»›i những ngÆ°á»i con. Lão bùi ngùi, run rẩy nhÆ° có ai Ä‘ang bóp nghẹt trái tim. Lão khóc…
Và lão đã khóc rất nhiá»u khi nghe tin thằng VÅ© hy sinh trên TrÆ°á»ng Sa năm 1988. Lão không ngá» nhÆ° váºy. Ká»· váºt cuối cùng của con lão là quyển nháºt ký. Lão đã Ä‘á»c Ä‘i, Ä‘á»c lại hoà i. Những dòng cuối cùng lão nhÆ° thuá»™c lòng : “Ba Æ¡i ! Biển đảo là biển đảo của quê hÆ°Æ¡ng do cha ông để lại cho con cháu Ä‘á»i sau. Phải giữ để khá»i có tá»™i vá»›i tiá»n nhân, vá»›i con cháu. Dẫu có hy sinh, con vẫn không hối tiếc Ä‘iá»u gì vì đã thá»±c hiện theo lá»i ba dạy.â€. Äến giá», lão vẫn không biết mình dạy con Ä‘iá»u gì. Lão chỉ nhá»› những việc là m, những tình cảm gắn bó vá»›i Hoà ng Sa. Không biết có phải những Ä‘iá»u ấy là lá»i lão dạy vá»›i con ? Có lần thằng VÅ© cầm con ốc đố lão - lúc nó vừa thi xong tú tà i : “Äố ba, trên mình con ốc nà y có gì ?â€. Lão ngạc nhiên sao con lão đố nhÆ° váºy. Nhìn con ốc, lão cÆ°á»i đáp : “Thì chỉ những chấm, những chấm mà u và ng nâuâ€. Thằng VÅ© cÅ©ng cÆ°á»i, nói : “Rứa con đố là m gì !â€. Rồi nó chỉ từng cái chấm, há»i lão có giống những đảo mà lão đã từng ở không, nhiá»u chấm có phải là quần đảo không…Và rồi nó kết luáºn : “Trên mình ốc có in hình quần đảo Hoà ng Saâ€. Kể cÅ©ng hay hay. Từ đó, nó để con ốc và o chá»— trang trá»ng nhất. Khi nháºp ngÅ©, Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i hải quân, nó xung phong Ä‘i TrÆ°á»ng Sa. Lão không gà n con. Nó cÅ©ng có tình yêu đảo nhÆ° lão kia mà !
Kể từ ngà y thằng VÅ© mất, lão nhÆ° mất hồn. Cứ những đêm rằm, mồng má»™t, lão lại ra biển. Dù nắng, dù mÆ°a, lão vẫn ra biển thắp ba cây nhang hÆ°á»›ng vá» Hoà ng Sa, TrÆ°á»ng Sa mà vái. Ngoà i kia, những con thuyá»n thả lÆ°á»›i, những chiếc tà u đánh bắt cá sáng rá»±c những ánh đèn nhÆ° thà nh phố nổi trên biển. TrÆ°á»›c mắt lão hiển hiện những ngÆ° dân cần mẫn, chăm chỉ, chịu khó chịu thÆ°Æ¡ng. TrÆ°á»›c mắt lão hiện lên những chà ng trai giữ đảo, có cả hồn của những ngÆ°á»i nhÆ° con trai lão cùng tiá»n nhân giong thuyá»n xuôi ngược biển Äông. Nhiá»u lúc lão lẩm bẩm má»™t mình nhÆ° Ä‘á»c thÆ¡ vá» Hoà ng Sa…
Và rồi thà nh phố Äà Nẵng bổ nhiệm Chủ tịch huyện đảo Hoà ng Sa. Lòng lão trá»—i dáºy thứ tình yêu biển đảo mà bấy lâu nay ẩn trong tiá»m thức. NgÆ°á»i há» Äặng hôm nay lại nối tiếp há» Äặng, há» Trần, há» Lê… ở quê lão, nhÆ° cái thuở cha ông vâng lệnh triá»u đình ra đảo, gánh trách nhiệm vá»›i Hoà ng Sa. Lão thấy mình nhÆ° trẻ lại, khá»e lại và vui hÆ¡n. Không vui sao được khi đất đảo quê hÆ°Æ¡ng được nhắc đến ? Không vui sao được khi có ngÆ°á»i dám nháºn trách nhiệm nặng mang ? Lá»i thằng VÅ© trong nháºt ký sáng rá»±c trong tâm trà lão : “Biển đảo là biển đảo của quê hÆ°Æ¡ng do cha ông để lại cho con cháu Ä‘á»i sau. Phải giữ để khá»i có tá»™i vá»›i tiá»n nhân, vá»›i con cháu…â€.
Tiếng thằng Phong như đánh thức lão :
- Nội ơi ! Mai con phải và o thà nh phố Hồ Chà Minh.
- Ở thêm Ãt ngà y, được không ? - Lão há»i nhÆ° trách .
- Con phải và o để thầy hÆ°á»›ng dẫn là m luáºn văn .
- Thế thì phải và o thôi ! Mà nà y, con là m đỠtà i gì ?
- Dạ ! Con là m Ä‘á» tà i vá» quần đảo Hoà ng Sa, TrÆ°á»ng Sa trong mối quan hệ vá»›i biển Äông.
Trầm ngâm một lúc, lão lên tiếng :
- Gay đó con ! Nhưng phải gắng thôi.
- Dạ ! Con nghe lá»i ná»™i.
Hai ông cháu cùng dắt tay xuống tắm. NÆ°á»›c biển tắm mát cÆ¡ thể lão, cÆ¡ thể cháu lão. NÆ°á»›c biển Mỹ Khê giống nhÆ° nÆ°á»›c biển Hoà ng Sa. Lão nghe mằn mặn bá» môi. Lão đứng lên. Mặc từng cÆ¡n sóng đổ trên ngÆ°á»i, lão nhìn ra xa khÆ¡i. Äau đáu là Hoà ng Sa trong ná»—i nhớ…
Tháng Năm, 2009
Phan Trang Hy
(theo Namtrung.info)
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
|