|
16-09-2008, 03:14 PM
|
|
Äá»™i Xung KÃch
|
|
Tham gia: Jun 2008
Äến từ: Äất Võ Anh Hùng
Bà i gởi: 4,793
Thá»i gian online: 2 tuần 1 ngà y 6 giá»
Thanks: 24
Thanked 24,250 Times in 1,767 Posts
|
|
Mùa xuân - tiếng chim - Vũ Tú Nam
Mùa xuân - tiếng chim Vũ Tú Nam Anh phải nghỉ lại đây với tôi một đêm, anh Năm ạ. Chẳng mấy khi bạn bộ đội cũ gặp nhau. Vả lại mưa phùn lầy lội thế nà y, anh đi là m gì vội.
Ãây là nhà mẹ Thái, nÆ¡i gia đình chúng tôi ở nhá» những năm tản cÆ° trong kháng chiến chống Pháp. Bắt đầu từ năm 1948, phải, khi ấy tôi má»›i 14 tuổi. Bao nhiêu ká»· niệm đã dồn dáºp diá»…n ra trên mảnh đất nà y, thấm thoát đã trên 30 năm rồi. ChÃnh vì để nhá»› lại chuyện xÆ°a, tôi đã lặn lá»™i vỠđây. Tình cá» lại được gặp anh, may thế!
Cảm Æ¡n anh đã há»i vá» việc vợ con tôi. Tôi vẫn nằm giÆ°á»ng cá nhân, nghÄ©a là "vô sản" nhÆ° hồi xÆ°a, nhÆ° hồi sống chung vá»›i anh cùng Ä‘Æ¡n vị. Tâm sá»± của tôi thì dà i lắm, nếu anh chịu khó nghe, tôi xin kể...
Cha mẹ tôi được má»—i mình tôi. Tản cÆ° từ Hà Ná»™i cuối năm 1946, đến 1947 cha tôi nháºp ngÅ©. Ông mất rất Ä‘á»™t ngá»™t vì sốt rét ác tÃnh ở vùng Nho Quan - Chi Nê. Mẹ tôi phải gắng gượng để sống mà nuôi tôi. Bà bán dần mòn từ đồ nữ trang đến quần áo, rồi cuối cùng cÆ¡ quan phụ nữ tỉnh nháºn bà và o biên chế. Mẹ con tôi đến ở nhà mẹ Thái đây.
Trong chuyến Ä‘i công tác ở thị trấn Thanh Xuân mẹ tôi tình cá» gặp má»™t bà bạn há»c Hà Ná»™i tản cÆ° tại đó. Cô Mai - tôi thÆ°á»ng gá»i thân máºt tên bà nhÆ° váºy - Ä‘ang sống trong tình cảnh rất gieo neo. Mẹ tôi kể rằng chồng cô đã bá» cô, "dinh tê" và o thà nh, để lại cho cô má»™t bức thÆ° Ä‘oạn tuyệt và đứa con gái lên mÆ°á»i. Không nÆ¡i bám vÃu. Cô Mai nháºn lá»i chung sống vá»›i má»™t lão chủ hiệu chữa đồng hồ. Nà o ngá» lão ta đã có vợ. Vợ lão ta đánh ghen, Ä‘áºp phá, mắng chá»i, Ä‘uổi mẹ con cô Mai ra khá»i nhà . Trong những ngà y ấy, mẹ tôi luôn luôn nhắc đến cô Mai và tìm má»i cách giúp đỡ cô.
Thế rồi má»™t buổi chiá»u, cÅ©ng mÆ°a phùn ẩm Æ°á»›t nhÆ° thế nà y, mẹ tôi bÆ°á»›c và o nhà - chÃnh chá»— anh và tôi Ä‘ang ngồi đây - hai mắt mẹ tôi Ä‘á» hoe, má»™t tay xách cái tay nải, tay kia dắt má»™t đứa con gái gầy quắt khóc sÆ°á»›t mÆ°á»›t. Không chịu nổi những khổ Ä‘au dồn dáºp, cô Mai đã nhảy xuống sông tá»± vẫn! Và mẹ tôi đã nháºn đứa con gái bạn - tên là Thu - vá» nuôi.
*
* * Khi đó Thu lên mÆ°á»i kém tôi bốn tuổi.
Mấy ngà y đầu, Thu không chịu ăn, chỉ khóc. Mẹ tôi giở cái tay nải - tà i sản duy nhất còn lại của cô Mai - lấy áo quần ra khâu vá lại cho Thu. Mẹ dạy tôi phải coi Thu nhÆ° em. Mẹ láºp bà n thá» cô Mai ở góc nhà , không xa bà n thá» cha tôi là mấy.
Thế rồi tôi kèm cho Thu há»c thêm. Mẹ tôi âu yếm má»™t Ä‘iá»u "mẹ mẹ con con" vá»›i Thu, trong khi Thu cứ má»™t má»±c xÆ°ng "cháu" và gá»i mẹ tôi là "bác" Thu ăn uống rất giữ ý, và thÆ°á»ng tranh lấy việc để là m: quét nhà , rá»a bát, nấu cÆ¡m... Có lẽ những ngà y ở nhà ông bố dượng chủ hiệu chữa đồng hồ, em đã phải sống gần nhÆ° đứa ở. Mẹ tôi xót xa vá» Ä‘iá»u đó lắm, và thÆ°á»ng thu xếp để em Ãt phải là m việc nhà chừng nà o hay chừng ấy.
Tôi là con trai, khá»e sức, mẹ tôi sai tôi gánh nÆ°á»›c ở giếng vỠđổ và o bể xây nhà mẹ Thái đây, để má»i ngÆ°á»i dùng chung. Tôi bổ củi. Tôi xay lúa. Tôi giã gạo. Mùa rét, tôi Ä‘un nÆ°á»›c, múc nÆ°á»›c cho mẹ tôi và Thu tắm, gá»™i đầu. Còn mẹ tôi thì ngoà i công tác ra phải lo chợ búa, bếp núc, khâu vá, trồng rau, nuôi gà . Bà chi tiêu rất dè sẻn, vì dù sao cÅ©ng đã có thêm má»™t miệng ăn.
Có lần mẹ tôi Ä‘i công tác dà i ngà y, ở nhà Thu bị ốm. Em sốt run bần báºt. Tôi Ä‘un nÆ°á»›c xông theo lá»i chỉ dẫn của mẹ Thái và nấu cháo Thu ăn. Gà đã đẻ được 13 quả trứng, tôi mang ra chợ Song bán Ä‘i má»™t chục, còn ba quả tôi luá»™c dần để Thu bồi dưỡng. Có bữa hai anh em ngồi và o mâm cÆ¡m, quay Ä‘i quay lại, khi tôi và đến lÆ°ng chừng bát cÆ¡m thì thòi ra má»™t ná»a quả trứng - Thu bà máºt giúi trứng và o để buá»™c tôi phải ăn.
Dần dà , Thu bá»›t xanh và gầy Ä‘i. Em linh lợi và hoạt bát hẳn. Mẹ tôi xin cho em Ä‘i há»c trÆ°á»ng là ng. Chẳng mấy chốc Thu hòa ngay vá»›i các bạn gái trong xóm. Bấy giá» tôi má»›i phát hiện ra rằng Thu nghịch nhÆ° con trai. Em đá cầu và o loại giá»i nhất trÆ°á»ng và leo trèo nhÆ° vượn. Có lần mẹ Thái muốn bẻ buồng cau, há»i tôi có biết trèo không. Tôi lắc. Thế là Thu thoăn thoắt leo lên táºn ngá»n, không những cắt được buồng cau thả xuống, mà còn bắt gá»n hai con sẻ ra rà ng là m quà cho tôi nữa. "Chiến công" nà y của Thu, tôi và mẹ Thái giấu biệt không cho mẹ tôi biết.
Hồi ấy, mẹ con tôi được ở cả gian nhà ngoà i nà y. Mẹ tôi và Thu ngủ giÆ°á»ng bên trái, má»™t mình tôi nằm giÆ°á»ng bên phải. Há»… mẹ tôi Ä‘i công tác thì mẹ Thái ở trong buồng phải ra ngủ vá»›i Thu, vì không hiểu sao em sợ ma lắm. Má»™t buổi sá»›m em kể vá»›i tôi rằng em ngủ mÆ¡ thấy mẹ Mai nằm nổi lên giữa lòng sông; nÆ°á»›c đẩy mẹ quay tròn... Rồi ôm lấy cổ tôi gục đầu và o vai tôi, em khóc. Tôi chỉ biết im lặng vuốt tóc em để an ủi em.
Ãầu năm 1952, tôi tròn 18 tuổi. Theo sá»± giá»›i thiệu của mẹ Thái, lần đầu tiên tôi thoát ly gia đình, xuống táºn huyện Ãông SÆ¡n dạy há»c tÆ°. Nhà chủ là má»™t gia đình trung nông cứng, muốn nuôi thầy để kèm cho cáºu con trai Ä‘á»™c nhất - lÆ°á»i và dốt Ä‘ang há»c lá»›p hai. Ngoà i ra, thầy còn dạy chữ thêm cho bà vợ và cô em ông chủ, cùng bốn năm chú bé hà ng xóm nữa. Thầy được nuôi ăn ngà y ba bữa, không bữa nà o thiếu thịt và cá biển. CÆ¡m bÆ°ng nÆ°á»›c rót. Mình thầy má»™t mâm. Ãôi khi ngủ trÆ°a dáºy, lại có xôi chè!
Những ngà y được ăn uống đầy đủ nhÆ° váºy, tôi rất thÆ°Æ¡ng mẹ tôi và Thu kham khổ. Do đó, cứ cuối má»—i tháng, sau khi ông chủ trả tiá»n công, là tôi cuốc bá»™ bốn mÆ°Æ¡i ki lô mét vá» thăm nhà và đưa tiá»n cho mẹ tôi. Không bao giá» tôi quên rẽ và o hà ng xén mua quà cho Thu, khi thì cái cặp tóc, quyển vở, khi thì cái gÆ°Æ¡ng, cái lược.
Cuối tháng bảy năm ấy, tôi bị ốm Ä‘á»™t ngá»™t, không vá» Ä‘Æ°a tiá»n cho mẹ tôi được. Pháp lại ném bom mấy tráºn quanh vùng. Thế là mẹ tôi sốt ruá»™t, phái Thu lặn lá»™i đến thăm tôi.
Buổi trÆ°a, tôi vừa dứt cÆ¡n sốt, thấy má»™t cô gái tóc tết thà nh hai Ä‘uôi sam, mặc áo nâu non, mặt Ä‘á» hồng vì nắng, cắp nón có gà i lá ngụy trang, bÆ°á»›c và o sân bẽn lẽn: "Chà o bác ạ! Cháu há»i thăm..." BÆ°á»›c thêm hai bÆ°á»›c nữa, Thu má»›i nháºn ra tôi, và cả tôi, tôi cÅ©ng không nháºn ra Thu lúc em thoạt và o. Bởi vì tôi Ä‘ang ngồi co ro khoác cái áo ca-pốt lÃnh tẩy bằng dạ mầu *** ngá»±a của ông chủ, còn Thu thì nom lạ quá vá»›i hai cái Ä‘uôi sam má»›i. Hai anh em mừng rỡ cÆ°á»i chế nhau mãi.
Thu ở lại săn sóc tôi hai hôm. Em đánh gió cho tôi (cách đánh gió do mẹ tôi dạy), nấu canh cua rau Ä‘ay, và cháo hến là hai món ăn tôi thÆ°á»ng thÃch. Chiá»u mát, Thu theo tôi ra ngồi bá» ao, bên gốc cây sung xem con rùa thảnh thÆ¡i bÆ¡i ra lá»™i và o (con rùa của chú bé con ông chủ nhà nuôi thả). Thỉnh thoảng má»™t trái sung chÃn rụng, con cá trắm to bằng bắp đùi lừ đừ nổi lên, nhẹ nhà ng Ä‘á»›p lấy quả sung, ngon là nh nhÆ° nuốt má»™t viên kẹo.
Tối đến, cả nhà ngồi quây quanh ngá»n đèn ba dây trò chuyện. Ông chủ bà chủ luôn miệng biểu dÆ°Æ¡ng "cáºu giáo": - "Cáºu giáo tháºt chăm, chẳng hút thuốc chẳng ăn quà ". - "Sau nà y ai lấy được cáºu giáo thì sÆ°á»›ng cả Ä‘á»i đấy!".
Cô em ông chủ có vẻ ngượng ngùng, không dám và o ngồi góp chuyện, cứ lượn ra lượn và o ở dưới nhà ngang.
Sá»›m sau, tôi tiá»…n Thu ra táºn đầu là ng, dặn dò em phải cẩn tháºn khi Ä‘i Ä‘Æ°á»ng, qua đò, phải chú ý nghe tiếng máy bay. Thu ngÆ°á»›c tháºt to đôi mắt Ä‘en thẳm - đôi mắt đã ánh lên vẻ đẹp dáºy thì, - cÆ°á»i và há»i tôi má»™t câu tháºt lạ: "Anh... anh có thân vá»›i cô em ông chủ nhà không đấy?"
*
* * Sau đại thắng Ãiện Biên Phủ, tôi náo nức xin nháºp ngÅ©. Mẹ tôi rất muốn tôi ở gần mẹ, nhÆ°ng thông cảm vá»›i Æ°á»›c mÆ¡ 20 tuổi của tôi, bà khuyến khÃch tôi Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i để phục vụ, biết đó biết đây, và thoát khá»i cảnh tù túng của "cáºu" giáo dạy tÆ° luẩn quẩn trong là ng. Thu cÅ©ng không ngăn cản tôi. Em nói: "Ãiá»u gì anh thÃch thì em cÅ©ng thÃch".
Buổi tối trÆ°á»›c hôm tôi lên Ä‘Æ°á»ng, mẹ tôi nấu xôi. Thu thịt con gà của em Ä‘ang đẻ để chiêu đãi "anh bá»™ Ä‘á»™i". Mẹ tôi thắp hÆ°Æ¡ng trên bà n thá» cha tôi, và cả bà n thá» cô Mai nữa.
Tối hôm ấy, nhà mẹ Thái đầy khách. Trong số bạn trai đến chà o tiá»…n tôi, có cáºu Quyá»n trắng trẻo và hiá»n là nh củ mỉ cứ nấn ná ngồi lại mãi. Quyá»n đã là giáo viên cấp I. Tôi để ý thấy cáºu ấy rất mến Thu. Có lần tôi đùa: "Cáºu có muốn là m em rể tá»› không? Cái gì chứ nết hiá»n là nh chăm chỉ của cáºu là tá»› Æ°ng rồi đấy!". Quyá»n đã Ä‘á» bừng mặt, bẽn lẽn cÆ°á»i...
Thu lá»™ vẻ sốt ruá»™t khi thấy Quyá»n ngồi lì mãi. Em nói: "Anh Quyá»n không phải chấm bà i Æ°?". Thế là Quyá»n lúng túng đứng dáºy, là nhà xin phép mẹ tôi và bắt tay tôi để ra vá». Tôi và Thu tiá»…n Quyá»n ra táºn cổng. Ãứng bên giáºu ruối, dÆ°á»›i trăng, Thu bá»—ng nắm lấy tay tôi, nói nhanh và nhá»: "Anh Ä‘i vui thế, chắc chả nhá»› em má»™t tà nà o đâu nhỉ? "Tôi cÆ°á»i, vá»— nhẹ và o vai Thu: "Sao lại chả má»™t tà nà o?... Anh nhá»› Thu to bằng cái nhà nà y nà y!..." Thế là hai đứa cÆ°á»i giòn tan. Chúng tôi cứ đứng đó hóng gió mát, nhìn lên trá»i đêm trong vắt và đầy sao, mãi cho đến khi mẹ tôi ra gá»i vá» Ä‘i ngủ.
Hôm sau, Thu lẽo đẽo theo tôi đến nÆ¡i táºp trung cách nhà trên 15 cây số. Cứ Ä‘i được má»™t chặng dà i Thu lại nói: "Thôi, em đếm đúng tám mÆ°Æ¡i bÆ°á»›c nữa, rồi em vá»!". Chúng tôi cùng đếm. Hết tám mÆ°Æ¡i bÆ°á»›c, Thu bảo: "Anh đã má»i chân chÆ°a? Em chẳng má»i tà nà o. Em còn Ä‘i được nữa!". Thế là hai đứa cùng cÆ°á»i và cùng bÆ°á»›c tiếp. Qua con ngòi nhá», Thu vén quần lá»™i. Em có đôi chân đẹp, trắng ngần, khiến tôi bá»—ng dÆ°ng thấy ngượng, bÆ°á»›c cách xa ra má»™t chút. Thu dừng lại, chìa tay ra trách yêu: "Anh không dắt em, để em chết trôi ở đây sao?". Tim tôi bá»—ng nhÆ° ngừng Ä‘áºp. Câu Thu nói vô tình là m tôi chợt nghÄ© đến cái chết oan trái của cô Mai... Tôi lùi lại, nắm lấy bà n tay Thu, bÆ°á»›c những bÆ°á»›c cháºp chá»n, lòng bồi hồi những vui buồn lẫn lá»™n.
Không biết từ bao giá» Thu đã gá»i mẹ tôi là mẹ và xÆ°ng là con má»™t cách tá»± nhiên, không "bác bác cháu cháu" nhÆ° những ngà y đầu nữa... Và có lần mẹ tôi đã nhẹ nhà ng căn dặn tôi: "Thu nó đã lá»›n, mÆ°á»i sáu tuổi rồi. Anh em thân nhau nhÆ°ng đừng suồng sã, kẻo ngÆ°á»i ta dị nghị. Ãá»i cô Mai đã khổ thế, mẹ muốn tránh cho nó những tiếng chẳng là nh..." Tôi rất thÆ°Æ¡ng và quý trá»ng mẹ tôi. Vì bà đã dà nh tất cả tình cảm cho tôi và Thu. Bà nhất định không Ä‘i bÆ°á»›c nữa, mặc dầu khi cha tôi mất, bà má»›i ba mÆ°Æ¡i tuổi, và sau đó có đến bốn năm đám ngỠý muốn xin được chung sống cùng bà .
Cái hôm tiá»…n tôi Ä‘i bá»™ Ä‘á»™i ấy, Thu đã vượt quá ranh giá»›i những Ä‘iá»u căn dặn của mẹ tôi. Hai anh em bịn rịn trò chuyện mãi - có lúc chỉ nhìn nhau chả nói câu nà o - Ãến xế chiá»u thì trá»i nổi cÆ¡ giông gió ầm ầm. Thu Ä‘Ã nh phải ở lại nÆ¡i táºp trung lÃnh má»›i. Ãêm ấy tôi báo cáo vá»›i ban chỉ huy, thu xếp cho Thu ngủ ở cái quán ven sông của má»™t bà cụ bán hà ng nÆ°á»›c. Anh em trong Ä‘Æ¡n vị Ä‘á»u tưởng Thu là em ruá»™t tôi, và nhiá»u cáºu đã giả vá» "nịnh" tôi trÆ°á»›c mặt Thu để "đợi thá»i cÆ¡ là m em rể". Tôi ngồi bên bá» sông vá»›i Thu khá khuya. Mấy đứa trẻ nghịch ngợm Ä‘i qua ném đất vá» phÃa chúng tôi và hô lên trêu chá»c: "Lêu lêu vợ chồng! Lêu lêu vợ chồng" khiến tôi ngượng chÃn cả ngÆ°á»i; còn Thu thì đứng phắt dáºy ném trả bá»n trẻ, miệng lầu bầu tức giáºn.
Má» sáng hôm sau tôi cùng Ä‘Æ¡n vị xuống thuyá»n để đến má»™t địa Ä‘iểm má»›i. Nhìn vá» quán bà hà ng nÆ°á»›c, tôi thấy Thu Ä‘ang há»›t hải vừa chạy vừa giÆ¡ tay vẫy, gá»i to: "Anh DÆ°Æ¡ng! Anh DÆ°Æ¡ng! Ãợi em vá»›i! Ãợi em vá»›i!". Tôi chỉ kịp nhoà i ngÆ°á»i ra khá»i khoang thuyá»n, cố giữ vẻ mặt tÆ°Æ¡i cÆ°á»i hét vá»ng lên bá»: "Em vá» nhé! Vá» nhé!"
Con thuyá»n xuôi nhanh theo dòng nÆ°á»›c xiết. Các bạn tôi reo cÆ°á»i, nhất loạt đứng lên chà o Thu. Tôi lặng nhìn em đứng im trên bãi cát nhÆ° má»™t bức tượng, quanh cổ vẫn buá»™c chiếc khăn thêu đêm qua tôi đã tá»± tay quà ng cho em khi thấy em húng hắng ho sau cÆ¡n mÆ°a gió lạnh. Tôi bồn chồn thÆ°Æ¡ng em, nhá»› em, và lo cho em vá» nhà mẹ mắng...
*
* * Ở Ä‘Æ¡n vị, tôi nháºn được thÆ° mẹ tá»›i khá Ä‘á»u, bao giá» cuối thÆ° cÅ©ng có và i dòng thêm của Thu. Em không có thói quen viết dà i, chỉ luôn đặt những câu há»i: "Anh có khá»e không?" - "Anh có nhá»› em không?" - "Anh có đủ ấm không? - "Bao giá» anh có thể ghé qua nhà ?" - "Anh ăn có no không?"
Qua thÆ° nhà , tôi được biết Thu đã tốt nghiệp lá»›p 7, và ý mẹ tôi muốn hÆ°á»›ng Thu và o nghá» dạy há»c. Mẹ còn há»i tôi khá kỹ vá» Quyá»n, cái cáºu giáo viên hiá»n là nh bạn tôi ấy. Mẹ cho biết Quyá»n có vẻ quyến luyến Thu lắm, và mẹ cÅ©ng thấy mến chà ng trai nà y. Mẹ muốn biết ý kiến của tôi ra sao. Ãá»c thÆ° mẹ, tôi suy nghÄ© rất nhiá»u. Tôi không tá»± phân tÃch được tình cảm của mình nữa. Ãiá»u tháºt rõ là tôi thÆ°Æ¡ng Thu, rất thÆ°Æ¡ng Thu. Tôi không muốn Ä‘á»i Thu lại gặp những éo le, trắc trở. Quyá»n yêu Thu, đó là điá»u tôi biết chắc. Còn từ ngà y tôi ra Ä‘i tá»›i nay, Thu đối vá»›i Quyá»n ra sao, trong thÆ° mẹ tôi không nói; và Thu cÅ©ng không viết má»™t chữ nà o nhắc đến Quyá»n. Tôi trả lá»i mẹ chung chung là Quyá»n chân tháºt, hiá»n là nh, có thể tin cáºy được.
Mùa xuân năm 1956, sau gần hai năm Ä‘i xa, tôi có dịp ghé vá» thăm nhà . Tôi Ä‘eo ba lô, bồi hồi bÆ°á»›c trên con Ä‘Æ°á»ng uốn lượn quanh những ngá»n đồi đất Ä‘á». Những bụi hoa mua hoa sim tÃm lại, những chùm hoa xoan má»ng nÆ°á»›c lẫn trong mầu mây, những cánh hoa trẩu trắng trên cây và rải trắng mặt đồi, tất cả Ä‘á»u khÆ¡i dáºy trong tôi những ká»· niệm xốn xang vá» những năm tháng đã cùng lá»›n lên, cÅ©ng sống vá»›i Thu khi em mÆ°á»i tuổi...
Thu đã đón tôi má»™t cách tháºt là bồng bá»™t. Em Ä‘ang vo gạo. Thấy tôi bÆ°á»›c và o cổng, em quăng cả rá gạo, reo lên, chạy ù ra nắm chặt lấy hai tay tôi mà lắc: "Anh DÆ°Æ¡ng! Anh DÆ°Æ¡ng! Mẹ Æ¡i, anh DÆ°Æ¡ng vá»!...". Rồi trÆ°á»›c mặt cả mẹ tôi, mẹ Thái, Thu đỡ ba lô từ vai tôi xuống, quạt cho tôi, múc nÆ°á»›c cho tôi rá»a mặt. Em nắm tay tôi, nhìn chăm chắm và o mắt tôi, cÆ°á»i: "Anh Ä‘en Ä‘i bao nhiêu! Anh có nháºn được thÆ° em má»›i viết không?". Tôi trả lá»i chÆ°a nháºn được vì Ä‘Æ¡n vị chuyển địa Ä‘iểm trú quân, chắc là thÆ° đến trá»….
Bữa cÆ¡m tối đó, Thu hầu nhÆ° không ăn mà chỉ ngồi nói chuyện lÃu lo và gắp cho tôi. DÆ°á»›i ánh đèn, nom Thu cà ng đẹp. NgÆ°á»i em dá»ng cao, chắc lẳn; hai con mắt to, Ä‘en nhánh. Thu nhìn tôi, lá»™ rõ niá»m vui rạng rỡ và sá»± cảm mến không che giấu. Có lúc không chịu nổi cái nhìn ấy, tôi bối rối cúi đầu xuống mâm cÆ¡m hoặc quay sang há»i chuyện mẹ tôi. Thu có đôi môi má»ng, hồng, hÆ¡i "Ä‘anh đá", nhÆ°ng khi em cÆ°á»i thì quả thá»±c tôi chÆ°a há» thấy cô gái nà o có sá»± hồn nhiên trong sáng đến nhÆ° váºy. Bao giá» tôi cÅ©ng chịu thua trÆ°á»›c cái cÆ°á»i ấy, và chẳng khi nà o giáºn được Thu lâu.
Sau bữa cÆ¡m, Thu dẫn tôi Ä‘i chà o thăm các bạn bè và gia đình trong xóm. Hai đứa Ä‘i trong bóng tối dìu dịu mùi hoa xoan, hoa bưởi. Chốc chốc Thu dừng lại, há»i tôi có nghe tiếng chim gá»i vịt kêu không. Tôi bảo có. Thu nói, giá»ng rầu rầu: "NhÆ° tiếng ai gá»i ấy, anh nhỉ...". Thế là từ đấy, tiếng chim gá»i vịt vá»i vợi khi xa khi gần mùa xuân nà o cÅ©ng gợi cho tôi nhá»› đến Thu, má»™t ná»—i nhá»› giằng xé gần nhÆ° là má»™t ná»—i Ä‘au không bao giá» dứt...
Tôi đã đi xa câu chuyện mất rồi! Anh uống nước đi, để tôi xin kể tiếp anh nghe.
Tối hôm ấy, tôi và Thu Ä‘i quanh xóm xong, trở vá» nhà , thì vừa gặp mẹ tôi tiá»…n mẹ cáºu Quyá»n ra cá»a. Thu lảng ngay xuống bếp.
Mẹ tôi ra hiệu cho tôi ngồi và o bà n để mẹ tôi nói chuyện. Mẹ cho biết cha mẹ Quyá»n muốn xin Thu vá» là m dâu. Theo ý mẹ, Quyá»n là má»™t thanh niên đứng đắn, sáng sủa, đã có nghá» nghiệp, lại là con trai Ä‘á»™c nhất của gia đình tá» tế, đủ ăn; nếu lấy Quyá»n thì Thu sẽ sung sÆ°á»›ng.
Tôi ngồi im lặng, cúi đầu nghe mẹ tôi nói. Tôi không thể cất tiếng há»i mẹ, cÅ©ng không thể trả lá»i, chỉ nghe rõ tiếng trái tim mình Ä‘áºp vá»™i. Cuối cùng, mẹ tôi nắm lấy vai tôi, nhìn và o mắt tôi: "Con đã chẳng nháºn xét Quyá»n là má»™t ngÆ°á»i chân tháºt, hiá»n là nh, có thể tin cáºy được trong thÆ° con viết cho mẹ là gì?... Và chÃnh con đã nói vá»›i Quyá»n rằng con Æ°ng nháºn nó là m em rể, có đúng thế không?...
Tôi giáºt thót mình. Vá»›i má»™t phản ứng tá»± nhiên, tôi cãi: "Mẹ ạ, đó là con nói đùa!... Vá»›i lại, cái chÃnh là phải tùy em Thu chứ!".
Mẹ tôi hạ thấp giá»ng, nói run run: "Mẹ biết hai anh em con rất... quý nhau. ChÃnh vì mẹ muốn giữ cho tình anh em thÆ°Æ¡ng nhau, quý nhau lâu dà i, mà mẹ thấy cần để cho Thu Ä‘i lấy chồng, con ạ...".
Mẹ tôi vừa nói tá»›i đây thì cánh cá»a buồng báºt mở tung. Thu từ trong buồng ôm mặt chạy vụt ra, vừa chạy vừa khóc tấm tức. Thì ra em đã từ bếp lẻn và o buồng nghe rõ hết đầu Ä‘uôi câu chuyện.
Hai mẹ con tôi Ä‘uổi theo Thu, đến gần bá» nông giang má»›i giữ được Thu lại và dắt Thu vá».
Hôm sau, Thu đùng đùng lên cÆ¡n sốt. Em váºt vã, nói mê lảm nhảm. Mẹ tôi cuống quýt Ä‘un nÆ°á»›c xông, đánh gió cho em.
Xế chiá»u em đã tỉnh. Tôi bÆ°ng bát cháo đến cho em ăn. Em nằm thẳng ngay ngắn, đầu hÆ¡i ngả vá» má»™t bên. Mẹ tôi đắp cho em má»™t tấm vải Ä‘á» lâu nay vẫn dùng để dán khẩu hiệu trong các cuá»™c há»p - mẹ chẳng có cái chăn Ä‘Æ¡n nà o!
Thu nằm im, lim dim mắt. Má em đã hồng trở lại. Tôi đứng lặng ngắm em, nhìn mầu Ä‘á» của tấm vải khuôn lấy thân hình thon nhá» của em... Và bá»—ng nhiên nhói lên trong tôi má»™t sá»± tháºt bấy lâu ủ kÃn: tôi yêu Thu, tôi tha thiết yêu Thu! Tôi muốn kêu to lên Ä‘iá»u ấy, ngay lúc nà y đây, để cho Thu và mẹ tôi cùng biết.
NhÆ° đón được ý nghÄ© của tôi, Thu từ từ mở mắt. Em Ä‘Æ°a bà n tay ra cho tôi nắm, và nÆ°á»›c mắt em trà o ra câu nói: "Thôi, anh... Thôi, anh đừng nói nữa... Em hiểu hết cả rồi... Ãiá»u gì anh và mẹ muốn, thì em sẽ là m theo... Em đã là m phiá»n mẹ và và anh nhiá»u lắm rồi mà !...".
Thu rút phắt bà n tay lại. Và tôi đứng sững sá», chết lặng khi Thu òa lên khóc.
*
* * Hết phép, tôi trở lại Ä‘Æ¡n vị nhÆ° má»™t kẻ mất hồn, Thu bắt tôi mang theo hai quả dừa và má»™t gói xôi lạc tháºt to, nhÆ°ng em chỉ tiá»…n tôi ra đến đầu ngõ.
Tá»›i nÆ¡i đóng quân, tôi nháºn được lá thÆ° đến cháºm của Thu. Lá thÆ° gần nhÆ° công khai bà y tá» tình yêu của Thu đối vá»›i tôi, và cÆ°á»i cợt ý định cầu hôn của Quyá»n.
Sá»± việc éo le nhÆ° váºy đấy, anh ạ. Lá thÆ° nhÆ° ánh sáng má»™t ngôi sao đến cháºm, nhÆ°ng mãi mãi chiếu nhói và o tim tôi, không khi nà o tắt.
Cuối năm 1957, mẹ tôi viết thÆ° báo tin và gá»i tôi vá» dá»± đám cÆ°á»›i Thu và o ngà y 27 tháng 12. Quyá»n cÅ©ng viết thÆ° cho tôi má»™t bức thÆ° trà n đầy hạnh phúc, và không quên ngá» lá»i cảm Æ¡n tôi đã giúp đỡ anh trong việc xây dá»±ng gia đình! Riêng Thu không viết cho tôi, dù chỉ là má»™t chữ.
Tất nhiên tôi không thể vá» dá»± đám cÆ°á»›i. Tôi gá»i má»™t số tiá»n dà nh dụm được cho mẹ tôi, và má»™t tấm vải dù mừng Thu. Ngà y 27 tháng 12 đối vá»›i tôi trở thà nh ngà y ká»· niệm Ä‘au buồn. Tôi biết giáºn ai trong chuyện nà y được? Giáºn Thu Æ°? Giáºn mẹ tôi Æ°? Hay là giáºn chÃnh tôi?
Sau đó, tôi nháºn được thÆ° của Thu Ä‘á» ngà y 1 tháng 1 năm 1958. Thu chúc mừng tôi năm má»›i, và viết: "Anh DÆ°Æ¡ng ạ, từ nay em sẽ vÄ©nh viá»…n là em gái của anh. Ãược mẹ cho phép, em đã đổi từ há» Nguyá»…n - há» khai sinh cÅ© - sang há» Ãá»—, há» của cha chúng ta. Em thÃch nhÆ° thế, anh bằng lòng chứ?".
Thế là hết đầu Ä‘uôi câu chuyện... Bây giá» thì anh đã rõ tôi đến đây cốt để sống lại những ká»· niệm xa xÆ°a. Và chắc anh vừa nghe vừa thầm "khen" tôi là khéo giữ kÃn câu chuyện tâm tình đến thế. Ãúng nhÆ° váºy, suốt những năm dà i cùng anh lặn lá»™i ở chiến trÆ°á»ng B, không mấy khi tôi không nhá»› đến Thu, nhÆ°ng chÆ°a bao giá» tôi kể cho anh nghe vá» Thu cả. Lần nà y tình cá» gặp anh ở đây, tháºt là dịp may để tôi "trả nợ" anh.
Anh uống Ä‘i, cà phê tôi mang theo đấy. Ãêm xuân nhÆ° thế nà y ta có thao thức Ãt ngủ Ä‘i má»™t chút cÅ©ng là phải lẽ thôi.
Tôi chuyển ngà nh từ sau 75, anh ạ. Trong má»™t chuyến công tác ở Sà i Gòn, tôi có lần theo dấu vết của cha Thu - ngÆ°á»i cha đã bá» con bá» vợ, "dinh tê" và o Hà Ná»™i bị tạm chiếm năm 1948 ấy. Tôi đã gặp được ông ta. Ông ta là chủ má»™t tiệm bán vải - hay nói cho đúng hÆ¡n, là chồng của bà chủ tiệm bán vải. Ông ta to béo nhẵn nhụi, ăn mặc chải chuốt, suốt ngà y im lặng đứng bán hà ng cho vợ nhÆ° má»™t kẻ là m công. Ông ta chẳng có nét gì giống Thu cả. ChÃnh vì thế, hoặc do má»™t mối ác cảm ngấm ngầm đối vá»›i ông, nên tôi chỉ trò chuyện qua loa nhÆ° má»™t ngÆ°á»i khách mua hà ng, mà không nhắc gì đến cô Mai và Thu hết.
Anh Năm, anh đừng nóng ruá»™t! Tôi sẽ nói nốt những Ä‘iá»u anh cần biết: Thu và Quyá»n hiện Ä‘ang sống ở Lâm Ãồng, hai vợ chồng Ä‘á»u dạy há»c và đã có hai con, má»™t trai má»™t gái. Thu đã đón mẹ tôi và o trong đó, nhà Thu có vÆ°á»n rá»™ng lắm. Mẹ tôi đã trên sáu mÆ°Æ¡i rồi, yếu rồi. Năm nà o bà cÅ©ng giục tôi lấy vợ, nhÆ°ng tôi Ä‘Ã nh chịu, chÆ°a là m theo được ý muốn của bà !... Có những cô mến mình, nhÆ°ng mình không Æ°ng, lôi thôi thế!...
Anh Năm, anh có nghe thấy không?... đấy, tiếng chim gá»i vịt đấy!... Thôi, anh Ä‘i nghỉ Ä‘i. Ãể mặc tôi ngồi má»™t mình. Tôi không ốm đâu, anh đừng lo.
4-1982
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
Last edited by khungcodangcap; 29-09-2008 at 10:27 PM.
|
|
| |