19-10-2008, 09:47 AM
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
Ãi tình miếu - Hồ Biểu Chánh
Ãi tình miếu
Tác giả: Hồ Biểu Chánh
ChÆ°Æ¡ng 1
Bến Súc nằm dá»±a Ä‘Æ°á»ng quản hạt số 14, là con Ä‘Æ°á»ng chạy từ châu thà nh Thủ Dầu Má»™t lên mấy sở cao su miệt Dầu Tiếng, bởi váºy ngà y nhÆ° đêm xe hÆ¡i chạy ngang qua chợ nầy dáºp dìu.
Bến Súc lại nằm trên má»™t cái bÆ°ng lá»›n, ngó xuống phÃa mặt trá»i má»c, đất thấp lại được nhá» nÆ°á»›c ngá»t của ngá»n sông Bến Nghé quanh co chan rÆ°á»›i, nên vÆ°á»n tược thạnh máºu, hoa quả tÆ°Æ¡i tốt; còn dá»±a sau lÆ°ng, vá» phÃa mặt trá»i lặn, thì đất dốc cao, nên chá»— còn rừng bụi u nhà n, chá»— trồng cao su ráºm rợp, chá»— là m ruá»™ng rẫy chá»›n chở.
NhỠđịa thế nhÆ° váºy, nên Bến Súc là má»™t là ng nhá» nhá» mà có cái thú lỡ chợ lỡ quê (1), và ngÆ°á»i sanh trưởng tại đó có cái thái Ä‘á»™ ná»a xÆ°a ná»a nay, vá» hình thức thì cÆ° xá» theo má»›i cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i chá»— khác, mà vá» tâm hồn thì chất phác theo cÅ©, không giống ngÆ°á»i chá»— khác. Äịa thế ấy, ngÆ°á»i có chà ẩn dáºt há»… thấy thì yêu liá»n tâm hồn ấy, ngÆ°á»i còn trong luân lý há»… biết thì mến lắm.
Ở dÆ°á»›i Thủ Dầu Má»™t Ä‘i lên, còn chừng má»™t ngà n thÆ°á»›c nữa tá»›i chợ Bến Súc, phÃa bên tay mặt, gần ngả ba tẻ Ä‘Æ°á»ng Ä‘i Thị TÃnh, có má»™t toà nhà ngói lá»›n, kiểu vở giống nhÆ° nhiá»u nhà khác ở miệt ấy, nghÄ©a là nhà vuông vức ba căn hai chái, ná»nn xây đá cao ráo, cá»™t bằng gõ láng lẫy, trÆ°á»›c hà ng ba (2) cá»a cuốn bán nguyệt, trên mái lợp ngói móc Ä‘á» lòm. Nhà cất chắc chắn, tiếc vì bỠđứng không xứng vá»›i bá» rá»™ng, nên nhà coi không được khoảng khoát.
TrÆ°á»›c nhà có má»™t miếng đất chạy ra giáp mé lá»™ quản hạt. Äất tuy không rá»™ng lá»›n cho lắm, song cÅ©ng đủ Ä‘Ã o mÆ°Æ¡ng xẻ liếp (3) mà trồng những xoà i, mÃt, sầu riêng, sa-bô-chê (4) chen lá»™n vá»›i nhau, có nhiá»u cây cao khá»i nóc nhà , bủa nhà nh lá sum sê che đất là m cho mặt đất mát rượi.
Sau nhà có má»™t sở vÆ°á»n rá»™ng má»™t mẫu, đất triá»n dốc, phÃa trong chạy lên giáp vá»›i Ä‘Æ°á»ng ranh rừng cấm (5) . VÆ°á»n xẻ mÆ°Æ¡ng ngang mÆ°Æ¡ng dá»c, nhá» cái suối ở phÃa sau châm nÆ°á»›c; nên mÆ°Æ¡ng có nÆ°á»›c trong veo và đầy đủ hoà i. Trên liếp dà i theo mÆ°Æ¡ng thì trồng má»—i liếp má»™t hà ng cau thẳng băng, rồi trồng giáºm vá»›i chá»— thì trầu và ng, chá»— thì thÆ¡m tà ng ong, mà phần nhiá»u là trà , nhá» nÆ°á»›c dÆ°á»›i mÆ°Æ¡ng tÆ°Æ¡m mát gốc, nên cây lên sởn sÆ¡, lá Ä‘Æ¡m bùm sùm, tược đâm mạnh mẽ.
Cuá»™c nhà cá»a vÆ°á»n tược nầy thuá»™c của bà giáo Viá»…n là má»™t bà sÆ°Æ¡ng phụ, năm nay má»›i 50 tuổi, ở đó mà an hưởng chá»› không phải của má»™t nông gia hay là của má»™t dáºt sÄ© nà o hết. Bà giáo Viá»…n còn là m chủ má»™t sở rẫy khác nữa, ở vá» phÃa bên kia lá»™, mà cách đó chừng và i ngà n thÆ°á»›c, rẫy lá»›n gần 15 mẫu, phần nhiá»u Ä‘Æ°Æ¡ng trồng mÃa, duy có Ãt mẫu đất thấp cấy lúa được mà thôi.
Äứng trÆ°á»›c nhà bà giáo Viá»…n ngó thẳng ra thì thấy má»™t cái cảnh tốt đẹp phi thÆ°á»ng. Dà i theo chÆ¡n trá»i xa xa có má»™t giặng cây xanh xanh xem rất khá»e mắt. Ấy là vÆ°á»n tược dá»±a theo ngá»n sông Bến Nghé. Từ đó trở lại lá»™ quản hạt thì là má»™t cái bÆ°ng rá»™ng lá»›n, trải má»™t mà u xanh lặc lìa. Ấy là những ruá»™ng lúa vá»›i bắp, rẫy mÃa của ngÆ°á»i trong xứ.
Ai Ä‘i ngang qua đây cÅ©ng tưởng ngÆ°á»i ở trong nhà nầy, hằng ngà y được xem cảnh ấy chắc trong lòng sẽ thÆ¡ thá»›i vui vẻ, không còn phải lo buồn vá» sá»± gì nữa mà cÅ©ng hết muốn thấy cái cảnh nà o khác. Tưởng nhÆ° váºy thì lầm. Bà giáo Viá»…n không được vui vẻ nhÆ° mình tưởng. Bà không vui là vì ngà y đêm bà cứ thÆ°Æ¡ng ná»—i chồng dà y công sáng nghiệp, song không Äược sống lâu mà hưởng. Bà lại còn lo vá» ná»—i con chÆ°a có đôi bạn đặng sanh con đẻ cháu cho bà tÆ°ng tiu ná»±ng nịu.
Ông giáo Viá»…n hồi trÆ°á»›c dạy tại trÆ°á»ng Bến Súc gần 20 năm. Ông không háo danh háo lợi, mà ông có tánh cần kiệm, có chà muốn láºp nghiệp đặng an hưởng lúc tuổi cao. Trong lúc dạy há»c, ông cặm cụi lo mua đất khẩn rừng, má»—i ngà y ông trồng tỉa thêm má»™t má»›, má»—i năm ông khai phá thêm má»™t khoảnh, bởi váºy cách hai năm trÆ°á»›c, ông qua Ä‘á»i, thì ông để lại cái sá»± nghiệp nầy cho vợ con hưởng, huê lợi vÆ°á»n rẫy má»—i năm tá»›i năm ba ngà n đồng bạc.
Hiện bây giá» bà giáo Viá»…n chỉ có hai ngÆ°á»i con trai mà thôi. NgÆ°á»i lá»›n tên Phúc, năm nay được 25 tuổi, hồi trÆ°á»›c có qua bên Tây há»c được 4 năm, rủi lúc gần thi lấy bằng Bác váºt Nông phố thì tiếp được tin cha mất, mẹ buồn, nên phải ép lòng bá» há»c mà trở vá» liá»n đặng hủ hỉ vá»›i mẹ. Còn ngÆ°á»i nhá» tên Thá», 17 tuổi, há»c tại trÆ°á»ng Petrus TrÆ°Æ¡ng VÄ©nh Ký dÆ°á»›i Sà i Gòn 4 năm, thi lấy bằng Thà nh Chung (6) rồi má»›i Ä‘i Tây hôm tháng trÆ°á»›c mà há»c thêm.
Má»™t buổi sá»›m mai, Phúc thức dáºy sá»›m. Thằng Biện là đứa ở phục sá»± riêng của Phúc, nấu nÆ°á»›c chế cà phê cho Phúc uống rồi, thì Phúc mặc quần ống cụt áo sÆ¡ mi tay cÅ©ng cụt, đầu Ä‘á»™i cái nón lợp vải và ng cÅ© xì, cỡi xe máy Ä‘i xuống sở mÃa, đặng coi chừng sắp bạn (7) là m vÆ°á»n nó đánh lá mÃa (8).
Phúc Ä‘i được chừng má»™t giá», bà giáo Viá»…n Ä‘Æ°Æ¡ng ngồi uống nÆ°á»›c trà , thì có má»™t chiếc xe hÆ¡i ở phÃa Thủ Dầu Má»™t chạy lên ngừng ngay cá»a. Bà giáo dòm ra thì thấy ông Cá» nhÆ¡n TrÆ°á»ng bạn há»c của Phúc hồi ở bên Tây, Ä‘Æ°Æ¡ng là m giáo sÆ° dÆ°á»›i Sà i Gòn, đã có lên thăm Phúc hai ba lần rồi, ông xăng xá»›m (9) vô sân mặt mà y vui vẻ, y phục Ä‘Ã ng hoà ng.
Bà giáo bÆ°á»›c ra cá»a tiếp chà o, rồi dắt vô nhà má»i ngồi. TrÆ°á»ng liá»n há»i:
- Gần má»™t năm nay cháu mắc báºn việc không lên thăm bác vá»›i anh Phúc được. Bác ở trên nầy mạnh giá»i?
- Tôi mạnh. Cám ơn ông Giáo sư. Ở dưới nhà ông cũng bình an há?
- Dạ, bình an... Thưa bác, anh Phúc đi đâu vắng?
- Nó má»›i Ä‘i xuống dÆ°á»›i sở mÃa, để tôi biểu bầy trẻ chạy kêu nó vá».
- Gần đây hay xa?
- Gần. Ở dưới đây.
Bà giáo liá»n kêu thằng Biện mà biểu Ä‘i xuống sở mÃa, má»i Phúc vá» và bà dặn phải nói có khách dÆ°á»›i Sà i Gòn lên thăm nên Phúc phải vá» cho mau. Bà lại biểu ngÆ°á»i trong nhà coi nấu nÆ°á»›c chế trà má»›i mà đãi khách.
(thiếu)
- Không lẽ ngồi im mà đợi Phúc, đợi mãn tang rồi sẽ cÆ°á»›i. Váºy mà cÆ°á»›i rồi hay chÆ°a váºy bác? Sao cháu không thấy anh Phúc gởi thiệp má»i đám cÆ°á»›i?
- á»i! Vịêc đó đã không thà nh rồi, ông giáo sÆ° à !
- ThÆ°a bác, sao váºy?
- Tại há» xấu quá, há» thấy ông giáo tôi mất rồi, pháºn tôi góa bụa, còn thằng Phúc tôi thì há»c lỡ dở, không có bằng cấp chi hết, nên há» bá»™i Æ°á»›c hồi hôn đặng gã chá»— khác cao sang hÆ¡n chá»› sao.
- Cha chả! Ai ở đâu mà tệ quá nhÆ° váºy?
- Äể tôi nói chuyện rõ rà ng cho ông giáo sÆ° nghe. Hồi trÆ°á»›c ông giáo tôi có là m anh em bạn vá»›i Hai Bình ở bên bến Bà Tang. Hồi đó Hai Bình cÅ©ng đủ ăn váºy thôi, chá»› không phải già u có gì bao nhiêu. Hai Bình có má»™t đứa con gái mà thôi, con nhá» tên con Hạnh, dung nhan coi được. Ông giáo tôi qua tại chÆ¡i vá»›i Hai Bình, ổng thấy con nhỠổng thÆ°Æ¡ng, nên ổng xin là m sui vá»›i Hai Bình. Vợ chồng Hai Bình bằng lòng gả, hứa chừng nà o thằng Phúc ở bên Tây vá» thì cho cÆ°á»›i. Qua năm sau nhá» cao su phát giá lên cao, Hai Bình có vÆ°á»n lá»›n, bá»±c già u to. Tuy váºy mà sá»± là m sui cÅ©ng vẫn bá»n chặt, chá»› chÆ°a thấy có mòi gì đổi ý. Khi ông giáo tôi mất, vợ chồng Hai Bình có qua thăm, ở tá»›i tống táng xong rồi má»›i vá». Chừng thằng Phúc tôi ở bên Tây vá», tôi có biểu nó qua thăm. Vợ chồng Hai Bình không nói tá»›i chuyện cÆ°á»›i gả. Cách Ãt ngà y tôi cáºy mai nhắc việc ấy. Hai Bình nói thằng Phúc còn tang cha mà tÃnh cÆ°á»›i vợ ná»—i gì? Tôi tưởng nói nhÆ° váºy là biểu đợi mãn tang rồi sẽ cÆ°á»›i. Té ra cách tám chÃn tháng nay, thình lình tôi nghe vợ chồng Hai Bình gả con gái cho bác sÄ© nà o ở dÆ°á»›i Sà i Gòn rồi, gả không cho tôi hay, mà đám cÆ°á»›i cÅ©ng không có má»i, là m nhÆ° gả lén váºy. Ông giáo sÆ° thá» nghÄ© coi, ngÆ°á»i xá» sá»± nhÆ° váºy là ngÆ°á»i gì? Dầu có muốn hồi hôn, thì cứ nói minh bạch cho tôi biết, chá»› là m cái gì kỳ cục váºy? NgÆ°á»i có giáo dục, dầu há» già u bao nhiêu Ä‘i nữa, há» cÅ©ng biết giữ lá»… nghÄ©a luôn luôn. Còn ngÆ°á»i không có giáo dục, mà trá»i giúp váºn cho há» là m già u, thì há» cÆ° xá» thô lá»—, thiệt khó chịu quá.
- ThÆ°a bác, bác chẳng nên phiá»n là m chi. Anh Phúc khá»i mang ông cha vợ đó là may cho ảnh lắm. Cháu chắc ảnh mừng, chá»› không có buồn đâu.
- Úy, trá»i Æ¡i! Chá»› chi được nhÆ° lá»i ông nói đó, thì tôi có phiá»n đâu. Ngặt vì thằng Phúc tôi nó thÆ°Æ¡ng lỡ con ná», chừng nghe nói gả con ná» chá»— khác, thì nó thất tình thất chÃ, mấy tháng nay nó buồn bá»±c quá, là m cho tôi bối rối không biết chừng nà o.
- Hồi hứa hôn, anh Phúc ở bên Tây, ảnh có biết cô nỠđâu mà thương?
- Tại gởi hình gởi thÆ¡ vá»›i nhau sao đó tôi không hiểu rõ. Mà lúc nó má»›i vá», có má»™t lần nó qua thăm, không có vợ chồng Hai Bình ở nhà , nó có nói chuyện vá»›i con ná», tại váºy nên nó má»›i có tình chá»›.
- Có gởi thơ gởi hình, có nói chuyện với nhau mà cô nỠđà nh lấy chồng khác hay sao?
- Thì Ä‘Ã nh, nên ngÆ°á»i ta má»›i cÆ°á»›i đó chá»›!
- Äá»i nầy có nhiá»u việc để là m cho ngÆ°á»i ta chán ngán quá.
- Bởi tại nhÆ° váºy nên mấy tháng nay thằng Phúc tôi nó là m nhÆ° ngÆ°á»i chán Ä‘á»i, không ham muốn việc gì hết. Nó không chịu Ä‘i chÆ¡i, ban đêm nó cứ Ä‘á»c sách, ban ngà y thì cứ lo là m vÆ°á»n là m rẫy vá»›i bạn. Tôi tÃnh dắt nó Ä‘i coi vợ chá»— khác đặng cÆ°á»›i cho nó, hoặc may nó hết buồn. Nó gạt ngang; nó xin tôi đừng có nói chuyện nói vợ cho nó nữa, bởi vì nó oán Ä‘á»n bà con gái lắm, nó nhứt định ở Ä‘á»™c thân cho tá»›i già .
- ÄÆ°Æ¡ng hồi thất tình ảnh nói nhÆ° váºy, cá»› có lẽ nà o ảnh ở Ä‘á»™c thân cho tá»›i già .
- Thiệt a! XÆ°a rà y nó không chịu nói tá»›i chuyện vợ. Nó lo khẩn đất thêm trên ÄÆ°á»ng Long đặng khai phá mà trồng tiêu, trồng nghệ gì đó. Nó tÃnh buôn bán cây, nó Ä‘Æ°Æ¡ng kiếm chá»— láºp lò Ä‘Æ°á»ng, nó là m lăng xăng, duy có sá»± cÆ°á»›i vợ thì nó không chịu nói tá»›i. Pháºn tôi Ãt con quá, muốn cho con có vợ đặng tôi có cháu mà hủ hỉ cho vui; mà không chịu, thiệt tôi buồn hết sức.
- Xin bác đừng buồn. Bây giá» còn má»›i quá, nên anh Phúc buồn nhÆ° váºy. Trong má»™t và i năm nguôi ngoai, ảnh quên tình cÅ© rồi thì ảnh cÆ°á»›i vợ chá»› gì. Việc nầy cháu không hay chút nà o hết. Äể cháu dỠý ảnh, rồi cháu láºp thế mà khuyên lÆ¡n ảnh.
- Ừ, ông giáo sÆ° là m Æ¡n giát-đát dùm nó má»™t chút. Ở trên nầy nó không chÆ¡i bá»i vá»›i ai hết, nên có ai thân thiết vá»›i nó đâu mà cáºy há» nói.
- Lúc nầy bãi trÆ°á»ng. Cháu tÃnh và i bữa nữa cháu lên Äà Lạt nghỉ Ãt tuần. Äể cháu rủ anh Phúc Ä‘i vá»›i cháu đặng giải khuây.
- Äược a. Ông rủ nó Ä‘i vá»›i. Tôi muốn cho nó Ä‘i chÆ¡i hết sức, mà nó cứ lục đục ở nhà ngồi buồn hiu hoà i, coi khổ quá.
- Cháu sẽ rán khuyên giải ảnh. Vì má»™t ngÆ°á»i Ä‘á»n bà thất Æ°á»›c mà đà nh ôm sá»± sầu thảm cả Ä‘á»i là nghÄ©a gì?
- Ông nói phải lắm. Thứ đồ bá»™i Æ°á»›c mà còn thÆ°Æ¡ng nó ná»—i gì. Ông là m Æ¡n cắt nghÄ©a cho nó hiểu. Ông nói thế nà o cho nó chịu cÆ°á»›i vợ thì tôi mang Æ¡n ông lắm. Tôi không cần già u, há»… nó Ä‘Ã nh đâu thì tôi cÆ°á»›i đó, dầu con nhà nghèo tôi cÅ©ng chịu, miá»…n nó có vợ con, có gia thất nhÆ° ngÆ°á»i ta thì tôi vui.
- Lá»i bác nói đó cháu rất kÃnh phục. Trong cuá»™c hôn nhÆ¡n Ä‘iá»u cần nhứt là vợ chồng thÆ°Æ¡ng yêu nhau, còn sá»± già u nghèo không quan hệ gì lắm. Äã biết cÆ°á»›i vợ may mà gặp chá»— già u, thì vợ chồng khá»i cá»±c thân nhá»c trà vá» sá»± thiếu thốn tiá»n bạc. Mà vợ chồng nghèo hẩm hút nuôi nhau, thì tình lại cà ng mặn nồng, nghÄ©a lại cà ng nặng ná» hÆ¡n. Theo ý cháu gia đình tuy nghèo, song chồng vợ yêu nhau, thì cÅ©ng hạnh phÆ°á»›c được váºy. Cháu tưởng bác nên để cho anh Phúc thong thả đừng thèm ép ảnh nữa; chừng nà o ảnh tỠý thÆ°Æ¡ng ai thì bác sẽ cÆ°á»›i ngÆ°á»i ấy cho ảnh.
- Tôi coi ý nó cứ thÆ°Æ¡ng con của Hai Bình hoà i nó có chịu quên đâu mà thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i khác được. Hồi thầy nó còn sanh tiá»n, ổng thÆ°á»ng nói con trai hay con gái cÅ©ng váºy, há»… lá»›n lên thì phải láºp gia đình đặng gây dá»±ng sá»± ngiệp vá»›i thiên hạ, chá»› ở má»™t mình rồi không biết lo, thì là m sao mà nên được. Bởi ý ổng nhÆ° váºy nên ổng má»›i lo kiếm chá»— là m sui sá»›m đó. Tôi không dè căn duyên của thằng Phúc lỡ dở là m cho nó thất chà nhÆ° váºy thiệt tôi buồn quá.
- Gia đình là ná»n tảng của xã há»™i. à của bác trai hồi trÆ°á»›c muốn nhÆ° váºy thì hiệp vá»›i luân lý lắm. Con ngÆ°á»i ai cÅ©ng phải tôn trá»ng bồi đắp gia đình. Có lẽ nà o anh Phúc lại đánh đổ cái phong tục tốt đẹp ấy. Äể cháu cắt nghÄ©a cho ảnh nghe...
Bà giáo dòm ra ngoà i lá»™ rồi nói: "Nó vá» tá»›i kia". TrÆ°á»ng đứng dáºy dòm theo thiệt quả thấy Phúc cỡi chiếc xe máy sÆ¡n xanh mà cÅ© xì Ä‘Æ°Æ¡ng thủng thẳng quanh vô cá»a ngõ, sắc mặt tá» tỉnh mà có vẻ Æ°u sầu lá»™ ra rõ rà ng chá»› không phải hăng hái hân hoan nhÆ° hồi trÆ°á»›c.
Bà giáo nói nhá»: "xin ông rán khuyên giùm nó".
TrÆ°á»ng gặc đầu đáp: "xin bác an tâm. Cháu sẽ rán hết sức mà đổi trà ý cho ảnh".
TrÆ°á»ng bÆ°á»›c lại cá»a đứng chá» bạn.
Bà giáo thủng thẳng Ä‘i vô trong, vì tin lá»i hứa của TrÆ°á»ng, nên sắc mặt vui vẻ hÆ¡n hồi nãy.
------------------------------------------
1. ná»a chợ, ná»a quê
2. phần sân trước nhà có nóc
3. khoảng đất được chia ranh giới bằng luống hay mương
4. (sapotier) giống cây được nháºp từ Java, trái chÃn ngá»t Ä‘áºm
5. rừng bị nhà nước cấm khai thác.
6. (diplôme) bằng tà i năng : bằng trung há»c theo chÆ°Æ¡ng trình cÅ© của Pháp
7. ngÆ°á»i giúp việc
8. lá»™t lá mÃa đã khô
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
Tà i sản của quykiemtu
Chữ ký của quykiemtu Rượu gặp bạn hiá»n ngà n chén thiếu
Chuyện ngÆ°á»i không hợp ná»a câu thừa
19-10-2008, 09:49 AM
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
ChÆ°Æ¡ng 2
Phúc đạp xe máy vô tá»›i cá»a má»›i chịu nhảy xuống, dá»±ng xe dÆ°á»›i thá»m, rồi thủng thẳng bÆ°á»›c lên.
TrÆ°á»ng đứng trên thá»m, đợi Phúc lên tá»›i má»›i bắt tay mà nói: "Toa (10) đã trở nên má»™t chú nông phu đến 100 phần 100!"
Phúc ngó ngay bạn mà há»i:
- Toa đến nhà một tên nông phu toa hổ thẹn hay sao?
- Nếu hổ thẹn thì má»a đến là m chi?
- Toa lên trên nầy có việc chi?
- Äi thăm toa, chá»› không có việc chi hết.
- Cảm ơn... toa đi với ai?
- Äi má»™t mình.
- Sao không dắt Madame (11) TrÆ°á»ng Ä‘i vá»›i?
- Má»a (12) Ä‘i hồi khuya, má»a có rủ ma femme (13). Nó nói bữa nay nó mắc việc gì đó không biết, nó Ä‘i không được. Má»a bá» nó ở nhà , má»a Ä‘i má»™t mình.
- Toa có con hay chưa?
- ChÆ°a.
- Dở quá!
- Má»a muốn thấy tà i giá»i của toa.
Phúc rùn vai rồi nắm tay dắt bạn vô nhà , không thèm đáp câu khiêu khÃch ấy. TrÆ°á»ng nói: "Trá»i còn mát, má»a muốn Ä‘i xem vÆ°á»n của toa chÆ¡i“.
Mấy lá»i ấy là m cho sắc Æ°u sầu trên mặt Phúc tiêu liá»n và thay và o nét mặt hân hoan rá»±c rỡ. Phúc gặc đầu và đáp:
- Äược lắm, được lắm. Mà toa phải ở lại ăn cÆ¡m vá»›i má»a, nghe hôn. Vô nhà quê ăn cÆ¡m vá»›i rau chÆ¡i.
- Äược, má»a ở chÆ¡i vá»›i toa đến chiá»u cÅ©ng được.
- á»’! tốt quá! Má»a mừng lắm, má»a mừng lắm. Mà toa đã có lót lòng hay chÆ°a? Äể má»a biểu là m cà phê toa uống.
- Thôi, thôi.
- Ê! Có má»™t trái sầu riêng chÃn cây, má»a má»›i hái hồi chiá»u hôm qua, ngon lắm. Ä‚n sầu riêng uống cà phê thì chẳng có chi bằng.
- Cảm Æ¡n, hồi nãy má»a ghé chợ Thủ (14) má»a lót lòng rồi. Äà nh để trái sầu riêng đó trÆ°a rồi mình sẽ ăn.
- Cũng đựơc.
Phúc kêu thằng Biện mà dặn lo mua đồ thêm đặng trÆ°a đãi khách má»™t bữa, khuyên TrÆ°á»ng cởi áo máng trong nhà , mặc sÆ¡-mi Ä‘i chÆ¡i cho mát, rồi dắt nhau xuống thá»m mà bÆ°á»›c ra sân.
TrÆ°á»ng thấy mấy cái mÆ°Æ¡ng Ä‘Ã o ngay bót, thấy nÆ°á»›c dÆ°á»›i mÆ°Æ¡ng trong veo, thấy đầu nầy có mấy con vịt lá»™i trong mÆ°Æ¡ng mà tắm coi rất thong thả, thấy đầu kia có ngÆ°á»i xách nÆ°á»›c tÆ°á»›i đám cải sa-lách lá non nhá»›t, thấy mấy cây sầu riêng trái sai oằn, thì trong lòng vui vẻ khá»e khoắn vô cùng.
Phúc dắt TrÆ°á»ng Ä‘i xem giáp phÃa trÆ°á»›c rồi má»›i Ä‘i ra phÃa sau. Sở vÆ°á»n phÃa sau lá»›n bằng năm sở vÆ°á»n phÃa trÆ°á»›c, TrÆ°á»ng thấy mấy hà ng cau trồng ngay thẳng rang, thấy đám trầu phÆ¡i lá và ng khè, thấy rẫy thÆ¡m Ä‘Æ¡m trái lố xố, thấy vÆ°á»n trà lúp xúp xanh um, thì cà ng khá»e mắt vui lòng hÆ¡n nữa.
Äi dá»c theo rẫy thÆ¡m, Phúc thấy có hai trái thÆ¡m chÃn tÆ°Æ¡i, bèn móc con dao nhá» trong túi quần ra mà cắt rồi xách Ä‘i.
Hai ngÆ°á»i Ä‘i giáp hết sở vÆ°á»n gần tá»›i Ä‘Æ°á»ng ranh rừng cấm, TrÆ°á»ng thấy có má»™t cái má»™i nÆ°á»›c (15) phun lên trong khe rồi rá» rẹ chảy xuống cái mÆ°Æ¡ng chứa. KhÃt má»™t bên đó lại có má»™t cái nhà bát giác nhá», cao cẳng, không vách, chung quanh đóng lan can (16), nóc lợp bằng tranh, đứng sừng sá»±ng dÆ°á»›i tà n má»™t cây xoà i lá»›n gốc ôm hai tay không giáp. Trong nhà có giăng má»™t cái võng bố và có để má»™t cái bà n nhá» vá»›i hai cái ghế.
Phúc chỉ cái nhà ấy mà nói: "đó là chá»— của má»a Ä‘á»c sách và ngủ trÆ°a!" TrÆ°á»ng gục gặc đầu mà khen: "Thanh nhà n quá! Thú vị biết bao nhiêu!"
Phúc chúm chÃm cÆ°á»i, má»i TrÆ°á»ng bÆ°á»›c lên nhà và chỉ cái võng mà biểu nằm. TrÆ°á»ng Ä‘Æ°Æ¡ng cảm hứng nên là m theo liá»n. Phúc nói: "để má»a gá»t thÆ¡m đặng ăn giải khát".
TrÆ°á»ng nằm trên võng Ä‘Æ°a cá»t kẹt. Phúc để hai trái thÆ¡m trên bà n mà gá»t. Bầy ve ve ở trong rừng cấm phát lên kêu ve ve rùm tai. Chim cúc Ä‘áºu trên ngá»n cây chẫm rải kêu cúc cúc. Phúc cÆ°á»i và nói: "Mu-sich (17) của má»a đó Ä‘a! Nằm nghe mu-sich đó mà ngủ trÆ°a thì có thú vị hÆ¡n là nghe giá»ng Ä‘á»n oán, Ä‘á»n nam, của thị thà nh nhiá»u lắm“.
TrÆ°á»ng cảm xúc nhiá»u quá nên không trả lá»i, cứ lóng tai nghe tiếng cúc nhịp, tiếng ve Ä‘á»n, cứ chong mắt ngó ruá»™ng rẫy dÆ°á»›i bÆ°ng chá»›n chở.
Phúc gá»t rồi trái thÆ¡m bèn Ä‘Æ°a cho TrÆ°á»ng mà biểu ăn thá». ThÆ¡m tà ng ong chÃn cây nó ngon ngá»t khác thÆ°á»ng.
TrÆ°á»ng nằm và ăn và ngó (18) Phúc mà há»i:
- Toa nhứt định sống vá»›i cảnh Ä‘á»i ẩn dáºt, ăn trái chÃn cây, uống nÆ°á»›c dÆ°á»›i suối, nhìn thảo má»™c trÆ°á»›c mắt, nghe ve Ä‘á»n bên tai nhÆ° vầy cho tá»›i già , hay là toa còn tÃnh thay đổi mà sống vá»›i cảnh Ä‘á»i nà o khác?
- Cảnh Ä‘á»i nầy đã có đủ thú vị cho má»a hưởng rồi, còn phải tìm cảnh Ä‘á»i khác là m chi?
- Xã há»™i phải tấn hóa, loà i ngÆ°á»i phải sanh sản, ấy là luáºt tá»± nhiên của trá»i đất, toa quên rồi hay sao?
- Xã há»™i! Loà i ngÆ°á»i! ... Mặc kệ, má»a không muốn biết tá»›i nữa. Sanh ở giữa trần tục, mà má»a khá»i nhiá»…m hồng trần, há không phải má»a cao hÆ¡n thiên hạ hay sao?
- Vị ká»·! Tá»± trá»ng!
- Váºy chá»› ai vị mình, mà mình phải vị há»? Nếu mình không biết trá»ng mình, thì là m sao mà mong ngÆ°á»i khác trá»ng được? Má»a theo pháºn má»a, thiên hạ theo pháºn há». Ai khen má»a không cần, mà ai chê má»a cÅ©ng không lo!
- Ở trong Ä‘á»i, toa chẳng nên chán Ä‘á»i. Nếu toa chán Ä‘á»i thì sá»± sống của toa không có ý nghÄ©a gì hết.
- Äá»i không đáng chán hay sao?
- Dầu đáng chán đi nữa, mình cũng phải cứng trà vững lòng, đừng thèm chán, mới cao chứ.
Phúc liếc cặp mắt kiêu ngạo mà ngó TrÆ°á»ng, rồi Ä‘Æ°a trái thÆ¡m và o miệng mà cạp, không thèm cãi lẽ nữa.
TrÆ°á»ng ăn hết trái thÆ¡m rồi, khen thÆ¡m ngon và bÆ°á»›c ra cái má»™i bụm nÆ°á»›c mà rá»a mặt rá»a tay. TrÆ°á»ng đứng dÆ°á»›i gốc xoà i, mắt ngó vòng trong vÆ°á»n, ngá»n gió chÆ°á»›ng thổi hiu hiu Ä‘Æ°a mùi lá cây tÆ°Æ¡i thÆ¡m ngát, là m cho trong mình rất khá»e khoắn.
TrÆ°á»ng thấy Phúc ăn hết thÆ¡m rồi, mà vẫn còn ngồi trong nhà mát, tay chống lên bà n, cặp mắt ngó mông, thì trở vô kéo má»™t cái ghế ngồi ngang vá»›i Phúc và nói: "Hồi nãy má»a hầu chuyện vá»›i bác, má»a có há»i thăm toa. Bác nói lúc nầy toa không vui. Thiệt quả sắc mặt của toa có vẻ buồn bá»±c mà hình dạng của toa coi cÅ©ng ốm hÆ¡n trÆ°á»›c hồi. Toa có há»c triết lý, mà sao toa còn buồn việc Ä‘á»i? Ở Ä‘á»i có kẻ phải mà cÅ©ng có ngÆ°á»i quấy, có kẻ cao mà cÅ©ng có ngÆ°á»i thấp, thì tá»± nhiên việc Ä‘á»i phải có cái hay cái dở, cái tốt cái xấu, cái khôn cái dại. Mình thấy cái dở, cái xấu, cái dại, thì mình rùng vai rồi ngó lãng chá»— khác, để ý đến là m chi mà phải buồn“.
Phúc châu mà y suy nghĩ một lúc rồi mới đáp:
- Thói đê tiện của thiên hạ, nếu nó không can hệ đến mình, thì có lẽ mình là m lÆ¡ rồi khá»i buồn được, ngặt vì thói đê tiện ấy nó là m cho mình phải thÆ°Æ¡ng tâm rủn chÃ, thì có thế nà o mình là m lÆ¡ mà vui được. Toa nghÄ© thá» coi, mình biết sá»± chết là luáºt tá»± nhiên của trá»i định, không có má»™t ngÆ°á»i nà o tránh khá»i, thế mà trong thân tá»™c mình rủi có má»™t ngÆ°á»i nà o chết, mình cÅ©ng phải buồn rầu thÆ°Æ¡ng nhá»›, không thể nguôi được... Má»a buồn là vì má»a có má»™t vÃt thÆ°Æ¡ng-tâm Ä‘au Ä‘á»›n khó chịu hết sức. Má»a chắc cái vÃt ấy nó sẽ hà nh má»a trá»n Ä‘á»i, chá»› nó không là nh được đâu.
- Má»a biết chứng bịnh của toa rồi. Nếu toa chịu nghe lá»i má»a thì má»a trị được.
- Là m sao mà toa biết chứng bịnh của má»a được?
- Hồi nãy ở nhà bác đã có nói sÆ¡ tâm sá»± của toa cho má»a nghe rồi.
- A!... Má má»a nói sao đó?
- Thì nói ngÆ°á»i ta đã hứa hôn vá»›i toa, rồi ngÆ°á»i ta mê danh vá»ng nên bá»™i Æ°á»›c chá»› sao.
- Thiệt má má»a có thuáºt sá»± ấy cho toa nghe hay sao?
- Có. Tuy bác nói sÆ¡, mà cÅ©ng đủ cho má»a hiểu hết.
Nãy giá» Phúc nói chuyện giá»ng nghe buồn, nhÆ°ng mà êm ái. Bây giá» nghe TrÆ°á»ng nói đã hiểu rõ tâm sá»± của mình thì Phúc nổi giáºn, trợn cặp mắt Ä‘á» au mà ngó TrÆ°á»ng, rồi co tay Ä‘áºp trên bà n mà nói lá»›n: "Ạ! Toa hiểu tâm sá»± của má»a rồi! Toa đã hiểu sao toa còn khuyên má»a đừng thèm buồn?... Không buồn sao được?... Con gái An Nam bây giá» ham vui sÆ°á»›ng mà thôi, chá»› không có tình nghÄ©a gì hết, toa thấy chÆ°a?... Nó có thể giết mình được, chá»› không phải chÆ¡i đâu! Chúng ta phải giữ mình... Cô Hạnh hứa hôn vá»›i má»a, cổ viết mấy cái thÆ¡ mà tá» tình vá»›i má»a hồi má»a còn há»c bên Tây. Má»a tin bụng cổ nên má»a cÅ©ng thÆ°Æ¡ng cổ. Bây giá» cổ phủi má»a mà ưng là m vợ ngÆ°á»i khác. Cổ là m nhÆ° váºy, không phải là cổ muốn giết má»a hay sao?... May má»a có trà cứng cá»i, lại nhá» má»a thÆ°Æ¡ng má má»a lắm nên má»a má»›i còn sống đây... Ạ, nhắc tá»›i cô Hạnh, má»a giáºn, má»a oán lung lắm. Má»a oán cô Hạnh, mà má»a cÅ©ng oán hết thảy Ä‘á»n bà con gái An-nam; há» giả dối, há» Ä‘á»™c ác, há» vô tình vô nghÄ©a... Phải lánh xa há», phải trốn tránh há» chẳng nên gần há», chẳng nên tin há»!“
TrÆ°á»ng cứ ngồi nghe, miệng chúm chÃm cÆ°á»i mà thôi, chá»› không can, mà cÅ©ng không cãi, để Phúc nói cho đã nÆ° giáºn. Chừng thấy Phúc nói dứt, dá»±a lÆ°ng và o ghế mà thở, thì TrÆ°á»ng má»›i chẫm rãi nói: "Má»a hiểu tâm hồn của toa rồi. Vì tình của toa sâu quá, nên bây giá» oán má»›i nhiá»u nhÆ° vầy; còn đối vá»›i toa, tình của cô Hạnh thể nà o? Cô viết thÆ¡ cho toa, cô nói cô thÆ°Æ¡ng toa. Ấy là những câu cô ăn cắp trong mấy bá»™ tiểu thuyết tình rồi chép lại cho toa Ä‘á»c chÆ¡i, chá»› cô có tình gì đâu. Nếu thiệt cô có tình nặng vá»›i toa cÅ©ng nhÆ° toa có tình vá»›i cô váºy, thì là m sao cô bá» toa mà lấy chồng khác cho được. Nầy Phúc, và nhÆ° hồi toa ở bên Tây má»›i vá», và cô Hạnh chÆ°a bá»™i Æ°á»›c vá»›i toa, bác biểu toa phải bá» cô Hạnh mà cÆ°á»›i vợ khác, toa chịu hay không? Toa thÆ°Æ¡ng cô Hạnh quá, có bao giá» toa chịu vÆ°ng lá»i bác đâu. Cô Hạnh Ä‘Ã nh phụ toa mà ưng là m vợ ngÆ°á»i khác, thì cô có thÆ°Æ¡ng toa đâu, sá»± ấy rõ rà ng dá»… thấy quá. NgÆ°á»i ta không thÆ°Æ¡ng toa, mà toa còn lÆ°u tâm là m chi nữa?“
Phúc ngồi nghe TrÆ°á»ng nói thì lần lần hết giáºn, mà rồi lại buồn hiu. Chừng nghe TrÆ°á»ng cắt nghÄ©a sá»± cô Hạnh không có tình vá»›i mình, thì Phúc rÆ°ng rÆ°ng nÆ°á»›c mắt mà đáp:
- Toa nói phải. NgÆ°á»i ta không thÆ°Æ¡ng má»a, nên má»›i bá» má»a mà lấy chồng khác được. Má»a ngu dại lắm, má»a còn thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i ta nữa là m chi...
- Toa quên phứt việc ấy đi, đừng thèm nhớ tới nữa.
- Có nhiá»u đêm buồn quá, má»a cÅ©ng nhứt định quên phứt cô Hạnh, đừng thèm nhá»› tá»›i cổ nữa. Tuy đã nhứt định nhÆ° váºy, mà không hiểu tại sao hình dạng cô Hạnh cứ vẩn vÆ¡ trÆ°á»›c mắt má»a hoà i, không thể quên cổ được.
- Tại toa cứ ở nhà hoà i trà tù túng, tự nhiên toa nhớ cổ. Toa phải đi chơi mới được, đi chơi cho trà xao lãng, rồi lần lần toa sẽ quên cổ.
- Má»a Ä‘i chÆ¡i không tiện. Em má»a ở bên Tây, có má»™t mình má»a ở nhà vá»›i má má»a . Nếu má»a Ä‘i chÆ¡i thì má má»a ở nhà có má»™t mình chắc buồn lắm. Äã váºy mà công việc vÆ°á»n rẫy mê mê, má»a Ä‘i chÆ¡i rồi ai coi là m.
- Äi chÆ¡i Ãt bữa mà hại gì. Má»a tÃnh mốt hoặc bữa kia má»a lên Äà Lạt ở nghỉ và i tuần. Toa Ä‘i vá»›i má»a Ä‘i đặng giải trÃ.
- Äi không tiện...
- Äược mà . để lát nữa vô nhà , má»a xin phép vá»›i bác rồi má»a bắt toa Ä‘i. Toa Ä‘Æ°Æ¡ng buồn, toa phải Ä‘i chÆ¡i đặng giải khuây. Nếu toa lục đục ở nhà hoà i, sợ e toa phải Ä‘iên, hoặc toa phải mang chứng bịnh khác thì khổ cho bác lắm.
Phúc đứng dáºy bÆ°á»›c ra chá»— cái má»™i mà uống nÆ°á»›c, không từ chối nữa, mà cÅ©ng không hứa Ä‘i. TrÆ°á»ng Ä‘i theo ra rá»a mặt lại cho mát. Ve-ve cứ Ä‘á»n, chim cúc cứ nhịp, gió cứ thổi hiu hiu, cây cứ khoe mà u xanh lét.
Hai anh em lần bÆ°á»›c Ä‘i vòng qua vÆ°á»n trà , tÃnh theo phÃa đó mà trở vô nhà . Phúc và đi và nói:
- Vì má»a nóng giáºn quá, nên hồi nãy nói chuyện vá»›i toa, má»a có dùng nhiá»u lá»i quá đáng, xin toa đừng chấp má»a.
- Anh em mà chấp ná»—i gì. Huống chi toa là ngÆ°á»i có bịnh, tá»± nhiên toa nói nhÆ° váºy, má»a không lấy đó là m lạ.
- Phải. Má»a có bịnh, bịnh tâm hồn. Nhá» nói chuyện vá»›i toa mà bây giá» má»a nghe trong óc má»a có mòi khá»e khoắn nhiá»u lắm.
- Má»a Ä‘oán giá»i hay không? Toa phải Ä‘i chÆ¡i đặng có dịp nói chuyện vá»›i ngÆ°á»i nầy ngÆ°á»i kia má»›i hết buồn được. Toa phải nghe lá»i má»a, để má»a trị bịnh cho toa. Má»a dám hứa chắc vá»›i toa, nếu toa Ä‘i chÆ¡i chừng hai lần, thì toa hết buồn rầu, mà toa tại vui vẻ hăng hái hÆ¡n hồi trÆ°á»›c nữa.
- Ông lương y nầy kỳ quá! Trị bịnh mà ổng không cho uống thuốc, ổng lại ép đi chơi chớ.
- Thầy thuốc phải tùy theo chứng bịnh mà trị chá»› sao. Thằng Biện ở trong nhà đi ra đón hai ngÆ°á»i và thÆ°a cho Phúc hay rằng cÆ¡m đã dá»n rồi nên bà giáo dạy má»i khách vỠđặng dùng bữa trÆ°a.
Hai ngÆ°á»i vô tá»›i nhà thiệt quả đồ ăn đã dá»n sẵn má»™t bà n, có cháo vịt, có thịt kho, có gà quay, có sà lách lại có má»™t chai rượu chát vá»›i má»™t dÄ©a bà n (19) lá»›n Ä‘á»±ng đầy trái cây là sầu riêng, Ä‘u đủ, mÃt tố nữ, sa-bô-chê để tráng miệng.
Bà giáo vui vẻ nói: "Con má»i ông giáo sÆ° dùng cÆ¡m Ä‘i con. TrÆ°a rồi chắc ổng đói bụng“.
TrÆ°á»ng bÆ°á»›c lại bà n ăn và nói vá»›i bà giáo:
- Cháu là m rộn cho bác quá.
- Không, có rộn chi đâu, ông lên thăm, ông sẵn lòng ở ăn cơm tôi mừng lắm chớ.
- Cha chả! đồ ăn nhiá»u dữ.
- Gà vịt ở nhà , rau cải cÅ©ng ở nhà . Chợ nầy không có tôm cá, thịt bò cÅ©ng không có, bởi váºy có khách thiệt khó dá»n cÆ¡m hết sức. Tôi xin ông giáo sÆ° đạm bạc vá»›i tôi.
- Äồ ăn nhÆ° vầy thì ngon quá rồi. Cháu thÃch sà lách nầy lắm... xin bác ngồi trÆ°á»›c, rồi anh em tôi má»›i dám ngồi.
- Tôi ăn rồi. Ông giáo sư ngồi vô đi. Tôi quen ăn cơm sớm nên hồi nãy đói bụng tôi ăn trước.
Phúc nói: "Má ăn thêm, má".
Bà giáo đáp: „Con ăn với ông giáo sư đi. Má mới ăn hồi nãy đây, ăn nữa sao nổi. để má ngồi đây nói chuyện chơi“.
Bà giáo nhắc má»™t cái ghế để phÃa trong mà ngồi, chá»— dÄ©a trái cây. TrÆ°á»ng vá»›i Phúc ngồi ngang nhau mà ăn uống; bây giá» Phúc vui vẻ, chá»› không phải buồn bá»±c nhÆ° hồi sá»›m mÆ¡i nữa.
Bà giáo ngó dÄ©a trái cây rồi nói: "Bầy trẻ bất nhÆ¡n quá, nó không thèm kiếm coi thÆ¡m chÃn nó hái Ãt trái cho ông giáo sÆ° ăn tráng miệng chớ“.
TrÆ°á»ng láºt Ä‘áºt đáp:
- ThÆ°a bác, hồi nãy cháu có ăn thÆ¡m rồi. ThÆ¡m tà ng ong chÃn tÆ°Æ¡i thiệt là ngon.
- Ăn ở đâu?
- Hồi nãy cháu ăn ngoà i vÆ°á»n. Anh Phúc hái cho cháu ăn. Äể chừng vá» cháu xin bác cho Ãt trái Ä‘em vá» Sà i Gòn.
- Äược. để tôi biểu bầy trẻ lá»±a thÆ¡m lá»›n nó hái đặng ông giáo sÆ° Ä‘em vá» cho bà ăn thá».
- Con cháu mà bác kêu bằng ông bằng bà , thiệt cháu ái ngại quá. Bác coi cháu nhÆ° anh Phúc, bác kêu bằng thằng TrÆ°á»ng váºy thôi.
- Có chức pháºn mà kêu chỉ danh nhÆ° váºy nghe sao được. Chá»› chi ông dắt bà giáo sÆ° lên chÆ¡i, tôi mừng lắm.
- Äể lần sau rồi cháu sẽ biểu ở nhà cháu (20) lên cho biết bác. Cháu xin phép bác cho anh Phúc theo cháu xuống Sà i Gòn rồi Ä‘i Äà Lạt chÆ¡i vá»›i cháu Ãt ngà y.
- Äược. Nếu nó chịu Ä‘i chÆ¡i vá»›i ông thì tôi vừa lòng lắm. Muốn Ä‘i bao lâu cÅ©ng được hết.
TrÆ°á»ng ngó Phúc mà nói: "Bác sẵn lòng cho phép toa Ä‘i chÆ¡i Äó. Váºy xế mát toa phải Ä‘i vá»›i má»a“.
Phúc dục dặc đáp: "Má»a nghÄ© Ä‘i không tiện. Äi chÆ¡i rồi bá» vÆ°á»n rẫy ai coi?' Bà giáo cháºn nói: "Có má đây chi. Con Ä‘i chÆ¡i vá»›i ông giáo sÆ° Ä‘i. Lúc nầy không có công việc gì lắm, má coi chừng cho bầy trẻ nó là m, được mà “.
TrÆ°á»ng nói: "Bác cÅ©ng muốn toa Ä‘i chÆ¡i nữa, thấy hôn? Toa phải Ä‘i. đừng có dục dặc nữa“.
Phúc lặng thinh má»™t hồi rồi nói vá»›i TrÆ°á»ng:
- Má»a không có áo quần má»›i, Ä‘i Sà i Gòn hoặc lên Äà Lạt coi kỳ quá.
- Toa nói không có áo quần. Váºy chá»› toa ở trần hay sao?
- Có, mà có mấy bá»™ hồi bên Tây Ä‘em vỠđó, chá»› không có đồ má»›i. Từ hồi bên Tây vá», má»a không có xuống Sà i Gòn má»™t lần nà o hết, bởi váºy má»a không có đặt đồ. Ão quần của má»a nếu báºn Ä‘i ra Ä‘Æ°á»ng thì coi kỳ cục lắm.
- Có gì thì báºn nấy, có can chi mà ngại. Toa chê đồ cÅ©, thôi xuống Sà i Gòn rồi toa đặt đồ khác. Thợ may Sà i Gòn may khéo mà lại lẹ lắm.
Bà giáo nói tiếp: "Ừ, phải Ä‘a. Sẵn dịp xuống Sà i Gòn, con may Ãt bá»™ đồ má»›i để báºn Ä‘i chÆ¡i nghe con".
Phúc thấy ý mẹ cÅ©ng muốn cho mình Ä‘i chÆ¡i vá»›i TrÆ°á»ng, thì không dám chối cãi nữa, phải chịu Ä‘i, song không được hăng hái.
Phúc biểu thằng Biện coi lượt sẵn hai ly cà phê Ä‘áºm. Chừng ăn cÆ¡m rồi Phúc tách trái sầu riêng ra má»i TrÆ°á»ng ăn và uống cà phê. Sầu riêng tÆ¡, múi nà o múi nấy trÆ°u trứu (21), tại nhá» chÃn cây, nên thÆ¡m tho ngá»t béo khác thÆ°á»ng, ăn má»™t múi há»›p và i há»›p cà phê thì thú vị chẳng có chi bằng. TrÆ°á»ng hứng thú nên nói: "Ở vÆ°á»n có nhiá»u cái thú vị khả ái, hèn chi anh Phúc không chịu ra chốn thà nh thị nghÄ© cÅ©ng phải".
Phúc cÆ°á»i mà đáp:
- Thú thanh nhà n của má»a dầu ai Ä‘em cái địa vị cao sang cho mấy Ä‘i nữa đến xin đổi vá»›i má»a, má»a cÅ©ng không thèm.
- Phải. Mà thú thanh nhà n nầy nếu có được má»™t ngÆ°á»i bạn tri ká»· chung hưởng vá»›i mình thì má»›i vui, chá»› hưởng má»™t mình thì không được vui cho lắm.
Phúc châu mà y mà ngó chỗ khác, không muốn tiếp câu chuyện đó.
Bà giáo nói: "Ä‚n cÆ¡m rồi phải nghỉ trÆ°a má»™t chút, đợi lối 3 giá» trá»i mát rồi hai anh em sẽ Ä‘i vá»›i nhau. Có xe hÆ¡i riêng cần gì phải láºt Ä‘áºt". Bà nói rồi liá»n đứng dáºy Ä‘i vô trong. TrÆ°á»ng vá»›i Phúc Ä‘i rá»a tay rồi má»—i ngÆ°á»i nằm má»™t cái ghế bố mà nghỉ lÆ°ng.
HÆ¡i rượu chát ở trong nồng ra, gió chÆ°á»›ng ở ngoà i mát mẻ. TrÆ°á»ng nằm nghỉ má»™t chút rồi ngủ quên. Chừng TrÆ°á»ng thức dáºy, thì thấy Phúc đứng dá»±a cái bà n ăn mà sắp thÆ¡m tà ng ong hÆ¡n má»™t chục và sầu riêng bốn trái vô thùng, trái nà o cÅ©ng bá»± cồ (22) tÆ°Æ¡i rói.
TrÆ°á»ng há»i:
- Toa không có ngủ hay sao?
- Má»a Ãt ngủ trÆ°a. Nãy giá» má»a Ä‘i kiếm trái cây mà hái đặng toa Ä‘em vá».
- Giá»i lắm.
TrÆ°á»ng dòm đồng hồ rồi nói: "Ê! Hai giá» rưỡi rồi. Thôi, sá»a soạn đặng Ä‘i cho sá»›m má»™t chút".
TrÆ°á»ng Ä‘i rá»a mặt rồi báºn áo vô. Bà giáo thôi thúc Phúc thay đồ. Phúc vô phòng má»™t chút rồi trở ra, mặc má»™t bá»™ đồ lỡ mùa (23) mà u xám, tuy kiểu may khéo, song mà u đã phai. Phúc lại xếp mà để vô va ly má»™t bá»™ đồ nỉ Ä‘en thiệt dà y, đồ báºn mùa đông hồi ở bên Tây, vá»›i Ãt cái áo sÆ¡ mi, Ãt bá»™ đồ mát, thầm tÃnh xuống Sà i Gòn rồi sẽ mua khăn mu-soa vá»›i vá»›.
Sắp đặt xong rồi, bà giáo biểu thằng Biện vác va ly và thùng trái cây Ä‘em ra xe. Bà đưa TrÆ°á»ng vá»›i Phúc ra tá»›i lá»™, bà vui cÆ°á»i luôn luôn.
TrÆ°á»ng từ giã lên xe, bá»™ cÅ©ng vui, duy có Phúc bịn rịn, dÆ°á»ng nhÆ° xa cách mẹ trong lòng không an, tạm lìa thú Ä‘iá»n viên trong trà ái ngại.
--------------------------------------------
10. (toi), anh
11. vợ
12. (moi), tôi
13. vợ tôi
14. chợ Thủ Dầu Một; chợ Bình Dương
15. nguồn nước từ dưới đất
16. hà ng rà o thÆ°a chắn thá»m nhà , sà n gác, hai bên cầu
17. (musique), âm nhạc
18. vừa ăn vừa ngó
19. dĩa lớn và trẹt
20. vợ cháu
21. độn phồng lên
22. tháºt to, lá»›n
23. (demi-saison), quần và áo không cùng một loại vải,
không đúng điệu, không đúng cách.
Tà i sản của quykiemtu
19-10-2008, 09:51 AM
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
ChÆ°Æ¡ng 3
Vợ chồng giáo sÆ° TrÆ°á»ng mÆ°á»›n má»™t cái nhà lầu nho nhá» mà ở tại Ä‘Æ°á»ng Richaud, phÃa gần Chợ Äuổi.
Chiá»u bữa ấy, lối bốn giá» rưỡi, cô Mỹ, là vợ TrÆ°á»ng, thay đổi y phục và trang Ä‘iểm Ä‘Ã ng hoà ng tÃnh kêu xe kéo mà đi má»™t vòng hứng gió rồi ghé chợ CÅ© mua trái cây luôn thể. Cô chÆ°a kịp Ä‘i thì thấy có má»™t chiếc xe hÆ¡i lá»›n và đẹp ngừng ngay cá»a, cô Lý trên xe bÆ°á»›c xuống tay ôm bóp xăng xá»›m Ä‘i vô nhà , tÆ°á»›ng Ä‘i yểu Ä‘iệu, hình dạng thanh bai, má á»ng Ä‘á» nhÆ° Ä‘Ã o non, mặt tốt tÆ°Æ¡i nhÆ° hoa nở, lại nhỠáo quần xinh đẹp giúp cho nhan sắc của cô đẹp thêm má»™t phần nữa.
Cô Lý là chị em bạn há»c của cô Mỹ hồi trÆ°á»›c. Cô là con má»™t của ông Thinh, má»™t thÆ°Æ¡ng gia có danh tại Sà i Gòn, có tiệm lá»›n ở Ä‘Æ°á»ng Vienot, ngang chợ Bến Thà nh, lại có biệt xá ở Phú Nhuáºn, theo Ä‘Æ°á»ng Ä‘i Bà Chiểu.
Cô Mỹ thấy cô Lý bÆ°á»›c lên thá»m, thì láºt Ä‘áºt Ä‘i ra tiếp chà o, chị em mừng rỡ, dắt nhau vô nhà . Cô Mỹ má»i cô Lý ngồi và há»i rất hữu duyên: "Hổm nay tôi nhá»› chị quá. Chị Ä‘i đâu mất biệt váºy há»?"
Cô Lý nhÃch miệng cÆ°á»i, đóng hai đồng tiá»n trên hai má, còn miệng thì chúm chÃm đẹp đẽ dá»… thÆ°Æ¡ng nhÆ° hoa hÆ°á»ng bán khai, là m cho cô cà ng thêm duyên hÆ¡n nữa.
Cô cháºm rãi đáp:
- Tôi Ä‘i xuống Mỹ Tho thăm bà ngoại tôi. Tôi ở chÆ¡i trót tuần má»›i vá» hồi chiá»u hôm qua.
- Chị thong thả đi chơi hoà i, sung sướng quá.
- Ở nhà buồn quá, chị à .
- Tại chị không chịu lấy chồng mà vui sao được.
- Chồng ở đâu mà lấy?
- Thiếu gì. Tại chị kén chá»n quá, ai chị cÅ©ng chê hết, thì là m sao mà có chồng được.
- Không phải tôi chê. Ba tôi cứ theo an ủi khuyên tôi lấy chồng, tôi muốn là m cho vừa lòng ba tôi lắm chá»›. Ngặt vì mấy ngÆ°á»i cầu hôn hoặc há» vì lợi quyá»n, hoặc há» vì nhục dục, chá»› không phải vì tình tứ hay là vì tâm hồn mà há» xin cÆ°á»›i tôi, thế thì là m sao tôi Æ°ng cho được. Sá»± lấy chồng là má»™t Ä‘iá»u quan hệ thứ nhứt của phụ nữ, nó có thể là m cho mình vui vẻ thÆ¡ thá»›i, mà cÅ©ng có thể là m cho mình phải lóng đục gạn trong, chá»› nhắm mắt mà đánh liá»u sao được.
- Chị dè dặt kỹ lưỡng quá, nên tới bây giỠmà vẫn còn ở một mình. Tôi tưởng
ná»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u có mạng số của trá»i định trÆ°á»›c, nếu mạng số của mình phải buồn rầu cá»±c khổ thì mình chạy Ä‘i đâu cÅ©ng không khá»i.
- Chị nói nhÆ° váºy thì hồi chị Æ°ng anh TrÆ°á»ng chị không có suy nghÄ© dò xét gì hết hay sao?
- Không. Tôi nghe ba má tôi nói anh TrÆ°á»ng tánh nết coi được, thì tôi Æ°ng nhầu. Tôi là m nhÆ° váºy mà bây giá» gia đình của tôi, nếu xét cho kỹ, thì cÅ©ng không phải vô phÆ°á»›c.
- Gia đình của chị đầm ấm vui vẽ lắm chá»›. Mà đó là cái may của chị, nên chị má»›i gặp anh TrÆ°á»ng đứng đắn, cao thượng, biết trá»ng tình trá»ng nghÄ©a, không là m cho chị cá»±c trà nhá»c lòng.
- Tại mạng số, chớ không phải may.
- Chị muốn nói mạng số cÅ©ng được. Ừ, mà nãy giá» tôi quên há»i, anh TrÆ°á»ng Ä‘i đâu vắng?
- Äi thăm ngÆ°á»i bạn há»c ở trên Bến Súc.
- Sao chị không đi với ảnh?
- Äi sá»›m quá nên tôi không chịu Ä‘i.
- Lên miệt trên coi vÆ°á»n tược rừng bụi chÆ¡i vui lắm chá»›.
- Tôi chưa có đi lần nà o.
- Ba tôi có dắt tôi lên Thủ-Dầu-Má»™t chÆ¡i mấy lần. VÆ°á»n tược thạnh máºu (24), xem khá»e mắt lắm. Mà cái thú miệt trển không phải nhÆ° thú dÆ°á»›i mình. Lâu lâu lên chÆ¡i thì vui, chá»› ở đó chắc là buồn dữ.
- Hồi khuya anh TrÆ°á»ng muốn Ä‘em tôi theo chÆ¡i, ngặt vì ảnh Ä‘i sá»›m quá, lại tôi mắc sá»a soạn đặng có Ä‘i Äà Lạt, nên tôi không Ä‘i vá»›i ảnh được.
- Chị tÃnh Ä‘i Äà Lạt hay sao? Chừng nà o Ä‘i? Ä‘i má»™t mình hay là đi vá»›i anh TrÆ°á»ng?
- Tôi Ä‘i vá»›i anh TrÆ°á»ng chá»›. Lúc nầy bãi trÆ°á»ng ảnh có viết thÆ¡ mÆ°á»›n được má»™t cái nhà 15 ngà y đặng lên ở nghỉ. TrÆ°a mốt hoặc sáng bữa kia Ä‘i.
- Tôi muốn đi theo chị quá. Mướn nhà lớn hay nh�
- Äược a. Chị Ä‘i vá»›i tôi chÆ¡i. Nhà lá»›n mà , có 3 giÆ°á»ng láºn. Sợ ba chị không cho chị Ä‘i chá»›.
- Tôi Ä‘i khá»i, ba tôi mừng lắm chá»›. Có tôi ở nhà ba tôi không được thong thả.
- Nếu váºy thì chị sắp đặt rồi Ä‘i vá»›i vợ chồng tôi.
- Tôi sợ Ä‘i theo là m nhá»c lòng anh TrÆ°á»ng.
- Không có nhá»c lòng đâu. Tôi chắc có chị Ä‘i thì anh TrÆ°á»ng vui lắm. Xe rá»™ng, nhà lá»›n, thì có chi nhá»c lòng. Äi chÆ¡i vá»›i tôi, chị.
- Äể tôi xin phép vá»›i ba tôi rồi ngà y mai tôi sẽ trả lá»i...
- Tối nay chị xin phép rồi sáng mai trả lá»i sá»›m sá»›m cho tôi mừng.
- Chiá»u nay chị tÃnh Ä‘i đâu mà sá»a soạn váºy? Tôi ghé nói chuyện là m mất thì giá» của chị quá.
- Không. Tôi tÃnh Ä‘i chÆ¡i má»™t vòng hứng mát chá»› không có chuyện gì.
- Váºy thì chị Ä‘i vá»›i tôi, có xe của tôi sẵn đây.
- Ừ, được. Hai chị em mình đi chơi một chút.
Hai cô đứng dáºy, vừa Ä‘i lại cái kiếng soi mặt mà giồi phấn, thì liá»n nghe có tiếng xe hÆ¡i bóp kèn và quanh vô sân.
Cô Mỹ day mặt ngó ra cá»a rồi nói: "Anh TrÆ°á»ng vá»..., ý có ngÆ°á»i nà o Ä‘i vá»›i ảnh nữa.... chắc anh Phúc..."
Xe dừng dÆ°á»›i thá»m. TrÆ°á»ng mở cá»a xuống trÆ°á»›c rồi Phúc theo sau. Hai cô đứng ngó trân trân.
TrÆ°á»ng bÆ°á»›c vô cá»a, Ä‘Æ°a tay xô cái lÆ°ng cho Phúc xÆ¡m tá»›i rồi nói vá»›i vợ: "Tôi má»i được anh nông phu xuống Sà i Gòn chÆ¡i và i bữa rồi Ä‘i Äà Lạt vá»›i tôi... NgÆ°á»i bạn thiết của tôi hồi ở bên Tây là anh Phúc đây".
Hai cô cúi đầu chà o, vừa trúng phép lịch sá»±, vừa có duyên đằm thắm. HÆ¡n hai năm nay Phúc không có dịp gặp được má»™t ngÆ°á»i Ä‘á»n bà sang trá»ng xinh đẹp, nay thấy nhan sắc và y phục của hai cô tá»± nhiên phải khá»›p, lại nhá»› tá»›i quần áo cÅ© kỹ, nÆ°á»›c da nắng táp của mình thì thẹn thầm, nên đứng bợ ngợ, bá»™ tÆ°á»›ng coi quê mùa cá»±c Ä‘iểm .
TrÆ°á»ng thấy váºy thì tá»™i nghiệp, không muốn bạn để trà khinh mình và trá»ng ngÆ°á»i thái quá, nên láºt Ä‘áºt chỉ từ cô mà nói vá»›i Phúc: "Ma femme đây, tuy má»›i biết mặt toa lần nầy là lần thứ nhứt, nhÆ°ng mà đã thÆ°á»ng có nghe má»a khen ngợi tánh tình của toa; má»a chắc từ nay biết nhau rồi, thì ma femme sẽ trá»ng toa và toa sẽ mến ma femme nhÆ° anh em má»™t nhà . Còn cô Lý đây là chị em bạn há»c của ma femme, tánh nết hai ngÆ°á»i giống nhau, nên thÆ°Æ¡ng yêu nhau nhÆ° ruá»™t thịt. Má»a chắc há»… cô Lý được quen vá»›i toa rồi thì cô cÅ©ng sẽ trá»ng toa cÅ©ng nhÆ° cô trá»ng má»a thuở nay váºy".
Phúc cúi đầu chà o từ cô, muốn dùng câu thanh nhã mà nói vá»›i má»—i cô cho ra vẻ mình là ngÆ°á»i biết phép giao thiệp và có giáo dục, ngặt vì Phúc khá»›p quá, rồi trong trà bối rối, kiếm không ra lá»i mà nói.
Cô Mỹ bải buôi bặt thiệp, cô cÆ°á»i và nói: "Anh TrÆ°á»ng yêu và trá»ng anh lắm, hÆ¡n má»™t năm nay thÆ°á»ng nhắc nhở anh; mà há»… nhắc tá»›i anh thì khen anh luôn luôn. Em có ý trông gặp anh đặng anh em biết nhau. Hồi khuya anh TrÆ°á»ng Ä‘i sá»›m quá nên em Ä‘i vá»›i ảnh không được. May anh xuống đây, thiệt em mừng lắm, mà vợ chồng em được Ä‘i Äà Lạt vá»›i anh thì em cà ng vui hÆ¡n nữa“.
Mấy lá»i lá»… nghÄ©a vui vẻ ấy là m cho Phúc dạn dÄ© được chút nên gượng mà đáp:
- Từ ngà y anh TrÆ°á»ng cÆ°á»›i chị đến nay tôi không có dịp xuống Sà i Gòn.
- Ồ! Sao anh kêu em bằng chị? Phải kêu bằng em chớ.
- Không nên. Tôi vá»›i anh TrÆ°á»ng là anh em, nên tôi phải kêu bằng chị.
- Sao váºy? Em nhá» tuổi mà .
- Lá»… nghÄ©a buá»™c phải kêu nhÆ° váºy má»›i phân biệt được. Xin chị vui lòng để cho tôi kêu bằng chị tôi má»›i khá»i ái ngại.
- Anh muốn thế nà o cÅ©ng được, song pháºn em thì em cÅ©ng kêu anh bằng anh.
- Tá»± ý chị. Sá»›p phÆ¡ bÆ°ng vô má»™t thúng, ở trên sắp 4 trái sầu riêng nằm nÆ°Æ¡ng nưởng. Cô Lý vừa ngó thấy liá»n bÆ°á»›c lại rá» rẩm và há»i: "Cha chả, sầu riêng ở đâu mà tÆ°Æ¡i chong lại lá»›n trái quá nhÆ° vầy?... Ã, mà có thÆ¡m tà ng ong nữa!... Anh TrÆ°á»ng giá»i quá, Ä‘i lên vÆ°á»n ảnh kiếm trái cây thiệt ngon đây nè!".
Cô Mỹ cũng bước lại gần rồi hiệp với bạn mà trầm trồ.
Cô Lý day lại nói vá»›i TrÆ°á»ng: "Anh cho em má»™t trái sầu riêng vá»›i và i trái thÆ¡m nghe hôn anh TrÆ°á»ng?"
TrÆ°á»ng cÆ°á»i và chỉ Phúc mà nói: "Của anh Phúc chá»› không phải của tôi."
Cô Lý ngó Phúc, rồi bợ ngợ, nên chúm chÃm cÆ°á»i, chá»› không dám nói nhÆ° đã nói vá»›i TrÆ°á»ng, Phúc chÆ°a quen nên cÅ©ng ái ngại không dám pha lá»ng.
Cô Mỹ Ä‘Æ°Æ¡ng coi cho thằng bồi sắp sầu riêng trên tủ rượu, cô há»›t mà nói vá»›i cô Lý: "Chị muốn xin mấy trái thì cứ lấy, của anh Phúc cÅ©ng nhÆ° anh TrÆ°á»ng, khá»i phải ái ngại."
Bây giá» Phúc má»›i tỉnh trà nên nói: "Tôi ở nhà quê chẳng có váºt chi quà nên phải hái Ãt trái cây của tôi trồng trong vÆ°á»n để tạm dùng là m lá»… ra mắt chị TrÆ°á»ng".
Cô Mỹ liá»n đáp gá»n gà ng: "Em coi thúng trái cây nầy quà hÆ¡n hết, chẳng có lá»… váºt nà o bằng, quà là tại trái cây nầy chánh bởi tay anh Phúc vun phân tÆ°á»›i nÆ°á»›c nên má»›i có, chá»› không phải ảnh mua".
Bây giá» cô Lý má»›i dạn dÄ© nên pha lá»ng vá»›i Phúc:
- Anh Phúc là m lễ ra mắt chị Mỹ mà ảnh không là m lễ là m quen với em chớ, em hổ quá.
- Xin cô tha lá»—i cho tôi. Vì tôi không dè xuống đây được gặp cô, nên tôi má»›i thất lá»…. Chá»› chi tôi biết trÆ°á»›c thì tôi sẽ Ä‘em hai thúng. Thôi, để lần sau rồi tôi lá»… Ä‘á»n tá»™i vô lá»… lần nầy.
- Ừ, được. Lần sau anh phải nhớ đem cho bằng số trái cây bữa nay em mới chịu.
- Tôi không dám quên.
Cô Mỹ há»i chồng:
- Äất Bến Súc tốt lắm hay sao, nên anh Phúc trồng thÆ¡m, trồng sầu riêng lá»›n trái dữ váºy?
- Tốt lắm, tốt lắm.
- VÆ°á»n của anh Phúc cây trái nhiá»u lắm hả?
- á»’! Nói không được, bởi vì nói ra em không thể tưởng tượng cho trúng. Em phải lên đó rồi má»›i biết. Äể qua nói tóm má»™t câu nầy cho em nghe; ngà y nay qua lên vÆ°á»n của anh Phúc, thân qua hưởng được nhiá»u thú vị thanh cao, nhà n lạc chẳng khác nà o nhÆ° lá»t và o cảnh tiên. Em không Ä‘i chÆ¡i vá»›i qua, thiệt uổng lắm váºy.
- Em có dè đâu. Sao anh không nói trước?
- Nói trước mất cái hay.
Cô Lý vá»— vai cô Mỹ mà nói: "Anh TrÆ°á»ng vị ká»· lắm. Biết thú vui mà ảnh lén hưởng riêng má»™t mình, ảnh không muốn cho chị em mình chung hưởng vá»›i ảnh".
TrÆ°á»ng cÆ°á»i mà đáp vá»›i cô Lý:
- Không phải tôi vị ká»·. Trà ý của Ä‘á»n ông khác hÆ¡n trà ý của Ä‘á»n bà ; cái tôi yêu, tôi sợ mấy cô không thÃch nên tôi phải dè dặt chút đỉnh.
- Äá»n bà cÅ©ng có tâm hồn, cÅ©ng có gan ruá»™t nhÆ° Ä‘á»n ông, thì có lẽ cÅ©ng biết thÃch cái lý thú của Ä‘á»n ông thÃch chá»›. Xin anh đừng khinh rẻ Ä‘á»n bà nữa.
- Tốt lắm. Mấy cô muốn nếm cái lý thú nhà quê trên Bến Súc thì lần sau tôi sẽ dắt Ä‘i. Bây giá» có lẽ anh Phúc ná»±c ná»™i, thôi để tôi xin phép mấy cô cho hai anh em tôi Ä‘i tắm rá»a thay đồ má»™t chút rồi sẽ nói chuyện tiếp.
Cô Mỹ nói với chồng:
- Thôi, anh với anh Phúc tắm đi, để em với chị Lý đi chơi một vòng, nghe hôn.
- Äược lắm.
- À, anh TrÆ°á»ng, chị Lý nghe mình sá»a soạn Ä‘i Äà Lạt chỉ tỠý muốn Ä‘i theo mình chÆ¡i. Tôi mừng lắm, tôi đốc chỉ Ä‘i, mà chỉ nói sợ nhá»c lòng anh nên chỉ dụ dá»± chÆ°a nhứt định.
- á»’! Nếu cô Lý Ä‘i chÆ¡i vá»›i mình thì cà ng vui lắm, sao lại nhá»c lòng. Cô Mỹ vá»›i cô Lý ngó nhau mà cÆ°á»i rồi từ giã TrÆ°á»ng vá»›i Phúc ra xe mà đi. TrÆ°á»ng há»i Phúc muốn ở trên lầu hay là từng dÆ°á»›i. Phúc nói ở từng dÆ°á»›i cho tiện. TrÆ°á»ng má»›i biểu bồi Ä‘em va ly của Phúc để trong phòng bên tay mặt rồi khuyên Phúc Ä‘i thay đồ đặng tắm cho mát. TrÆ°á»ng lại dặn bồi Ä‘i mua nÆ°á»›c đá cho sẵn đặng chừng tắm rồi uống rượu khai vị.
Tắm gội xong rồi, hai anh em mặc đồ mát ngồi ngoà i hà ng ba uống rượu nói chuyện chơi cho thong thả.
TrÆ°á»ng há»i Phúc:
- Có khi nà o ngồi má»™t mình, toa nhá»› tá»›i cái khoảng Ä‘á»i há»c sanh của chúng ta hồi ở bên Tây hay không?
- Má»a nhá»› luôn luôn, nhứt là trong khoảng mấy tháng nay má»a cà ng nhá»› nhiá»u hÆ¡n nữa. Cái khoảng Ä‘á»i ấy chứa đầy hy vá»ng, mà lại còn là m cho mình hăng hái là m sao, cứng cá»i là m sao, không thể nói được. Khoảng Ä‘á»i ấy đã qua rồi, không trở lại nữa, đáng tiếc hết sức.
- Má»a cÅ©ng nhá»› hoà i, mà há»… má»a nhá»› thì má»a tức cÆ°á»i thầm, không hiểu tại sao đã sống trong cái phong trà o sôi nổi ầm ầm nhÆ° váºy mà bây giá» cÅ©ng sống được vá»›i cái hoà n cảnh ấm áp im lìm nhÆ° vầy.
- Tại trà tấn hóa rồi nó thay đổi cách quan niệm vá» việc Ä‘á»i. NhÆ° má»a đây, hồi trÆ°á»›c má»a có cái óc xu hÆ°á»›ng vá» sá»± ẩn dáºt bao giỠđâu. Tại hoà n cảnh nên bây giá» má»a má»›i thà nh má»™t tên nông phu chánh thức.
- Phải... Toa nói phải... Tại sá»± tấn hóa nó đổi trà con ngÆ°á»i. Ai dám chắc bây giá» toa thÃch ẩn dáºt mà toa sẽ ôm sở thÃch ấy đến già , chẳng bao giá» toa đổi ý mà thÃch sá»± phiêu lÆ°u hay là thÃch mùi danh lợi.
- Tiá»n trình của mình là m sao mình biết trÆ°á»›c được, Ä‘i tá»›i khúc nà o thì mình biết khúc ấy mà thôi.
- Ở Ä‘á»i mình thấy việc gì, váºt gì cÅ©ng đổi dá»i hết thảy, ấy là tại sá»± tấn hóa mà gây ra, bởi vì há»… má»™t việc được tấn hóa thì nó lôi cuốn mấy việc khác phải tấn hóa theo hết. NhÆ° trong xứ mình, vì sá»± há»c thức tấn hóa mà nó kéo luôn tâm hồn, luân lý, phong tục Ä‘á»u phải tấn hóa hết thảy.
- Má»a không để ý khảo cứu vá» khoản đó. Má»a chỉ biết luân lý và phong tục của ngÆ°á»i mình bây giỠđổi khác hÆ¡n xÆ°a đến 100 phần trăm mà đổi ra xấu, chá»› không phải đổi ra tốt.
- Có chỗ xấu mà cũng có chỗ tốt chớ.
- Hum! Tốt theo hình thức ở ngoà i... Chánh cái khuôn khổ ở trong, là chá»— cần có Ãch hÆ¡n hết, thì suy bại lắm.
- Nhằm lắm... Hồi nãy toa tiếp chuyện vá»›i ma femme và cô Lý, toa có thấy Ä‘á»n bà con gái bây giá» khác hÆ¡n hồi trÆ°á»›c hay không?
- Khác xa lắm, khác nhÆ° 1 vá»›i 10. Hồi trÆ°á»›c ngÆ°á»i ta lấy cách sụt sè e lệ là m quÃ; bây giá» ngÆ°á»i ta lại thÃch cách lanh lợi lẳng lÆ¡.
- Rõ rà ng trà toa oán đà n bà !
- À! Phải... xin toa dung thứ... má»a có bịnh.
- Má»a hiểu. Má»a cầu chúc cho toa mau trừ được bịnh của toa đặng thưởng thức cái nhan sắc xinh đẹp vá»›i cái giá»ng nói hữu duyên của hạng thuyá»n quyên bồ liá»…u kim thá»i má»™t chút.
- Má»a chắc má»a không có cái mạng được hưởng sá»± ấy.
- Äá»n ông phải cứng cá»i hăng hái, không nên thổ lá»™ những lá»i nhu nhược bi quan nhÆ° váºy.
Trá»i đã tối rồi. Bồi vừa vặn đèn trong nhà cháy lên, thì xe của cô Lý và cô Mỹ vá» tá»›i.
Cô Lý Ä‘Æ°a cô Mỹ vô nhà , thấy TrÆ°á»ng vá»›i Phúc ÄÆ°Æ¡ng ngồi trÆ°á»›c hà ng ba thì nói: "Em ghé lấy sầu riêng vá»›i thÆ¡m. Không biết sầu riêng nầy ăn liá»n được hay chÆ°a?"
Phúc láºt Ä‘áºt trả lá»i:
- Bốn trái Ä‘á»u má»›i chÃn. NhÆ° muốn ăn gấp thì ăn liá»n cÅ©ng được. NhÆ°ng mÃ
để ngà y mai sẽ ăn thì thơm hơn.
- Em muốn vỠăn liá»n đêm nay. Anh là m Æ¡n lá»±a dùm coi trái nà o chÃn nhiá»u hÆ¡n hết đặng em xin.
- Trái nà o cÅ©ng váºy. ChÃn rồi hết.
Cô Mỹ nói: "Anh Phúc cho mình, chớ bán chác gì đó mà đà y ảnh lựa. Chị vô đây tôi lựa cho".
Hai cô Ä‘i vô trong. Cách má»™t hồi, bồi xách má»™t trái sầu riêng vá»›i hai trái thÆ¡m Ä‘em ra xe. Cô lý Ä‘i theo. Khi ra tá»›i hà ng ba, cô đứng lại mà nói: "Em xin từ hai anh. Em cảm Æ¡n anh Phúc nhiá»u lắm“.
Phúc đáp: "Váºt nhá» má»n không đáng cảm Æ¡n".
Cô Lý cÆ°á»i mà xuống thá»m. Cô Mỹ nói vá»›i: "Chị nhá»› sáng mai chị lại trả lá»i việc ấy nghe hôn."
Bồi dá»n cÆ¡m rồi, cô Mỹ má»i Phúc và TrÆ°á»ng vô dùng bữa tối. Lúc ngồi ăn cÆ¡m cÅ©ng váºy, mà lúc ăn cÆ¡m rồi ngồi sa lông (25) uống trà nói chuyện cÅ©ng váºy, vợ chồng TrÆ°á»ng vui vẻ, cứ kiếm chuyện mà nói đặng Phúc hết ái ngại sụt sè.
NhÆ°ng mà Phúc vẫn dè dặt, Ãt nói Ãt cÆ°á»i, nhứt là cố ý không muốn nói dà i vá»›i cô Mỹ, mà há»… nói thì ngó chá»— khác, không chịu ngó cô.
Má»›i 9 giá» rưỡi mà Phúc đã buồn ngủ, chịu lá»—i rằng ở vÆ°á»n ngủ sá»›m nên thà nh thói quen.
Cô Mỹ Ä‘Ãch thân Ä‘i coi cho bồi dá»n phòng giăng mùng rồi má»›i nói nhá» vá»›i chồng đặng má»i khách Ä‘i nghỉ.
Sáng bữa sau, vợ chồng TrÆ°á»ng thức dáºy ở trên lầu Ä‘i xuống thì thấy Phúc đã thay đồ rồi. TrÆ°á»ng chÆ°ng há»ng há»i:
- Toa dáºy hồi nà o?
- Má»a dáºy hồi 5 giá».
- Dáºy là m chi sá»›m váºy?
- Má»a quen dáºy sá»›m nên ngủ nán không được.
- Toa muốn đi đâu mà thay đồ?
- Äi mua đồ chút đỉnh, mua già y, vá»›, sÆ¡-mi. Mấy năm nay má»a không thèm sắm nên đồ tệ quá.
- Còn sá»›m lắm, nhà hà ng chÆ°a mở cá»a đâu. Äể lót lòng rồi sẽ Ä‘i. Mà toa muốn mua đồ thì lấy xe hÆ¡i mà đi chá»›. Toa ở nhà quê má»›i ra chợ, toa Ä‘i lang bang lÃnh bắt còn gì.
Cô Mỹ tức cÆ°á»i rồi kêu bồi thúc dá»n đồ lót lòng cho mau. Ä‚n rồi TrÆ°á»ng kêu sá»›p phÆ¡ biểu Ä‘em xe ra mà đưa Phúc Ä‘i chợ và dặn Phúc nếu muốn mua thứ gì thì nói vá»›i sá»›p-phÆ¡ nó sẽ chạy lại đó coi mà mua, vì sá»›p-phÆ¡ biết tiệm nà o bán thứ nà o tốt, thứ nà o rẻ.
Phúc lên xe Ä‘i má»™t hồi lâu, thì cô Lý lại nhà TrÆ°á»ng, bữa nay cô Ä‘i xe kéo. Vừa bÆ°á»›c vô cá»a thì cô nói: "Ba tôi cho phép tôi Ä‘i Äà Lạt rồi, chị Mỹ à . Tôi vừa nói thì ba tôi chịu liá»n, sẵn lòng lắm. Váºy tôi láºt Ä‘áºt lại cho chị hay và xin phép anh TrÆ°á»ng cho tôi Ä‘i chung xe rồi lên Äà Lạt cho tôi ở Ä‘áºu trong nhà ".
TrÆ°á»ng cÆ°á»i và đáp: "Tôi cÅ©ng sẵn lòng cho nữa. NgÆ°á»i có sắc và có duyên nhÆ° cô muốn xin việc gì cÅ©ng được hết, ai nỡ bắt bẻ cho Ä‘Ã nh".
Cô Lý ngồi và ngó cô Mỹ và nói: "Chị Mỹ, chị nghe hay không? Anh TrÆ°á»ng cÅ©ng biết ve gái nữa chá»›".
Cô Mỹ cÆ°á»i và đp: "Táºp dượt lần đặng chạy Ä‘á»™ há»™i“.
TrÆ°á»ng hả miệng le lưỡi nói: "Cha chả, qua là ngá»±a Ä‘ua hay sao mà em nói nhÆ° váºy? Ä‘á»n bà thượng lÆ°u chẳng nên bắt chÆ°á»›c lối văn "bà n ngá»±a" để dùng mà nói chuyện. Nói Ä‘iệu đó nghe khiếm nhã".
Hai cô cÆ°á»i ngất.
Cô lý nói: "Tại anh dùng lá»i khiếm nhã mà nói vá»›i em trÆ°á»›c, nên chị Mỹ phải lấy Ä‘iệu ấy mà trả lại cho anh chá»› sao."
Truá»ng chắc lưỡi nói: "Má»›i há»c chá»c gái bị đòn nặng quá".
Cô Lý há»i cô Mỹ:
- Anh Phúc đi đâu vắng?
- Ảnh đi mua đồ.
- Hồi hôm tôi ăn trái sầu riêng ngon quá, mà thơm tà ng ong cũng ngon nữa.
Chị có ăn thỠhay chưa?
- Tôi cũng có ăn rồi hồi hôm. Ngon thiệt.
- Tôi lấy là m tiếc không gặp anh Phúc đặng tạ ơn ảnh.
TrÆ°á»ng cháºn mà đáp vá»›i cô Lý:
- Tôi tưởng tạ Æ¡n ngÆ°á»i Ä‘i xin vá» cho mà ăn có lẽ cÅ©ng được mà .
- Æ n của anh thì chị Mỹ tạ, chá»› không phải em. Nầy, anh TrÆ°á»ng, anh Phúc có Ä‘i há»c bên Tây mà sao bá»™ ảnh thiệt thà quá há?
- Ê! Không phải thiệt thà đâu. Xanh vá» Ä‘á» lòng Ä‘a. Äừng có thấy bá» ngoà i quê mùa cà khu mà khinh khi ảnh. Lầm to Ä‘a cô.
- Em đâu dám khinh khi anh Phúc. Em thấy bá»™ ảnh thiệt thà thì em nói thiệt thà váºy thôi chá»›.
- Anh Phúc hồi ở bên Tây ảnh lanh lợi bặt thiệp hÆ¡n tôi nhiá»u lắm. Tại bây giỠảnh có bịnh nên ảnh lÆ¡ lá»ng chán ngán rồi thà nh chú nhà quê đó.
- Bịnh gì váºy? Tá»™i nghiệp dữ hôn!
- Bịnh thất tình.
- Ạ! .... vợ chết hay sao mà ảnh thất tình?
- Không phải. Äể tôi thuáºt sÆ¡ tâm sá»± của ảnh cho mà nghe. Hôm qua tôi lên, không có anh Phúc ở nhà , ảnh ở ngoà i rẫy mÃa. Bà già má»›i nói chuyện vá»›i tôi nhÆ° vầy; hồi ảnh ở bên Tây thì ông già ở nhà có hứa là m sui vá»›i Hai Bình, là chủ vÆ°á»n cao su ở bến Bà Tang, là chá»— nà o không hiểu. NgÆ°á»i con gái hứa hôn vá»›i ảnh tên cô Hạnh. Ảnh vá»›i cô ná» có gởi hình cho nhau và có gởi thÆ¡ qua lại mà tá» tình vá»›i nhau nữa.
- Chừng ông già mất, ảnh phải thôi há»c trở vá» nuôi mẹ, cô ná» thấy ảnh há»c lỡ dở không có bằng cấp chi hết, má»›i bá»™i Æ°á»›c, bỠảnh mà ưng ông bác sÄ© nà o đó ở Sà i Gòn đây. Tôi không rõ ông Bác sÄ© đó tên gì, bà già không biết.
- á»i! Em biết mà . Thằng cha Khuyến nhổ răng đó, chá»› bác sÄ© gì. Phải, em có nghe M. Khuyến cÆ°á»›i con của chủ vÆ°á»n cao su nà o ở miệt Gia Äịnh già u lá»›n lắm; cÆ°á»›i chừng tám chÃn tháng nay phải hôn?
- Phải, có lẽ mông xừ đó. Vì anh Phúc có tánh Ä‘a sầu Ä‘a cảm, lại ảnh lỡ thÆ°Æ¡ng cô ná», bởi váºy ảnh thất tình thất chÃ, hết biết ham muốn sá»± chi nữa. Mấy tháng nay lăn lóc là m vÆ°á»n là m rẫy nhÆ° cu ly (26) váºy, tÃnh dùng sá»± mệt xác mà chôn cái uất vì tình. Tá»™i nghiệp bà già buồn quá, xúi ảnh Ä‘i chÆ¡i cho khuây lảng ảnh không chịu Ä‘i, khuyên ảnh cÆ°á»›i vợ đặng quên ngÆ°á»i cÅ© ảnh không chịu cÆ°á»›i, tá»± quyết sống mãn Ä‘á»i vá»›i cảnh vÆ°á»n tược, để ý oán hết thảy Ä‘á»n bà con gái trong thế gian. Chừng kêu ảnh vỠđặng gặp tôi, tôi thấy ná»n cÆ° xá» của ảnh tôi nghe ảnh than thở việc Ä‘á»i, tôi thÆ°Æ¡ng ảnh hết sức. Ảnh có bịnh, bịnh nhiá»u lắm, bịnh vá» tâm hồn. Bà già cáºy riêng tôi phải ráng là m thế nà o mà trị bịnh dùm cho ảnh. Anh em thÆ°Æ¡ng nhau quá, tôi phải lo cứu ảnh, bởi váºy tôi ép ảnh phải Ä‘i vá»›i tôi xuống đây rồi lên Äà Lạt nghỉ Ãt ngà y đặng giải trÃ. Ban đầu ảnh không chịu Ä‘i, bà già vá»›i tôi theo ép riết nên ảnh phải Ä‘i đó. Chuyện của anh Phúc nhÆ° váºy, em vá»›i cô Lý phải dè dặt, đừng có khinh thị ảnh tá»™i nghiệp, phải giúp vá»›i tôi mà là m cho ảnh vui lòng đặng ảnh quên tâm sá»± của ảnh hoặc may ảnh hết bịnh. Hồi trÆ°á»›c ảnh là ngÆ°á»i đứng đắn lắm váºy, cang trá»±c, nghÄ©a dõng, liêm sÄ©, các tÆ° chất tốt ảnh có đủ hết, không phải là bợm xá» lá, đánh dóc nhÆ° há» váºy đâu.
Nghe rõ rồi cô Lý ngồi suy nghĩ mà sắc mặt buồn hiu.
Cô Mỹ há»i chồng:
- Anh Phúc chÆ¡i vÆ¡i trong cái cảnh thảm khổ nhÆ° váºy, mà sao hôm qua, lúc anh má»›i vá», anh lại khen bỠăn ở của anh Phúc có nhiá»u thú vị thanh cao nhà n lạc cÅ©ng nhÆ° cảnh tiên? Anh muốn nói nhÆ° váºy cho vui lòng anh Phúc hả?
- Không phải. Thiệt anh Phúc sắp đặt bỠăn ở thanh cao nhà n lạc lắm chớ.
Cảnh ấy thú vị lắm, song thú vị vá»›i bá»±c già cả chán Ä‘á»i, hết muốn lợi danh gì nữa kìa. Anh Phúc còn thanh niên mà lại có viá»…n chÃ, nếu để ảnh nằm êm trong cảnh ấy thì uổng mà cÅ©ng tá»™i nghiệp cho Ä‘á»i của ảnh quá. Sanh là m ngÆ°á»i mà trá»n Ä‘á»i phải chịu buồn bá»±c, không hưởng được chút vui sÆ°á»›ng nà o của Ä‘á»i hết, thì sá»± sống có ý nghÄ©a gì. Em hiểu hay không?
- Hiểu rồi... mà bây giỠmình phải là m thế nà o mới trị bịnh cho anh Phúc được?
- Qua tưởng trÆ°á»›c hết mình phải là m cho ảnh quên cô Hạnh. Há»… ảnh quên được, thì ảnh hết buồn bá»±c, rồi lần lần ảnh sẽ ái má»™ mùi Ä‘á»i, hết chán ngán nhÆ¡n tình thế thái nữa.
- Vấu (27) ái tình khắn chặt lắm, sợ khó mà gỡ được.
- Qua phải ráng thỠcoi.
Cô Lý nãy giỠlặng thinh, bây giỠcô mới vỗ vai cô Mỹ mà nói:
- Tôi nhớ rồi chị Mỹ à . Hai chị em mình biết cô Hạnh đó.
- Biết hồi nà o?
- Hôm tháng trước hai chị em mình đi xem hát cải lương trong rạp hát Tây. Vợ chồng M. Khuyến ngồi 2 cái ghế trước mặt mình đó, chị nhớ hôn. Cô ngồi ngay chị, mặc áo xanh, đeo hột xoà n lớn, hai tay đưa lên vuốt tóc đặng khoe hột xoà n với mình đó là cô Hạnh đa!
- Tôi nhá»› rồi. Cô đó nhan sắc tầm thÆ°á»ng quá, mà sao lại là m cho anh Phúc thất tình thất chà được? Ạ, trái tim có nhiá»u cái lý, mình không thể nà o dùng lý mà giải nghÄ©a được.
- Chị nói phải. Khối tình gây nên là bởi tại duyên cá»› huyá»n bà nà o khác nữa, chá»› không phải tại nhan sắc và văn nói mà thôi đâu. Tâm sá»± của anh Phúc cÅ©ng là má»™t bà i há»c cho chúng ta. Thôi, anh Phúc vắng mặt, chúng ta không nên nói lén ảnh nhiá»u. Bây giá» hai ông bà phải cho tôi biết coi Ä‘i Äà Lạt bữa nà o, giá» nà o, đặng tôi có sá»a soạn trÆ°á»›c.
Vợ chồng TrÆ°á»ng bà n tÃnh rồi nhứt định ngà y sau, đúng 7 giá» thì khởi hà nh và bá»i cô Lý 6 giá» phải lại đặng ăn lót lòng. Hẹn chắc rồi cô Lý má»›i từ giã Ä‘i vỠđặng rá»a soạn hà nh lý.
Cô Mỹ đứng trong nhà ngó theo và nói nho nhỠvới chồng:
- Không biết chị Lý chịu hay không. Nếu chỉ chịu thì mình là m mai phứt cho anh Phúc cưới chỉ nghĩ tiện lắm.
- Có được đâu.
- Sao lại không được? Ba của chị Lý chÆ¡i bá»i ổng muốn gả chỉ lấy chồng đặng ổng thong thả. Há»… chỉ Æ°ng thì ổng gả liá»n.
- Phúc không chịu cưới vợ.
- Sao lại không chịu? Mất cô Hạnh mà được cô Lý thì lá»i, chá»› có lá»— đâu mà không chịu.
- Anh Phúc tâm tánh chất phác theo xÆ°a, còn cô Lý thì tâm hồn lãng mạn theo nay, hai ngÆ°á»i là m vợ chồng vá»›i nhau sao được.
Hai vợ chồng TrÆ°á»ng nói chuyện tá»›i đó, thì xe Phúc vá» tá»›i, nên phải dứt ngang câu chuyện.
Cô Mỹ nói vá»›i Phúc: "Hồi nãy chị Lý có ghé cảm Æ¡n anh. Chỉ khen sầu riêng thÆ¡m ngon. Mai chỉ cÅ©ng Ä‘i Äà Lạt vá»›i mình".
Phúc chúm chÃm cÆ°á»i chá»› không nói chi hết. Sá»›p-phÆ¡ kêu bồi ra phụ khiêng vô má»™t thùng và ôm năm sáu gói nữa. TrÆ°á»ng há»i mua đồ gì mà nhiá»u váºy. Phúc nói mua già y, vá»›, mu-soa, sÆ¡-mi mà dùng.
Còn há»i tá»›i cái thùng, thì Phúc nói mua rượu chát vá»›i đồ há»™p đặng Ä‘em Ä‘i Äà Lạt. Vợ chồng Truá»ng trách Phúc, nói rằng đồ Ä‘i Äà Lạt vợ chồng mình mua đủ dùng rồi. Phúc khoát tay nói: " Äa Ä‘a Ãch không thiện. Không hại gì".
TrÆ°á»ng rùn vai rồi bá» qua, không muốn cãi vá»›i bạn.
-------------------------------------------
24 sung túc
25 nơi tiếp khách
26 (coolies, couli) 1. giai cấp thấp nhứt của ngÆ°á»i Ấn Ä‘á»™. 2. phu khuân vác ở Mỹ và ở các xứ thuá»™c địa.
Tà i sản của quykiemtu
19-10-2008, 09:52 AM
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
ChÆ°Æ¡ng 4
Bữa sau, má»›i 5 giá» khuya, mà cả nhà TrÆ°á»ng, chủ, khách, sá»›p-phÆ¡, bồi, bếp, Ä‘á»u thức dáºy hết đặng sá»a soạn cuá»™c Ä‘i Äà Lạt.
TrÆ°á»ng vá»›i Phúc mặc quần vắn, áo sÆ¡-mi cụt tay, đầu Ä‘á»™i bê rê (28), chÆ¡n mang già y vá»› thể thao, đặng Ä‘i Ä‘Æ°á»ng cho gá»n gà ng. Cô Mỹ mặc đồ Ä‘en thiệt dà y, lại có mang há» má»™t cái áo măng tô nỉ đặng nếu có lạnh thì choà ng thêm cho ấm.
Äúng 6 giá», có xe hÆ¡i Ä‘Æ°a cô Lý lại, sá»›p-phÆ¡ Ä‘em vô má»™t cái va ly vá»›i 5 gói đồ. Cô Mỹ há»i cô Lý:
- Chị đem theo mấy gói gì đây?
- Trái cây tÆ°Æ¡i, nho khô, bòn bon, Ä‘em lên Äà Lạt ăn chÆ¡i: Äồ đó ở trển mắc lắm.
- Anh Phúc lén mua đồ Ä‘em theo, chị bắt chÆ°á»›c ảnh, chị cÅ©ng Ä‘em thêm nữa, cháºt xe hết, còn chá»— đâu mà ngồi. Anh Phúc vá»›i chị sợ Ä‘i rồi vợ chồng tôi bỠđói hay sao nên lo cụ bị (29) dữ váºy?
- Äem đồ theo ăn chÆ¡i vá»›i nhau mà hại gì.
Phúc nói: "Chị TrÆ°á»ng đừng lo. để tôi coi sắp đặt hà nh lý cho. Tôi là m thế nà o miá»…n chị vá»›i cô Lý ngồi thong thả thì thôi".
Phúc biểu bồi vá»›i sá»›p-phÆ¡ Ä‘em hết hà nh lý ra xe rồi Ä‘Ãch thân Phúc chỉ cho chúng nó sắp đồ, mấy va ly nhá», thùng rượu chát và má»™t má»› gói thì chèn nhét và o thùng phÃa sau, va ly lá»›n vá»›i Ãt gói nữa thì để trong xe, đâu đó an ổn, có chá»— để chÆ¡n rá»™ng rãi thong thả.
Äồ lót lòng dá»n lên rồi, chủ má»i khách dùng. Cô Lý cÅ©ng mặc y phục dà y và mà u sáºm theo cách Ä‘i Ä‘Æ°á»ng, và cÅ©ng Ä‘em áo nỉ xám há» theo nhÆ° cô Mỹ. Cô cÅ©ng vui vẻ nhÆ° thÆ°á»ng song bữa nay cô dè dặt lá»i nói, không lẳng lÆ¡ pha lá»ng nhÆ° bữa truá»›c nữa.
Chừng ra xe mà đi, TrÆ°á»ng má»i Phúc ngồi sau vá»›i hai cô để mình ngồi trÆ°á»›c vá»›i sá»›p-phÆ¡. Phúc nhứt định không chịu, buá»™c phải để mình ngồi phÃa trÆ°á»›c, TrÆ°á»ng cÆ°á»i và há»i:
- Toa quên hết lá»… phép rồi sao? Há»… rÆ°á»›c khách thì chủ xe phải nhượng chá»— tốt cho khách ngồi, sao toa lại già nh chá»— của má»a.
- Lá»… phép của ngÆ°á»i Âu châu khác hÆ¡n lá»… phép của ngÆ°á»i An-nam. Mình là An-nam, lại mình Ä‘Æ°Æ¡ng ở trong xứ An-nam, thì mình phải giữ theo lá»… phép An-nam. Thà là má»a xin lá»—i vá»›i toa mà ở lại nhà , chá»› má»a không chịu trái lá»… phép của tổ tiên má»a.
Nghe mấy lá»i hẳn hoi nhÆ° váºy thì hai cô nhìn nhau mà cÆ°á»i. TrÆ°á»ng phải chịu thua mà để cho Phúc ngồi phÃa trÆ°á»›c.
Xe chạy, Phúc cứ ngồi im lìm. Lúc nà o TrÆ°á»ng kêu mà nói chuyện, thì Phúc cÅ©ng cứ ngó ngay phÃa trÆ°á»›c mà trả lá»i, chá»› không chịu day lại.
Lần tá»›i đèo Blao (30), xe nghẹt xăng, sá»›p-phÆ¡ ngừng lại mà lau bình xăng và coi chừng máy. Phúc vá»›i TrÆ°á»ng leo xuống Ä‘i chÆ¡i cho giãn chÆ°n má»™t chút. Hai cô cÅ©ng xuống đứng trên lá»™.
TrÆ°á»›c mặt rừng núi chá»›n chở, tÆ° bá» quang cảnh u nhà n. NgÆ°á»i có sẵn cái tâm hồn chán Ä‘á»i ghét tục nhÆ° Phúc, trông thấy cảnh nầy tá»± nhiên thÃch lắm.
Phúc Ä‘Æ°Æ¡ng đứng ngó mông, thình lình TrÆ°á»ng kêu mà há»i:
- Ê! Phúc! Nếu ngÆ°á»i ta buá»™c toa phải ở chá»— nầy, toa chịu hay không?
- Ai có quyá»n buá»™c má»a nhÆ° váºy được?
- Nói và dụ váºy mà .
- Nếu chẳng có sá»± gì rà ng bụôc, và nếu không ai ép uổng má»a, thì có lẽ má»a chịu ở mấy chá»— núi cao rừng ráºm nhÆ° vầy lắm. Song phải có gạo ăn, phải có nÆ°á»›c uống, thì ở má»›i được chá»›.
- Và nhÆ° có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà chán Ä‘á»i nhÆ° toa, rủ toa lên đây cất nhà ở vá»›i nhau đặng quên hết thế sá»±, toa chịu hay không?
- Có Ä‘Ã n bà chán Ä‘á»i bao giá»?
- Và như có?
Phúc suy nghÄ© má»™t chút rồi má»›i đáp: "Chán Ä‘á»i mà phải đồng tâm đồng chà thì ở chung vá»›i nhau má»›i được, chá»› ở mà ngó nhau nhÆ° cặp chó bằng sà nh, cứ gây gổ hoặc há»n giáºn nhau thì ở là m gì".
Xe sá»a rồi, mấy ngÆ°á»i leo lên mà đi nữa. Tá»›i Djiring (31), cô Lý than đói bụng, mà TrÆ°á»ng cÅ©ng muốn cho xe nghỉ mát má»™t chút, nên biểu sốp-phÆ¡ ngừng lại. Cô Mỹ dở giá» lấy bánh mì, thịt nguá»™i rồi ai nấy xúm lại ăn trên xe. Ä‚n rồi dắt nhau Ä‘i vòng trong châu thà nh.
Djiring đã cao hÆ¡n mặt biển trên má»™t ngà n thÆ°á»›c, bởi váºy khà trá»i mát lạnh, khác hẳn vá»›i không khà dÆ°á»›i đất bằng. Mà sá»± lạnh ở đây thì lạnh khô khan, lại nhá» có cây thông phưởng phất mùi thÆ¡m tho, nên là m cho con ngÆ°á»i khá»e khoắn lắm.
Cô Mỹ vá»›i cô Lý vui vẻ, nói nói cÆ°á»i cÆ°á»i, nhÆ°ng mà nói có ngần, cÆ°á»i có hạn, chá»› không dám tá» lá»i nghịch lý hay là trổ giá»ng lãng mạn.
Xe Ä‘i nữa, Ä‘i tá»›i khúc nà o có cảnh xinh đẹp thì ngừng lại mà thưởng thức. Tại Ä‘i từ chặng, và đi và chÆ¡i, nên 2 giá» chiá»u xe má»›i lên tá»›i Äà Lạt.
Nhà của TrÆ°á»ng mÆ°á»›n là má»™t cái nhà trệt, ở phÃa nhà máy đèn, có nhà bếp, có phòng tắm, có chá»— để xe hÆ¡i rá»™ng rãi. Nhà chia là m 4 phòng, má»™t phòng để là m chá»— rÆ°á»›c khách và ăn cÆ¡m, còn ba phòng kia thì Ä‘á»u có để giÆ°á»ng là m phòng ngủ.
Truá»ng nhượng cho Phúc ở cái phòng phÃa trÆ°á»›c, ngang vá»›i phòng ăn; còn hai cái phòng phÃa sau thì vợ chồng TrÆ°á»ng ở má»™t cái, cô Lý ở má»™t cái. Trong nhà có sẵn má»™t ngÆ°á»i bếp lãnh nấu ăn và má»™t ngÆ°á»i bồi lo phục sá»±.
Äồ của ai dá»n và o phòng nấy xong xuôi rồi, thì trá»i đã chiá»u, nên có hÆ¡i lạnh. Ai nấy Ä‘á»u rá»a mặt chải đầu rồi thay đồ ấm mà mặc. Chừng vợ chồng TrÆ°á»ng vá»›i cô Lý thay đồ rồi Ä‘i ra phòng khách thì không thấy Phúc. TrÆ°á»ng kêu bồi mà há»i thì nó nói: "Ông ở phòng ngoà i Ä‘i chÆ¡i rồi. Ông có dặn con nếu ông ở phòng trong có há»i thì thÆ°a rằng ổng cần phải Ä‘i bá»™ má»™t vòng, đến 6 giá» tối ổng sẽ vá»".
TrÆ°á»ng rùn vai lắc đầu, biểu sá»›p phÆ¡ ở nhà nghỉ. TrÆ°á»ng Ä‘Ãch thân Ä‘em xe ra rồi cầm bánh chở hai cô Ä‘i má»™t vòng, cố ý muốn kiếm Phúc. Äi hết phÃa duá»›i chợ rồi Ä‘i lên phÃa nhà thá», Ä‘i đến tối mà cÅ©ng không gặp Phúc. Chừng trở vá» nhà thấy Phúc Ä‘Æ°Æ¡ng Ä‘i bách bá»™ trÆ°á»›c sân thì Truá»ng há»i:
- Toa Ä‘i đâu mà má»a kiếm cùng hết không gặp toa?
- Má»a Ä‘i xem hoa chÆ¡i. Má»a Ä‘i phÃa sở thuốc. Có má»™t cái nhà trồng hoa đẹp quá.
- Sao không chá» má»a Ä‘i vá»›i?
- Má»a muốn Ä‘i bá»™ chÆ¡i cho thong thả.
Cô Mỹ muốn dá» thá» coi Phúc lên Äà Lạt, thấy cảnh lạ, có đổi ý hay không, nên há»i Phúc:
- Lên trên nầy anh thấy hoa đẹp anh vui hay không, anh Phúc?
- Thấy cái đẹp tự nhiên khoái mắt, chớ không phải vui.
- Lẽ khoái mắt thì vui lòng chớ sao.
- Không chắc. Có khi khoái mắt mà không vui lòng. Và nhÆ° mình có má»™t sá»± buồn rầu, hoặc ngÆ°á»i yêu của mình chết, hoặc mình thất bại vá» má»™t việc gì đó, mà mình Ä‘i nghe hát hay là đi xem hoa. Nghe hát thì êm tai, xem hoa thì khá»e mắt, lúc ấy bất quá mình tạm quên sá»± buồn rầu má»™t chút, chá»› có thế nà o mà vui lòng được.
- Váºy chá»› ngÆ°á»i buồn rầu phải là m sao má»›i hết buồn rầu được?
- Tôi tưởng sự buồn nhỠthì có lẽ khuây lãng, chớ sự buồn lớn thì không thể giải được.
Cô Mỹ nghe nói nhÆ° váºy thì liếc mắt ngó chồng rồi trá» môi. TrÆ°á»ng má»i hết lên xe Ä‘i lại nhà hà ng mà dùng bữa cÆ¡m tối, để sáng mai sẽ khởi sá»± Ä‘i chợ nấu ăn ở nhà .
Cô Lý nhá» TrÆ°á»ng mà được biết tâm sá»± của Phúc. Nay nghe Phúc Ä‘Ã m luáºn, thấy rõ vÃt thÆ°Æ¡ng tâm của Phúc nặng lắm thì cô cảm xúc hết sức. Cô thầm nguyện sẽ táºn tâm giúp TrÆ°á»ng là m cho Phúc vui đặng quên tâm sá»±. Mà giúp bằng cách nà o? Phải là m sao? Ấy là những câu cô Lý tá»± há»i trong trà cô hoà i, trong lúc ngồi ăn cÆ¡m tối. Cô tưởng không nên để Phúc Ä‘i chÆ¡i má»™t mình, bởi vì Ä‘i má»™t mình tá»± nhiên buồn, rồi trà phải suy nghÄ©. Ná»™i bá»n phải Ä‘i chÆ¡i vá»›i Phúc luôn luôn, phải dắt Phúc Ä‘i xem những cảnh hữu tình, những cảnh nên thÆ¡, đặng cho Phúc cảm, phải Ä‘Ã m luáºn vá»›i Phúc đặng bắt bẻ mấy cái lý thuyết chán Ä‘á»i của Phúc. Trong khoảng 15 ngà y có lẽ là m cho Phúc dầu không hết buồn, song cÅ©ng giảm được nhiá»u Ãt.
Cô Lý tÃnh nhÆ° váºy nên há»i cô Mỹ:
- Chị có đem quần Tây theo hay không?
- Không. Tôi không có quần Tây. Chị há»i chi váºy?
- Có quần Tây đặng mình báºn mà cỡi ngá»±a Ä‘i chÆ¡i. Không hại gì. Tôi có Ä‘em 2 cái, để tôi Ä‘Æ°a cho chị má»™t cái đặng chị báºn.
- Không. Tôi không báºn đâu. Việc trái Ä‘á»i, tôi không thể là m được.
- Sao mà trái Ä‘á»i? Äể sáng mai rồi chị coi. Äà n bà con gái mặc quần Tây, áo cụt mà cỡi ngá»±a thiếu gì.
- Thói của bá»n nhà già u nầy hay bắt chÆ°á»›c cái hÆ° cái xấu của thiên hạ, sao chị lấy há» mà là m gÆ°Æ¡ng? Muốn bắt chÆ°á»›c thì bắt chÆ°á»›c cái tốt và chừa bá» cái xấu má»›i phải chá»›.
Phúc gặc đầu khen: "Chị TrÆ°á»ng nói đúng đắn lắm. NgÆ°á»i An-nam mình vì ham bắt chÆ°á»›c thiên hạ nên là m cho phong tục dá»i đổi. Chá»› chi bắt chÆ°á»›c cái tốt thì phong tục thêm thuần mỹ. Tại bắt chÆ°á»›c cái xấu nên phong tục má»›i tồi bại. Ấy váºy nếu muốn bắt chÆ°á»›c thì phải nên lừa lá»c, chẳng nên là m cà n".
Gái nà o khác nếu nghe những lá»i của cô Mỹ và của Phúc đó thì phải hổ thẹn lắm. Cô Lý nhá» có tánh biết kÃnh phục lá»i phải, bởi váºy cô không hổ, không phiá»n mà cô lại đáp: "Em cám Æ¡n chị Mỹ vá»›i anh Phúc dạy khôn cho em. Em được Ä‘i chÆ¡i vá»›i ngÆ°á»i phải, thiệt em có phÆ°á»›c lắm“.
Phúc không dè cô Lý có can đảm mà nhìn nháºn sá»± lầm lá»—i đến thế, bởi váºy nghe cô Lý nói dứt lá»i thì Phúc ngó cô mà cÆ°á»i ngợi khen, gáºt đầu kÃnh trá»ng.
Ä‚n cÆ¡m rồi bốn ngÆ°á»i lên xe trở vá» nhà mà nghỉ sá»›m.
----------------------------------------
28. (béret), mũ nồi
29. phòng bị
30. giá» gá»i là Bảo Lá»™c
31. bây giỠlà Di Linh
Tà i sản của quykiemtu
19-10-2008, 09:53 AM
Thượng Thiên Hạ Äịa Duy Ngã Äá»™c Tôn
Tham gia: May 2008
Äến từ: Việt Nam
Bà i gởi: 3,304
Thá»i gian online: 3 tuần 5 ngà y 16 giá»
Thanks: 932
Thanked 2,152 Times in 223 Posts
ChÆ°Æ¡ng 5
Ở Äà Lạt đã được 10 ngà y rồi. vợ chồng TrÆ°á»ng có bà n tÃnh vá»›i cô Lý, nên bữa nà o cÅ©ng váºy, sá»›m mÆ¡i thì Ä‘i chÆ¡i xa, buổi chiá»u thì Ä‘i bá»™ trong châu thà nh, mà đi đâu cÅ©ng rủ Phúc Ä‘i chung, chá»› không chịu để Phúc Ä‘i chÆ¡i má»™t mình.
Có bữa Ä‘i xe vô suối Cam-Ly, rồi dắt nhau Ä‘i bá»™ băng ngang Ãi tình Lâm (bois des Amours), trở ra ngả Couvent des Oiseaux, biểu sá»›p-phÆ¡ Ä‘em xe qua nhà dù Robinson mà chá». Có bữa Ä‘i vòng Ä‘Æ°á»ng săn bắn (Tour de chasse) xem nai ăn cá» non, rồi ngừng nÆ¡i hồ Than Thở (Lac des soupirs) mà ngắm phong cảnh im lìm thanh tịnh. Có bữa lên Dankia mà xem sở nuôi bò. Có bữa xuống Bosquet mà coi những sở trồng hoa, trồng rau cải. Có bữa lên Point de Vue, là trung tim cái ná»—ng (32) Lâm Viên, ngồi ngó núi non tứ phÃa cho phỉ lòng háo cảnh, rồi Ä‘i thẳng vô chÆ¡n núi Lâm Viên tìm Ä‘Æ°á»ng lên đảnh coi bao cao. Äi chÆ¡i xa nhÆ° váºy thì Phúc hăng hái, nhÆ°ng mà chẳng khi nà o ngả ngá»›n vui cÆ°á»i, dÆ°á»ng nhÆ° vÃt thÆ°Æ¡ng tâm cứ ngầm ngầm châm chÃch ruá»™t gan, dầu nếm thú nên thÆ¡, dầu xem cảnh tuấn tú, cÅ©ng không hết Ä‘au Ä‘á»›n.
Buổi chiá»u Ä‘i trong châu thà nh, thì vợ chồng TrÆ°á»ng ăn ý vá»›i nhau nên thÆ°á»ng cụt thụt Ä‘i sau xa xa, để cho Phúc Ä‘i trÆ°á»›c vá»›i cô Lý. Cô Lý vui vẻ, cứ kiếm chuyện mà nói vá»›i Phúc, song cô nói thì Phúc nghe, chá»› Phúc không muốn đối đáp, dÆ°á»ng nhÆ° tai nghe nói chuyện ở đây, mà trà tÆ° tưởng ngoà i chÆ¡n mây, hoặc trên mặt biển.
Má»™t buổi sÆ¡m mÆ¡i, vợ chồng TrÆ°á»ng không muốn Ä‘i chÆ¡i, tÃnh nằm nhà xem sách. Phúc đứng trÆ°á»›c sân xem hoa, thấy sắp nhá» cho mÆ°á»›n ngá»±a, dắt bốn năm con ngá»±a Ä‘i ngang. Phúc thấy có con ngá»±a ô cao lá»›n máºp mạp, muốn cỡi con ngá»±a ấy Ä‘i chÆ¡i má»™t vòng, nên kêu mà mÆ°á»›n.
Cô Lý thÃch cỡi ngá»±a lắm, ngặt vì hôm má»›i lên đây liá»n bị cô Mỹ kÃch bác sá»± đó. Nay cô thấy Phúc mÆ°á»›n ngá»±a Ä‘i chÆ¡i thì cô không thể dằng cái sở thÃch của cô được nữa, nên cô há»i:
- Anh Phúc mướn ngựa đi chơi hả? Xin anh cho phép em đi với.
- Tôi Ä‘i báºy má»™t vòng mà thôi.
- Em cũng đi một vòng như anh.
- Äá»n bà con gái cỡi ngá»±a hiểm nghèo lắm.
- Em cỡi hoà i, có sao đâu. Em cỡi giá»i lắm, xin anh đừng lo. Anh đợi em thay đồ rồi em Ä‘i vá»›i.
Cô Lý biểu mấy đứa nhá» cho mÆ°á»›n ngá»±a chá» cô, rồi cô chạy vô phòng thay đổi y phục. Cách chẳng bao lâu cô trở ra sân, trên mặc má»™t cái áo nỉ vằn mà u nâu, dÆ°á»›i mặc má»™t cái quần tây cÅ©ng bằng nỉ mà u trứng gà , đầu choà n má»™t cái khăn rằn ri, bá»™ coi gá»n gà ng lắm. Cô lá»±a má»™t con ngá»±a nhỠêm ái đằm thắm hÆ¡n hết mà mÆ°á»›n rồi so cÆ°Æ¡ng leo lên lÆ°ng lẹ là ng nhÆ° Ä‘á»n ông con trai. Cô ngó Phúc mà nói: "Anh thấy hôn? Em biết cỡi ngá»±a mà . Anh lên lÆ°ng ngá»±a Ä‘i.“
Phúc leo lên ngựa, để cho cô Lý đi trước. Phúc theo sau.
Ngá»±a chạy lúp xúp, cô Lý day lại há»i:
- Anh muốn đi đâu anh Phúc?
- Äi đâu cÅ©ng đựơc.
- Äi trong châu thà nh hay gặp xe hÆ¡i bất tiện. Hai anh em mình Ä‘i vòng Tour de chasse chÆ¡i nghe hôn?
- Tự ý cô.
Cô Lý cho ngá»±a chạy qua Ä‘Æ°á»ng trÆ°á»›c dinh quan Quản Äạo rồi quanh vô Ä‘Æ°á»ng Ä‘i Tour de chasse. Phúc cứ chạy theo cô.
Hễ ngựa chạy một khoảng xa xa coi bộ mệt, thì cô Lý gò cương lại để đi thủng thẳng mà nghỉ. Phúc cũng là m như cô, mà cũng cứ đi sau chớ không chịu tới trước.
Vô tá»›i khoảng đồng, khá»i ngả ba tẻ Ä‘Æ°á»ng Ä‘i Point-de-Vue má»™t chút, cô Lý thấy má»™t bầy nai, có hai con mang chà -gạt (33) bùm sùm trên đầu, Ä‘Æ°Æ¡ng đứng chung quanh má»™t cây thông già trÆ¡ trá»i giữa nổng, nhánh vin lên, nhánh cong xuống. PhÃa trong xa xa nắng chói cá» non trên nổng là m cho chá»— và ng và ng, chá»— xanh lặc lìa, xem nhÆ° lụa phÆ¡i gấm trải trên mặt đất. Xa vô trong nữa là dãy núi Lâm Viên xanh xanh.
Sẵn có tâm hồn lãng mạn, cô Lý thấy cảnh xinh đẹp nhÆ° váºy thì xao xuyến trong lòng, liá»n chỉ tay và la lá»›n: "Anh Phúc, anh Phúc, bức tranh tùng lá»™c rõ rà ng đó, thấy hôn? đẹp quá, không bao giá» há»a sÄ© vẽ cho được nhÆ° váºy! Em vui quá! Anh vui hôn?"
Phúc dừng ngá»±a má»™t bên cô Lý mà ngó. Bầy nai vẫn đứng tá»± nhiên, con thì cúi đầu ăn cá», con thì vin mặt ngó mông, không sợ, không lo gì hết. Phúc nói: "Cảnh Äẹp thiệt". Cô Lý cÆ°á»i ngả ngá»›n mà nói: "Giữa cái cảnh đẹp đẽ nhÆ° vầy, và nhÆ° em được ở mà xem tối ngà y, em cÅ©ng chịu nữa".
Phúc không trả lá»i, thúc ngá»±a Ä‘i, con ngá»±a của cô Lý cÅ©ng Ä‘i theo. Cô Lý há»i:
- Anh đói bụng hay không, anh Phúc? Hồi nãy em có lấy bỠtúi đem theo một hộp pâté (34) với hai ổ bánh mì nhỠđây. Nếu anh đói bụng thì ngừng lại đây mà ăn.
- Tôi không đói.
- Em đói rồi. Mà thôi, để Ä‘i qua hồ Than Thở, rồi mình sẽ nghỉ mà ăn. Cặp ngá»±a lúc chạy lúp xúp, lúc Ä‘i thủng thẳng, nên 10 giá» rưỡi má»›i qua tá»›i hồ Than Thở. Cô Lý rủ Phúc xuống ngá»±a mà nghỉ má»™t chút, đặng ăn bánh mì dằn bụng rồi sẽ Ä‘i nữa. Phúc chịu. Hai ngÆ°á»i xuống ngá»±a, buá»™c cÆ°Æ¡ng và o cây thông bên Ä‘Æ°á»ng rồi Ä‘i lại cái cầu ở mé hồ mà ngồi.
Mùi nhựa thông bay thơm ngát như xông trầm, nước dưới cầu chảy ro re như than thở. Chung quanh hồ rừng thông lố xố, chung quanh mình quang cảnh u nhà n. Cảnh đẹp mà có vẻ buồn, là m cho Phúc châu mà y tư lự.
Cô Lý móc trong túi áo lấy ra hai ổ bánh mì nhá» vá»›i má»™t há»™p pâté. Cô Ä‘Æ°a há»™p pâté mà cáºy Phúc khui giùm, nhá» có việc là m Phúc má»›i tạm quên cái cảnh buồn trÆ°á»›c mặt. Pâté mở ra được rồi, cô Lý Ä‘Æ°a cho Phúc má»™t ổ bánh mì mà má»i Phúc ăn, Phúc vị bụng nên phải lấy ăn vá»›i cô, chá»› thiệt không muốn ăn chút nà o hết.
Cô Lý thấy Phúc buồn bá»±c chừng nà o thì cô cà ng vui vẻ thêm chừng nấy, tÃnh là m vui cho Phúc hết buồn, chẳng dè cô cà ng vui thì Phúc cà ng buồn thêm, sá»± vui của cô đã không Ãch mà lại còn hại.
Má»™t lúc Phúc ngồi ngó sá»ng trên mặt nÆ°á»›c, tay cầm ổ bánh mì mà không ăn. Cô Lý thấy váºy cô lấy là m tức vá» sá»± dụng tâm của cô không được kết quả theo ý muốn, bởi váºy cô tÃnh đổi cách nên nghiêm nét mặt mà há»i: "Bá»™ anh sao buồn hoà i, dầu thấy cảnh đẹp cho mấy Ä‘i nữa anh cÅ©ng không biết vui. Tại sao váºy anh Phúc?"
Phúc lặng thinh một chút rồi thở dà i mà đáp:
- Tại sự vui không thế và o trong lòng tôi được.
- Tại sao mà sự vui không thế và o trong lòng anh?
- Tại tôi có tâm sự riêng nó ngăn đón không cho sự vui và o được.
- Tâm sá»± gì mà ác quá váºy? Em có thể được biết hay không?
Phúc ngó cô Lý, thấy cô Ä‘Æ°Æ¡ng chúm chÃm cÆ°á»i mặt á»ng lòa hạnh phÆ°á»›c, miệng khiêu khÃch tình duyên, thì lắc đầu mà đáp:
- Cô muốn biết tâm sự của tôi là m chi? Cô không nên biết.
- Tại sao váºy?
- NgÆ°á»i vui vẻ không nên biết sá»± buồn rầu, ngÆ°á»i phấn chà không nên nghe chuyện thất chÃ.
- Anh cho em là ngÆ°á»i vui vẻ phấn chà hả?
- Phải.
- Nếu anh tưởng nhÆ° váºy thì anh tưởng lầm. Nhiá»u khi ngÆ°á»i ta buồn rầu lung lắm, nên ngÆ°á»i ta phải là m vui bá» ngoà i đặng khá»a lấp ná»—i buồn ở trong. Nhiá»u khi ngÆ°á»i ta chán ngán não ná» lung lắm, nên ngÆ°á»i ta phải rán hăng hái hoạt Ä‘á»™ng đặng trừ sá»± chán ngán não nỠđó.
- Cô là m sao mà đến nỗi buồn rầu chán ngán?
- Äèn nhà ai nấy sáng, tâm sá»± của ai nấy biết.
Phúc thấy cô Lý bây giỠbuồn hiu, hết vui vẻ như hồi nãy, thì ăn năn nói:
- Tôi phá cái vui của cô, tôi quấy nhiá»u lắm. Xin cô tha lá»—i. Há»… mình mang chứng bịnh buồn thì mình không nên gần ai hết, gần rồi lây bịnh cho ngÆ°á»i ta. Sá»± ấy nay thà nghiệm đã rõ rà ng, không còn nghi ngá» gì nữa.
Cô Lý suy nghĩ một chút rồi cô đáp:
- Nếu lây bịnh buồn cho ngÆ°á»i ta rồi bịnh của mình giảm được, thì có lợi chá»› không phải hại mà sợ.
- So Ä‘o lợi hại nhÆ° váºy sao được. Mà dầu lây bịnh cho ngÆ°á»i ta rồi bịnh của mình giảm được Ä‘i nữa, mình cÅ©ng không nên là m. NgÆ°á»i có nhÆ¡n nỡ lòng nà o mà là m nhÆ° váºy cho được.
- Anh thiệt là quân tá». Em kÃnh phục anh lắm... mà em tưởng nếu mình có
bịnh buồn, mình kiếm ngÆ°á»i cÅ©ng có bịnh buồn nhÆ° mình mà gần gụi, hai bịnh buồn chá»i nhau rồi có lẽ sá»± buồn tiêu hết mà hóa ra sá»± vui không biết chừng.
- Sợ hai cái buồn nháºp lại rồi nó lá»›n bằng hai má»›i khổ cho chá»›. (thiếu)
- Láºp gia đình là có vợ con, có nhà cá»a, nối nghiệp cho cha mẹ, nối dòng cho tổ tiên, là m đầm ấm cho xã há»™i, là m an ổn cho quốc gia. Con ngÆ°á»i phải là m cái nghÄ©a vụ ấy má»›i trá»ng đạo là m ngÆ°á»i, trà má»›i thÆ¡ thá»›i, sá»± sống má»›i có ý nghÄ©a.
- Sao anh để ý đến gia đình mà anh lại khổ tâm?
- Vì tôi phải nhượng cái nghÄ©a vụ ấy cho ngÆ°á»i khác, tôi không thể là m được.
- Nếu má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u là m nhÆ° anh, ai cÅ©ng trốn lánh không chịu lãnh cái nghÄ©a vụ láºp gia đình, thì còn gì xã há»™i, còn gì quốc gia? Theo ý em tưởng con ngÆ°á»i trÆ°á»›c hết phải lo là m cho tròn cái đạo là m ngÆ°á»i, không được viện lẽ gì mà thối thác nghÄ©a vụ ấy. Bữa nay nhá» có anh cắt nghÄ©a em má»›i thấu hiểu ý của ba em. Váºy thì em phải vâng theo ý ấy, em không dám cãi nữa.
- Ở Ä‘á»i có nhiá»u nghÄ©a vụ phải là m, nhÆ°ng vì váºn há»™i xui khiến mà mình không là m được thì phải chịu. Cô chịu láºp gia thất, ấy là má»™t Ä‘iá»u hiệp nghÄ©a. Tôi khuyên cô phải là m. Còn pháºn tôi, thì tôi chắc tôi không thể là m được.
Hết lá»i cãi nữa, cô Lý lắc đầu mà đứng dáºy. Phúc thấy đã trÆ°a rồi nên khuyên cô Lý vá», kẻo vợ chồng TrÆ°á»ng nhá»c lòng chỠăn cÆ¡m. Phúc nắm ngá»±a giùm cho cô Lý leo lên lÆ°ng rồi hai ngÆ°á»i song song trở vá» nhà .
Tối bữa ấy cô Lý vô phòng mà thuáºt chuyện Ä‘i chÆ¡i vá»›i Phúc cho vợ chồng TrÆ°á»ng nghe, nhứt là thuáºt rõ các câu chuyện của Phúc nói, không bá» sót má»™t ý nà o hết. TrÆ°á»ng nghe rồi thì lắc đầu nói: "Bịnh của anh Phúc tôi tưởng không có thuốc gì mà cứu được. Ảnh thất tình đến ná»—i thấy cảnh đẹp không biết vui, thấy gái đẹp không Ä‘á»™ng lòng, thế thì mình phải chịu thua, đừng trông mong gỡ mối sầu cho ảnh nữa".
Cô Mỹ nói: "Anh Phúc Ä‘i chÆ¡i vá»›i mình hổm nay, em thấy tánh nết ảnh, em nghe ảnh nói chuyện thì thiệt quả ảnh là má»™t ngÆ°á»i cao thượng đúng đắn, đáng kÃnh trá»ng. Váºy mình phải ráng là m sao mà gỡ mối sầu cho ảnh, chá»› bỠảnh khổ não trá»n Ä‘á»i thì tá»™i nghiệp lắm".
TrÆ°á»ng há»i: "Biết là m sao bây giá»?"
Cô Lý suy nghÄ© rồi nói: "Em thấy có má»™t thế khác nữa. Hổm nay mình muốn giải buồn cho anh Phúc mà mình cứ chăm lo là m cho ảnh cảm vá» tâm hồn mà thôi. Là m nhÆ° váºy không cảm ảnh được. Thôi mình bá» cách đó Ä‘i, láºp thế là m cho ảnh cảm vá» hình thức thá» coi có kết quả hay không. Chừng vá» Sà i Gòn, anh TrÆ°á»ng ráng cầm anh Phúc ở lại chÆ¡i Ãt bữa, rồi mình dắt ảnh Ä‘i xem hát, Ä‘i khiêu vÅ©, mình cho ảnh nếm các cuá»™c vui vá» hình thức, là m nhÆ° váºy thá» coi ảnh có biết vui hay không."
TrÆ°á»ng lắc đầu đáp:
- Anh Phúc có bịnh vá» tâm hồn. Cái đẹp, cái vui tá»± nhiên của trá»i đất mà còn không là m cho ảnh cảm xúc, thì cái đẹp cái vui lạm xạm của loà i ngÆ°á»i là m sao mà đổi trà ảnh được.
- Nếu mình cho ảnh nếm cuộc vui vỠhình thức mà ảnh không biết vui, thì em còn một phương thế khác nữa.
- Phương thế gì? Cô nói cho tôi nghe thỠcoi.
- Mình láºp thế cho ảnh giáp mặt vá»›i cô Hạnh.
- Uý! Hiểm nghèo lắm! Sợ sanh sự không tốt.
- Anh Phúc cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i có mục ghẻ, Ä‘au Ä‘á»›n nhức nhối ngầm ngầm hoà i. Mổ phứt mụt ghẻ ấy má»™t lần cho rồi. Mổ thì chắc ảnh Ä‘au lắm, mà đau rồi là nh bịnh thì không sợ gì.
Vợ chồng TrÆ°á»ng đồng khen cô Lý tÃnh hay và hứa chừng vá» Sà i Gòn sẽ cầm Phúc ở lại chÆ¡i Ãt bữa.
Ở nghỉ trên Ä‘Ã Lạt đúng 15 ngà y rồi bốn ngÆ°á»i má»›i lên xe trở vá» Sà i gòn.
---------------------------------------------
32. đồi
33. sừng nai có nhiá»u nhánh
34. dồi, chả
Tà i sản của quykiemtu