 |
|

09-09-2008, 08:35 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
X.30 phá lưới_ Äặng Thanh
Chương 1
Phan Thúc Äịnh
Ngô Äình Diệm xem rất kỹ chiếc và mà Lansdale [1] và Fishiel đã trao cho. Lansdale nói :
- Tất nhiên chúng tôi đã xem rồi. Bây giá» xin má»i ông xem, sau đó, ông hoà n lại cho chúng tôi. Và i ngà y nữa Sở Cảnh sát Nữu Ước sẽ Ä‘iện cho chá»§ nhân nó, báo tin đã tìm được và trả lại cho chá»§ nhân cá»§a nó.
Chiếc và bằng loại da cừu má»m đắt tiá»n, sản xuất ở Pháp. Trong và có má»™t số đôla, má»™t số phÆ¡răng Pháp, mấy cái danh thiếp in kiểu chữ nhã mà đẹp :
PHAN THÚC ÄỊNH
Tiến sÄ© luáºt
Diệm lẩm bẩm :
- À, ra anh chà ng đã đỗ tiến sÄ© luáºt.
Má»™t cái há»™ chiếu cá»§a Äịnh được cấp từ Pháp cho phép nháºp cảnh nước Mỹ. Má»™t cái ảnh Äịnh đứng dưới chân tháp Eiffel. Tất cả những thứ ấy, Diệm không chú ý tá»›i, chỉ xem qua. Nhưng có hai váºt, Diệm cứ bâng khuâng ngắm nghÃa, cầm mãi trên tay. Má»™t là bức bưu ảnh in hình Äức bà Maria mà u sắc, đỠin rõ tại nhà in riêng cá»§a Vatican. Äức Bà bồng đức Chúa Hà i Äồng trên tay, mặt phúc háºu, đẹp dịu dà ng, cặp mắt hÆ¡i buồn đầy vẻ thương yêu, chung quanh ngưá»i tá»a hà o quang. Nét vẽ trau chuốt, sinh động đến ná»—i ngưá»i ta nhá»› những bức há»a cá»§a Leonard de Vinci. Äây không phải là bức bưu ảnh thưá»ng. Vừa nhìn thấy, Diệm biết ngay đây là cá»§a Äức Cha anh, Ngô Äình Thục. Ngưá»i cầm bức ảnh ấy - chỉ anh em Diệm má»›i hiểu riêng vá»›i nhau thôi - là ngưá»i đã được Ngô Äình Thục thẩm tra rồi và tin cẩn được. Ngô Äình Diệm là ngưá»i rất tin ở CIA, nhưng lại tin anh em ruá»™t mình hÆ¡n cả CIA. Diệm biết anh mình là Ngô Äình Thục có cả má»™t mà ng lưới tai mắt tay chân riêng rá»™ng lá»›n mà nhiá»u lần Phòng Nhì cá»§a Pháp ở Việt Nam đã phải nhá» vả. Äức chúa Giê-su dạy các tông đồ rằng: â€œÄÆ°á»£c cả và thiên hạ là m gì nếu mà mất nước thiên đà ng?â€. Ở Giám mục Ngô Äình Thục thì “nước thiên đà ng†không trá»ng bằng “nước hạ giá»›i†nên ngưá»i “tinh thạo†việc Ä‘á»i lắm. Ngưá»i đã giao cho Äịnh cầm bức bưu ảnh Äức bà Maria nà y.
Váºt thứ hai là má»™t cái thẻ ngà . Khi đưa và cho Diêm, cả Lansdale và Fishiel cÅ©ng không hiểu váºt đó là gì. Diệm phải giải thÃch cho hai tên Mỹ hiểu: Äây là cái thẻ cá»§a Nam Triá»u ban cho các quan lại, trên ghi chức tước phẩm ngạch để treo ở ngá»±c bên trái ngoà i chiếc áo dà i. Lansdale gáºt gù :
- À... như trong quân đội Mỹ khâu vải ghi tên và cấp bực của mình ở ngực đây. Có cái khác là chúng tôi đeo ngực bên phải.
Chiếc thẻ ngà có mấy hà ng chữ nhá». Chiếc thẻ ngà cá»§a ngưá»i đồng liêu Phan Thúc Ngân đã quá cố đây. Phan Thúc Äịnh vẫn giữ những di váºt ká»· niệm má»™t thá»i là m quan cá»§a bố. Anh ta tháºt là má»™t ngưá»i con chà hiếu. Những ngưá»i như thế nà y là m sao quên được mối thù cá»§a Cá»™ng sản đối vá»›i gia đình mình? Những ngưá»i như thế nà y sẽ là những ngưá»i rất đắc lá»±c cho ta đây. Bức bưu ảnh cá»§a Äức Cha anh Ngô Äình Thục và cái thẻ ngà cá»§a bố mà anh ta còn trân trá»ng như má»™t báu váºt nà y đủ cho ta hiểu con ngưá»i ấy như thế nà o rồi. Các ông CIA nhiá»u khi cÅ©ng khá cẩn tháºn. Ngưá»i Mỹ là m thế nà o lại có thể hiểu được ngưá»i Việt Nam bằng ngưá»i Việt Nam, bằng ta.
Cái thẻ ngà bâng khuâng trên bà n tay dà y thô và ngắn ngá»§n cá»§a Diệm. Ở giữa cái nước Mỹ xa xôi toà n những con ngưá»i chỉ biết có thá»±c tại, cái váºt lạc loà i nà y tá»± dưng đến cà ng là m hắn xót xa nhá»› tá»›i dÄ© vãng bạc và ng. Nhìn cái thẻ ngà , hắn như nhìn thấy cả quá khứ sống lại. Cái váºt thân thuá»™c và nhiá»u ká»· niệm... Chỉ riêng việc Phan Thúc Äịnh trân trá»ng giữ gìn cái thẻ ngà nà y đủ là m cho Diệm ưu ái Äịnh hÆ¡n lên.
* * * * *
Có tiếng chuông reo khe khẽ ở đầu buồng. Tiếng chuông ấy nối thẳng từ phòng thưá»ng trá»±c cá»§a trưá»ng và o, báo hiệu có ngưá»i đến há»i Diệm, Diệm xếp tất cả các váºt và o chiếc và như cÅ©, mở khóa tá»§ áo cá»§a mình cất chiếc và đi. Trưá»ng đại há»c Michigan dà nh riêng cho Diệm hai buồng rá»™ng. Má»™t buồng ngá»§ có kê giưá»ng, tá»§ gương đựng quần áo. Má»™t buồng là m việc và tiếp khách, có kê tá»§ sách, má»™t bà n giấy, má»™t bá»™ ghế bà nh và bà n uống nước.
Diệm và o ngồi ở sau bà n giấy chỠđợi. Trên bà n giấy, má»™t quyển “Mein Kampf†cá»§a Hitler mở rá»™ng. Diệm Ä‘ang Ä‘á»c dở quyển đó. Thưá»ng thưá»ng Diệm có hai cách tiếp khách, má»™t là đối vá»›i khách ngưá»i Mỹ thì Diệm thưá»ng ngồi ở ghế bà nh nói chuyện tá»± nhiên. Hai là đối vá»›i khách ngưá»i Việt Nam - dù Diệm hầu như không có khách ngưá»i Việt, ngoà i mấy gã mà CIA đưa sang há»c như Trần Kim Tuyến, Phạm Xuân Phòng... - Diệm bao giá» cÅ©ng bố trà cách ngồi cá»§a mình sao cho có uy thế cá»§a bá» trên, nói năng sao cho đưá»ng bệ, khẩu khÃ, hách dịch.
Năm phút sau có tiếng gõ cá»a. Diệm đáp :
- Cứ và o!
Má»™t nhân viên nhà trưá»ng mở rá»™ng cá»a, cúi chà o và đưa tay má»i má»™t thanh niên ngưá»i Việt dong dá»ng cao, nhanh nhẹn trong bá»™ quần áo xám nhạt sang trá»ng, bước và o. Ngưá»i thanh niên cúi đầu chà o Diệm :
- Bẩm cụ lá»›n, con kÃnh chà o cụ lá»›n. Chẳng biết cụ lá»›n còn nhá»› con không?
Gã nhân viên nhà trưá»ng đã im lặng bước ra, sau khi khép cá»a buồng lại.
Diệm không trả lá»i ngưá»i thanh niên ngay, giữ thái độ im lặng, vá» nheo mắt nhìn anh chăm chú. Ngưá»i thanh niên vẫn lịch sá»±, mỉm cưá»i nhìn thẳng và o mặt Diệm, lá»… độ :
- KÃnh thưa cụ lá»›n, con là Phan Thúc Äịnh. Thầy con là Phan Thúc Ngân, năm 1945 đã cùng cụ lá»›n Ä‘i Tân-gia-ba. Năm 1946, con đã có dịp gặp cụ lá»›n...
Diệm lúc ấy mới như chợt nhớ ra.
- A! Anh là Äịnh, con cụ Ngân. Bảy, tám năm qua rồi, anh có hÆ¡i khác đôi chút và diện quá là m tôi không nháºn ra được ngay.
Diệm đưa tay chỉ chiếc ghế trước bà n giấy :
- Anh ngồi xuống đây. Nà o, ta nói chuyện!
Ngưá»i thanh niên cảm Æ¡n và ngồi xuống ghế.
- Tôi vẫn... vẫn nhớ cụ Tuần Ngân. - Diệm nói - tội nghiệp cụ, chẳng may...
Câu nói cá»§a Diệm như khÆ¡i dáºy ná»—i Ä‘au thương sâu kÃn trong tim Phan Thúc Äịnh.
Anh cúi xuống, buồn bã, báºm môi lại. Diệm vẫn nhìn và o mặt anh soi mói :
- Bá»n Cá»™ng sản đã giết thầy anh, đã là m gia đình anh tan nát.
Phan Thúc Äịnh vẫn cúi gục đầu xuống. Mắt anh chá»›p mau. Môi anh vẫn mÃm chặt. Anh rút vá»™i khăn tay cháºm mắt. lm lặng nặng ná». Diệm vẫn chăm chú nhìn từng nét thay đổi trên mặt anh.
Mấy giây sau, Äịnh ngá»ng lên, mắt anh đỠhoe và anh nói như nói qua hà m răng nghiến chặt :
- Con không bao giỠquên mối thù đó. Con ghi và o xương tủy.
Nét mặt Diệm vui hẳn lên. Hắn đổi giá»ng :
- Cháu nghÄ© thế là phải. Cháu tháºt là ngưá»i con có hiếu. Thầy cháu cÅ©ng là má»™t ngưá»i tá» vì đạo. Bổn pháºn cá»§a những ngưá»i sống là phải trả thù cho thầy cháu. Không phải chỉ mình cháu đâu, còn nhiá»u ngưá»i nữa cÅ©ng muốn trả thù. Bác cÅ©ng sẽ là m tất cả má»i việc để trả thù cho thầy cháu. Chắc cháu biết rằng lúc sinh thá»i thầy cháu và bác đã kết giao thân thiết. Thầy cháu đã gởi gắm cháu cho bác.
Giá»ng nói cá»§a Äịnh vẫn chưa hết xúc động :
- Vãng, thầy con có kể cho con nghe những ngà y theo hầu cụ lá»›n bôn ba nÆ¡i hải ngoại. Thấy cụ lá»›n, con lại nhá»› đến thầy con. Con chỉ mong nối được chà thầy con, được Ä‘i theo cụ lá»›n, nghe lá»i cụ lá»›n chỉ bảo.
Diệm gáºt đầu :
- Bác cÅ©ng thấy có trách nhiệm vá»›i cháu. Nhưng bác muốn há»i cháu: sao cháu biết bác ở đây mà tìm đến được?
- Con vẫn nhá»› thầy con dặn phải nương tá»±a cụ lá»›n. Con vẫn cố tìm cụ lá»›n. Äầu năm nay, sau khi tốt nghiệp ở Pháp, con vá» Huế, gặp được cha Cras [2]. Nhắc đến cụ lá»›n Cha Cras giá»›i thiệu con và o thăm Äức Cha Thục ở VÄ©nh Long. Tháºt là may mắn cho con được gặp Äức Cha Thục. Äức Cha cho con biết cụ lá»›n Ä‘ang ở Mỹ. Lúc ấy, Ngưá»i nói Ngưá»i Ä‘ang mắc báºn. hẹn con ná»a tháng sau đến. Ngưá»i má»›i có thá»i gian nói chuyện được nhiá»u (Diệm hÆ¡i mỉm cưá»i). Y hẹn, con đến, Ngưá»i chỉ cho con sang bên nà y gặp đức Giáo chá»§ Spellman ở tu viện Mary Knoll. Ngưá»i có viết cho con hai bức thư, má»™t bức Ngưá»i bảo trình đức giáo chá»§, má»™t bức Ngưá»i bảo phải chuyển đến táºn tay cụ lá»›n nếu được gặp cụ lá»›n...
Äịnh móc trong túi má»™t phong bì dán kÃn, lá»… phép đưa cho Diệm. Diệm cầm chiếc phong bì không mở ra xem ngay. Äịnh ngáºp ngừng :
- ... Còn Ä‘iá»u nà y con không dám giấu cụ lá»›n...
Diệm vẫn chăm chú nghe Äịnh :
- Sao? Cháu cứ nói, đừng e ngại gì cả...
- Con tháºt có lá»—i vá»›i cụ lá»›n. Ngoà i bức thư nà y ra, Äức Cha Thục còn gởi cho con chuyển đến cụ lá»›n má»™t bức ảnh Äức bà Maria để lấy phước là nh. Bức ảnh ấy con để trong vÃ, chẳng may cách đây và i hôm Ä‘i dạo phố bị kẻ cắp móc mất. Con không ngỠở Mỹ nà y cÅ©ng nhiá»u kẻ cắp thế... May mà lá thư nà y con để trong cặp, không mang theo trong ngưá»i hôm đó.
- Cháu bị mất cắp và ư? Có mất nhiá»u thứ không?
Äịnh xót xa :
- Trong và con có há»™ chiếu, tiá»n. Há»™ chiếu con xin lại được. Tiá»n con không tiếc. Con chỉ ân háºn để mất chiếc ảnh đức Bà cá»§a Äức Cha Thục ban phước là nh cho cụ lá»›n và má»™t ká»· váºt cá»§a thầy con, con vẫn mang theo mình hà ng chục năm nay.
- Cháu đã trình Sở Cảnh sát chưa?
- Con đã Ä‘i báo vá»›i sở Cảnh sát Nữu Ước rồi. Ngưá»i ta hứa sẽ tìm há»™ con, nhưng con không tin sẽ tìm thấy, vì qua báo chÃ, con thấy hằng ngà y ở thà nh phố Nữu Ước xảy ra hà ng nghìn vụ phạm pháp: giết ngưá»i, ăn cắp xe hÆ¡i, cướp cá»§a có vÅ© khà cÅ©ng hà ng trăm vụ mà nhiá»u vụ không thể tìm ra được thá»§ phạm thì việc mất chiếc và nhá» bé cá»§a con, há» quan tâm gì đến.
- Cháu không được nói vá» Hoa Kỳ như váºy! Cháu má»›i ở Pháp sang, chưa hiểu Hoa Kỳ đấy thôi. Báo chà hay là m to chuyện giáºt gân để gợi tò mò cá»§a độc giả. Äây là đất nước cá»§a tá»± do. Cháu hãy tin ở cảnh sát Hoa Kỳ. Há» nhiá»u và được đà o tạo cẩn tháºn lắm. Há» hứa tìm há»™ cháu thì biết đâu há» chẳng tìm ra cho cháu.
Diệm vẫn soi mói nhìn Äịnh nói tiếp :
- À... thế sau cái dạo bác gặp cháu năm 1946, rồi cháu là m những gì? Cháu kể chuyện cho bác nghe với.
Äịnh thản nhiên :
- Hồi năm 1946, sau khi gặp cụ lá»›n ở Hà Ná»™i, đưa cụ lá»›n và o thà nh rồi, con vẫn liên lạc vá»›i ngưá»i Pháp và ông Nhu. Ãt lâu sau, ngưá»i Pháp cho biết cụ lá»›n đã qua Hồng Kông và sẽ Ä‘i Pháp, nhá» Pháp đưa thêm viện binh sang đánh Việt Minh, con muốn Ä‘i theo cụ lá»›n quá mà không được. Ông Nhu cá» con trở lại Huế mang theo bức thư cá»§a ông gởi đức Khâm mạng Drapier [3], triệu táºp má»™t há»™i nghị thà nh láºp liên Ä‘oà n công giáo chống Cá»™ng dưới sá»± bảo trợ cá»§a ngưá»i Pháp. Con phải gian khổ lắm má»›i gặp được đức Khâm mạng và trình bức thư lên ngà i. Con được dá»± cuá»™c há»p bà máºt đó tại Phú Cam. Äức Khâm mạng Drapier sÆ¡ hở thế nà o để lá»t má»™t nữ công an Việt Minh và o trong đám đại biểu há»p kÃn. Thế là toà n bá»™ tổ chức và mưu đồ cá»§a đức Khâm mạng vá»›i ông Nhu bị bại lá»™. Nhiá»u ngưá»i cá»§a ta bị bắt ngay chưa kịp hà nh động gì cả. Con sợ quá, chạy trốn và o khu Pháp kiá»u, nương nhá» tướng Lebris [4] lúc bấy giá» có mặt ở Huế. Tướng Lebris cho máy bay đưa con và o Sà i Gòn. Thấy con còn trẻ, có há»c Ãt nhiá»u, con má»™t gia đình đã từng có công vá»›i chÃnh phá»§ Bảo há»™ trước đây, tướng Lebris giúp đỡ con tiếp tục há»c táºp, để thâu nháºn ná»n văn hóa tốt đẹp cá»§a nước Pháp. Năm 1947, con đỗ tú tà i ở Sà i Gòn. Sau đó, con được há»c bổng sang Pháp há»c. Năm vừa qua, con tốt nghiệp luáºt khoa tiến sÄ©. Mấy trưá»ng đại há»c ở Pháp má»i con giảng dạy nhưng nghÄ© đến thù nhà chưa trả, váºn mệnh đất nước Ä‘ang nghiêng ngá»a, con không thể an tâm ở nước ngoà i được. Äầu năm nay con vá» nước thăm nhà và như đã thưa vá»›i cụ lá»›n, con may mắn được gặp cha Cras...
Cái nhìn của Diệm dịu xuống. Hắn có vẻ vui lòng :
- Cháu lặn lá»™i tìm bác như váºy, hẳn có ý định?
Giá»ng Äịnh tha thiết :
- Thầy con xưa kia đã theo hầu cụ lá»›n. Con còn trẻ tuổi, mang nặng thù nhà , nhưng không biết phải là m gì. Con tháºt bÆ¡ vÆ¡ như ngưá»i đứng giữa ngã ba đưá»ng, nếu không gặp được cụ lá»›n. Con quyết tâm nối chà thầy con, má»™t lòng má»™t dạ trung thà nh vá»›i cụ lá»›n. Con chỉ mong gặp được cụ lá»›n, xin cụ lá»›n chỉ cho con, con phải là m gì. Con xin là m bất cứ việc gì cụ lá»›n sai khiến. Từ bao năm nay, con vẫn tâm niệm rằng chỉ có Ä‘i theo cụ lá»›n, con má»›i có thể trả được mối thù nhà .
- Cháu nghÄ© thế là phải lắm. Bác rất sung sướng được gặp lại cháu. Bác cháu ta có rất nhiá»u việc phải là m, rất nhiá»u việc phải là m.
Hắn đứng dáºy, giÆ¡ má»™t nắm tay vá» phÃa xa, Ä‘e dá»a :
- Bác còn sống đây thì bá»n Việt Minh đừng hòng yên ổn vá»›i bác. Bác sẽ láºp lại tôn ti tráºt tá»±. Bác sẽ trở vá» nước, sẽ xá» bắn tất cả những đứa nà o đã giết thầy cháu, sẽ xá» bắn tất cả những đứa nà o chống đối. Ngưá»i Mỹ sẽ giúp chúng ta. Chúng ta sẽ không thiếu súng đạn, tiá»n bạc. Chúng ta sẽ bắn hà ng loạt.
Hắn chỉ tay vá» phÃa quyển sách cá»§a Hitler như để dẫn chứng :
- Bất độc bất anh hùng. Muốn là m được việc lá»›n thì phải biết tà n nhẫn, phải có bà n tay sắt. Cháu phải nhá»› lấy Ä‘iá»u đó.
Äịnh im lặng nghe Ngô Äình Diệm nói vá»›i thái độ thà nh khẩn. Ngô Äình Diệm trở vá» bà n ngồi, vẫy tay cho Äịnh kéo ghế nhÃch lại phÃa hắn, nói :
- Bắt đầu từ hôm nay cháu là ngưá»i cá»§a Bác. Cháu có định ở lại nước Mỹ lâu không?
- Bẩm cụ lớn, con không có ý định ở lại đây lâu. Thù cha chưa trả, con không thể nà o an tâm ở lại đất nước phồn hoa nà y được.
Diệm gáºt gù :
- Äúng. Cháu nên trở vá» Việt Nam ngay. Cháu muốn trả thù cho thầy cháu, muốn tuổi trẻ cá»§a cháu sá»›m thà nh đạt hưởng vinh hoa phú quý, cháu hãy nghe lá»i bác, là m tất cả những việc gì bác trao cho cháu.
Äịnh ngoan ngoãn :
- Con xin tuân theo lá»i dạy cá»§a cụ lá»›n.
Diệm nói thong thả :
- Cháu hãy trở vá» Việt Nam. Chúng ta muốn là m việc lá»›n thì phải có lá»±c lượng. Äằng sau chúng ta đã có ngưá»i Mỹ rồi, nhưng ngưá»i Mỹ không muốn xuất đầu lá»™ diện. Ngưá»i Mỹ chỉ muốn đưa cố vấn và vÅ© khà sang giúp chúng ta thôi, chúng ta phải là m lấy. Việc cá»§a chúng ta tháºt là nặng ná». Chúng ta vừa phải chống lại bá»n Cá»™ng sản, vừa phải gạt bá» những ngưá»i Pháp Ä‘i. Cho nên ngay từ bây giá» chúng ta phải có nhiá»u ngưá»i cá»§a chúng ta ở trong nước, ở cả vùng ngưá»i Pháp lẫn vùng Việt Minh kiểm soát. Từ cuối năm 1951, bác có phái Lê Máºu Thà nh. (Phan Thúc Äịnh cau mà y, cố nhá»› lại má»™t Ä‘iá»u gì. Cái tên Lê Máºu Thà nh anh đã nghe thấy ở đâu má»™t lần rồi), giáo sư nổi tiếng ở Huế, vá» theo Cá»™ng sản, và o chiến khu Việt Minh ở miá»n Trung Trung phần, để láºp “nhóm kháng chiến quốc gia†nằm phục sẵn ở đó, đợi thá»i cÆ¡, là m đảo chÃnh. Không hiểu anh ta đã gây được lá»±c lượng cá»§a ta ở trong đó chưa mà từ hai năm nay, bác chưa nháºn được liên lạc gì cá»§a anh ta. Tin tức báo vá», chưa chÃnh xác cho lắm, cho biết anh ta vẫn còn sống và hình như đã lá»t và o là m việc ở má»™t cÆ¡ quan cá»§a Việt Minh. Bác giao cho cháu việc thứ nhứt là tìm má»i cách liên lạc được vá»›i anh ta, xem anh ta đã mở rá»™ng được mà ng lưới đến đâu rồi, đã sẵn sà ng hoạt động chưa.
Thấy Ngô Äình Diệm ngưng lại, Äịnh há»i :
- Thưa cụ lá»›n, con xin há»i má»™t Ä‘iá»u: Lê Máºu Thà nh có đáng tin cáºy không? Vì con sợ khoảng thá»i gian hai năm không có liên lạc ấy, lòng con ngưá»i có thể có những đổi thay, ai mà đoán trước được.
Diêm xua cái bà n tay ngắn ngủn :
- Cháu Ä‘a nghi như thế là tốt nhưng bác tin ở Lê Máºu Thà nh. CÅ©ng như bác tin ở cháu đây. Äấy cháu xem, bác có cần phải mở thư cá»§a Äức Cha VÄ©nh Long ra đâu, mà bác vẫn tin cháu. Vì giáo sư Lê Máºu Thà nh cÅ©ng có mối thù không đội trá»i chung vá»›i bá»n Việt Minh như cháu. Bố Lê Máºu Thà nh là cụ Hà n Dục trước đây là má»™t đại Ä‘iá»n chá»§ có hà ng nghìn mẫu ruá»™ng đất, dinh cÆ¡ đồ sá»™ thế mà mất hết. Lê Máºu Thà nh lại là ngưá»i có mang má»™t lý tưởng quốc gia sâu sắc, anh ta là má»™t ngưá»i đáng tin cáºy cá»§a chúng ta.
- Nếu tìm được Lê Máºu Thà nh thì con là m thế nà o để anh ta biết con là ngưá»i cá»§a cụ lá»›n phái vá»?
Diệm mỉm cưá»i :
- Bác sẽ viết thư riêng trả lá»i Äức Cha VÄ©nh Long. Cháu vá» yết kiến Äức Cha, Ngưá»i sẽ dặn dò cháu máºt khẩu để liên lạc vá»›i Lê Máºu Thà nh. Việc thứ hai là cháu nhân danh má»™t nhà trà thức quốc gia, tiếp xúc vá»›i các tổ chức công khai, các giáo phái trong vùng ngưá»i Pháp kiểm soát thăm dò thái độ cá»§a há» ra sao để bác dá»… xá» sá»± vá»›i há» sau nà y. Cháu tìm hết cách lôi kéo má»™t số ngưá»i trong bá»n há» vá» vá»›i chúng ta.
Mấy đảng phái công khai như Việt Nam quốc dân đảng, Äại Việt quốc gia liên minh Ä‘ang múa máy, thì chắc cÅ©ng dá»… nói chuyện vá»›i bá»n chúng thôi, vì bá»n chúng gió chiá»u nà o che chiá»u ấy, ai mạnh thì chúng theo. Còn các giáo phái thì bác hÆ¡i e ngại vì Äức Cha VÄ©nh Long có cho biết ngưá»i Pháp nắm há» khá chặt. Công việc nà y cháu sẽ gặp khó khăn đấy, nhưng Äức Cha cÅ©ng sẽ giúp cháu được nhiá»u.
Diệm ngưng lại nhìn Phan Thúc Äịnh có ý chỠđợi. Äịnh cúi đầu :
- Con xin Ä‘em hết sức con ra là m việc, để Ä‘á»n Æ¡n sá»± tÃn nhiệm cá»§a cụ lá»›n, xứng đáng vá»›i sá»± á»§y thác cá»§a cụ lá»›n.
Ngô Äình Diệm xoa hai tay và o nhau :
- Việc cá»§a chúng ta tháºt nặng ná». Cùng má»™t lúc vừa phải có ngưá»i cá»§a chúng ta ở vùng Việt Minh, vừa phải có ngưá»i cá»§a chúng ta ở vùng Pháp kiểm soát. Cần bao nhiêu tiá»n, ngưá»i Mỹ sẽ giúp chúng ta. Nhưng kẻ thù cá»§a chúng ta là bá»n Việt Minh Cá»™ng sản. Dù sao, chúng ta cÅ©ng phải thừa nháºn là chúng có lý tưởng và lý tưởng ấy đã thu hút được nhiá»u ngưá»i. Äể đối chá»i vá»›i Việt Minh cho có kết quả, chúng ta phải có má»™t lý tưởng có sức thu hút má»i ngưá»i theo chúng ta. Bác Ä‘ang giao cho chú Nhu, vá»›i sá»± giúp đỡ cá»§a các giáo sư Mỹ ở trưá»ng nà y, xây dá»±ng má»™t há»c thuyết, má»™t lý tưởng , má»™t ná»n triết há»c riêng khả dÄ© có thể chống lại được Cá»™ng sản. Má»™t há»c thuyết là m ngưá»i ta mê tÃn tuân theo, tuân theo như tuân theo má»™t đạo giáo...
Ngô Äình Diệm cưá»i thá»a mãn là m những thá»› thịt vốn bì bì trên mặt hắn nở ra :
- Việc thà nh công, bác vá» nước, cháu sẽ là ngưá»i thân cáºn cá»§a bác, cháu có công lá»›n, tuổi trẻ cá»§a cháu sẽ muôn và n vinh quang sung sướng.
Phan Thúc Äịnh kÃnh cẩn ngồi nghe những lá»i vừa là m nhiệm vụ vừa là bà i há»c, vừa là lá»i hứa hẹn động viên cá»§a Diệm.
- Cháu ở đây ăn cơm với bác. - Diệm lại nói.
- Thưa cụ lá»›n, con xin phép cụ lá»›n cho con vá» khách sạn thu xếp. Con nóng lòng muốn vá» nước. Con gặp cụ lá»›n ở đây, được cụ lá»›n chỉ bảo cho tham gia và o việc lá»›n là con mãn nguyện rồi. Con không muốn để thá»i gian trôi phÃ...
- ÄÆ°á»£c, bác cÅ©ng không giữ cháu. Bác cÅ©ng rất nóng ruá»™t. Váºy ngà y mai cháu lại đây, bác viết thư cho cháu vá» trình vá»›i Äức Cha VÄ©nh Long. Ở nước Mỹ nà y, cháu cần tiá»n tiêu, cứ bảo bác. Còn vá» nước, nếu cháu cần bao nhiêu, cháu cứ xin Äức Cha VÄ©nh Long.
Phan Thúc Äịnh đứng lên lá»… phép :
- Con xin phép cụ lá»›n. Con kÃnh chà o cụ lá»›n.
Diệm vẫn ngồi yên sau bà n giấy, chìa bà n tay ngắn ra. Phan Thúc Äịnh đỡ lấy, hÆ¡i cúi đầu.
Cánh cá»a khép lại sau lưng Phan Thúc Äịnh chưa được bao lâu thì lại có tiếng gõ cá»a. Diệm dõng dạc :
- Cứ và o.
Cánh cá»a mở rá»™ng, Fishiel và Lansdale hiện ra. Thái độ Diệm thay đổi. Hắn niá»m nở đứng dáºy đón hai tên Mỹ.
- Gút-mo-ninh! [5]
Fishiel há»i ngay :
- Phan Thúc Äịnh vừa ở đây ra?
- Vâng.
Hai tên Mỹ ngồi xuống ghế bà nh, vắt chéo chân, rút thuốc lá ra hút. Lansdale há»i :
- Ông thấy anh ta thế nà o?
- Chúng ta dùng được. Chắc chắc là Äức Cha anh tôi cÅ©ng đã thẩm tra vá» anh ta rồi, đây có cả thư cá»§a anh tôi.
Lúc ấy, Diệm má»›i xé phong bì bức thư cá»§a Ngô Äình Thục, vừa Ä‘á»c vừa dịch lại cho hai tên Mỹ nghe.
“Chú Diệm,
Nhân dịp anh Phan Thúc Äịnh sang Mỹ, tôi viết thư nà y nhá» anh mang cho chú.
(Diệm giải thÃch: Khi anh tôi nhá» ai cầm thư tay mang sang cho tôi như thế nà y, tức là đã ngầm giá»›i thiệu ngưá»i đó vá»›i tôi là tôi có thể sá» dụng được).
Anh Äịnh là con trai cụ tuần Phan Thúc Ngân, bạn đồng liêu cá»§a chú chắc chú còn nhá»›. Anh đến tôi từ lâu nhưng tôi báºn việc, nên bây giá» má»›i giá»›i thiệu anh sang gặp chú được. (à anh tôi muốn nói: Anh tôi đã để thá»i gian Ä‘iá»u tra vá» Äịnh rồi). Anh Äịnh là má»™t thanh niên có nhiệt huyết, muốn phụng sá»± đạo cả. Chú hãy nói con đưá»ng tuân theo ý Chúa để anh Äịnh rõ. (à anh tôi muốn nói: Có thể giao nhiệm vu cho Äịnh hoạt động được).
Tiện đây, tôi báo tin gia đình ta để chú rõ: Gia đình ta má»i ngưá»i Ä‘á»u mạnh khá»e, các cháu má»—i ngà y má»™t thêm đông. Riêng “bên ngoại†vẫn gặp nhiá»u khó khăn. tôi chẳng được tin gì cả. (à anh tôi muốn nói: Tổ chức cá»§a chúng ta ở trong vùng ngưá»i Pháp kiểm soát tốt, có thêm nhiá»u ngưá»i tham gia. Còn riêng vùng Việt Minh kiểm soát như thế nà y là không thể là m ăn gì được).
Chúc chú mạnh khá»e,
Chúa sẽ ban phước là nh cho chúng ta.
Ngô Äình Thụcâ€.
Hai tên Mỹ nghe Diệm vừa Ä‘á»c thư, vừa giải thÃch những ý ngầm trong thư, dáng trầm ngâm. Khi Diệm Ä‘á»c xong, Fishiel nói :
- á»’, chá»— nà o chúng ta cÅ©ng và o được, chỉ riêng vùng Việt Minh kiểm soát vẫn là má»™t vùng rất bà máºt đối vá»›i chúng ta.
Như để chứng minh thêm lá»i cá»§a Fishiel, Lansdale ngáºm ngùi :
- Nghiên cứu các báo cáo từ Việt Nam gởi vá», tôi cÅ©ng lấy là m lạ. Äầu năm 1950, cÆ¡ quan tình báo cá»§a ta có giao cho phòng Nhì Pháp má»™t nhân viên tên là Hồ Minh và o chiến khu Việt Minh ở Thừa Thiên để tổ chức “Chiến khu quốc gia†nhưng bị bại lá»™ [6]. Ông Diệm phái Lê Máºu Thà nh và o vùng chiến khu Việt Minh ở miá»n Trung Trung phần từ năm 1951 đến nay cÅ©ng không là m ăn được gì. Những tổ chức Äại Việt quốc gia liên minh, Việt Nam quốc dân Äảng ở mấy tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Äịnh và Phú Yên sẵn sà ng theo ta thì cÅ©ng như rắn nằm tịt trong hang, không dám thò đầu ra. PhÃa Bắc Việt Nam, những nhóm “Liên hiệp quốc gia†“Liên tôn chống Cá»™ng†ở ba tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà TÄ©nh Ä‘á»u tan rã cả. Cả má»™t nhóm ngưá»i cá»§a Phòng Nhì Pháp giá»›i thiệu vá»›i ta định đưa và o Thanh Hóa láºp “Chiến khu quốc gia†cÅ©ng bị Việt Minh lừa cho bắt gá»n [7]. Những Ä‘iệp viên được huấn luyện rất công phu cá»§a Phòng Nhì Pháp như Hải ÄÆ°á»ng, Trà Mi, Nguyá»…n Phước... được phái ra vùng Khu 4 cá»§a Việt Minh đến nay vẫn chưa có tin tức gì [8]. Ngưá»i Pháp đã mất và o đây bao nhiêu cá»§a, bao nhiêu ngưá»i... Thế là thế nà o? Chúng ta phải tìm hiểu cho ra. Vì khi ông Diệm vá» nước thì không phải thông qua Phòng Nhì cá»§a Pháp nữa, mà chÃnh chúng ta phải đấu trá»±c diện vá»›i tình báo Việt Minh.
Fishiel quả quyết :
- Không. Nhất định chúng ta phải hÆ¡n bá»n Phòng Nhì Pháp. Vá»›i những kỹ thuáºt tiên tiến, vá»›i đôla, vá»›i những phương tiện đầy đủ, vá»›i những ngưá»i được chúng ta đà o tạo kỹ lưỡng, vá»›i má»™t kế hoạch hà nh động tỉ mỉ, chu đáo, nhất định chúng ta phải hÆ¡n ngưá»i Pháp.
Ngô Äình Diệm gáºt đầu :
- Tôi cũng đồng ý với giáo sư.
Lansdale há»i Diệm :
- Thế ông đã giao nhiệm vụ hoạt động cho Äịnh?
- Tôi đã giao cho anh ta má»™t và i việc rồi. Tất nhiên má»›i chỉ là những việc thá» thách bước đầu. Anh ta không thể nắm được Ä‘iá»u gì quan trá»ng cá»§a chúng ta cả.
Diệm quay vá» mở tá»§, lấy chiếc và cá»§a Phan Thúc Äịnh. Hắn kéo ở và ra chiếc ảnh Äức bà Maria :
- Mặc dù anh tôi cÅ©ng đã gởi cho tôi váºt nà y.
Hắn cất chiếc ảnh và o chiếc vÃ, trả lại cho Lansdale :
- Phan Thúc Äịnh đã nói cho tôi rõ việc “mất cắp†chiếc và nà y. Ngưá»i cá»§a chúng ta là m rất giá»i. Äịnh không biết mất và o lúc nà o khi dạo chÆ¡i trên phố. Anh ta nói tất cả những gì có trong và không giấu má»™t thứ gì. Bây giá», tôi xin trả lại đại tá.
Lansdale cầm lấy chiếc và :
- Chiá»u nay, tôi sẽ cho Sở Cảnh sát Nữu Ước gá»i Ä‘iện báo cho anh ta biết đã tìm ra chiếc và và má»i anh ta đến nháºn.
- Äại tá trả Äịnh tất cả những thứ có trong và nà y? - Diệm há»i.
Lansdale mỉm cưá»i :
- Trả lại tất cả, trừ đô la trong vÃ, để cho nó hợp lý.
Và hắn há»i Ngô Äình Diệm :
- Bao giỠanh ta vỠnước?
- Anh ta định ngà y mai. - Diệm đáp.
Lansdale nói :
- Trong giai Ä‘oạn nà y, chúng ta phải cá» má»™t ngưá»i bà máºt giám sát những hoạt động cá»§a anh ta. Nguyên tắc cá»§a chúng ta là như thế.
- Cá» ai? - Diệm há»i.
Lansdale suy nghĩ một lát rồi thong thả nói :
- Theo ý tôi, không nên cá» ngưá»i ở Việt Nam theo dõi Äịnh, bởi vì hầu hết những ngưá»i cá»§a ta ở Việt Nam trước đây, bá»n SEDCE [9] và bá»n Phòng Nhì Pháp Ä‘á»u biết. Nếu Äịnh là ngưá»i cá»§a SEDCE thì anh ta biết ngay. Tôi muốn cho má»™t ngưá»i cá»§a ta mà tình báo Pháp và Äịnh chưa há» biết vá» là m việc đó. Tôi đỠnghị cho Phạm Xuân Phòng bà máºt vá» Việt Nam vừa là m những việc ta định giao cho Phòng, vừa theo dõi Phan Thúc Äịnh.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Edward Lansdale, đại tá, chỉ huy tình báo Mỹ (CIA) ở Việt Nam.
[2] Père Cras, một linh mục Pháp thuộc dòng Rédemptorist hoạt động tình báo cho SEDCE (cơ quan gián điệp và phản gián Pháp) ở Huế, trong những năm trước và sau thế giới đại chiến thứ hai.
[3] Drapier, Khâm mạng tòa thánh Huế.
[4] Lebris, tướng Pháp chỉ huy lực lượng Pháp đóng tại Huế sau ngà y hiệp định sơ bộ được ký kết, năm 1945.
[5] Good morning (tiếng Anh): Chà o buổi sáng.
[6] Vụ nà y đã bị Công an Thừa Thiên khám phá, hồi ấy Äà i tiếng nói Việt Nam đã vạch trần âm mưu và thá»§ Ä‘oạn cá»§a địch trước dư luáºn thế giá»›i.
[7] Vụ nà y xảy ra ở Thanh Hóa, bị công an bắt gá»n và o năm 1950.
[8] Xem truyện phản gián “Cất vó†- NXB Quân đội Nhân dân (1967), NXB Thuáºn Hóa (tái bản - 1987), cùng má»™t tác giả.
[9] SEDCE: Service d’étude et documentation de contre-espionnage (Sở Nghiên cứu và Tư liệu phản gián)..
Các chủ đỠkhác cùng chuyên mục nà y:
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 04:47 PM.
|

09-09-2008, 08:37 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Chương 2
Vân Anh
Sân bay Tân SÆ¡n Nhất - má»™t sân bay lá»›n ở ngoại thà nh Sà i Gòn - đầy máy bay quân sá»± và máy bay dân dụng. Những đưá»ng băng rá»™ng thênh thang. Có những đưá»ng băng bê tông nhẵn lì. Có những đưá»ng băng rải lưới thép. Äây là đầu não cá»§a con đưá»ng hà ng không tá»a Ä‘i khắp Äông Dương, Ä‘i châu Âu, châu Ã, châu Mỹ...
Cách 5 phút lại có má»™t chiếc máy bay hoặc cất cánh, hoặc hạ cánh. Những ngưá»i lÃnh không quân, thợ máy, lÃnh thông tin, quần áo ka ki, mÅ© calô xanh nước biển hoặc mÅ© lưỡi trai Ä‘en bá»c vải trắng, những cô chiêu đãi viên hà ng không váy hẹp mà u xanh nước biển, sÆ¡mi trắng, mÅ© calô xanh Ä‘i lại tấp náºp.
Phan Thúc Äịnh, vẫn chiếc cặp du lịch trên tay, vẫn bá»™ quần áo đúng thá»i trang, bước và o phòng khách cá»§a sân bay. Phòng khách như lắp toà n bằng kÃnh, ngưá»i đông ồn à o. Chá»— nà y và i ba viên sÄ© quan ngưá»i Pháp Ä‘ang đứng nói chuyện gẫu. Chá»— kia, mấy hà nh khách Ä‘ang quây quanh quầy giải khát uống nước, ăn bánh ngá»t. Có hà nh khách tay chắp sau lưng Ä‘i bước má»™t quanh phòng, vẻ chỠđợi. Có hà nh khách ngồi thản nhiên trên ghế, mở báo xem, phì phèo Ä‘iếu thuốc lá trên môi. Theo thói quen, bao giá» Phan Thúc Äịnh cÅ©ng quan sát khắp gian phòng, đặc biệt chú ý đến những ngưá»i hà nh khách ngồi có vẻ ung dung xem báo.
Trong những ngưá»i cầm tá» báo che lấp mặt hoặc Ä‘ang chăm chú xem sách kia, có ngưá»i nà o cần phải đỠphòng không? Kinh nghiệm cho biết những ngưá»i ấy má»›i là những ngưá»i anh phải quan tâm đến. Hình như không có gì đặc biệt cả. Anh đến sát giá». Có tiếng loa má»i những hà nh khách Ä‘i Huế ra máy bay. Má»i ngưá»i theo cô chiêu đãi viên thân hình dong dá»ng, xinh xắn, luôn luôn có nụ cưá»i duyên dáng trên cặp môi tô son mà u phá»›t tÃm, ra máy bay. Chiếc thang máy bay đã để sẵn ở cá»a má»™t chiếc máy bay Constellation bốn động cÆ¡ cá»§a hãng “Pháp Quốc Hà ng Khôngâ€. Cô chiêu đãi viên dừng bước, đứng sững cạnh thang, giÆ¡ tay nghiêng đầu rất kiểu cách, nói bằng tiếng Pháp :
- Xin má»i quý vị lên máy bay.
Hà nh khách lần lượt bước lên thang, lần lượt và o chỗ ngồi của mình.
Phan Thúc Äịnh bước và o khoang máy bay, đưa mắt nhìn má»™t lượt các hà nh khách. Nhanh như chá»›p, anh thu và o đôi mắt sắc sảo cá»§a mình những đặc Ä‘iểm biểu lá»™ trên nét mặt đám hà nh khách cùng Ä‘i. Mấy sÄ© quan và hạ sÄ© quan Pháp ngưá»i thì ngồi trầm tư, ngưá»i thì nói chuyện nhá» vá»›i nhau. Mấy ông ngưá»i Việt cỡ trung niên mà Phan Thúc Äịnh chia là m hai loại: ngưá»i nà o láu táu, mặt lá»™ vẻ sốt ruá»™t chắc là nhà buôn Ä‘i giao dịch; ngưá»i nà o có quần áo phẳng phiu, đầu mượt bóng, nét mặt đăm chiêu thì chắc là công chức cao cấp cá»§a chÃnh phá»§ Bảo Äại hoặc là má»™t thứ “chÃnh khách†chưa kiếm chác được gì, Ä‘i Huế để váºn động má»™t ghế ngồi nà o đó có thể hốt bạc được. Má»™t bà già - hay nói đúng hÆ¡n má»™t “mệ†Huế - búi tóc bằng trâm ngà , cổ Ä‘eo “kiá»ng†và ng, lên máy bay vẫn cầm há»™p trầu trên tay. Cuối khoang máy bay có má»™t ngưá»i đà n ông khoảng gần năm mươi tuổi, chải chuốt, Ä‘eo kÃnh mát gá»ng to, ngồi bên cạnh má»™t cô gái mưá»i sáu, mưá»i bảy tuổi.
Ngưá»i đà n ông Ãt nói, chỉ gáºt đầu hoặc lắc đầu trả lá»i rất hà tiện lá»i, trong khi cô gái hay nhà nhảnh há»i chuyện. Cô gái tóc buông xõa kiểu tóc các nữ sinh trung há»c, mặc má»™t chiếc áo dà i trắng Ä‘iểm hoa nhá» và thưa mà u xanh. Trán rá»™ng, lông mà y thanh, đôi mắt Ä‘en láy thông minh, mÅ©i dá»c dừa, đôi môi gá»n nhá». Cô gái nói chuyện đôi lúc pha má»™t câu tiếng Pháp. Qua câu chuyện loáng thoáng, Phan Thúc Äịnh biết đấy là hai bố con.
Anh ngồi xuống ghế, ghế bên cạnh anh vẫn còn trống. Anh tá»± há»i trong đám hà nh khách nà y ai là ngưá»i cá»§a CIA? Ai là ngưá»i cá»§a SEDCE? Ai là ngưá»i cá»§a Việt Minh? Có ai theo dõi mình không? Lại còn có thể có những gián Ä‘iệp cá»§a các nước khác nữa. Bởi vì, từ sau cuá»™c chiến tranh Nga - Nháºt và từ đầu thế ká»· 20 nà y, tất cả các nước trên thế giá»›i Ä‘á»u thấy rõ vai trò đặc biệt quan trá»ng cá»§a công tác tình báo. Nó có thể góp má»™t phần quyết định và o cuá»™c chiến thắng hoặc chiến bại cá»§a má»—i bên. Trước cuá»™c chiến tranh Nga - Nháºt 1905, hà ng nghìn gián Ä‘iệp Nháºt Bản đóng vai thợ già y, thợ cắt tóc đã lá»t và o đất Nga là m cho tất cả những cuá»™c váºn chuyển, kế hoạch tác chiến cá»§a quân đội Nga Hoà ng bị Bá»™ Tổng Tham mưu quân đội Nháºt Bản nắm vững. Rồi trong hai cuá»™c chiến tranh thế giá»›i thứ nhứt và thứ hai, diá»…n ra bao nhiêu cuá»™c đấu trà giữa các cÆ¡ quan tình báo Gestapo cá»§a Äức, Hắc Long cá»§a Nháºt vá»›i Phòng Nhì cá»§a Pháp, lntelligence Service cá»§a Anh, Ghê-pi-iu cá»§a Nga... Riêng ở Äông Dương nà y, trước khi Nháºt đổ bá»™ và o, đã có hà ng trăm, hà ng nghìn gián Ä‘iệp Nháºt đóng vai bán kem, bán sâm cao-ly, nhà buôn, du há»c sinh, sang sục sạo khắp nÆ¡i. Trong cuá»™c chiến tranh Việt - Pháp năm 1949, vụ tình báo Việt Minh lấy được bản báo cáo cá»§a tướng RÆ¡-ve chẳng là m chấn động thế giá»›i đấy ư? Äã là m cho kế hoạch hà nh quân cá»§a Pháp bị thất bại ngay từ bước đầu, là m cho chánh phá»§ Pháp suýt bị đổ và nhiá»u nhân viên chỉ huy SEDCE phải bị cách chức. Những nÆ¡i nóng bá»ng trên thế giá»›i Ä‘á»u là nÆ¡i thu hút, táºp trung những gián Ä‘iệp quốc tế. Việt Nam Ä‘ang là má»™t trong những nÆ¡i nóng bá»ng nhất cá»§a thế giá»›i. Pháp Ä‘ang muốn chèo chống giữ cho con thuyá»n tả tÆ¡i cá»§a mình trước cÆ¡n bão táp tấn công cá»§a Việt Minh. Mỹ Ä‘ang muốn thay chân Pháp. Nháºt Ä‘ang muốn đục nước béo cò. Tưởng Ä‘ang muốn nắm số Hoa kiá»u đông đảo ở đây. Anh muốn dò la để giữ vững ảnh hưởng cá»§a mình ở Mã Lai, Tân Gia Ba, Miến Äiện...
Việc anh vá» nước vá»›i nhiệm vụ cá»§a Ngô Äình Diệm giao cho ấy, liệu có cÆ¡ quan tình báo nà o biết mà theo dõi? Anh cứ phải đỠphòng. Má»™t Ä‘iá»u là m anh phải suy nghÄ© nữa là là m thế nà o liên lạc được vá»›i Lê Máºu Thà nh? Là m thế nà o biết được hoạt động và thái độ cá»§a Lê Máºu Thà nh?
Từ Mỹ vá» Paris vá» Sà i Gòn, Äịnh hy vá»ng lần gặp Giám mục Ngô Äình Thục nà y, Ngô Äình Thục sẽ giúp đỡ anh dá»… dà ng trong việc hoà n tất nhiệm vụ cá»§a Ngô Äình Diệm giao cho. Nhưng khi đến VÄ©nh Long, gặp Ngô Äình Thục, Äịnh thấy tá»± mình phải xoay xở lấy là chÃnh.
- Từ mùa thu năm 1951 đến nay - Ngô Äình Thục nói - Tôi chưa nháºn được báo cáo cá»§a Lê Máºu Thà nh, nhưng nguồn tin riêng cho tôi biết Lê Máºu Thà nh vẫn còn sống và đang ở má»™t cÆ¡ quan cá»§a Việt Minh. Còn lòng trung thà nh cá»§a anh ta đối vá»›i cụ Thượng (chỉ Ngô Äình Diệm) thế nà o thì chưa có bằng chứng gì bảo đảm. Cụ Thượng ở xa không rõ đấy thôi chứ chưa nối được trạm liên lạc nà o giữa Lê Máºu Thà nh vá»›i chúng tôi. Có thể anh ta phải phục xuống tạm thá»i cắt đứt má»i mối liên lạc để giữ mình, cÅ©ng có thể anh ta không còn là ngưá»i cá»§a chúng ta nữa.
Phan Thúc Äịnh không biết những lá»i cá»§a Ngô Äình Thục là thá»±c hay giả. Vì trong ngôi nhà uy nghi cá»§a Tòa giám mục VÄ©nh Long, Ngô Äình Thục đã Ä‘iá»u khiển nhiá»u việc bà máºt, ngoà i việc lên bục giảng đạo, ngồi buồng kÃn rá»a tá»™i, hắn đã từng phản bá»™i ngưá»i ta và bị ngưá»i ta phản bá»™i nhiá»u lần cho nên hắn rất già dặn công việc tiếp xúc vá»›i má»i ngưá»i.
Ngô Äình Thục hạ giá»ng nói tiếp :
- Cụ Thượng đã giao trách nhiệm cho anh, thì anh nên cố gắng là m cho xong. Anh nên tìm má»i cách liên lạc được vá»›i Lê Máºu Thà nh. Nếu anh là m thế nà o gặp được Thà nh thì cà ng tốt, nói cho Thà nh rõ những Ä‘iá»u cụ Thượng đã dặn.
- Nhưng thưa Äức Cha, là m thế nà o con có thể bắt liên lạc được vá»›i Thà nh? Cha có cách nà o giúp con được không?
Ngô Äình Thục nheo mắt cưá»i tinh quái, bá»™ mặt hắn khác hẳn lúc hắn giảng đạo :
- Cái đó tùy thuá»™c và o trà thông minh và tà i tháo vát cá»§a anh. Tôi chỉ giúp được anh máºt khẩu để liên lạc vá»›i Thà nh mà thôi.
Ngô Äình Thục mở khóa chiếc tá»§ lim lá»›n đà ng sau hắn. Phan Thúc Äịnh liếc nhanh và o trong tá»§, thấy tá»§ chia là m nhiá»u ngăn nhỠđánh số như tá»§ đựng hồ sÆ¡. Ngô Äình Thục tìm má»™t ngăn, lấy ra má»™t phong bì dán kÃn đưa cho Äịnh, rồi lặng lẽ đứng dáºy, bắt tay Äịnh.
Bước chân ra khá»i Tòa giám mục VÄ©nh Long, Phan Thúc Äịnh băn khoăn: “Có phải anh em há» Ngô thá» mình chăng?â€. Nếu gặp được Lê Máºu Thà nh, anh em há» Ngô sẽ đặt câu há»i: là m thế nà o mà má»™t ngưá»i như mình, vừa ở Pháp vá», con má»™t kẻ tá» thù cá»§a Việt Minh, lại có thể gặp được Lê Máºu Thà nh ở vùng chiến khu Việt Minh má»™t cách dá»… dà ng? Còn nếu Äịnh không gặp, không liên lạc được vá»›i Lê Máºu Thà nh thì nhiệm vụ cá»§a Diệm giao cho sẽ không hoà n thà nh. Má»›i chỉ có má»™t việc bình thưá»ng, bước đầu đã không hoà n thà nh được thì vá» sau ra sao?
Phan Thúc Äịnh tá»± nhá»§: “Mình phải tìm cho ra đáp số cá»§a con toán rắc rối đó... giải quyết thế nà o bây giá»? Lê Máºu Thà nh... Lê Máºu Thà nh... cái tên mình đã nghe thấy má»™t lần rồi...â€.
Phan Thúc Äịnh ngã ngưá»i trên ghế suy nghÄ© miên man. Bá» ngoà i trông anh có vẻ lÆ¡ đãng, thản nhiên nhưng tháºt ra tất cả những việc gì xảy ra quanh anh, trong khoang máy bay, vẫn không lá»t khá»i mắt anh. Ở anh đã thà nh hình cái nếp: trong bất cứ má»™t môi trưá»ng xa lạ nà o, bao giá» anh cÅ©ng chỉ để má»™t ná»a tâm trà suy nghÄ©, còn má»™t ná»a tâm trà thì theo dõi quan sát chung quanh.
Có một cô gái bước lên máy bay, đến ngồi ghế bỠtrống bên anh. Anh quay lại... vừa ngạc nhiên, vừa mừng rỡ :
- Ô... Vân Anh!
Cô gái cÅ©ng nháºn ra anh, ngạc nhiên không kém anh :
- Anh Äịnh. Ôi, tháºt là má»™t sá»± may mắn kỳ diệu!
Vá»›i mái tóc uốn chải công phu, cắt cao, để lá»™ chiếc cổ trắng ngần, vá»›i cặp mắt hÆ¡i buồn ẩn sau hà ng mi dà i vuốt thuốc, vá»›i đôi môi tô son cầu kỳ, thỉnh thoảng hÆ¡i nhếch lên má»™t cách kênh kiệu, và chiếc áo dà i mà u xanh nước biển có thêu nổi má»™t bông hồng trắng trên ngá»±c trái, Vân Anh hiện ra trước mắt Phan Thúc Äịnh vẫn diá»…m lệ, vẫn quyến rÅ©, vẫn lá»™ng lẫy như hai năm trước...
... Hai năm trước, trong má»™t **** chiá»u bước và o mùa đông, trá»i Paris đầy hoa tuyết đầu mùa. Hoa tuyết bay như bông nõn ai tung ra khắp bầu trá»i. Chà ng sinh viên xóm Latinh nghèo Phan Thúc Äịnh Ä‘ang chuẩn bị luáºn án tiến sÄ© luáºt khoa đã gặp cô gái đồng bà o Vân Anh ở má»™t thư viện. Xa quê hương, ngưá»i cùng nước gặp nhau, hai ngưá»i là m quen vá»›i nhau má»™t cách dá»… dà ng và mau chóng trở thà nh đôi bạn. Những buổi gặp nhau ở thư viện, những buổi sóng đôi đưa nhau vá» má»™t quãng đưá»ng, những buổi rá»§ nhau và o má»™t quán cà phê ấm cúng ngồi tâm sá»±, Vân Anh đã kể cho Phan Thúc Äịnh nghe vá» cuá»™c Ä‘á»i riêng cá»§a mình.
Vân Anh là con má»™t viên án sát ở má»™t tỉnh lẻ miá»n Nam Trung Bá»™ tên là Cao Xuân Thá». Vì có nợ máu vá»›i nhân dân nên hồi Cách mạng tháng Tám 1945, ThỠđã bị Tòa án Nhân dân xá» tá» hình. Vân Anh phải vỠở vá»›i chú ruá»™t là Cao Xuân Äăng, trước cách mạng vốn là tham tá Tòa sứ cá»§a Pháp, lúc đó chuyển sang là m công chức cho chánh quyá»n cách mạng. Lúc thá»±c dân Pháp trở lại xâm lược Việt Nam năm 1946, Cao Xuân Äăng ở lại Huế, nhảy ra là m tay sai cho Pháp và được thá»±c dân Pháp cho là m tỉnh trưởng ở má»™t tỉnh Trung phần. Äăng nuôi Vân Anh ăn há»c và cho sang Pháp há»c ở trưá»ng đại há»c Sorbonne.
Má»™t buổi đẹp trá»i, Phan Thức Äịnh và Vân Anh sánh vai nhau Ä‘i dá»c bá» sông Seine. Há» Ä‘i qua những quán sách cÅ© có những ông chá»§ quán để râu thá»§y thá»§, ngồi lim dim như ngá»§ giữa đống sách dà y má»ng vỠđủ các mặt: khoa há»c, văn há»c, lịch sá»... Há» Ä‘i qua những ngưá»i Pháp đội mÅ© nồi, ngáºm ống tẩu ngồi câu bên bá» sông có những con chó ngoan ngoãn nằm bên cạnh.
- Chú em chiá»u em lắm, không để em thiếu thốn gì cả - Vân Anh nói - nhưng em vẫn hay buồn. Cái buồn ấy, các bạn em bảo, hiện lên đôi mắt em. Ngưá»i Pháp vẫn thưá»ng bảo đấy là cá»a sổ cá»§a tâm hồn. Có lẽ đúng. Bởi vì dù sao em cÅ©ng là má»™t cô gái mồ côi. Bố em đã chết bất đắc kỳ tá»...
- Em có oán háºn gì những ngưá»i đã giết bố em không?
- Oán háºn thì em có thể là m gì được nữa. Lịch sỠđã chuyển qua trang khác rồi... Vả lại, em chỉ là má»™t ngưá»i phụ nữ yếu Ä‘uối cô đơn.
- Em thiếu tình cảm gia đình nhưng em có thể có những tình cảm đẹp đẽ khác động viên em, an ủi em. Chẳng hạn... tình bạn... tình yêu.
Vân Anh giương cặp mắt có hà ng mi dà i và cong, nhìn thăm thẳm và o mắt Phan Thúc Äịnh, hình như muốn ngăn không để Äịnh nói rồi tiếp tục :
- Em không muốn giấu anh là m gì, em có ngưá»i yêu rồi.
Hai ngưá»i im lặng. Cái sắc da trên tay Vân Anh buông thõng, Ä‘ung đưa theo nhịp bước chân cháºm rãi cá»§a há». Lại mấy cá»a hà ng sách cÅ©... Lại mấy ngưá»i ngồi câu... Có thêm và i anh há»a sÄ© dá»±ng giá khung Ä‘ang nheo mắt bôi mà u trên vải... Má»™t lát sau, Vân Anh thở dà i :
- Ngưá»i yêu em ở xa lắm.
- Ở Việt Nam.
- Vâng. Còn xa hơn nữa, vì... ở bên kia chiến tuyến.
Lại một phút im lặng.
- Xin lá»—i. Em không nói nên anh không dám há»i, em đã nói thì cho phép anh há»i nhé: em có thể cho anh biết ngưá»i ấy là ai được không? - Phan Thúc Äịnh há»i.
- Äối vá»›i anh thì được chứ. Anh Lê Máºu Thà nh, giáo sư trưá»ng trung há»c Khải Äịnh - Huế.
- Em vừa nói, ngưá»i ấy ở bên kia chiến tuyến?
- Vâng. Mùa hè năm ngoái, lúc em vừa đỗ xong tú tà i phần thứ hai, cÅ©ng chÃnh là lúc chúng em xa nhau.
Giá»ng nói cá»§a Vân Anh nhá» xuống trầm trầm xúc động :
- Chúng em yêu nhau tha thiết, nhưng anh Thà nh lại yêu lý tưởng cá»§a anh ấy hÆ¡n cả ngưá»i yêu. Anh ấy tá»± nhiên bá» thà nh phố Huế lên chiến khu Việt Minh. Anh ấy để lại cho em má»™t bức thư vá»n vẹn có mấy dòng. Em còn nhá»› thuá»™c lòng bức thư đó: “Anh ra Ä‘i vì tiếng gá»i cá»§a Tổ quốc, vì nhiệm vụ thiêng liêng đối vá»›i đất nước. Anh biết rằng em không thể Ä‘i theo anh được nhưng anh vẫn hy vá»ng má»™t ngà y nà o đó, chúng ta sẽ gặp nhau ở chiến khuâ€. Sau đó, em không được tin gì cá»§a anh ấy nữa, rồi chú em nhất định bắt em sang đây du há»c.
Em viết thư cho mấy ngưá»i bạn cÅ© cá»§a anh Thà nh, ghi rõ địa chỉ cá»§a em bên nà y, mong má»i nháºn được má»™t lá thư hoặc má»™t tin tức nà o đó cá»§a anh Thà nh cÅ©ng được nhưng suốt từ đó đến nay, vẫn đằng đẵng tuyệt vô âm tÃn. Linh cảm em sợ má»™t sá»± tan vỡ vì anh biết đấy, em không bao giá» Ä‘i con đưá»ng cá»§a anh Thà nh được. Em vá»›i anh Thà nh ở hai tráºn tuyến khác nhau. Anh Thà nh đã theo Việt Minh còn em và Việt Minh có má»™t mối thù không đội trá»i chung. Chao ôi, khoảng cách vá» không gian không sợ bằng khoảng cách vá» tư tưởng.
- Trước đó, em có thấy anh Thà nh nói chuyện gì với em vỠkháng chiến không?
Äôi lông mà y kẻ chì cá»§a Vân Anh hÆ¡i cau như cố nhá»› lại chuyện cÅ© :
- Anh Thà nh là má»™t ngưá»i rất kÃn đáo. Khi nói chuyện vá» văn há»c, nghệ thuáºt, anh ấy tá» ra hiểu biết nhiá»u và nói sôi nổi. Nhưng đối vá»›i các vấn đỠchÃnh trị, thá»i cuá»™c thì anh ấy thưá»ng không phát biểu gì.
- Xin lá»—i em nhé, em đừng trách anh là quá tò mò, cho anh há»i thêm má»™t Ä‘iá»u: Em vẫn còn yêu anh Thà nh?
- Tình cảm cá»§a em đối vá»›i anh Thà nh vẫn nguyên vẹn. Tình yêu cá»§a ngưá»i phụ nữ không phải dá»… thay đổi. Sá»± đổi thay trong tình yêu là má»™t Ä‘iá»u không đẹp đẽ. Huống chi, từ trước đến sau, anh Thà nh đối vá»›i em vẫn rất tốt. Giữa hai chúng em, yêu nhau mấy năm trá»i, vẫn giữ nguyên được lòng tôn trá»ng nhau. Chỉ trừ việc anh Thà nh bá» Ä‘i má»™t cách đột ngá»™t, bất ngá»... Em vẫn mong gặp anh Thà nh, vẫn chỠđợi anh ấy.
Dòng sông Seine lững lá» trôi. Thỉnh thoảng má»™t chiếc ca nô chở khách lướt sóng để lại má»™t vệt trắng dà i ngầu bá»t.
Sau buổi ấy, Phan Thúc Äịnh không gặp lại Vân Anh nữa. Có ngưá»i nói Vân Anh bá» há»c, qua Luân Äôn, thá»§ đô sương mù ảm đạm. Hình ảnh diá»…m lệ cá»§a Vân Anh vá»›i đôi mắt buồn sau hà ng lông mi dà i và cong, hình ảnh những ngà y ngồi bên cốc cà phê thÆ¡m phức ở khu xóm Latinh, hình ảnh những ngà y đón nhau ở thư viện vá», Ä‘i dưới những cây sên mùa đông trụi hết lá, hình ảnh má»™t cuá»™c dạo chÆ¡i bên bá» sông Seine váng vất má»™t tiếng còi canh... lùi dần và o dÄ© vãng.
Hai năm qua rồi...
Phan Thúc Äịnh nắm lấy bà n tay má»m mại cá»§a Vân Anh mà như thấy dÄ© vãng sống lại.
Câu chuyện cÅ© hiện ra, đồng thá»i cái tên Lê Máºu Thà nh nổi báºt lên rõ rệt trong óc Phan Thúc Äịnh: “À, Lê Máºu Thà nh đây rồi. Thế mà mình cứ cố nhá»› mãi. Äáp số cá»§a bà i toán đố anh em há» Ngô ra cho mình ở đây rồiâ€.
Chiếc máy bay đóng cá»a, từ từ cất cánh. Sau khi chạy má»™t quãng dà i trên đưá»ng băng, nó nhấc mình lên, rá»i khá»i mặt đất. Những căn nhà , lùm cây, những con đưá»ng tấp náºp ngưá»i và xe cá»™ lùi xa, bé dần lại. Rồi đến những cánh đồng, những dòng sông... Rồi nhìn thấy mà u nước biển xanh ngắt... Rồi mây trắng bồng bá»nh trôi bên ngoà i khung cá»a, trôi dưới thân máy bay...
Trong lúc Phan Thúc Äịnh và Vân Anh vui mừng gặp lại nhau, há» không ngá» tất cả thái độ, cá» chỉ cá»§a há» Ä‘á»u được thu gá»n, đầy đủ và o cặp mắt cá»§a ngưá»i đà n ông chải chuốt Ä‘eo kÃnh mát ngồi cạnh cô con gái. Cô nữ sinh vẫn hồn nhiên, không hay biết gì, vẫn rÃu rÃt trò chuyện.
- Con không thÃch Sà i Gòn bằng Huế, ba ạ. - Cô gái nói - Bởi vì Huế có gia đình ta, sao ba cứ bắt con ở Sà i Gòn, Ãt cho con vá» thăm Huế?
Ngưá»i đà n ông Ä‘eo kÃnh mát trả lá»i :
- Tố Loan ạ, lúc nà y việc há»c táºp cá»§a con là trên hết. Con cần để thá»i gian và o há»c táºp.
- Nhưng con nhớ biệt thự của nhà ta, nhớ dòng sông Hương lắm.
Ngưá»i đà n ông im lặng, trầm tư như Ä‘ang mải suy nghÄ© là m cô gái không dám há»i thêm nữa. Sau cặp kÃnh mát hướng thẳng vá» phÃa trước mặt, cặp mắt ngưá»i ấy vẫn thỉnh thoảng nhanh chóng liếc nhìn vá» phÃa Phan Thúc Äịnh và Vân Anh.
- Không ngá» lại gặp Vân Anh ở đây. - Phan Thúc Äịnh nói.
- Em cÅ©ng váºy. Äúng là quả đất tròn tháºt.
- Sau buổi em nói chuyện vá»›i anh ở bên sông Seine, em Ä‘i đâu mà anh không nháºn được tin tức gì cá»§a em cả?
- Hồi ấy, em mê những bi kịch cá»§a Sếch-spia lắm... Em nảy ra ý định muốn Ä‘i sâu và o ngôn ngữ Anh. ÄÆ°á»£c chú đồng ý, em qua Anh và xin và o há»c trưá»ng đại há»c Cambridge [1]. Mải há»c nên cÅ©ng không viết thư từ cho ai cả, anh tha lá»—i cho. Còn anh, đã bảo vệ xong luáºn án rồi chứ?
- Cảm ơn em, xong rồi.
- Xin có lá»i chúc mừng anh.
Má»™t cô chiêu đãi viên ngưá»i Pháp dong dá»ng, duyên dáng bưng khay kẹo, bánh ngá»t và nước hoa quả đến má»i hà nh khách. Cặp dưới khay bánh kẹo cô ta cầm má»™t bản quảng cáo các đưá»ng bay cá»§a hãng “Pháp Quốc Hà ng Không†in mà u sắc sặc sỡ. Äến chá»— Phan Thúc Äịnh, Äịnh nhặt mấy chiếc kẹo sôcôla sữa, rồi lịch sá»± há»i cô chiêu đãi viên :
- Xin lỗi, cô có thể cho tôi xin tỠquảng cáo nà y được không?
Cô chiêu đãi viên nhìn Äịnh, mỉm cưá»i, đưa tá» quảng cáo cho Äịnh :
- Rất vui lòng biếu ông...
Mắt ngưá»i đà n ông Ä‘eo kÃnh mát nhìn quanh tá» quảng cáo. Tá» quảng cáo gấp nếp lại thà nh nhiá»u trang nhá», ở trang đầu tiên có in hình huy hiệu hãng “Pháp Quốc Hà ng Không†ná»a mình má»™t con ngá»±a trắng có cánh bay lên và ảnh cổng khải hoà n môn cá»§a thá»§ đô nước Pháp.
Phan Thúc Äịnh há»i thêm cô chiêu đãi viên :
- Ở Huế, tôi muốn đặt trước vé máy bay thì gá»i Ä‘iện theo số bao nhiêu?
Cô chiêu đãi viên vẫn duyên dáng :
- Thưa ông số điện thoại 377. Lúc nà o chúng tôi cũng mong được hầu ông.
- Cảm ơn cô.
Cô chiêu đãi viên Ä‘i sang hà ng ghế khác. Phan Thúc Äịnh cất tá» quảng cáo và o trong túi áo nói vá»›i Vân Anh :
- Anh thÃch có những ká»· niệm nho nhá» trong má»—i chuyến Ä‘i. Em vá» nhà ai ở Huế? - Äịnh há»i.
- Chú em hiện nay là m việc ở Huế. Em vỠnhà chú em. Chú đã hẹn ra đón em ở sân bay.
- Em vỠthăm nhà thôi chứ? Có dự định là m gì nữa không?
Vân Anh nói nho nhá» như má»™t hÆ¡i gió thoảng bên tai Äịnh :
- Em định tìm gặp cho được anh Lê Máºu Thà nh.
Phan Thúc Äịnh nhìn và o mắt Vân Anh. Anh thấy đôi mắt đượm buồn ấy sâu như biển thẳm.
Óc anh nảy ra má»™t ý nghÄ© rất nhanh khi nghe Vân Anh nhắc đến tên Lê Máºu Thà nh. Sá»± gặp gỡ tình cá» vá»›i ngưá»i con gái nà y biết đâu chẳng giúp anh giải được con toán hắc búa do anh em há» Ngô ra cho anh. Gặp Lê Máºu Thà nh bây giá» thì không nên, nhưng vẫn phải bắt được liên lạc vá»›i Lê Máºu Thà nh cho Ngô Äình Diệm. Hay nhất là qua má»™t ngưá»i khác để có thể chắp được đưá»ng dây vá»›i Lê Máºu Thà nh. Có thể qua Vân Anh.
Phan Thúc Äịnh cÅ©ng nói nhá» :
- Em là m thế nà o tìm gặp được anh ấy?
Giá»ng Vân Anh có vẻ bà máºt :
- Em sẽ nói chuyện với anh sau.
Những khu rừng mà u xanh bát ngát, con đưá»ng số 1 như má»™t sợi chỉ, rồi lại đến là ng mạc ruá»™ng nương nhá» xÃu hiện ra dưới thân máy bay.
Máy bay hạ cánh xuống sân bay Phú Bà i. Hà nh khách lục tục bước xuống. Ngưá»i đà n ông Ä‘eo kÃnh mát dần dà bước xuống sau Phan Thúc Äịnh và Vân Anh.
Ở phòng khách đã có má»™t ngưá»i đà n ông cao to, mặt bèn bẹt, đầu vuốt mượt, y phục sang trá»ng và diêm dúa má»™t cách quá đáng, bước ra đón Vân Anh. Vân Anh chà o :
- Chú ạ! Chú báºn thế mà cÅ©ng ra đón cháu.
Rồi cô quay sang giá»›i thiệu vá»›i Phan Thúc Äịnh :
- Äây là chú em, em đã nói chuyện vá»›i anh. Xin giá»›i thiệu vá»›i chú đây là anh Phan Thúc Äịnh, tiến sÄ© luáºt khoa, bạn cá»§a con từ hồi ở bên Pháp.
- Hân hạnh!
- Hân hạnh!
Cao Xuân Äăng há»i Äịnh :
- Có ai đi đón anh không?
- Thưa ông, không ạ.
- Anh vá» phố nà o? Tôi có xe, xin má»i anh vá» cùng má»™t thể.
- Cảm Æ¡n ông, tôi ở khách sạn. Tôi có má»™t số việc mua bán ở ngoà i phố nữa. Xin ông cho phép và i hôm nữa tôi được đến thăm ông và Vân Anh. Xin má»i ông và Vân Anh cứ vá» trước.
Cao Xuân Äăng không má»i thêm câu nà o nữa, mở và rút ra má»™t cái danh thiếp ghi địa chỉ mình, chìa tay ra bắt tay Äịnh :
- Äây là địa chỉ cá»§a tôi, lúc nà o rảnh, má»i anh đến chÆ¡i.
Vân Anh cũng chìa bà n tay nuột nà , móng bôi thuốc đỠchót ra :
- Thế nà o anh cũng lại thăm em nhé! Tạm biệt!
Hai chú cháu bước (tá»›i chiếc) Xitrôen 15 mà u Ä‘en. Cao Xuân Äăng cầm lái, mở máy. Bên trong cá»a xe, Vân Anh còn thò bà n tay trắng muốt ra vẫy Äịnh.
Äịnh cÅ©ng vẫy tắc xi vá» khách sạn Thuáºn Hóa
Ngưá»i đà n ông Ä‘eo kÃnh mát, lúc ấy má»›i cùng con gái bước ra đưá»ng. Miệng gã lẩm bẩm má»™t con số :
- 377.
Trên cái cặp du lịch gã xách, có một cái thiếp nhỠghi tên: Phạm Xuân Phòng.
* * * * *
Ba ngà y sau, Phan Thúc Äịnh theo địa chỉ trên tấm danh thiếp tìm đến nhà Cao Xuân Äăng thăm Vân Anh.
Cao Xuân Äãng đì vắng. Vân Anh tiếp Äịnh ở phòng khách. Trong phòng bà y toà n đồ đạc cổ kÃnh: xa lông kiểu Trung Quốc bằng gá»— lim mặt đá vân, má»™t chiếc tá»§ chạm trổ rồng phượng cầu kỳ, những bức tứ bình vẽ Ä‘iển tÃch vá»›i đầy chữ Hán.
Sau những chuyện xã giao bình thưá»ng, Phan Thúc Äịnh dẫn dần câu chuyện và o vấn đỠý định cá»§a Vân Anh Ä‘i gặp Lê Máºu Thà nh. Vân Anh nhìn Äịnh như dò há»i nhưng cÅ©ng thong thả nói :
- Cách đây ba tháng em ở Luân Äôn vá» Sà i Gòn. Em gặp má»™t ngưá»i bạn trai trước cùng há»c ở Huế cho em biết chắc chắn là giáo sư Lê Máºu Thà nh hiện Ä‘ang ở chiến khu Việt Minh trong tỉnh Thừa Thiên - Ngưá»i bạn đó cÅ©ng đã bá» há»c ra Ä‘i theo Việt Minh. Hắn có gặp giáo sư Lê Máºu Thà nh ở ngoà i đó. Hắn không thể lầm được, vì trước hắn đã nghe anh Thà nh giảng. Ãt lâu sau, hắn không chịu được gian khổ nên lại trốn vỠđầu hà ng nhà đương cuá»™c Pháp. ÄÆ°á»£c biết tin anh Thà nh, em nảy ra ý định quyết Ä‘i tìm anh ấy. Em biết nhiá»u phụ nữ trong nà y có chồng ngoà i kia vẫn ra thăm chồng được...
Phan Thúc Äịnh nhìn sá»± trang Ä‘iểm lúc nà o cÅ©ng cầu kỳ chải chuốt cá»§a Vân Anh, há»i :
- Em là m thế nà o để ra được ngoà i ấy?
- Hoặc là em sẽ Ä‘i theo má»™t bà nà o đó ra thăm chồng ở ngoà i ấy, hoặc là em đến má»™t ngưá»i cáºu có con Ä‘i theo Việt Minh, em sẽ nhá» cáºu ấy bắn tin là em muốn bá» vùng quốc gia lên chiến khu.
Chắc Việt Minh sẽ không từ chối má»™t ngưá»i trà thức muốn theo há». Hoặc là em sẽ viết đơn hẳn hoi xin phép Việt Minh ra gặp anh Lê Máºu Thà nh.
- Em là m như viết đơn gá»i Việt Minh dá»… lắm.
- Em được biết hiện ở Huế đây, có má»™t trạm liên lạc cá»§a Việt Minh, gá»i là “Trạm 14 Ná»™i thà nhâ€.
- Em giá»i tháºt. Em vừa ở nước ngoà i vỠđược mấy tháng sao đã biết được trạm liên lạc cá»§a Việt Minh?
Vân Anh ngước nhìn Phan Thúc Äịnh, môi trên đỠchót hÆ¡i nhếch lên :
- Anh tò mò quá nhỉ.
Phan Thúc Äịnh cảm thấy ở Vân Anh có má»™t Ä‘iá»u gì bà ẩn mà anh chưa rõ “Tại sao cô ta lại biết được? Cô ta tìm gặp Lê Máºu Thà nh có phải do tiếng gá»i cá»§a tình yêu không? Chắc không phải chỉ có thế. Còn có cái gì nữa chứ?â€. Nhưng bắt ngưá»i thiếu nữ nà y nói rõ sá»± tháºt không phải là chuyện dá»…. Phan Thúc Äịnh đà nh phải dùng má»™t đòn táo bạo hÆ¡n :
- Vân Anh ạ, có má»™t Ä‘iá»u trước đây anh chưa nói cho em rõ là anh có quen anh Thà nh từ xưa. Nếu Vân Anh gặp anh Thà nh, thì nói há»™ anh rằng: Ngưá»i bạn cÅ© cá»§a Thà nh nhà ở bên núi Ngá»± Bình có lá»i há»i thăm và muốn biết anh Thà nh đã là m xong sá»± nghiệp lá»›n chưa?
Vân Anh mỉm cưá»i :
- Vâng, em sẽ nhắc đúng như lá»i anh dặn: “Ngưá»i bạn cÅ© cá»§a Thà nh nhà ở bên núi Ngá»± Bình có lá»i há»i thăm...â€.
- Vân Anh cố nói vá»›i anh Thà nh viết thư cho ngưá»i bạn ở bên núi Ngá»± nhé.
- Viết nói gì?
- Äiá»u ấy tùy anh Thà nh thôi.
Nụ cưá»i trên môi Vân Anh trở nên bà máºt :
- Hay là giữa anh và anh Thà nh có âm mưu gì?
Rồi Vân Anh nhún vai :
- Phải. Biết đâu đấy. Äá»i bây giá» chá»— nà o chẳng có âm mưu và âm mưu, bà máºt và bà máºt.
Phan Thúc Äịnh cưá»i to :
- Em bắt ná»n giá»i tháºt.
Vân Anh khẽ Ä‘áºp tay và o Phan Thúc Äịnh, giá»ng đổi khác :
- Ông Tiến sÄ© Luáºt Æ¡i, ông hãy nói tháºt vá»›i tôi Ä‘i: có phải ngưá»i ta đã giao cho ông nhiệm vụ bắt mối liên lạc vá»›i Lê Máºu Thà nh đó không? Nếu không, tại sao lại có máºt khẩu “núi Ngá»± Bìnhâ€?... Nhưng thôi, đó là công việc cá»§a các anh. Còn tôi, tôi chỉ cần gặp anh Thà nh là đủ rồi. Và , anh yên chÃ, tôi hứa khi gặp anh Thà nh, tôi sẽ nói lại lá»i anh dặn...
- Thế... cô là ai?
- Em là em... là Vân Anh!
------------------------------------------------------------------------
[1] Cambridge: Má»™t trưá»ng đại há»c nổi tiếng cá»§a Anh.
Xem tiếp chương 3
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 04:48 PM.
|

09-09-2008, 08:37 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Chương 3
Gặp lại ngưá»i xưa...
Äồng chà VÅ© Long - trưởng ban công tác đặc biệt Trị Thiên - đặt táºp hồ sÆ¡ trên tay xuống, há»i đồng chà Trần Mai - đội trưởng má»™t đội công tác ná»™i thà nh cá»§a thà nh phố Huế - ngồi trước mặt mình :
- Äồng chà vừa nói trong đơn xin phép và o chiến khu cá»§a Cao thị Vân Anh ghi là xin và o thăm ai?
- Báo cáo anh, cô ta xin và o thăm Lê Máºu Thà nh và nói là chồng chưa cưới.
- Äồng chà cho tôi biết rõ hÆ¡n vá» Vân Anh.
Trần Mai mở chiếc sắc-cốt đặt bên mình, lấy ra quyển sổ tay, anh tìm má»™t trang có ghi vá» Ä‘iá»u VÅ© Long há»i, nói :
- Như anh đã biết sÆ¡ qua đấy: Vân Anh, năm nay hai mươi nhăm tuổi, con án sát Cao Xuân Thá». Thá» bá» ngoà i là má»™t quan lại cá»§a triá»u đình bù nhìn Huế, hắn còn là má»™t chỉ Ä‘iểm riêng cá»§a tên khâm sứ cáo già Pháp GÆ¡-ráp-phÆ¡i. Hắn đã cà i má»™t số tay chân xuống táºn các xã, thôn để dò la những hoạt động cá»§a nhân dân. Hắn đã xá» rất nặng những ngưá»i đấu tranh cho độc láºp tá»± do. Ngay cả những viên quan lại cá»§a Nam triá»u, ngưá»i nà o liêm khiết, dá»… dãi vá»›i nhân dân cÅ©ng bị hắn báo cáo ngầm cho Pháp biết. Hắn đã nháºn nhiá»u ân huệ vá» tiá»n nong, ruá»™ng đất cá»§a thá»±c dân Pháp ban thưởng cho công lao đó. Thá»±c dân Pháp Ä‘ang dá»± định thăng hắn lên tổng đốc thì cách mạng tháng Tám bùng nổ. Hắn đã chống đối lại cách mạng, hô lÃnh bắn và o Ä‘oà n nhân dân biểu tình thị uy cướp chÃnh quyá»n.
Trước khà thế cá»§a nhân dân, bá»n lÃnh không theo lệnh hắn đã tan chạy hết. Hắn bị bắt và bị tòa án nhân dân kết án tá» hình. Vợ hắn Ä‘em Vân Anh vỠở vá»›i ngưá»i em ruá»™t cá»§a hắn là tham tá Cao Xuân Äăng. Ãt lâu sau, vợ hắn cÅ©ng chết, Vân Anh ở vá»›i Cao Xuân Äăng. Äăng ra là m tay sai cho Pháp, khi Pháp quay trở lại. Do công lao cá»§a tên anh ruá»™t trước đây, do thái độ trung thà nh vá»›i đế quốc, Äăng được bá»n thá»±c dân cho là m tỉnh trưởng. Hắn Ä‘ang có âm mưu muốn leo nữa, thưá»ng thì thá»t Ä‘i lại nhà riêng tên Nguyá»…n Äệ, Äổng lý văn phòng cá»§a Bảo Äại, định là m má»™t ghế bá»™ trưởng, thứ trưởng gì đó cá»§a chÃnh phá»§ bù nhìn. Hắn nuôi Vân Anh cÅ©ng có dụng ý riêng. Hắn muốn dá»±a và o công lao đối vá»›i thá»±c dân và cái chết cá»§a tên ThỠđể được tÃn nhiệm vá»›i Pháp. Tuy mang tiếng là nuôi Vân Anh nhưng thá»±c ra tất cả tiá»n ăn há»c cá»§a Vân Anh hồi ở Huế cÅ©ng như há»c bổng sang Pháp du há»c cá»§a Vân Anh Ä‘á»u do Pháp trợ cấp hết.
Hình như chÃnh Vân Anh cÅ©ng không biết Ä‘iá»u đó, bởi má»i việc đơn từ xin xá», kể công vá»›i thá»±c dân Pháp Ä‘á»u do tên Äăng là m, má»i giấy tá» chứng nháºn cÅ© cá»§a tên Thá», Äăng còn giữ được cả. Riêng vá» Vân Anh thì hồi còn Ä‘i há»c ở Huế thưá»ng Ãt nói, hay buồn, hay tránh những cuá»™c tụ há»p đông đảo cá»§a há»c sinh, thanh niên. Trong thá»i kỳ nà y, Vân Anh gặp Lê Máºu Thà nh và yêu Thà nh, sau đó Lê Máºu Thà nh ra vùng ta thì Vân Anh cÅ©ng sang Pháp. Theo sá»± Ä‘iá»u tra cá»§a ta thì thá»i kỳ Vân Anh ở Pháp, chá»§ yếu là cô ả Ä‘i há»c chứ chưa có hoạt động gì cho bá»n đế quốc cả. Lúc sang há»c ở Cambridge thì có hiện tượng hay và o phòng thông tin Mỹ mượn sách báo. Mùa hè năm nay trước khi vá» nước, cô ả có sang Mỹ má»™t tháng dưới danh nghÄ©a ở trong Ä‘oà n Ä‘i du lịch tìm hiểu nước Mỹ, do phòng thông tin Mỹ ở Anh tổ chức.
Việc sang Mỹ nà y Vân Anh không cho ai biết cả. Vá» nước cô ta có đến phòng thông tin Mỹ ở Sà i Gòn và i lần. Theo phán Ä‘oán cá»§a tôi thì có thể là Vân Anh đã bị bá»n tình báo nước ngoà i mua chuá»™c trong thá»i kỳ ở Anh. Việc cô ta đến phòng thông tin Mỹ ở Sà i Gòn chắc không phải chỉ là để mượn sách Ä‘á»c báo, mà có thể là để nháºn chỉ thị gì cá»§a bá»n địch. Bởi vì rất nhiá»u tên gián Ä‘iệp cá»§a Mỹ không bao giỠđến tiếp xúc trá»±c tiếp vá»›i Tòa đại sứ Mỹ mà chỉ qua bá»n đội lốt nhân viên phòng thông tin.
Äồng chà VÅ© Long lắng nghe Trần Mai nói rất chăm chú. Mái tóc sá»›m hoa râm, trên khuôn mặt hãy còn trẻ cá»§a anh, hÆ¡i nghiêng nghiêng. Äôi lúc lông mà y anh hÆ¡i cau lại như phân tÃch những sá»± việc Trần Mai kể, anh cầm bút ghi má»™t và i chữ và o giấy. Khi Trần Mai nói xong, anh mỉm cưá»i :
- Không phải có thể nữa đâu mà chÃnh Vân Anh đã là ngưá»i cá»§a tình báo nước ngoà i rồi đấy.
Tà i liệu cá»§a Ä‘á»ng chà thu tháºp được và sá»± phán Ä‘oán cá»§a đồng chà vá» Vân Anh rất phù hợp vá»›i những Ä‘iá»u đồng chà X.30 báo cáo vá». Việc Vân Anh xin ra vùng ta nhỠđồng chà X.30, chúng ta cÅ©ng đã được biết trước. Nhưng cô ta ra đây mục Ä‘Ãch gì là chúng ta chưa rõ. Việc xin phép ra nà y cÅ©ng là cách cô ta đánh má»™t ván bà i cao tay vá»›i ta đây. Vân Anh xin phép công khai chứ không lẻn ra bà máºt vì biết rằng vá»›i sá»± kiểm soát chặt chẽ cá»§a ta, cô Ä‘i bà máºt thì ta cÅ©ng biết và có thể ta sẽ vin và o cá»› đó mà giữ cô ta lại, gây thêm nhiá»u rắc rối cho cô ta. Còn má»™t Ä‘iá»u nữa, nếu Vân Anh lẻn ra bà máºt tiếp xúc vá»›i Lê Máºu Thà nh thì sẽ gây thêm cho ta mối nghi ngá» lá»›n đối vá»›i Thà nh - nếu chúng ta chưa hiểu biết gì vá» Thà nh. Cô ta xin phép công khai như thế nà y để dá»… đánh lạc hướng chúng ta, là m chúng ta tin rằng má»™t khi Ä‘i đà ng hoà ng như thế là không có ẩn ý gì như trăm nghìn ngưá»i khác vẫn ra thăm ngưá»i thân ngoà i vùng ta. Nếu chúng ta không cho phép Vân Anh ra, Vân Anh vin và o cá»› đó nói rằng chúng ta ngăn cản sá»± Ä‘i lại, chia cắt tình cảm gia đình, buông “bức mà n sắt†- như bá»n địch vẫn thưá»ng rêu rao má»™t cách khả ố. Vả lại, như thế chẳng khác gì báo cho địch rằng ta đã biết cô ta là ai rồi và là m cho Lê Máºu Thà nh thấy động.
Trần Mai nhìn ngưá»i thá»§ trưởng cá»§a mình và nháºn xét thấy gần đây tóc VÅ© Long lại thêm nhiá»u sợi bạc nữa. Anh nghÄ© thầm: “Là m gì mà không sá»›m bạc đầu. NgÅ© Tá» Tư chỉ má»™t đêm suy nghÄ©, tóc đã trắng xóa hết, huống chi đằng nà y phải đối phó vá»›i những kẻ địch vô cùng nham hiểm độc ác, nhiá»u mưu sâu kế hiểm, len lá»i cà i và o khắp nÆ¡i. Là m sao phân biệt được ngưá»i ngay vá»›i kẻ gian?
Ngưá»i ngay thì phải bênh vá»±c, bảo vệ. Kẻ gian thì phải trừng trị, nhưng không phải đối phó vá»›i kẻ gian nà o cÅ©ng giống vá»›i kẻ gian nà o. Ngưá»i là m công tác đặc biệt nà y phải hà ng ngà y hà ng giá» luôn suy nghÄ©, nháºn xét, phán Ä‘oán, phân tÃch, tổng hợp đỠra biện pháp, kế hoạch... Mình đến năm bốn mươi tuổi cÅ©ng bạc đầu sá»›m mấtâ€. Anh lại có thêm má»™t nháºn xét nữa vá» thá»§ trưởng cá»§a mình: “Má»—i lúc VÅ© Long suy nghÄ© thì nét mặt anh tháºt nghiêm nghị, già hẳn Ä‘i, nhưng khi anh cưá»i lại thấy anh như trẻ hắn lại, niá»m lạc quan, yêu Ä‘á»i ánh lên trong cặp mắt Ä‘en thông minh, vá»›i hà m răng trắng bóng cá»§a anhâ€. Trần Mai tá»± nhá»§: “Công tác nà y là m ngưá»i ta già trước tuổi nhưng mình lúc nà o cÅ©ng phải giữ được lạc quan như anh ấy. Äiá»u ấy tháºt là khó, tuy váºy đấy cÅ©ng má»›i chỉ là má»™t nét cá»§a con ngưá»i cách mạngâ€.
Thấy VÅ© Long trở lại vấn đỠLê Máºu Thà nh, Trần Mai há»i :
- Anh đã xác minh được vấn đỠLê Máºu Thà nh chưa?
- Vấn đỠLê Máºu Thà nh đã rõ rồi. Lê Máºu Thà nh tên tháºt là Lê Hùng. Bố hắn là Lê Dục, thưá»ng gá»i là Hà n Dục, có đồn Ä‘iá»n trồng cà phê ở Kon-tum và có nhiá»u ruá»™ng đất ở Quảng Ngãi. Lê Máºu Thà nh là con thứ hai cá»§a Hà n Dục. Và o đảng Äại Việt Quốc xã khi Nháºt sang, sau khi Nháºt đầu hà ng, hắn cùng đồng bá»n tìm cách lẩn trốn. Hùng đổi tên là Lê Máºu Thà nh, giấu kÃn quá khứ, Ä‘i dạy há»c ở trưá»ng Khải Äịnh. Hắn nổi tiếng nói chuyện hay, nên đã lôi kéo được má»™t số thanh niên há»c sinh. Năm 1951, hắn bắt liên lạc vá»›i ta, bá» dạy há»c, từ giã bạn bè ra vùng giải phóng xin tham gia kháng chiến.
Chúng ta đã đón tiếp hắn niá»m nở, theo nguyện vá»ng muốn tham gia công tác cá»§a hắn, xếp hắn công tác ở cÆ¡ quan giáo dục. Hai năm nay, ở co quan hắn là m việc rất tÃch cá»±c, chứng tá» có nhiá»u khả năng, hay Ä‘i lại thăm há»i săn sóc anh em, được anh em trong cÆ¡ quan tÃn nhiệm. Nhưng nghiên cứu lý lịch tá»± khai cá»§a hắn, ta thấy hắn giấu cái quá khứ tham gia Äảng Äại Việt mà hắn tưởng ta không biết. Äồng thá»i bảo vệ cÆ¡ quan cho biết hắn thưá»ng xuyên lân la tiếp xúc vá»›i nhiá»u ngưá»i trong đó có má»™t số phần tá» có nghi vấn vá» thái độ chÃnh trị. Những Ä‘iá»u ấy là m chúng ta phải nghiên cứu. Má»™t thá»i gian chúng ta chưa kết luáºn được gì vá» Lê Máºu Thà nh vì thấy hắn hoà n toà n không liên hệ gì vá»›i tay chân cá»§a bá»n Phòng Nhì Pháp cả, trong khi hầu hết bá»n Äại Việt khác Ä‘á»u chuyển sang là m tay sai cho Pháp. Gần đây theo bản báo cáo cá»§a đồng chà X.30, thì ra hắn là ngưá»i cá»§a Ngô Äình Diệm cà i và o hà ng ngÅ© ta...
Sở dÄ© ta vẫn để Lê Máºu Thà nh ở đây vì muốn theo dõi thêm hoạt động cá»§a hắn, để có những chứng cứ cụ thể mà hắn không chối cãi được và xem đồng bá»n cá»§a hắn như thế nà o? Ta phải phán Ä‘oán xem mục Ä‘Ãch cá»§a Vân Anh gặp hắn để là m gì? Có phải là vì tình yêu hay đây chỉ là mối dây liên lạc đầu tiên giữa bá»n gián Ä‘iệp.
Hai ngưá»i cùng im lặng. Từ bên ngoà i má»™t tiếng chim hót lảnh lót bay và o.
Trần Mai há»i :
- Bên á»§y ban há»i chúng ta có cho phép Vân Anh và o thăm Lê Máºu Thà nh không? Chúng ta sẽ trả lá»i á»§y ban như thế nà o?
Giá»ng VÅ© Long cương quyết :
- Chúng ta sẽ cho phép Vân Anh và o gặp Lê Máºu Thà nh. Chúng ta là m cho chúng tưởng rằng chúng ta không nghi ngá» gì cả. Quyết định như thế nà y: Tôi sẽ báo cho á»§y ban biết ý kiến cá»§a chúng ta, đỠnghị á»§y ban cứ cho phép Vân Anh và o chiến khu thăm Thà nh. Còn đồng chà trá»±c tiếp đến cÆ¡ quan Lê Máºu Thà nh Ä‘ang công tác, hoà n toà n giữ bà máºt chuyện Vân Anh và o thăm Thà nh, đỠnghị cÆ¡ quan chuyển ngay bá»™ pháºn cá»§a Thà nh là m việc ra má»™t chá»— khác tháºt xa nÆ¡i cÆ¡ quan Ä‘ang đóng, lấy cá»› vì lý do an ninh. Sau khi chuyển xong độ má»™t tuần lá»… thì ta cho Vân Anh và o. Äồng chà sẽ đến chá»— Thà nh vừa đến đóng vai... (VÅ© Long nói nhá» và o tai Trần Mai). Äồng chà đỠnghị vá»›i cÆ¡ quan giáo dục đón tiếp Vân Anh tháºt tốt. Sau đó, kế hoạch cụ thể sẽ như thế nà y.
* * * * *
Vừa bước chân ra khá»i dãy lán táºp thể, Vân Anh kêu lên ngạc nhiên, như phát hiện ra má»™t Ä‘iá»u kỳ lạ :
- Trá»i Æ¡i, trăng đẹp quá!
Cô đứng sững lại, Lê Máºu Thà nh cÅ©ng đứng lại.
Trăng đẹp tháºt. Trăng mưá»i sáu vừa má»›i lên, tròn và nh vạnh. Trá»i xanh ngắt, rá»™ng mênh mông, những vì sao má» Ä‘i nhấp nháy lảng ra xa.
Ãnh trăng phá»§ má»™t mà u sáng xanh huyá»n ảo lên cảnh váºt như trong mÆ¡. Bóng tối nấp vương vất trong các lùm cây cà ng là m tăng thêm ná»a má»™ng, ná»a thá»±c. Má»—i lúc gió thổi qua các lùm cây, những chiếc lá xao động run rẩy, ánh trăng ùa và o vá»n nhau vá»›i bóng tối, rồi sau đó trăng lại bát ngát, bao la.
Vân Anh nói :
- Bao nhiêu năm rồi sống ở thà nh phố, nhất là các thà nh phố châu Âu toà n ánh đèn nê-ông, em chưa bao giỠđược nhìn cảnh trăng sáng đẹp như thế nà y. Anh có thấy đẹp không?
Lê Máºu Thà nh đáp :
- Äối vá»›i anh có lẽ quen rồi, anh không thấy nó đẹp như em. Anh chỉ thấy ở chiến khu nà y đêm nà o không có trăng khổ lắm, Ä‘i lại phải mò mẫm. Những đêm có trăng, sinh hoạt được thuáºn lợi hÆ¡n nhiá»u.
Hai ngưá»i qua má»™t khoảng đất trống, Ä‘i trên con đưá»ng dẫn ra ngoà i cánh đồng mênh mang ánh trăng. Trăng vương lên mái tóc, vai áo há». Trăng vương lên má»—i bước chân cá»§a há».
Vân Anh đã viết đơn gá»i Ủy ban Hà nh chÃnh Kháng chiến tỉnh Thừa Thiên xin và o vùng giải phóng thăm Lê Máºu Thà nh. Hà ng ngà y có nhiá»u ngưá»i ở quê ngoại Vân Anh thuá»™c xã Nguyên Thá»§y lên Huế bán thá»±c phẩm. Vân Anh nhá» bà dì ở xã lên chuyển há»™ lá đơn ấy thông qua Ủy ban Hà nh chÃnh Kháng chiến Hương Thá»§y đến Ủy ban Hà nh chÃnh Kháng chiến tỉnh.
Khi nháºn được giấy phép do Ủy ban Hà nh chÃnh Kháng chiến tỉnh Thừa Thiên cấp, cÅ©ng là do bà dì đưa lại, Vân Anh liá»n thay đổi quần áo, mặc má»™t chiếc áo tÃm sẫm, má»™t chiếc quần Ä‘en, tóc cặp sát mái đầu như hầu hết những phụ nữ lao động ở ná»™i ngoại thà nh phố Huế, theo bà dì vá» là ng. Ở lại nhà bà dì má»™t buổi chiá»u, đợi lúc gà và o chuồng, cô má»›i lên đưá»ng theo má»™t ngưá»i du kÃch đến đón.
ÄÆ°á»ng Ä‘i lên xuống gáºp ghá»nh, khúc khuá»·u. Trá»i tối. Trong Ä‘á»i Vân Anh chưa bao giá» cô vất vả khó nhá»c như thế. NghÄ© đến việc sắp được gặp Lê Máºu Thà nh, Vân Anh cố theo kịp ngưá»i du kÃch dẫn đưá»ng. Ngưá»i nà y thoăn thoắt bước Ä‘á»u, thỉnh thoảng đứng lại chá» cô. Vấp mấy cái suýt ngã, Vân Anh không dám báºt lên tiếng xuýt xoa. Má»™t trà ng đạn liên thanh nghe như từ ven ná»™i thà nh Huế vá»ng lại. Ãnh pháo sáng run rẩy trên đồn xa xa.
Thỉnh thoảng Ä‘i gần má»™t là ng nà o đó, hai ngưá»i gặp má»™t ngưá»i du kÃch như từ trong bóng tối tách ra chặn lại há»i giấy, rồi ngưá»i du kÃch đó biến mất và o trong bóng tối. Má»™t Ä‘oà n hÆ¡n chục ngưá»i, có mang súng và lá»±u đạn lặng lẽ như những cái bóng Ä‘i ngược vá» phÃa Vân Anh và ngưá»i du kÃch dẫn đưá»ng. Không có má»™t tiếng chó sá»§a. Má»™t ná»—i lo sợ bâng quÆ¡, má»™t sá»± hồi há»™p trước những Ä‘iá»u má»›i lạ choáng ngáºp tâm hồn Vân Anh.
Và o khoảng hÆ¡n ba giá» sáng, Vân Anh đến chiến khu Dương Hòa [1]. Cô gặp các đồng chà công an ở trạm tiá»n tiêu. Sá»± tò mò kÃch thÃch Vân Anh cao độ. Äây là những ngưá»i kháng chiến! Äây là những ngưá»i Cá»™ng sản.
Äây là những ngưá»i xuất quá»· nháºp thần đã là m tan rã sá»± thống trị cá»§a ngưá»i Pháp trên đất nà y. Äây là những ngưá»i mà báo chà sách vở Pháp và nước ngoà i, tùy theo quan Ä‘iểm cá»§a ngưá»i viết, má»—i ngưá»i nói má»™t cách khác nhau. Äây là những ngưá»i mà cô coi là kẻ thù... Vân Anh chăm chú quan sát những ngưá»i kháng chiến đầu tiên mà cô gặp. Há» Ä‘á»u mặc quần áo may bằng thứ vải sita [2]. Ngưá»i nà o cÅ©ng sạm nắng gió nhưng há» luôn tươi cưá»i. Cô hÆ¡i ngỡ ngà ng ngạc nhiên. Các đồng chà công an đưa cô và o nghỉ tại nhà tiếp khách và báo tin cho Lê Máºu Thà nh biết. Khoảng 9 giá» sáng, Lê Máºu Thà nh ra đón Vân Anh.
Há» gặp nhau trong phòng tiếp khách cá»§a trạm công an. Nói là phòng tiếp khách cho đúng nghÄ©a thôi chứ tháºt ra là má»™t cái phòng nhá» dá»±ng bằng tre, lợp lá. Trên vách có treo má»™t bức ảnh Hồ chá»§ tịch. Äồ đạc giản dị nhưng sạch sẽ. Má»™t bá»™ bà n ghế gá»— má»™c trên có ấm chén và phÃch nước.
Vừa trông thấy Vân Anh, Lê Máºu Thà nh rất kinh ngạc kêu lên :
- Trá»i Æ¡i, em!
Vân Anh cũng nghẹn ngà o :
- Anh!
Cô ngắm Thà nh từ đầu đến chân. Cô thấy Thà nh gầy và đen Ä‘i nhiá»u so vá»›i hồi ở Huế nhưng rắn rá»i, nhanh nhẹn hÆ¡n trong bá»™ quần áo nâu sẫm, Ä‘i dép lốp như tất cả các bá»™ đội kháng chiến khác.
Lê Máºu Thà nh đón Vân Anh vá» nÆ¡i cÆ¡ quan mình đóng.
Những ngưá»i trong cÆ¡ quan Thà nh đón Vân Anh vá»›i thái độ nồng nhiệt. Má»i ngưá»i trong cÆ¡ quan quý Vân Anh như ngưá»i nhà cá»§a há» ra thăm há» chứ không phải coi Vân Anh chỉ ra thăm riêng Thà nh. Há» nhất định bắt Thà nh phải nghỉ công tác ngà y hôm đó để tiếp Vân Anh. Há» thu xếp chá»— nghỉ ngÆ¡i cho cô. Ai cÅ©ng lưu cô ở lại chÆ¡i mấy ngà y. Tất cả những Ä‘iá»u phá»ng Ä‘oán cá»§a Vân Anh trước khi ra đây và những tÃnh toán đối phó cá»§a Vân Anh Ä‘á»u bị láºt nhà o. Vân Anh rÆ¡i hết từ ngạc nhiên nà y đến ngạc nhiên khác. Vân Anh trở nên bị động, lúng túng. Vân Anh lúng túng nhiá»u khi má»i ngưá»i, rất tá»± nhiên, há»i thăm tình hình sức khá»e gia đình Vân Anh. Vân Anh đã phải nói dối và má»™t Ä‘iá»u ngạc nhiên đối vá»›i Vân Anh nữa là trước đây cô cứ tưởng cán bá»™ Việt Minh Ä‘á»u là những ngưá»i vô há»c thì bây giá» Vân Anh thấy ngược lại. Há» Ä‘á»u là những ngưá»i biết khá sâu vá» má»i vấn Ä‘á». Trong đám ngưá»i ấy, Lê Máºu Thà nh “cá»§a mình†không phải là ngưá»i trà thức nổi báºt như cô vẫn hình dung. Tất nhiên cô vẫn không lúc nà o quên đây là những kẻ thù cá»§a cô, nhưng Vân Anh cảm thấy lo sợ, má»™t ná»—i lo sợ cô đơn cá»§a bất cứ ai đứng trước má»™t kẻ thù vững và ng, mạnh mẽ hÆ¡n mình tưởng.
Bữa cÆ¡m chiếu hôm đó, vì cô là khách nên mâm cÆ¡m cá»§a cô có thêm má»™t bát canh cá. Ä‚n cÆ¡m xong. sau khi quây quần bên ấm nước chè, nói chuyện vui, má»i ngưá»i kiếu từ vá» nÆ¡i mình là m việc, để Lê Máºu Thà nh và Vân Anh tá»± do nói chuyện. Hai ngưá»i rá»i khá»i lán Ä‘i chÆ¡i giữa lúc trăng Ä‘ang lên.
Suốt ngà y, vì má»›i gặp nhau, vì hoà n cảnh khách quan không tiện, vì phải tiếp các cán bá»™ trong cÆ¡ quan đến há»i thăm, hai ngưá»i giữ ý chưa nói chuyện nhiá»u vá»›i nhau, tuy vẫn thấy có những Ä‘iá»u muốn nói vá»›i nhau ngay.
Bây giá» chỉ còn có trăng vá»›i há».
Há» bước trong ánh trăng như trong má»™t là n sương má». Lán cÆ¡ quan đã lùi xa vá» phÃa sau. Sá»± tÄ©nh mịch cà ng là m tăng thêm vẻ huyá»n ảo.
Lê Máºu Thà nh có vẻ trầm ngâm trong khi Vân Anh không nén nổi sá»± hồi há»™p. Có ngưá»i thiếu nữ nà o Ä‘i bên cạnh ngưá»i yêu trong má»™t đêm trăng mà không hồi há»™p.
- Chắc anh không ngỠem ra gặp anh phải không?
Vân Anh há»i.
Thà nh gáºt đầu :
- Anh cứ tưởng em vẫn còn ở bên Pháp. Anh không ngá» em đã vá» nước rồi, trong khi anh đã ở má»™t tráºn tuyến khác.
- Anh ạ. Khi tình yêu đã lên tiếng gá»i thì ngưá»i ta có thể Ä‘i đến chân trá»i góc biển tìm nhau.
- Cảm ơn em. Anh sẽ xứng đáng với tình yêu của em.
- Suốt thá»i gian em ở nước ngoà i, em nhá»› anh vô cùng. Em chỉ giáºn anh khi bá» ra đây, anh không nói gì cho em biết trước, tháºm chà không cho em được gặp má»™t lần cuối cùng.
- Em hiểu cho anh, lúc ấy anh Ä‘i vá»™i quá. Có liên lạc anh phải lên đưá»ng ngay. Vả lại, việc anh Ä‘i theo kháng chiến, sợ em không đồng ý... Anh xin lá»—i em.
Vân Anh im lặng. Cô Ä‘i sát và o Lê Máºu Thà nh. Trăng đã lên cao hÆ¡n.
- Bây giá» thì em quên rồi. - Vân Anh nói. - Em quên hết những gì đã qua rồi. Bây giá», em chỉ biết em Ä‘ang ở bên anh. Khoảng cách vá» không gian và thá»i gian giữa hai chúng ta không còn nữa. Em vẫn yêu anh. Em muốn chung sống vá»›i anh. Cho nên vừa ở nước ngoà i vá», em Ä‘i tìm anh ngay.
- Anh cÅ©ng rất yêu em. Nếu không được chung sống vá»›i em thì cuá»™c Ä‘á»i anh sẽ không bao giá» biết thế nà o là hạnh phúc cả. Nhưng em biết đấy, anh Ä‘ang là ngưá»i kháng chiến mà em thì chắc không thể ra ngoà i nà y ở vá»›i anh được...
Vân Anh lắc đầu :
- Anh nói đúng. Em ra ngoà i nà y ở thế nà o được. Má»i cái ở đây Ä‘á»u không hợp vá»›i em. Từ cách sống đến nếp suy nghÄ©, những ngưá»i ở đây khác xa em. Chẳng lẽ em quên mối thù cá»§a gia đình em hay sao? Anh Thà nh, anh hãy vá» Huế cùng em. Chúng ta yêu nhau, chúng ta đừng nên để tuổi trẻ chúng ta qua Ä‘i. Anh hãy vá» cùng em. Ở đây gian khổ lắm, anh gầy Ä‘i nhiá»u quá. Anh hãy vá» cùng em. Chúng ta sẽ xây dá»±ng gia đình. Chú em có thể bảo đảm cho anh, nếu anh muốn Ä‘i là m. Chắc chắn anh sẽ có má»™t cương vị xứng đáng vá»›i tà i năng cá»§a anh. Nếu anh không muốn ở trong nước, chúng ta Ä‘i ra nước ngoà i, chúng ta sẽ sống trá»n Ä‘á»i hạnh phúc.
Lê Máºu Thà nh hÆ¡i cúi đầu xuống :
- Em xui anh vỠthà nh theo Pháp ư. Không. Anh không thể trở vỠđược. Trước sau Pháp sẽ thua. Anh rất yêu em nhưng anh không thể vì yêu em mà phản bội lý tưởng của anh. Nếu em yêu anh, em hãy cố gắng đợi anh cho đến khi nà o anh là m xong sự nghiệp lớn. Ngà y ấy, không còn bao lâu nữa. Ngà y ấy chúng ta chung sống với nhau mới hoà n toà n hạnh phúc.
Vân Anh chá»›p chá»›p mắt. Cô khẽ thở dà i. Câu nói cá»§a Lê Máºu Thà nh là m cô nảy ra má»™t ý định má»›i. Cô ngước mắt nhìn Thà nh há»i :
- Anh có quen Phan Phúc Äịnh không?
Lê Máºu Thà nh ngạc nhiên nhìn và o mắt Vân Anh thăm dò. Hắn chỉ thấy đôi mắt cô Ä‘á»ng ánh trăng long lanh. Hắn há»i lại :
- Nhưng tại sao tá»± nhiên em lại há»i anh như thế?
- Em chợt nhớ ra.
- Em nhá»› ra cái gì? - Lê Máºu Thà nh căn vặn.
- Em chợt nhá»› ra khi anh nói đến “là m xong sá»± nghiệp lá»›nâ€. Nhưng anh hãy trả lá»i em Ä‘i: Anh có quen Phan Thúc Äịnh không đã.
Lê Máºu Thà nh cau mà y, cố suy nghÄ© :
- Em há»i để là m gì đã?
Vân Anh vừa nói vừa nhìn Thà nh :
- Trước khi ra đây, em có gặp Phan Thúc Äịnh. Äịnh nói có quen anh và nhắn em nói há»™ vá»›i anh rằng: “Ngưá»i bạn cÅ© cá»§a Thà nh nhà ở bên núi Ngá»± Bình có lá»i há»i thăm và muốn biết anh Thà nh đã là m xong sá»± nghiệp lá»›n chưa?â€.
Nét mặt Lê Máºu Thà nh hiện rõ nét vui vẻ :
- À, à ... Phan Thúc Äịnh là bạn rất thân vá»›i anh. Thế bây giá» anh ấy ra sao? Là m gì rồi?
- Anh ấy vừa tốt nghiệp luáºt khoa tiến sÄ© và cÅ©ng má»›i vá» nước. Hiện nay anh ấy chưa nháºn được chức vụ gì cá»§a chÃnh phá»§ Bảo Äại. Anh ấy nói còn tiếp tục Ä‘i nghiên cứu thêm luáºt pháp ở má»™t số nước...
- Em vá» nói vá»›i anh Phan Thúc Äịnh há»™ anh là anh cảm Æ¡n anh ấy hãy còn nhá»› đến anh. Em nói há»™: “Anh không bao giá» từ bá» sá»± nghiệp anh Ä‘ang theo Ä‘uổi cả. Sá»± nghiệp lá»›n nằm trong tay những ngưá»i quyết tâm. Sá»± nghiệp lá»›n cá»§a anh sắp hoà n thà nh rồiâ€. Anh sẽ Ä‘i theo kháng chiến đến cùng.
Thà nh ngừng lại má»™t lúc, thấy Vân Anh không tá» thái độ cÅ©ng như không há»i gì, hắn thong thả nói tiếp :
- Anh rất cảm động thấy Phan Thúc Äịnh há»i thăm anh.
-------------------------------------------------------------------------
[1] Má»™t chiến khu nổi tiếng nằm vá» phÃa tây Thừa Thiên có chợ và hà ng quán.
[2] Má»™t loại vải ná»™i hóa phổ biến trong vùng giải phóng Bình Trị Thiên và Liên khu V thá»i chống Pháp.
Xem tiếp chương 4
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 04:52 PM.
|

09-09-2008, 08:39 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Chương 4
Câu chuyện tình cá»§a ngưá»i cán bá»™
Lê Máºu Thà nh cầm má»™t gói giấy nhá» bước và o phòng là m việc cá»§a đồng chà Nguyá»…n Phong - thá»§ trưởng cÆ¡ quan - Ä‘ang lúi húi ghi chép trên quyển vở. Nghe tiếng gõ cá»a, đồng chà Nguyá»…n Phong đứng lên. Thấy Thà nh, anh đứng dáºy, niá»m nở :
- Má»i anh và o chÆ¡i. Chị Vân Anh vá» rồi phải không anh. Má»i anh ngồi.
Lê Máºu Thà nh gáºt đầu :
- Vâng, cô ấy Ä‘i đêm hôm qua. Vì khuya không dám là m phiá»n anh nên cô ấy nhá» tôi sáng nay chuyển đến anh lá»i cảm Æ¡n anh và các anh, các chị trong cÆ¡ quan đã đón tiếp cô ấy niá»m nở trong mấy ngà y vừa qua.
Vẫn giá»ng cởi mở, Nguyá»…n Phong nói :
- Có gì đâu mà phải cảm Æ¡n. Chiá»u hôm qua chị ấy cÅ©ng có đến đây gặp tôi gởi lá»i chà o trước. Tôi có nói chuyện vá»›i chị ấy và nhá» chị ấy chuyển há»™ lá»i chúc sức khá»e cá»§a chúng tôi đến gia đình chị ấy. Tôi cÅ©ng xin lá»—i chị ấy vì hoà n cảnh kháng chiến còn Ä‘ang gian khổ, khó khăn, chúng tôi lại báºn quá, nên việc đón tiếp chị ấy thế nà o cÅ©ng có Ä‘iá»u sÆ¡ xuất.
Lê Máºu Thà nh dè dặt :
- Cô ấy có nói chuyện gì với anh không?
- Chị ấy nói vá»›i tôi là rất sung sướng được gặp anh, thấy anh mạnh khá»e. Hồi ở nước ngoà i, chị ấy thú thá»±c không tưởng tượng nổi cuá»™c sống kháng chiến cá»§a chúng ta vẫn ung dung, lạc quan như thế nà y. Nhiá»u Ä‘iá»u là m chị ngạc nhiên. Chị ấy nói: rất tá»± hà o vì anh đã Ä‘i theo kháng chiến.
Thà nh hÆ¡i nhếch miệng cưá»i :
- Vâng, cô ấy cÅ©ng nói vá»›i tôi như váºy.
Hắn đặt cái gói nhỠtrên góc bà n giấy của Nguyễn Phong, móc túi lấy ra một bao thuốc lá Philips, đưa cho anh :
- Äây là quà cô ấy mang ra.
Nguyễn Phong không cầm bao thuốc nói :
- Cảm Æ¡n anh, tôi có nghiện đâu. Thỉnh thoảng, vui anh em thì tôi hút má»™t Ä‘iếu thôi. Anh giữ mà hút. Hôm trước chị Vân Anh cÅ©ng mang cho tôi mấy bao, tôi chia Ä‘á»u cho anh em cả.
- Tôi hãy còn anh ạ. Äây là phần riêng cá»§a tôi để dà nh biếu anh.
Nguyễn Phong đỡ lấy bao thuốc, nhẹ nhà ng bóc một đầu bao, rút ra một điếu.
- Tôi xin anh má»™t Ä‘iếu váºy. Dứt khoát tôi không nháºn đâu. Không hút để nó mốc thì phà đi.
Anh trao lại bao thuốc cho Thà nh. Không biết là m thế nà o hÆ¡n, Thà nh đà nh phải nháºn lấy nó. Hắn mở bá»c giấy trên bà n :
- Tôi thấy có bổn pháºn phải báo cáo vá»›i anh: Vân Anh đã mang ra là m quà cho tôi má»™t số thứ. Ngoà i thuốc lá, đưá»ng sữa ra, cô ấy tặng tôi má»™t chiếc đồng hồ Movado, má»™t đôi bút máy Parker 51, má»™t cái báºt lá»a Flammarion. Tôi từ chối nhưng cô ấy không nghe. Tôi không muốn giấu cÆ¡ quan Ä‘iá»u gì và xin mang ná»™p lại toà n bá»™ những váºt ấy cho cÆ¡ quan. Anh nháºn há»™.
Nguyá»…n Phong chăm chú nghe. Cặp mắt anh thá» Æ¡ nhìn chiếc đồng hồ Ä‘eo tay, há»™p bút máy, chiếc báºt lá»a sáng óng ánh trên tá» giấy Lê Máºu Thà nh vừa giở ra. Anh mỉm cưá»i bảo Thà nh.
- Không. Những váºt nà y là cá»§a Vân Anh tặng anh, là thuá»™c quyá»n sở hữu cá»§a riêng anh, anh cứ việc giữ lấy mà dùng. Anh báo cáo lại chúng tôi biết thế nà y là tốt rồi.
Lê Máºu Thà nh cÅ©ng cưá»i :
- Tôi vẫn thấy phải báo cáo đầy đủ với anh. Vì những đồ ăn, thức uống không sao, nhưng những đồ dùng loại nà y tôi không dám giữ, sợ một và i anh em nà o đó trong cơ quan không hiểu rõ lại thắc mắc.
Nguyễn Phong gạt đi :
- Không. Anh không phải lo gì Ä‘iá»u ấy. Anh cứ giữ mà dùng. Anh em ở đây Ä‘á»u hiểu anh cả.
- Vâng. tôi cũng biết anh em trong cơ quan của ta phần lớn là trà thức - Thà nh đưa đà theo câu nói của Nguyễn Phong.
Có tiếng lao xao ở ngoà i hè nhà , ai há»i và ai trả lá»i má»™t câu gì đó rồi má»™t ngưá»i ngoà i ba mươi tuổi, tầm thước, da ngăm Ä‘en, mất sáng và tươi, mặc bá»™ quần áo nâu, Ä‘eo sắc-cốt hiện ra trước khung cá»a là m việc cá»§a Nguyá»…n Phong. Thà nh gói mấy đồ váºt cá»§a Vân Anh tặng và o tá» giấy, định đứng dáºy. Nguyá»…n Phong giữ hắn lại :
- Anh cứ ngồi chÆ¡i. Äây là Lê Quang, cán bá»™ á»§y ban vá» kiểm tra tình hình và bà n phương hướng phát triển các ngà nh trong khu vá»±c chúng ta.
Lê Quang bước và o vá»›i nụ cưá»i cởi mở trên khuôn mặt nắng gió :
- Xin lỗi, các anh có nói chuyện gì riêng không?
Nguyễn Phong nắm chặt tay Lê Quang rồi giơ tay giới thiệu Thà nh :
- Chúng tôi nói chuyện xong rồi. Má»i anh và o. Xin giá»›i thiệu vá»›i anh: giáo sư Lê Máºu Thà nh, má»™t trà thức nổi tiếng ở Huế trước đây.
Lê Quang niá»m nở bắt tay Thà nh :
- Tôi nghe tiếng anh đã lâu, hôm nay má»›i được gặp mặt. Tôi cÅ©ng là ngưá»i sinh trưởng ở Huế.
- Tôi cÅ©ng rất sung sướng được quen biết anh. - Lê Máºu Thà nh đáp.
Nguyễn Phong nói đùa :
- Hai anh ở cùng má»™t thà nh phố, lại cùng há» Lê cả, có khi có há» hà ng vá»›i nhau mà không biết đấy. Anh Quang sẽ ở lại công tác trong cÆ¡ quan ta và i ngà y. Hay là trong thá»i gian ở đây, anh Quang ở cùng phòng vá»›i anh Thà nh cho vui. Äồng chà Äông, ngưá»i ở cùng phòng vá»›i anh Thà nh, Ä‘i công tác hÆ¡n tuần nay chưa vá».
Quang gáºt đầu :
- Nếu thế thì còn gì bằng nữa. Tôi có bạn để nói chuyện rồi. Tôi nhớ những kỷ niệm vỠHuế lắm.
Tối hôm đó, cÆ¡ quan tổ chức nói chuyện thá»i sá»±. Má»i ngưá»i trong cÆ¡ quan Ä‘á»u táºp trung ở há»™i trưá»ng. Lê Quang không tham dá»± buổi nói chuyện đó, ở nhà là m việc.
ChÃn giá» rưỡi, buổi nói chuyện kết thúc. Lê Máºu Thà nh vỠđến phòng mình vẫn thấy Quang má»™t mình, má»™t ngá»n đèn, hà húi Ä‘á»c và ghi chép. Liếc nhanh mặt trên đầu mấy tà i liệu đánh máy Lê Quang đặt trước mắt, Thà nh thấy rõ có dấu chữ nháºt đóng đỠchói hai từ “Tối máºtâ€. Là m như không đến ý đến, Thà nh há»i :
- Anh chưa đi nghỉ?
Quang vừa trả lá»i Thà nh, vừa xếp những giấy tá» cẩn tháºn cho và o sắc-cốt :
- Chưa anh ạ, tôi thưá»ng quen là m việc khuya.
- Anh cứ là m việc tự nhiên.
Quang treo sắc-cốt lên một chiếc đinh ở trên đầu.
- Thôi, anh ạ. Hôm nay Ä‘i nhiá»u tôi hÆ¡i mệt. Tôi có mang theo Ãt chè ngon, pha má»™t ấm, vừa uống, vừa đợi anh đây.
Thà nh hưởng ứng :
- Tôi cÅ©ng có Ãt thuốc lá ngon đặc biệt. Má»i tối, không có sinh hoạt, há»c hà nh gì, anh em cÅ©ng thưá»ng quây quần nhau quanh ấm chè nói chuyện.
Thà nh đặt lên bà n bao thuốc lá Philips. Quang ngạc nhiên :
- À, thuốc lá đặc biệt tháºt. Ở đâu ra thế nà y?
- Cá»§a ngưá»i yêu cho - Thà nh đáp.
Quang cầm phÃch đổ thêm nước sôi và o ấm chè. Anh tráng hai cái chén con :
- Chắc chị ấy ở trong ná»™i thà nh gá»i ra.
- Không, cô ấy vừa mới ra thăm tôi.
Quang rót nước chè ra chén :
- Xin mừng anh. Chị ấy lại vỠngay rồi à ?
- Vâng, cô ấy vừa mới đi đêm qua.
Quang nâng một chén nước đưa cho Thà nh :
- Anh uống thá» xem chè nà y có ngon không? Tôi thÃch uống chè từ hồi ông thân sinh ra tôi còn sống, hay bắt tôi đứng hầu chè. Uống chè ngon và được Ä‘á»c thÆ¡ hay là sở thÃch duy nhất cá»§a cụ...
Câu chuyện cá»§a hai ngưá»i trở vá» những phong tục, táºp quán cổ cá»§a Huế, những món quà đặc biệt cá»§a chợ Äông Ba, những buổi chiá»u mùa hè hóng mát trên cầu Trà ng Tiá»n, những tiếng hò buồn bã mênh mông chạy dà i trên dòng sông Hương, những bức tưá»ng thà nh cổ rêu phong đứng trầm tư chứng kiến sá»± diệt vong cá»§a triá»u đại phong kiến cuối cùng, những con đưá»ng lấp loáng nắng, rì rà o tiếng gió thở than trên vòm cây thông cá»§a các lăng tẩm vua Nguyá»…n, những buổi tan há»c đưá»ng phố chao đảo bởi những cái nón bà i thÆ¡ và sáng rá»±c mà u tÃm áo dà i cá»§a các cô nữ sinh trung há»c.
Lê Máºu Thà nh rất thÃch giá»ng nói vá» Huế say sưa chứng tá» má»™t tình cảm yêu mến đặc biệt đối vá»›i thà nh phố mình sinh ấy cá»§a Lê Quang. Cà ng nói chuyện, Thà nh cà ng thÃch Quang vì thấy Quang có má»™t tâm hồn văn há»c, má»™t trà thức vá» lịch sá» khá sâu sắc mà Thà nh có thể nói chuyện tương đắc cả đêm không biết chán.
Câu chuyện dẫn dần đến tình cảm riêng tư, Thà nh há»i vá» gia đình Lê Quang và được biết Quang chưa láºp gia đình riêng. Trước khi Ä‘i theo kháng chiến, anh có yêu má»™t cô gái thuá»™c dòng tôn thất. Hai ngưá»i quen nhau từ hồi cùng há»c trưá»ng Quốc há»c. Kháng chiến bùng nổ, má»—i ngưá»i Ä‘i theo má»™t con đưá»ng.
- Cô ta là Công Tằng Tôn Nữ - Quang nói - tâm hồn rất lãng mạn, khi trước yêu nhau, chúng tôi tưởng không bao giá» có thể xa nhau được và chỉ cần sống vá»›i tình yêu thôi. Cách mạng tháng Tám thà nh công, mở ra trước mặt tôi má»™t chân trá»i má»›i. Tôi thấy có cái còn cao đẹp hÆ¡n, tôn quý hÆ¡n tình yêu rất nhiá»u. Äó là Tổ quốc, là dân tá»™c.
Äang tuổi thanh niên, nhiệt tình hăng hái, tôi lao và o những hoạt động xã há»™i. Tất nhiên chúng tôi Ãt có thá»i gian Ä‘i chÆ¡i, gặp gỡ nhau hÆ¡n trước. Äiá»u ấy, là m cô ta không bằng lòng. Nhưng là m thế nà o được? Cách mạng vừa thà nh công, công việc bá» bá»™n sôi nổi, việc gì cÅ©ng cần thiết, việc gì cÅ©ng quan trá»ng, việc gì cÅ©ng đòi há»i phải là m ngay, ai có thể ngồi im được. Muốn gần nhau luôn, chỉ có má»™t cách là cô ta cÅ©ng phải lao và o công tác như tôi. Tôi đã nghÄ© đến Ä‘iá»u đó. Anh bảo còn gì gần gÅ©i đẹp đẽ bằng Ä‘i hoạt động cÅ©ng có nhau, Ä‘i há»p hà nh cÅ©ng có nhau. Nhưng tôi không thể nà o đưa cô ta ra khá»i được cái nhà đầy đồ đồng, tá»§ chè, sáºp gụ khảm xà cừ vá»›i những táºp quán phong kiến nặng ná», vá»›i ông bố và bà mẹ luôn luôn tá»± hà o vá» dòng giống tôn thất cá»§a mình, để tham gia những hoạt động xã há»™i được. Những lúc gặp nhau, tôi sôi nổi kể lại những hoạt động cá»§a tôi và lứa bạn trẻ cùng tuổi cho cô ta nghe thì cảm thấy những Ä‘iá»u ấy không hấp dẫn đối vá»›i cô ta. Dần dân, tôi phát hiện rằng: nếu Cách mạng tháng Tám mở ra cho tôi má»™t cuá»™c sống má»›i say sưa, tá»± hà o, đầy ý nghÄ©a thì đối vá»›i gia đình cô ta, vá»›i bản thân cô ta như có cái gì mất mát, sứt mẻ. Trong khi tôi sôi nổi thì cô ta dè dặt. Trong khi tôi muốn hát tháºt to ca ngợi độc láºp tá»± do thì cô ta im lặng nghe ngóng. Äến ngà y toà n quốc kháng chiến thì tôi lên đưá»ng Ä‘i theo kháng chiến, còn gia đình cô ta ở lại thà nh. Con đưá»ng đến đây chia là m hai. Gần đây, tôi được tin cô ta lấy má»™t viên sÄ© quan ngá»± lâm quân cá»§a Bảo Äại và đã có hai con...
Lê Máºu Thà nh im lặng nghe. Thấy Lê Quang ngừng lại, hắn há»i :
- Anh có buồn không?
Má»™t nụ cưá»i thoáng qua trên đôi môi Lê Quang :
- Cái gì tan vỡ mà chẳng buồn, huống chi là chuyện tình yêu. Nhưng tôi cÅ©ng rút ra được má»™t kết luáºn cho bản thân tôi, xin lá»—i anh hÆ¡i có vẻ triết lý má»™t chút, là ngưá»i ta chỉ có thể thá»±c yêu nhau, thá»±c sống vá»›i nhau có hạnh phúc được khi mà thế giá»›i quan, nhân sinh quan hợp nhau. Tư tưởng đã không hợp nhau thì trước sau cÅ©ng sẽ tan vỡ.
Câu chuyện riêng cá»§a Quang hình như tác động mạnh đến Lê Máºu Thà nh. Hắn trầm ngâm suy nghÄ© rồi thong thả nói :
- Cái kết luáºn cá»§a anh đúng đấy. Tôi cÅ©ng ở trưá»ng hợp tương tá»± như anh. Bây giá» chưa tan vỡ, nhưng sợ sau nà y cÅ©ng tan vỡ mất.
Hắn cháºm rãi kể cho Quang nghe câu chuyện tình duyên giữa hắn vá»›i Vân Anh. Chuyện những ngà y yêu nhau thÆ¡ má»™ng ở Huế. Chuyện Thà nh cương quyết gạt bá» tình riêng, gạt bá» cuá»™c Ä‘á»i danh vá»ng, xe hÆ¡i, nhà lầu Ä‘i theo kháng chiến. Chuyện Vân Anh được chú cho sang Pháp há»c và má»›i đây tốt nghiệp, trở vỠđã ra chiến khu tìm Thà nh.
- Cô ấy vẫn đẹp như xưa, vẫn yêu tôi như xưa - Thà nh nói - Phải có má»™t tình yêu chung thá»§y lắm, cô ấy má»›i vượt được tất cả cám dá»— cá»§a cuá»™c sống phồn hoa ở nước ngoà i, má»›i vượt bao nhiêu khó khăn ra đây tìm gặp tôi. Nhưng giá cô ấy ra đây để Ä‘i theo kháng chiến cùng vá»›i tôi thì đáng quý biết bao nhiêu. Tôi sẽ yêu cô ấy hÆ¡n biết bao nhiêu lần. Äằng nà y, không thế. Tôi thú thá»±c riêng vá»›i anh Ä‘iá»u nà y: cô ấy lại rá»§ tôi bá» kháng chiến vá» ná»™i thà nh sống vá»›i cô ấy.
Cô ấy nói đến tháng trăng máºt ở Ni-xÆ¡, nói đến má»™t căn biệt thá»± xinh xắn bên bá» sông Hương, má»™t chiếc xe hÆ¡i du lịch kiểu má»›i cho hai vợ chồng, nói đến cái bục giảng dạy ở má»™t trưá»ng đại há»c nà o đó vá»›i số lương hÆ¡n chục ngà n đồng. Những cái ấy tôi biết cả rồi và tôi đã bá» tất cả để Ä‘i theo kháng chiến vì tôi nghÄ© như má»™t nhà thÆ¡ đã nói: “Ôi, nhà lầu vợ đẹp là m chi? Khi dạ vẫn ngáºm sầu hồn đất nướcâ€. Những cái ấy không thể là m xóa mỠđược lý tưởng tôi đã theo. Trước đây, ở Huế, đã sống giữa cảnh nhà cao, cá»a rá»™ng đầy đủ tiện nghi như thế, tôi có thấy sung sướng hạnh phúc đâu khi quanh tôi bá»n cướp nước ngang nhiên già y xéo tổ quốc tôi, đồng bà o tôi Ä‘ang vùng dáºy đấu tranh. Cô ấy mang cho tôi nhiá»u quà , đồng hồ, bút máy... Nhưng tôi dá»ng dưng vì tôi đã bá» những thứ quý gấp hà ng vạn lần mấy cái đồ lặt vặt đó để Ä‘i theo kháng chiến. Chẳng lẽ bây giá» tôi lại Ä‘i tham mấy thứ đó, coi chúng hÆ¡n nhân phẩm, danh dá»± cá»§a tôi? Tôi có nói nhiá»u vá»›i Vân Anh. Cô ấy không dám nói gì vá» việc tôi đã bá» tất cả để Ä‘i theo kháng chiến nhưng vẫn khăng khăng là cô ấy không chịu được khổ; không thể theo tôi ra ngoà i nà y sống được; lấy nhau, cô ấy muốn cuá»™c sống cá»§a hai ngưá»i phải đầy đủ vá» váºt chất, sống đầy đủ tiện nghi và cuá»™c sống ấy chỉ có thể có ở trong ná»™i thà nh. Cô ấy nói vá»›i tôi: “Chúng ta xa nhau lâu rồi. Tuổi trẻ cá»§a ngưá»i ta rất chóng qua. Em chỉ muốn từ nay vá» sau, chúng ta sống hoà n toà n bên nhau, bao nhiêu thá»i gian chúng ta Ä‘á»u để dà nh cho nhau. Chúng ta phải được hưởng sung sướng trong tuổi trẻ. Bao nhiêu ngưá»i ở ná»™i thà nh nhưng tâm hồn vẫn hướng vá» kháng chiến thì sao? Anh không muốn nhìn thấy bá»n Pháp đốt phá đất nước thì chúng ta Ä‘i ra nước ngoà i sống...â€.
Lê Máºu Thà nh ngả ngưá»i trên giưá»ng, bá» lá»ng câu chuyện, kéo má»™t hÆ¡i thuốc lá dà i, mắt đăm đăm nhìn lên mái nhà . Quang há»i :
- Anh trả lá»i chị Vân Anh sao?
Thà nh ném mẩu thuốc lá còn khá dà i ra cá»a, đáp :
- Tôi trả lá»i cô ấy: như thế là ngụy biện. Äã và o thà nh là theo địch rồi. Äi nước ngoà i lúc nà y là trốn đấu tranh, trốn trách nhiệm đối vá»›i đất nước. Tôi không thể sống như thế được. Cuối cùng, cô ấy giáºn dá»—i trở vá».
Thà nh nói xong im lặng, mắt nhìn bâng quơ lên mái nhà . Quang cũng im lặng như thông cảm với sự đấu tranh dữ dội, sự dằn vặt ghê gớm đang diễn ra trong tâm tư Thà nh. Tiếng con mối chặc lưỡi trên xà nhà nghe rõ mồm một. Lát sau, Thà nh thở dà i :
- Chưa ai trong hai chúng tôi, nói đến sá»± tan vỡ, mà tôi cảm thấy sá»± tan vỡ đã bắt đầu. Ngưá»i ở má»™t phương, ngưá»i ở má»™t phÃa, má»—i ngưá»i Ä‘i theo má»™t con đưá»ng, rồi má»—i ngưá»i sẽ có má»™t cuá»™c sống khác nhau. Nhưng tôi không thể nghe theo cô ấy được. Tôi không thể phản bá»™i lại lý tưởng cá»§a tôi, không thể phản bá»™i lại Tổ quốc để mong sống má»™t cuá»™c sống sung sướng cá nhân.
Chung quanh vắng lặng, không có má»™t tiếng động. Trá»i đã vá» khuya. Lê Quang bảo Thà nh :
- Tôi chắc anh sẽ buồn má»™t thá»i gian nhưng tôi tin rằng cÅ©ng như tôi, anh sẽ tìm thấy niá»m an á»§i lá»›n trong công tác, trong táºp thể. Tuy váºy, chuyện riêng tư cá»§a anh cÅ©ng có Ä‘iá»u khác tôi.
Cô Công Tằng Tôn Nữ của tôi thì đi lấy chồng, có con chắc quên hết chuyện cũ rồi; còn chị Vân Anh thì vẫn yêu anh, vẫn chỠđợi anh. Nếu chị ấy tìm ra gặp anh lần nữa, anh thỠcố gắng thuyết phục xem... Khuya rồi, chúng ta tắt đèn đi nằm nhé.
Thà nh như chợt nhớ ra :
- Vâng, xin lá»—i anh, tôi quên mất hôm nay anh Ä‘i nhiá»u đã mệt rồi.
- Có gì đâu. Tôi cÅ©ng thÃch được nói chuyện vá»›i anh. Anh có tin tôi thì anh má»›i kể cho tôi nghe chứ. Mong sao được vá» công tác đây luôn để nói chuyện vá»›i anh.
Thà nh ngồi dáºy buông mà n chiếc giưá»ng cá nhân cá»§a mình. Quang cÅ©ng tắt đèn, lên giưá»ng mình buông mà n.
Ãnh trăng cuối tuần bị mây che là m cho nhợt nhạt hắt qua song cá»a sổ tre và o má»™t thứ ánh sáng má» mỠảo ảo. Äêm cà ng vá» khuya, sá»± im lặng cà ng mênh mông bao la, có lẽ đã quá hai giá» sáng. Tiếng thở cá»§a Lê Quang Ä‘á»u Ä‘á»u chứng tá» anh đã ngá»§ say. Có tiếng động khẽ bên giưá»ng Lê Máºu Thà nh. Tiếng thở cá»§a Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u, Lê Máºu Thà nh ngồi dáºy. Tiếng thở cá»§a Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u. Lê Máºu Thà nh vén mà n, đặt chân xuống đất. Tiếng thở cá»§a Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u. Lê Máºu Thà nh rón rén đứng dáºy. Tiếng thở cá»§a Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u, nhưng từ trong mà n, mắt Quang hÆ¡i hé ra nhìn như dán chặt và o cái bóng má» má» cá»§a Lê Máºu Thà nh và chiếc sắc-cốt treo đầu giưá»ng. Lê Máºu Thà nh xá» chân và o dép, rón rén... mở cá»a Ä‘i ra ngoà i. Tiếng thở cá»§a Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u. Mấy phút sau, Thà nh từ bên ngoà i và o. Tiếng cá»a tre nhè nhẹ cót két. Tiếng chiếc then ngang lạch cạch cÅ©ng nhè nhẹ. Mắt Quang hết sức táºp trung theo dõi cái bóng má» má» cá»§a Lê Máºu Thà nh. Nhưng cái bóng ấy rón rén Ä‘i vá» phÃa giưá»ng mình, chui và o trong mà n, nằm xuống. Tiếng thở cá»§a Quang vẫn Ä‘á»u Ä‘á»u như ngá»§ say. Äêm hoà n toà n yên tÄ©nh.
* * * * *
Ngưá»i thanh niên tên Lê Quang Ä‘ang ngồi trước mặt VÅ© Long. VÅ© Long mỉm cưá»i :
- Äồng chà Trần Mai, tiếp tục cho biết ý kiến Ä‘i chứ?
Trần Mai (vì chÃnh ngưá»i ấy là Trần Mai) đưa mấy bản báo cáo cho VÅ© Long :
- Äây là những báo cáo cá»§a cÆ¡ quan Lê Máºu Thà nh. Äồng chà bảo vệ cÆ¡ quan không phát hiện thấy ở hắn Ä‘iá»u gì khả nghi. Äồng chà Nguyá»…n Phong, thá»§ trưởng cÆ¡ quan nháºn xét vá» tinh thần, thái độ công tác cá»§a hắn tốt. Anh em trong cÆ¡ quan Ä‘á»u có cảm tình vá»›i hắn. Việc Vân Anh ra thăm, hắn có báo cáo đầy đủ vá»›i cÆ¡ quan. Vân Anh mang ra tặng đồ váºt gì, hắn Ä‘á»u báo cáo lại vá»›i đồng chà Nguyá»…n Phong và định ná»™p cho cÆ¡ quan giữ tất. Qua tiếp xúc trá»±c tiếp, hắn tá» ra phần nà o là con ngưá»i đứng đắn, có nhiá»u tình cảm, không tò mò gì vá» ná»™i dung công việc cá»§a tôi, vá» những “tà i liệu máºt†tôi Ä‘á»c. Tháºm chÃ, việc Vân Anh rá»§ rê hắn vá» thà nh, việc ấy nói ra hoà n toà n không có lợi cho ngưá»i yêu cá»§a hắn, hắn cÅ©ng không giấu giếm.
Vũ Long cau mà y, suy nghĩ. Anh gõ nhẹ cái bút chì trên mấy tỠgiấy báo cáo :
- Những vấn đỠmà đồng chà vừa báo cáo đó chúng ta phải phân tÃch suy nghÄ© thêm. Nhưng, tôi cần nhắc lại để đồng chà lưu ý vá»›i má»™t ngưá»i như Lê Máºu Thà nh, má»™t ngưá»i đã tôn sùng Ngô Äình Diệm và đã có má»™t quá trình như hắn, thì không cho phép chúng ta suy nghÄ© má»™t cách đơn giản vá» hắn.
Sáng mai, đồng chà sẽ đến đây, chúng ta sẽ tiếp tục bà n thêm vấn đỠnà y.
Xem tiếp chương 5
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 04:55 PM.
|

09-09-2008, 08:40 PM
|
Guest
|
|
Bà i gởi: n/a
Thá»i gian online: 0 giây
|
|
Chương 5
Số điện thoại 377
Phan Thúc Äịnh Ä‘i dá»c từ khách sạn vá» phÃa cầu Trà ng Tiá»n. Buổi sáng, gió sông Hương nhè nhẹ thổi mát rượi.
Sông Hương chia Huế ra là m hai khu rõ rệt. Bên kia là khu cung Ä‘iện cÅ© cá»§a bá»n vua chúa phong kiến vá»›i những bức tưá»ng cao, những mái nhà cong có rồng chầu, phượng múa, những gác vá»ng lâu cổ kÃnh. Äi và o khu thà nh cÅ©, ngưá»i ta có cảm tưởng sống lùi lại hà ng thế ká»·, thÆ¡ đấy, và ng son cá»§a dÄ© vãng đấy, nhưng má»›i nặng ná», tù túng là m sao. Những tòa cung Ä‘iện, những bức tưá»ng thà nh rêu phong như đè trÄ©u mảnh đất xuống
Bên nà y sông là những công trình hiện đại, những cÆ¡ quan cá»§a bá»n Pháp xây dá»±ng như khách sạn, nhà bưu Ä‘iện, nhà băng, sở lục lá»™, tòa sứ, viện dân biểu, và các trưá»ng há»c như trưá»ng Äồng Khánh, trưá»ng Khải Äịnh [1], trưá»ng kỹ nghệ... Nổi báºt là má»™t số đồn bót, trại lÃnh má»›i.
Cầu Trà ng Tiá»n nối liá»n hai khu vá»›i nhau. Phan Thúc Äịnh nhìn những ngưá»i qua cầu: ngưá»i Ä‘i là m, ngưá»i Ä‘i chợ, các em thiếu niên Ä‘i há»c. Phong cách chung cá»§a ngưá»i Huế là ung dung, từ các bà mệ Ä‘iếu thuốc lá phì phà o trên môi cắp rổ Ä‘i chợ, đến các cô nữ sinh mặc áo dà i mà u tÃm Huế cắp cặp đến trưá»ng, không má»™t ai lá»™ vẻ gì vá»™i vã. Phan Thúc Äịnh hÃt má»™t hÆ¡i dà i không khà trong sạch, dịu ngá»t buổi sáng và o lồng ngá»±c, bồi hồi nhìn hình ảnh cái thà nh phố quen thuá»™c đã gắn bó vá»›i anh bao nhiêu ká»· niệm từ thá»i thÆ¡ ấu, quen sống vá»›i cái không khà vá»™i vã, tấp náºp, khẩn trương, náo động những âm thanh cá»§a các thà nh phố châu Âu, châu Mỹ nên lúc má»›i trở vá», anh hÆ¡i ngỡ ngà ng vá»›i cái không khà hÆ¡i trầm lặng cá»§a Huế - mặc dầu thuở nhá», anh đã sống ở đây - cái ngỡ ngà ng ấy anh không có khi vỠđến Sà i Gòn. Sà i Gòn là má»™t thà nh phố gần vá»›i những thà nh phố châu Âu. CÅ©ng không khà vá»™i vã, khẩn trương. CÅ©ng những tiếng động ầm ì cả ngà y, cả đêm. CÅ©ng những xe tắc xi Ä‘i lại như những con thoi. CÅ©ng những ngôi nhà nhiá»u tầng. CÅ©ng những ánh đèn nê-ông và nhạc nhảy Ä‘iên dại ở các khu ăn chÆ¡i. Tất nhiên có vẻ lá»™n xá»™n hÆ¡n, nhiá»u nét lam lÅ© hÆ¡n.
Cái không khà hÆ¡i trầm lặng - vá»›i con ngưá»i, vá»›i tiếng nói nhẹ, dáng Ä‘i khoan thai đến cảnh sinh hoạt cùng mang nhiá»u nét cÅ© cá»§a dân tá»™c - anh chỉ tìm thấy ở Huế. Cái ngỡ ngà ng cá»§a anh mất Ä‘i nhanh chóng. Chỉ mấy ngà y sau, anh cảm thấy tất cả tình cảm thân thuá»™c, sâu sắc đối vá»›i Huế trong con ngưá»i anh trá»—i dáºy.
Và không khà trầm lặng cá»§a Huế đã Ä‘em lại cho anh những phút nghỉ ngÆ¡i đáng quý sau những ngà y giá» sống căng thẳng ở các thà nh phố xa lạ, xa lạ cả ngưá»i, xa lạ cả cảnh.
Äến cầu Trà ng Tiá»n, anh ngừng lại. Anh ngắm trìu mến chiếc cầu sắt bắc qua dòng sông Hương êm Ä‘á»m. Chiếc cầu là hình ảnh cá»§a Huế trong lòng bất cứ ngưá»i Huế nà o phải xa nÆ¡i sinh trưởng cá»§a mình như hình ảnh Tháp Rùa trong lòng ngưá»i Hà Ná»™i, như hình ảnh chợ Bến Thà nh trong lòng ngưá»i Sà i Gòn. Bao nhiêu chiếc cầu đẹp đẽ, to lá»›n khác anh đã nhìn thấy trên quãng đưá»ng phiêu lưu cá»§a anh vẫn không xóa mỠđược hình ảnh chiếc cầu nà y, không để lại trong tâm hồn anh má»™t ấn tượng không thể phai má», má»™t niá»m nhá»› nhung da diết như chiếc cầu nà y. Vì chiếc cầu nà y là chiếc cầu quê hương.
Hai bên bá» sông Hương lác đác có những con đò nằm ngá»§ muá»™n, sau má»™t đêm sa Ä‘á»a. Những con đò biến thà nh những há»™p đêm nổi má»—i khi bóng tối phá»§ trên mặt sông và trở thà nh trÆ¡ trẽn, lạc lõng, ngượng ngáºp má»—i khi mặt trá»i lên. Äó là ná»—i xót xa cho những con ngưá»i cá»§a thà nh phố Huế. Mấy cô nữ sinh trung há»c cắp cặp Ä‘i há»c qua trước mặt Phan Thúc Äịnh. Những chiếc nón bà i thÆ¡, những tà áo dà i, những dáng Ä‘i thướt tha như Ä‘em lại cho cảnh Huế buổi sáng má»™t sức sống tươi mát. Sức sống hiện trên những đôi mắt thông minh, những nụ cưá»i hà m răng trắng bóng cá»§a các cô. Qua câu chuyện rÃu rÃt, thoáng nghe được, Phan Thúc Äịnh thấy các cô Ä‘ang nói vá» những tá» truyá»n đơn kháng chiến mà bà n tay bà máºt nà o đã dán trên các đưá»ng phố đêm qua. Các cô nói đến Ä‘iá»u đó vá»›i má»™t giá»ng vừa khâm phục, vừa say sưa. Phan Thúc Äịnh mỉm cưá»i. Bên trong cái vẻ trầm lặng bá» ngoà i cá»§a Huế, còn có má»™t cuá»™c sống khác - má»™t cuá»™c sống sôi sục như bên trong má»™t núi lá»a chưa có dịp phụt tung ra ngoà i. Cái mạch ruá»™t núi lá»a ấy như Ä‘ang chạy khắp vùng ngưá»i Pháp còn chiếm đóng. Cho đến những ngà y đầu năm 1954 nà y, má»i ngưá»i Ä‘á»u cảm thấy những đồn bót cá»§a ngưá»i Pháp đã rung rinh trên cái núi lá»a khổng lồ đó.
Tiếng động cÆ¡ rầm rầm là m Phan Thúc Äịnh quay lại. Má»™t Ä‘oà n xe nhà binh Pháp chạy vá» phÃa An Cá»±u. Mở đầu là mấy xe thiết giáp chÄ©a lăm lăm trá»ng liên ra phÃa trước, xÃch sắt nặng ná» nghiến xuống đưá»ng nhá»±a để lại những vết như dao băm. Theo sau là hÆ¡n hai chục chiếc xe váºn tải GMC, xe nà o cÅ©ng đầy bá»n lÃnh Pháp đội mÅ© sắt, quần áo dã chiến, trang bị đến táºn răng, mắt như mắt những con thú dại. Cuối cùng là mấy chiếc háp-trắc lừ lừ vươn nòng pháo ra phÃa trước, ngất nghểu chiếc cầu thông tin dà i ngoằng, bụi cuốn mù mịt. Má»™t cuá»™c hà nh quân Ä‘i tiếp viện đâu đây? Chúng định Ä‘i bịt miệng núi lá»a? Nhiá»u ngưá»i Ä‘i đưá»ng dừng lại nhìn bá»n chúng. Má»i ngưá»i Ä‘á»u im lặng. Má»™t sá»± im lặng đầy ý nghÄ©a.
Bất giác, Phan Thúc Äịnh nhá»› đến thá»i kỳ bá»n thá»±c dân Pháp má»›i trở lại năm 1946 mà anh đã được chứng kiến. Lúc ấy, cÅ©ng trên những chiếc xe nhà binh nà y còn nguyên mà u sÆ¡n má»›i vừa ở nhà máy sản xuất cá»§a Mỹ ra, bá»n lÃnh Pháp má»›i vênh vang, đắc chà là m sao. Chúng ngồi trên xe Ä‘i duyệt binh và chúng tưởng tất cả đất nước nà y ở trong tay chúng. Tám năm qua, bao nhiêu những chiếc xe ấy đã biến thà nh thép rỉ, những chiếc còn lại bạc mà u, lấm lem, ì ạch. Bao nhiêu tên lÃnh ngồi trên xe vênh vang lúc đó đã biến thà nh xương mục, cá» má»c xanh mồ. Những tên còn lại ngồi trên xe kia bÆ¡ phá», hốc hác. Những chiếc xe chở chúng Ä‘i tiếp viện như chở chúng xuống địa ngục.
Bây giỠđến lượt ngưá»i Mỹ...
Phan Thúc Äịnh Ä‘i thẳng đến nhà bưu Ä‘iện. Anh trả tiá»n rồi và o buồng thuê Ä‘iện thoại (ở khách sạn anh trú cÅ©ng có Ä‘iện thoại nhưng anh không muốn dùng). Khi có má»™t mình ở trong buồng Ä‘iện thoại, anh gá»i số 377. Anh há»i bằng tiếng Pháp :
- A lô. Có phải bà n giấy hãng “Pháp Quốc Hà ng Không†không?
Tiếng má»™t ngưá»i phụ nữ Pháp ở bên kia đầu dây :
- Vâng, tôi nghe đây.
- Xin vui lòng cho tôi gặp ông phụ trách chi nhánh của hãng.
- Ông đợi một chút nhé.
Im lặng. Phan Thúc Äịnh cầm ống nghe chá». Hai phút sau, trong ống nghe có tiếng động. Tiếng má»™t ngưá»i Pháp há»i :
- Alô, ai đấy?
- Có phải ông Rơ-nê đấy không?
- Vâng, tôi đây.
- Chà o ông. Tôi là Phan Thúc Äịnh đây.
- A... chà o ông.
- Tôi xin báo để cho ông biết tôi chưa sá» dụng được chiếc vé khứ hồi vá» Sà i Gòn. Tôi có việc cần phải ở lại Huế mấy ngà y nữa. Khi nà o xong việc, tôi sẽ gá»i dây nói báo ông chuẩn bị chá»— cho vá» Pháp ngay nhé!
- Vâng, có thế thôi ư? Ông có căn dặn gì thêm không?
- Vâng, có thế thôi. Xin cảm ơn ông và chà o ông.
- Xin chà o ông và chúc ông may mắn.
Phan Thúc Äịnh rá»i nhà bưu Ä‘iện. Anh quan sát má»™t lượt những ngưá»i xung quanh rồi lững thững Ä‘i qua nhà thá» Sainte Marie, xuôi xuống phÃa cầu An Cá»±u, đến má»™t biệt thá»± hai tầng, có hà ng rà o sắt sÆ¡n đỠlại có tôn che kÃn chung quanh, anh bấm chuông. Má»™t ngưá»i đầy tá»› gái mở cá»a. Lúc ấy, anh má»›i nhìn thấy Cao Xuân Äăng Ä‘ang đứng thá»c tay và o hai túi quần trên sân sá»i nói chuyện vá»›i má»™t gã mặc quân phục rất thẳng nếp, vai Ä‘eo hai gạch và ng. Hai gã nhìn ra. Phan Thúc Äịnh gáºt đầu chà o, rồi há»i ngưá»i đầy tá»› :
- Cho tôi há»i cô Vân Anh có nhà không?
Ngưá»i đầy tá»› chưa kịp trả lá»i thì Cao Xuân Äăng đã nói vá»ng ra :
- Chà o anh Äịnh. Có phải anh há»i cháu Vân Anh không? Cháu Ä‘i vắng, chưa vá». Má»i anh và o chÆ¡i đã.
Phan Thúc Äịnh bước và o. Chiếc cổng sắt khép lại. Cao Xuân Äăng chìa tay bắt tay anh và giá»›i thiệu :
- Äây là trung úy Thiệu, má»™t ngưá»i bạn cá»§a tôi. Äây là anh Phan Thúc Äịnh, bạn cá»§a cháu Vân Anh, tiến sÄ© luáºt ở Pháp vá».
Äịnh và gã trung úy bắt tay nhau. Äó là má»™t gã ngoà i ba mươi tuổi, mặt nhá» và nhẵn nhụi, tóc Ä‘en mượt ép và o hai bên sá», mắt bé có vẻ gian xảo, thâm hiểm. Cao Xuân Äăng giÆ¡ tay :
- Xin má»i hai anh và o trong nhà chÆ¡i.
Phan Thúc Äịnh há»i :
- Tôi có là m phiá»n gì hai ông không?
- Không. Chúng tôi Ä‘ang nói chuyện thá»i thế. Không có chuyện gì riêng tư đâu.
Vẫn cái phòng khách bà y toà n đồ đạc cổ kÃnh mà Phan Thúc Äịnh đã nói chuyện vá»›i Vân Anh ở đây má»™t lần. Cao Xuân Äăng bảo ngưá»i đầy tá»› gái pha trà . Ba ngưá»i ngồi xuống ghế xa lông gá»— lát có phá»§ đệm bông. Trên bà n là bá»™ đồ trà , đĩa mứt sen và há»™p thuốc lá “555â€.
Tên trung úy nhón ngay hột mứt sen bỠvà o miệng :
- Anh Äăng có biết “maitre†[2] Phúc SÆ¡n không? Ngưá»i xem tướng và bói bà i tây nổi tiếng từ hai mươi năm nay ấy mà . Hôm trước ghé qua Sà i Gòn, vợ chồng tôi có nhá» lão coi tướng giùm.
- Hắn bảo anh sao?
- Chà chà , thằng cha nói giá»i tháºt.
Hắn giÆ¡ chiếc bà n tay trắng trẻo ra trước mặt má»i ngưá»i :
- Hắn coi chỉ tay kết hợp vá»›i tướng mặt, tÃnh tôi năm trăm đồng. Vợ tôi mất năm trăm đồng nữa là má»™t ngà n. Mất má»™t ngà n cÅ©ng đáng. Hắn nói rất đúng. Hắn bảo xưa nay số tôi rất an nhà n, có quý nhân phù trợ. Äúng váºy. Anh xem bao nhiêu lần chúng nó định đẩy tôi ra tráºn mà tôi cứ ngồi đà ng hoà ng chá»— tốt nhất trong cái đệ nhị quân khu nà y thôi. Các vị tướng Pháp Ä‘á»u quý hóa, yêu mến tôi. Trước đây, tướng Salan định giúp tôi và o quốc tịch Pháp. “Ma-phăm†[3] cứ xui tôi nháºn lá»i. Tôi nghÄ© kể ra nháºp quốc tịch Pháp cÅ©ng có nhiá»u cái lợi, trước hết là ngưá»i Pháp sẽ tÃn nhiệm hÆ¡n nhưng sau nghÄ© mình còn là sÄ© quan trong quân đội quốc gia thì chưa nên và o vá»™i. Mình phải khôn khéo, tÃnh sâu hÆ¡n đà n bà má»™t chút chứ.
Cao Xuân Äăng má»i trà . Tên trung úy vẫn say sưa ngắm bà n tay cá»§a mình và nói vá» mình :
- Phúc SÆ¡n nói vá» tương lai cá»§a tôi mà tôi giáºt mình. Má»›i đầu, hắn tưởng hắn lầm không dám nói ra ngay. Vá» sau, hắn cứ chặc chặc lưỡi, dùng thước Ä‘o Ä‘i tÃnh lại trên bà n tay cá»§a tôi, gặng mãi hắn má»›i nói số tôi vá» sau nà y già u sang không biết thể nà o mà kể hết, uy danh lừng lẫy. Không hiểu có nên tin hắn không nhưng vá» quá khứ hắn nói như thế rất là đúng. Vợ tôi cÅ©ng rất phục hắn. Sau khi co tướng cho vợ tôi rồi, hắn khẳng định lá»i tiên Ä‘oán cá»§a hắn vá» háºu váºn tôi là đúng, vì số báo trước vá» háºu váºn vợ tôi cÅ©ng rất phù hợp vá»›i tôi, hắn còn khoe vá»›i tôi là trước đây hắn đã từng coi tướng cho cả Quốc trưởng Bảo Äại, cả toà n quyá»n Brê-vi-ê và được háºu thưởng rất nhiá»u.
Tên trung úy có vẻ không thÃch uống trà , chỉ nhón mứt sen ăn, cÅ©ng như có vẻ không thÃch nói chuyện gì khác, chỉ thÃch nói vá» mình :
- Hắn có nói nhá» vá»›i tôi má»™t Ä‘iá»u mà tôi suy nghÄ© mãi. Hắn bảo lần nà y thì quý nhân phù trợ tôi không phải từ phương tây mà từ má»™t phương trá»i xa hÆ¡n nữa đến. Khi gặp quý nhân thì phải biết lợi dụng ngay kẻo dịp may nhiá»u khi chỉ đến vá»›i ngưá»i ta má»™t lần thôi. Hắn có xin tôi ngà y sinh tháng đẻ để lấy má»™t lá số tá» vi thì rõ rà ng hÆ¡n và hẹn lần sau nếu tôi đến má»™t mình, hắn có thể nói nhiá»u Ä‘iá»u chi tiết hÆ¡n. Mất vá»›i hắn ngà n rưỡi đồng má»™t lá số tá» vi nữa, biết rõ quý nhân từ phương trá»i xa đến là ai?
Cao Xuân Äăng đưa đẩy :
- Có Ä‘iá»u chắc chắn là : Vá»›i cái tà i cá»§a anh, tôi tin rằng anh sẽ còn được thăng cấp nhiá»u.
Tên trung úy cưá»i tá»± mãn :
- Thá»i thế nà y, ngưá»i Pháp Ä‘ang cần đến bá»n mình. Anh xem đấy, khối thằng cha vô há»c chỉ là lÃnh khố Ä‘á», cai đội khố xanh như mình bây giỠđã lên cấp tá, cấp tướng ầm ầm. Tháºt đúng là “thá»i thế tạo anh hùngâ€.
Cao Xuân Äăng rót thêm trà và o chén cá»§a Phan Thúc Äịnh :
- Nhưng thá»i thế gần đây tôi lo lắm. Mấy mÅ©i tấn công cá»§a tướng Na-va và o vùng địch đã không... thà nh công. Bá»n lÃnh đà o ngÅ© nhiá»u lắm phải không?
Tên trung úy nhún vai :
- Ô, bao giá» chúng tôi chẳng đánh xong rồi lại rút. Những địa Ä‘iểm nà o không có lợi vá» chiến lược thì giữ là m gì. Còn bá»n lÃnh đà o ngÅ© bao nhiêu thì bắt bá»n khác thay và o. Chỉ cà ng già u cho bá»n OD [4] thôi.
À, hôm ná» có má»™t phái Ä‘oà n quân sá»± Hoa Kỳ đến thăm bá»™ tham mưu đệ nhị quân khu chúng tôi, có lá»™ vẻ ngạc nhiên há»i chúng tôi tại sao Ä‘i toà n xe “dÃp†cÅ©, vì há» giúp cho ngưá»i Pháp toà n xe má»›i cả. Chúng tôi trả lá»i không biết... Mấy ngà y hôm sau thấy ngưá»i Pháp cho thêm năm xe “dÃp†má»›i nguyên.
Thấy câu chuyện như hết chá»— để khoe vá» cái tôi rồi, tên trung úy đứng dáºy vuốt cái đầu mượt, cầm lấy cái mÅ© bình thiên có gắn huy hiệu hai con rồng châu và o má»™t miếng ba vạch, đứng dáºy :
- Thôi, xin phép, tôi phải vá» xem việc giải quyết cho mấy đứa cháu và o há»c trưá»ng Äalat xong chưa.
Hắn chìa tay bắt tay Cao Xuân Äăng và Phan Thúc Äịnh.
- Ô-rơ-voa [5].
Cao Xuân Äãng tiá»…n hắn ra đến cá»a. Lúc quay và o, Äăng nói như thanh minh vá»›i Phan Thúc Äịnh :
- Trung úy Nguyá»…n văn Thiệu nà y là ngưá»i nhiá»u thá»§ Ä‘oạn thâm hiểm lắm. Tuy giao thiệp tôi cÅ©ng chỉ quan hệ có mức độ thôi. Anh nghe nói chuyện thì biết tÃnh nết anh ta đấy. Bá»n sÄ© quan quốc gia Ä‘á»u như thế cả.
Rồi Cao Xuân Äăng nói sang chuyện khác :
- Tôi sốt ruá»™t vá» cháu Vân Anh quá. Cháu bảo Ä‘i chÆ¡i vá»›i mấy ngưá»i bạn gái ở Äà Nẵng, hẹn hôm nay vá» mà chưa thấy vá». Nếu mai chưa thấy cháu vá», tôi phải đánh Ä‘iện và o anh bạn quen ở Äà Nẵng nhá» anh ta há»i há»™ xem.
Phan Thúc Äịnh lịch sá»± :
- Chắc Vân Anh vui bạn chưa kịp vá». Ông cứ an tâm, vùng Äà Nẵng cÅ©ng an ninh.
Cao Xuân Äăng lắc đầu :
- Anh má»›i vá» nước chưa hiểu biết tình hình đấy. Có vùng nà o là an ninh tuyệt đối đâu. Ban ngà y là quốc gia, ban đêm là Việt Minh rồi. Ngay giữa những vùng ngưá»i Pháp coi là an ninh tuyệt đối, Việt Minh vẫn hoạt động nhiá»u lúc công khai. Nguy hiểm cho chúng ta là dân lại che chở, giúp đỡ há».
Hắn đưa thuốc lá má»i Phan Thúc Äịnh, há»i :
- Rất nhiá»u ngưá»i tÃnh đến chuyện rút ra nước ngoà i. Theo ý anh, tôi có nên sang Pháp không? Anh ở bên ấy vá», anh thấy tình hình bên ấy như thể nà o? Có thể sống yên ổn và là m ăn được không?
Phan Thúc Äịnh châm Ä‘iếu thuốc lá. đáp :
- Thưa ông, suốt thá»i gian ở Pháp tôi báºn há»c nên không chú ý gì đến chÃnh trị cả.
Cao Xuân Äăng nói như nói vá»›i chÃnh mình :
- Bá»n há» có tiá»n, có quyá»n nên dá»… hÆ¡n mình anh ạ. Ông Nguyá»…n Äệ, Äổng lý văn phòng cá»§a quốc trưởng, đã góp cổ phần vá»›i hãng dệt Äoóc-mÆ¡i, lại có cổ phần ở hãng dầu xăng. Ông Phan văn Giáo, thá»§ hiến Trung Phần nà y thì mua rất nhiá»u cổ phần cá»§a hãng rượu Martini, lại khối tiá»n gởi nhà băng Pháp. Ai cÅ©ng vÆ¡ cho tháºt nhanh để chuẩn bị đưá»ng rút cả rồi. Tôi thì má»›i là m việc được Ãt lâu, phải thù tạc chạy chá»t nhiá»u, dà nh dụm mãi má»›i mua được cái biệt thá»± nà y và cái xe hÆ¡i. Bây giá» chẳng lẽ lại bá» Ä‘i. Sang bên ấy, mình là ngưá»i tay trắng thì sống ra là m sao? Thá»±c khó nghÄ© quá.
Hắn ghé cái mặt bè bè phì ná»™n và o sát Phan Thúc Äịnh đến ná»—i cả mùi sáp bóng hắn bôi đầu cÅ©ng bay và o mÅ©i anh, há»i :
- Nghe cháu Vân Anh nói anh cÅ©ng qua Mỹ má»™t thá»i gian phải không?
Phan Thúc Äịnh nhìn thẳng và o mắt hắn :
- Vâng. Tôi có sang đó trong một chuyến du lịch.
Giá»ng hắn nhá» xuống :
- Tôi há»i thá»±c anh nhé: anh có gặp cụ Ngô không?
Phan Thúc Äịnh tá» vẻ ngạc nhiên :
- Xin lỗi ông, cụ nà o ạ?
- Cụ Thượng Ngô Äình Diệm ấy mà . Nghe nói cụ ấy Ä‘ang ở Mỹ và ngưá»i Mỹ chuẩn bị đưa cụ ấy vá» nước.Ông sang Mỹ mà không biết gì ư?
Phan Thúc Äịnh lắc đầu :
- Không. Tôi không được biết gì cả. Vì Ä‘i du lịch nên tôi chỉ thăm phong cảnh mấy thà nh phố lá»›n. Vả lại, như tôi đã nói vá»›i ông, tôi mải há»c nên chẳng còn tâm trạng nà o để ý đến chÃnh trị cả.
Cao Xuân Äăng thất vá»ng nhìn vá» phÃa chiếc lá» cổ để góc phòng :
- Rất tiếc anh không biết mà tìm gặp cụ Ngô xem ý kiến cụ ấy ra sao. Tôi cảm thấy thá»i thế sắp đổi thay. Anh bảo anh không biết gì đến chÃnh trị, ấy là lúc Ä‘i há»c. Chứ bây giỠđã há»c xong rồi, ra là m việc thì muốn hay không, anh cÅ©ng phải để ý đến. Vì nó liên quan ngay đến chá»— đứng cá»§a anh, chức vị cá»§a anh, nguồn sống cá»§a anh, đồng tiá»n anh kiếm được. Tôi nhiá»u tuổi hÆ¡n anh, tôi khuyên anh thá»±c: Sống phải biết theo thá»i thế anh ạ. Cây gá»— cứng thưá»ng hay gãy. Cây má»m gió chiá»u nà o, uốn theo chiá»u ấy thì chẳng bao giá» gãy cả.
- Xin cảm ơn ông...
- Dạo nà y ở Huế nhiá»u ngưá»i nhắc đến cụ Ngô. Có ngưá»i đã bà máºt đến thăm cáºu Cẩn rồi. Thiên hạ lắm anh bợm tháºt.
- Thưa ông, hỠnhắc đến cụ Ngô như thế nà o?
Cao Xuân Äăng quay lại nhìn Phan Thúc Äịnh :
- Sao anh vừa nói anh không quan tâm gì đến chÃnh trị?
Phan Thúc Äịnh thản nhiên :
- Ông chẳng vừa nói: tôi sắp ra là m việc, cần phải hiểu biết thá»i thế là gl. Tôi nghe lá»i khuyên cá»§a ông muốn há»i để biết đôi chút thôi; hướng sau nà y cá»§a tôi là mở phòng luáºt sư hoặc Ä‘i dạy há»c chứ không muốn là m má»™t công chức.
Cao Xuân Äăng cưá»i :
- Tất nhiên hỠsẵn sà ng theo cụ Ngô nếu cụ Ngô vẫn giữ nguyên được cho hỠnhững cái gì hỠcó được trong mấy năm nay.
Uống cạn chén trà , Phan Thúc Äịnh đứng dáºy cáo từ :
- Xin phép ông, tôi vá». Hôm khác, mong lại đến hầu chuyện ông. Nếu Vân Anh có vá», ông là m Æ¡n nói há»™ tôi đến thăm và Vân Anh gá»i Ä‘iện báo cho tôi biết. Tôi ở khách sạn Thuáºn Hóa, số Ä‘iện thoại 1203...
Cao Xuân Äăng tiá»…n Phan Thúc Äịnh ra đến cổng sắt, chìa tay ra :
- Tôi sẽ nói lại vá»›i cháu. Lúc nà o rảnh rá»—i, má»i anh lại chÆ¡i. Tôi cÅ©ng Ä‘ang mong cháu.
Phan Thúc Äịnh lững thững Ä‘i vá» phÃa khách sạn mình ở.
Anh nghÄ© miên man: bá»n nà y đã cảm thấy sá»± thất bại cá»§a Pháp, Ä‘ang Ä‘i tìm quan thầy má»›i. Nhưng từ đâu đã tung ra những tin đồn vá» Ngô Äình Diệm? Tại sao những tin đồn ấy loan ra nhanh váºy! Việc vá» cá»§a Ngô Äình Diệm đã được chuẩn bị như thế nà o?
Anh không biết rằng trong má»™t khoang thuyá»n Ä‘áºu bên bá» sông An Cá»±u, có má»™t ngưá»i đà n ông Ä‘eo kÃnh Ä‘en nhìn theo anh. Anh Ä‘i được má»™t quãng, ngưá»i ấy cÅ©ng rá»i thuyá»n, lên bá». Trên thuyá»n chỉ còn má»™t gã Hoa kiá»u thản nhiên bắc bếp nấu cÆ¡m...
Huế vẫn trầm lặng, vẫn thơ, vẫn mộng...
* * * * *
Khi nháºn được Ä‘iện thoại cá»§a Vân Anh báo tin, Phan Thúc Äịnh lại đến ngay nhà Cao Xuân Äăng.
Vân Anh đã đợi anh ở phòng tiếp khách. Cô mặc quần áo lụa trắng. Ngưá»i trau chuốt như vừa tắm gá»™i xong, nhưng cặp mắt có quầng và dáng Ä‘iệu mệt má»i chứng tá» cô đã mất ngá»§ vì suy nghÄ©. Cô chìa bà n tay má»m mại cho anh :
- Chắc anh mong em lắm.
Phan Thúc Äịnh đỡ lấy bà n tay đã được tô mà u lại từng cái móng rất cầu kỳ :
- Ở Huế nà y chỉ có em là ngưá»i quen biết cÅ© nên em Ä‘i vắng cÅ©ng nhá»›. Em Ä‘i vá» có khá»e không?
Vân Anh uể oải :
- Không được khá»e, anh ạ. Có nhiá»u cái ngoà i sức chịu đựng cá»§a em.
- Sao váºy?
- Ä‚n uống kham khổ, Ä‘i bá»™ nhiá»u, luôn luôn lo lắng, suy nghÄ©, anh bảo em khá»e là m sao được.
- Em kể chuyện vùng Việt Minh cho anh nghe với. Anh không hình dung được ở ngoà i đó hỠsống ra sao.
Vân Anh đưa tay hất tóc xòa xuống một bên mắt, lắc đầu :
- Em chẳng còn lòng dạ nà o kể chuyện cho anh nghe bây giá». Tâm trà em Ä‘ang rối loạn...
Phan Thúc Äịnh nhìn Vân Anh dò há»i :
- Chắc vì chuyện Lê Máºu Thà nh? Em có gặp Thà nh không?
Vân Anh thở dà i :
- Anh ấy bây giỠđổi khác. Việt Minh đã nhuá»™m đỠanh ấy rồi. Em thấy anh ấy gầy và đen Ä‘i nhiá»u quá! Anh ấy khăng khăng không chịu vá». Tình yêu cá»§a em không lay chuyển được quyết tâm cá»§a anh ấy. Giữa em và anh Thà nh đã có má»™t hố sâu ngăn cách. Em và anh Thà nh đã Ä‘i theo hai con đưá»ng khác nhau rồi. Thế là không hà n gắn nổi. Thế là tan vỡ. Anh khuyên em nên là m gì bây giá»?
Phan Thúc Äịnh an á»§i :
- Em hãy cố gắng chỠđợi.
Äám mây buồn cố hữu lại che rợp hà ng mi dà i và đẹp cá»§a Vân Anh :
- Khi ngưá»i ta đã khác nhau vá» lý tưởng , ngưá»i ta là m gì còn hi vá»ng gần nhau trong cuá»™c sống?
Một lát sau, cô ta chợt nhớ ra :
- Xin lá»—i anh, em mải nói chuyện riêng cá»§a em nên quên mất chuyện cá»§a anh. Em có chuyển lá»i há»i thăm cá»§a anh đến anh Thà nh. Anh ấy cảm Æ¡n anh và nhá» em nói há»™ vá»›i anh là anh ấy không bao giá» từ bá» sá»± nghiệp anh ấy Ä‘ang theo Ä‘uổi cả. Anh ấy nói thêm: “Sá»± nghiệp lá»›n nằm trong tay những ngưá»i quyết tâm và sá»± nghiệp lá»›n cá»§a anh ấy sắp hoà n thà nh rồiâ€.
Äầu óc Phan Thúc Äịnh ghi nhá»› rất nhanh những lá»i Vân Anh nói, anh mỉm cưá»i :
- Anh Thà nh thá»±c là má»™t ngưá»i kiên định. Chắc xong sá»± nghiệp rồi anh ấy sẽ tìm em.
- Nhưng anh quên rằng sự nghiệp của anh ấy không có chỗ dung em.
* * * * *
Chiá»u hôm ấy, Phan Thúc Äịnh sang bên kia cầu, và o mấy hiệu tạp hóa mua và i thứ lặt vặt, rồi đến má»™t hiệu sách nằm giữa phố Trần Hưng Äạo. Lúc đó, hiệu sách không có khách. Chá»§ tiệm là má»™t ngưá»i đà n ông trung niên, tóc lốm đốm bạc, Ä‘eo kÃnh trắng, Ä‘ang ngồi mải mê Ä‘á»c sách. Phan Thúc Äịnh đứng nhìn má»™t lượt những kệ sách, rồi há»i :
- Ngoà i những sách bà y đây, ông còn những tiểu thuyết cũ bán không?
Ngưá»i chá»§ hiệu đặt quyển sách Ä‘ang Ä‘á»c xuống, há»i lại Phan Thúc Äịnh :
- Ông cần mua những loại tiểu thuyết nà o?
Phan Thúc Äịnh đáp :
- Tôi muốn mua những tiểu thuyết lịch sá» xuất bản thá»i kỳ 1930 đến 1945.
Ngưá»i chá»§ quán sách niá»m nở :
- Chúng tôi còn có tiểu thuyết tâm lý xã hội từ 1945 đến nay thôi. Nếu ông cần, chúng tôi sẵn sà ng để lại.
Hai ngưá»i nhìn nhau cưá»i. Phan Thúc Äịnh chỉ mấy quyển sách bà y trên giá, nhá» ngưá»i chá»§ gói há»™. Lúc móc tiá»n ở và trả, anh kẹp ở giữa hai tá» giấy bạc má»™t tá» giấy má»ng anh đã viết sẵn rồi chà o ngưá»i chá»§, quay ra.
Ngưá»i chá»§ hiệu sách im lặng, nhìn theo anh.
Sau đó, Phan Thúc Äịnh trở vá» bưu Ä‘iện gá»i số Ä‘iện thoại 377.
- A lô, cho tôi gặp ông Rơ-nê.
Lúc RÆ¡-nê ra cầm máy, Phan Thúc Äịnh nói :
- A lô, ông RÆ¡-nê đấy phải không? Chà o ông. Tôi là Phan Thúc Äịnh đây. Xin báo ông biết, công việc cá»§a tôi ở Huế xong rồi. Ngà y mai ông giữ cho tôi má»™t chá»— Ä‘i Sà i Gòn và má»™t chá»— Ä‘i Pháp trong chuyến bay sắp tá»›i cá»§a hãng nhé. Xin cảm Æ¡n ông...
----------------------------------------------------------------------
[1] Nay là trưá»ng Quốc há»c.
[2] Maitre: ngưá»i coi tay, coi bói.
[3] Ma femme: nhà tôi.
[4] OD: chữ tắt tiếng Pháp Officier de détail: sÄ© quan háºu cần
[5] Chà o tạm biệt.
Xem tiếp chương 6
Last edited by khungcodangcap; 05-10-2008 at 04:56 PM.
|
 |
|
| |